West-Vlaanderen. Jaargang 8

[p. 304]

Kunstaktualiteiten

Brugge

* Originaliteit en hoogstaand peil is de voortdurende bekommernis van de organisatoren der druk gevolgde orgelrecitals in de Brugse kathedraal. Dit jaar zullen er weerom drie grote recitals ingericht worden met de medewerking van het kerkbestuur van de kathedraal en de welwillende tegemoetkoming van het stadsbestuur van Brugge.

Steeds doorgaand de zaterdagavond te 19.30 u., zijn zij als het ware de inleiders van een gevuld feestprogramma, waarin een beiaardconcert en het Licht- en Klankspel in Gruuthuse elkaar op harmonische wijze aanvullen. Daarom zal op zaterdag 25 juli, Leopold Sluys, eerste laureaat van de Internationale Bachwedstrijd in 1955 te Gent, de reeks openen met medewerking van een koperkwartet. Op 8 augustus zal de orgelist-titularis, K. D'Hooghe, een speciaal programma uitvoeren gewijd aan orgelmuziek, geïnspireerd door gregoriaanse gezangen ter ere van O.L. Vrouw.

Tot besluit zal de grote Parijse blinde organist, A. Marchal, te gast zijn. Als organist aan de Sint Eustachekerk is hij een wereldbefaamde virtuoos, bekend langs de radio, in menigvuldige grammofoonplaten en de uitgebreide concerttournee's in Europa, de Verenigde Staten en Canada.

* In de loop van het aanstaande najaar zal de Provincie West-Vlaanderen voor de tiende maal haar jaarlijkse Cultuurdagen houden.

Het programma behelst o.m.:

Zaterdag 5 september te 15 u. in de Kursaal van Oostende: Provinciale Architectendag.

Rede door Prof. ir. Paul Felix over: ‘De architectuur van de eengezinswoning’. Proklamatie van de Provinciale Prijs voor Architectuur 1959. Bezoek aan de Kursaal o.l.v. bouwmeester Léon J. Stynen. Receptie.

Zondagen 13 september tot 11 october te 13 u.: Provinciaal Muziektornooi voor de harmonies en fanfares uit Eerste Afdeling, Uitmuntendheid en Ere-Afdeling, o.a. te Diksmuide, Harelbeke, Menen en Kortrijk.

Zaterdag 7 november te 17 u. in de Zaal Patria te Roeselare: Provinciale Toneeldag.

Vertolking van hoofdmomenten uit de toneelliteratuur door de Studio van het Nationaal Toneel van België, o.l.v. Fred Engelen. Proklamatie van de Provinciale Prijs voor het beste toneelwerk 1959.

Zondag 8 november te 10.30 u. in het Provinciaal Hof te Brugge: Akademische zitting gewijd aan het jeugdboek, met spreekbeurten door W.E.P. Luc Versteylen en heer Hendrik Jespers. Proklamatie van de Provinciale Prijs voor het Jeugdboek.

Zaterdag 14 november te 14.30 u. in het Provinciaal Hof te Brugge: Provinciale Studienamiddag voor bibliothekarissen.

Tevens wordt in het najaar over geheel de provincie een aktie op touw gezet tot bevordering van de wooncultuur. De Provincie heeft daartoe een beroep gedaan op alle culturele en sociale organisaties. Studieweekends over wooncultuur en volksvoordrachten over dit onderwerp worden in uitzicht gesteld.

Brussel

* Het Belgisch Nationaal Instituut voor Radio-Omroep richt een luisterspelwedstrijd in waaraan de auteurs van Belgische nationaliteit kunnen meedingen. De luisterspelen dienen per aangetekende zending te worden geadresseerd aan de Dienst voor Letterkundige en Dramatische uitzendingen van het N.I.R. Eugeen Flageyplein 18 te Elsene-Brussel.

Uiterste datum van inzending: 1 december 1959.

De volgende prijzen worden uitgeloofd: eerste prijs: 25.000 F; tweede prijs: 15.000 F; derde prijs: 10.000 F. Het N.I.R. zal het luisterspel dat de eerste prijs heeft verworven ook inzenden voor de Italiaprijs voor dramatische radiowerken 1960.

De jury die de ingezonden werken zal beoordelen is samengesteld uit: Herman Teirlinck, voorzitter; Jan Boon, Marcel Coole, Maurits Roelants, Frans Rogen en Bert van Kerkhoven, leden, en Jos de Haes, secretaris.

* Ten einde de belangstelling voor de schilderkunst in de ruimste zin van het woord te bevorderen, stelt de Koninklijke Fabrieken Talens en Zoon N.V. te Apeldoorn, Holland, een jaarlijkse Talens' Prijs in. Daar zij uiteraard als industriële onderneming geen verantwoordelijkheid voor de toekenning van deze prijs op zich kan nemen, wordt hierbij uitdrukkelijk in het licht gesteld, dat deze verantwoordelijkheid berusten zal bij een jury, waarover hieronder meer.

1.	De gelegenheid tot het inzenden van een werk, uitgevoerd in een der hieronder te noemen technieken, staat open voor iedere Belgische beroepskunstschilder en amateurschilder van minstens 21 jaar.
2.	De Talens' Prijs zal bestaan: a) voor beroepskunstschilders: uit een contant bedrag van 15.000 F en een van 5.000 F, benevens uit zes eervolle vermeldingen, aan welke vermeldingen een bedrag van 2.500 F is verbonden, uit te keren in Talens artikelen, naar keuze van de winnaar. b) voor amateurschilders: uit een bedrag van respectievelijk 5.000 en 2.500 F, en zes bedragen van 500 F, alle uit te keren in Talens' artikelen, naar keuze van de winnaar.
3.	Tot mededinging naar de Talens' Prijs worden toegelaten, inzendingen, vervaardigd in olieverf, gouacheverf, temperaverf, aquarelverf en pastel.
4.	De Talens' Prijs zal worden toegekend aan diegenen, die hiervoor naar het oordeel van de jury, op grond van een vervaardigd kunstwerk in aanmerking komen.
5.	De jury zal uit de ingezonden werken ten hoogste 30 stuks kiezen uit de inzendingen van beroepskunstschilders, en deze bestemmen voor tentoonstellingen in den lande. Hieronder zullen zich uiteraard de bekroonde werken bevinden.

[p. 305]

6.	Deelnemers aan deze prijsvraag hebben het recht één werkstuk in te zenden, dat niet eerder dan in 1954 is vervaardigd met hetzij olieverf, aquarelverf, gouacheverf, temperaverf of pastel. Het onderwerp is vrij.
7.	Werkstukken moeten zijn voorzien van een eenvoudige lijst, zonder ijzerdraad, schroefogen of scherpe uitsteeksels, terwijl de grootste maat, inclusief de lijst, de 120 cm niet mag teboven gaan.
8.	Werkstukken moeten in het tijdvak van 21 t/m 26 september 1959, franko worden afgeleverd aan de Jury van de Talens' Prijsvraag 1959, per adres: Talens & Zoon N.V., 82/84, Edm. Tollenaerestraat, Brussel 2. Zij dienen op de achterzijde titel van het stuk, naam en adres van de inzender te dragen, en zijn gedurende hun verblijf op vorengenoemde adressen verzekerd tot één week na dat de jury haar beslissing heeft bekend gemaakt.
9.	Inzendingen, na 26 september 1959 ontvangen, zullen zonder nader bericht ongefrankeerd worden geretourneerd.
10.	Vóór 10 september 1959 dient, door middel van een aan te vragen formulier, bericht van deelneming te worden gezonden aan de sekretaris van de jury, per adres Talens & Zoon N.V., 82/84, Edm. Tollenaerestraat, Brussel 2. Inzendingen waarvan op deze datum geen strook is ontvangen, dingen niet mee en worden na 7 oktober 1959 ongefrankeerd geretourneerd, voor risico van de inzender.
11.	Zij, wier werk naar het oordeel van de jury in aanmerking komt voor de Talens' Prijs 1959 of voor expositie, ontvangen hiervan terstond bericht; dit bericht geldt tevens als uitnodiging voor de opening van de eerste expositie.
12.	De jury van de Talens' Prijs 1959 bestaat uit de heren: Dr. W. Vanbeselaere, voorzitter; A. Janssens de Bisthoven, Léon Koenig, Louis van Lint, Prof. Jozef Vinck, H.G.F. Sasburg, sekretaris.

Gistel

Dezer dagen werd de restauratie van de S. Godelieve-abdij te Gistel beëindigd. Zij werd met veel smaak geleid door architect De Gheyter, die het geheel heeft omgetoverd tot een oase van rust en ingetogenheid op enkele kilometers van het drukke kustleven. Hierbij heeft hij speciaal aandacht gehad voor het harmoniseren van de gebouwen met het landschap.

De kerk was het laatste onderdeel der restauratie. Zij werd aanmerkelijk vergroot, met behoud nochtans van de oudste en meest karakteristieke delen; de algemene oriëntatie van de binneninrichting werd volledig omgekeerd: het monialenkoor bevindt zich thans in het deel dat vroeger aan de gelovigen was voorbehouden, terwijl thans voor de gelovigen een volledig nieuwe ruimte werd geschapen. Hier werden grote glasramen aangebracht, ontworpen door Roger Vande Weghe, die beslist een onzer beste kunstenaars blijkt te zijn. De ramen stellen op sobere en gestiliseerde wijze enkele tonelen voor uit de geschiedenis van Sinte Godelieve, de populaire heilige die te Gistel aanroepen wordt voor de vrede in de gezinnen. Roger Vande Weghe heeft ook andere onderdelen van het heiligdom gesierd, en een merkwaardige poging verwezenlijkt om aan te sluiten bij de oude naieve volkse stijl.

Oostende

* Internationale Keramiektentoonstelling.

Zaterdag namiddag 4 juli werd in het Stedelijk feestpaleis de officiële opening gehouden van een internationale Keramiektentoonstelling in aanwezigheid van Best. Afgev. Smissaert en Burgem. Piers, evenals van afgevaardigden van het Ministerie van Onderwijs en van diverse ambassades.

Vele prijzen en gouden of zilveren medailles werden uitgereikt o.m. de prijs der Provincie Westvlaanderen, die ging naar Octaaf Landuyt voor zijn Hogepriester (een combinatie tussen de Incakunst en de monsterachtige figuren die zijn voorliefde hebben), en een zilveren medaille voor Jan Van de Kerkhove.

De inrichters bedoelden een zo getrouw en zo volledig mogelijk beeld te geven van de hedendaagse keramiekkunst en stelden daartoe in twee en dertig landen een comité aan, dat over de vertegenwoordiging moest oordelen. Over het algemeen kan men aanvaarden dat het opzet geslaagd is.

Zeer grote namen uit de hedendaagse keramiek ontbreken hier nochtans; zelfs voor België is de keuze niet volmaakt. De werkelijk heersende figuren op internationaal plan houden er niet aan verloren te lopen in dergelijke massale tentoonstellingen; wat het Belgische selectiecomité betreft, het blijkt geen ontdekkingen te hebben gedaan. Het geheel biedt voor elck wat wils.

De keramiektentoonstelling bewijst, zo dit nog nodig was, welke geweldige opgang dit genre sedert de laatste wereldoorlog over de gehele wereld kent; maar een dergelijk sukses is uiteraard verdacht, want het doet vermoeden dat we hier met commercialisatie te doen hebben. Wie zich niet afschrikken laat door de juxtapositie van het werkelijk kunstvolle en het volkomen smaakloze moet deze tentoonstelling bezoeken.

* Groepstentoonstellingen.

De Kon. Kunstkring van Oostende opende in de Koninklijke Galerijen haar jaarlijkse tentoonstelling, waaraan deze maal meer dan een beginneling deelnam. Bij de opening wees de Burgemeester op zijn verlangen de plaatselijke kunstenaars aan te moedigen.

De Westvlamingen waren de talrijkste onder de exposanten, en natuurlijk waren het in de meerderheid Oostendenaren. Wij vernoemen N.P. Boel, Jan Declerck, R. Degryse, M. Faignaert, H. Minnebo, H. Pilaeys, P. Tenissen, M. Vantourhout, A. Verniers (Oostende); B. Bosschaerts, M. Derolez, J. Storie, A. Vervarcke (Brugge); M. Cardan (Zandvoorde); W. Colleman (Bredene); W. Luyten (Nieuwpoort); A. Trebla (S. Idesbald).

Het initiatief van een dergelijke tentoonstelling is prijzenswaardig, maar de selectie was niet streng genoeg.

* Een andere groepstentoonstelling werd gehouden in de lokalen van de Albertschool (van 11 tot 31 juli). Namen eraan deel: Albert Hagers (Stene), Gustaaf en André Sorel (Oostende) en Charles Vandevelde (Stene). Bij de vooropening werd het woord genomen door Lode Sorel.

* Orgelconcerten.

Op zondag 12 juli heeft het eerste der

[p. 306]

jaarlijkse reeks van kunstconcerten plaats gehad in de hoofdkerk met de gastorganist Rune Engrö, een Zweedse leerling van Flor Peeters. Hij bracht werken ten gehore van Bach, Buxtehudé, Sweelinck en van moderne meesters als Erich Stoffers, Torsten Görenson en Hilding Rosenbergh.

Op 19 juli was het de beurt aan de organist titularis der S. Pieter en Paul kerk Stefaan Dombrecht. Hij wil als oudleerling van Flor Peeters zijn meester huldigen bij de viering zijner aanstelling 35 jaar geleden aan het orgel van S. Rombauts te Mechelen.

De zondag daarna trad August Maekelberghe op, een Westvlaams orgelist, die zich te Detroit in de Ver. Staten vestigde en er naam verwierf. Telkens te 20 u.

De orgelconcerten worden ingericht door de orgelstichting Leandre Vilain, die zich inspant om het muziekleven te Oostende op een hoog plan te voeren, en met de medewerking van het Stadsbestuur.

* Internationaal festival van muziek en dans 1959.

Onder de bescherming van Koningin Elisabeth gaat in de Kursaal het jaarlijks kunstfestival door in de maanden juli en oogst.

Men verwacht een zeer grote belangstelling voor de schiterende orkesten, die er zullen defileren. Het groot symphonisch orkest van de Poolse radio concerteert onder de leiding van Jan Krenz, met medewerking van Naum Sluszny (2 oogst), en onder leiding van Edgard Donneux met medewerking van Tadeusz Zmudzinsky (4 oogst). Het Residentie Orkest van Den Haag treedt een eerste maal op met Willem van Otterloo als dirigent en Robert-Alexander Bohnke als solist (8 oogst), een tweede maal met Charles Munch en Nicole Henriot. Het orkest van Radio Suisse Romande concerteert onder de leiding van Othmar Nussio, met Mina Bolotine (18 oogst), en onder de leiding van Edgard Doneux met José Iturbi (20 oogst).

Als Belgische groepen noteren we:

- Ars nova et antiqua van Antwerpen onder leiding van G. Devreese, met Cl. Coppens en Fr. Dandoy (kamermuziek, 11 juli).

- Orkest van de Kon. Opera van Antwerpen met André Vandernoot (15 juli).

- Nationaal Orkest van België met André Vander Noot en Nikita Magaloff (12 juli).

- Kamermuziek Orkest van Brugge onder de leiding van Dirk Varendonck met Leon Ara (26 oogst).

- Muziek der Zeemacht met Jos Hanniken (11 en 25 oogst).

- Philharmonie van Antwerpen onder leiding van Hans Lichtenstein met de grote Weense meesters (21 oogst). Bovendien zullen er een reeks merkwaardige balletvoorstellingen doorgaan, waarbij men volgende ensembles zal kunnen bewonderen: Ballets 1959 des étoiles de Paris (14 juli), ballet van het Indisch nationaal Toneel (19 en 20 juli), les ballets de la Tour Eiffel (22 juli), Spaanse balletten van Pilar Lopez (26 juli), Salvador Vargas (12 oogst) en Carmen Amaya (28 oogst), en de Ballets Jean Babilée (19 oogst). Sommige ervan zijn reeds vroeger in de Kursaal opgetreden. Vergeten we ook niet de Balletten van de Muntschouwburg van Brussel (7 oogst), het theater ballet Maurice Béjart (28 juli), en het Western Theater Ballet (5 oogst).

Behalve de grote internationale solisten, die wij reeds vermeld hebben en die samen met een orkest optreden vernoemen we nog de concerten van Adam Harasiewicz (23 juli, Chopin recital), Lola Bobesco en Jacques Genty (24 juli, sonaten), François Glorieux (29 juli), Orpheis Trio (30 juli in de leeszaal), G.M. Badev (6 oogst), Astrid Varnay (15 oogst, Wagner en Respighi) en Louis Backx (27 oogst).

De koninklijke Opera van Gent zal onder de leiding van Robert Ledent de opera Dialogue des Carmélites, van Francis Poulenc opvoeren op 13 oogst.

* Kunstfestival van het Visserslied.

Een comité werd ingericht om in de verscheidene vissershavens een dergelijk festival tot stand te brengen, onder de bescherming van de Heer Gouverneur en van Best. Afgevaardigde Smissaert. Na eliminatieven te Heist, Bredene, Oostende, Zeebrugge, Nieuwpoort, De Panne, Koksijde en Oostduinkerke gaat de finale door te Oostende op zaterdag 5 september.

Enkel liefhebbers worden toegelaten en de liederen moeten Vlaamse vissersliederen zijn of betrekking hebben op de kuststreek.

De plakbrief is van Willy Bosschem. Een boekwerkje wordt voorbereid waarin de liederen, die in finale komen, zullen worden verzameld.

Waregem

De XII^de Frans-Vlaamse Kultuurdag zal dit jaar te Waregem plaatshebben op zondag 30 augustus. Het Kongres wordt gehouden in de feestzaal van het Instituut O.L. Vrouw Hemelvaart, Markt.

Het programma: Na inleidingen van A. Demedts en J. Storme, gedeputeerde, zal tijdens de voormiddagzitting 'n lezing worden gehouden door Robert Hennart, sekretaris van het Comité flamand de France; er is een deklamatie voorzien door Chris Lombard, uit Zuid-Afrika en er is een forum voor de jeugd, onder de leiding van mej. Nell de Potter, uit St.-Jansteen (Zeeuws-Vlaanderen).

Aan dit forum verlenen verder hun medewerking Jos Deleu, hoofdredakteur van het tijdschrift Ons Erfdeel, Anton Claessens, Huub Bartz, E.H. Van Ryckeghem en mej. Addie Vrienten.

Tijdens de namiddagzitting zal het woord gevoerd worden door Z.E.H. Verdonck, uit Steenvoorde, en door C. Rousseeu, uit Antwerpen. De toneelvereniging ‘De Verbroedering’ uit Westouter zal een paar fragmenten opvoeren uit Menschen lyk Wijder, het toneelspel van Antoon Coolen, dat omgezet in het Fransvlaams dialekt, tijdens het voorbije winterseizoen zoveel sukses kende in Frans-Vlaanderen. Ten slotte volgt het traditioneel overzicht van de werking voor Zuid-Vlaanderen door de sekretaris Luc Verbeke, door E.H. Verwaetermeulen, leider van de Werkgroep Nederland, en door Flor Barbry, sekretaris van de toneelvereniging ‘De Verbroedering’.