West-Vlaanderen. Jaargang 7

Knokke

De tentoonstelling gewijd aan La peinture naive, te Knokke in het casino ingericht tot 31 augustus, is, niettegenstaande de zeer degelijke inleiding tot de catalogus, door Anatole Jakovsky, weinig verhelderend voor het begrip ‘naieve schilders’, dat men sinds enkele jaren gaarne gebruikt om allerhande artistieke werken en pseudo-schilderijen te catalogeren. De term kwam mij altijd voor als een soort vergaarbak, waar alles terecht kwam, dat overbleef, wanneer de verschillende kunstgenres ieder hun deel hadden gekregen. Als men onder deze naam de schilders samenbrengt - ze blijven uiteraard een minderheid - die geen akademie hebben gevolgd, die autodidact zijn, dilettant of zo men wil zondagsschilder, dan is deze bestempeling zeker slechts ten dele juist. Er zijn immers veel namen te citeren van grote gekwalificeerde artisten, die op eigen kracht tot de kunst kwamen, of die slechts naar de akademie gingen, toen zij het vak reeds onder de knie hadden.

Intussen kan men te Knokke honderd naieve schilderijen met elkaar en met de term confronteren. De lijntrekker is Henri Rousseau, bijgenaamd Le Douanier, die eens aan zijn vriend Picasso heeft verklaard: Toi, tu es le plus grand dans le genre égyptien, et moi, dans le genre moderne... Naast Rousseau citeren wij vooral de Span-

[p. 271]

jaard Acevedo, en de Kroaten van de school van Hlebine (Buktenica, Fejes, en inzonderheid Generalic), die op schitterende wijze bewijzen hoe folkloristische elementen in de hedendaagse kunst kunnen blijven standhouden. Anderzijds zijn vele van de hier geëxposeerde doeken ofwel gewoon onhandig, vaal en ongevoelig van kleur; ofwel op het randje af surrealistisch (zoals Lefranc en Metelli). Onbegrijpelijk is hier Aristide Caillaud afwezig, misschien de grootste onder de levende naieve schilders, en die momenteel, wat de prijzen van zijn werk betreft, beslist niet moet onderdoen voor Buffet. Zijn werken zouden het ensemble van Knokke stellig gereleveerd hebben.

Zoals in meerdere internationale exposities komen de Belgen er wederom klein uit; we zien er werk van de Brugse Micheline Boyadjian, van Nicolas Cloes, de Gentenaar Louis Delattre, Léon Greffe uit Charleroi, Camille van Hyfte uit Ertvelde en ten slotte Albijn van den Abeele uit St. Martens Latem. Deze vertegenwoordiging is vooral wat de kwaliteit betreft beneden alle peil. Men heeft de indruk dat de geciteerde landgenoten of him erven toevallig iemand hebben gekend van het inrichtend komitee... Intussen kunnen wij dit komitee nog wijzen op het bestaan van Gaston Theunynck, de boer-schilder uit Eesen wiens werk onder dat van de geciteerde landgenoten met sukses zou hebben geprijkt, op het werk van J. Vande Moortel uit Wielsbeke, op de schilderijen van Felix Timmermans, enz. enz.