De Vlaamse School. Nieuwe reeks. Jaargang 7

De Kantenverzameling te Brugge.

Vóór eenigen tijd spraken wij in de Vlaamsche School van de herstellingswerken, die te Brugge aan het Gruuthuuzesteen ondernomen worden en zegden tevens een woordje van de kantenverzameling van den heer Baron Liedts, die daar een onderkomen moest vinden. De restauratie van het steen is op verre na nog niet voltooid; eigenlijk werd er tot nu toe alleen gewerkt aan een der vleugels van het groote gebouw; maar de manier waarop aan dien vleugel gearbeid werd, de zorg en de kosten die daaraan besteed worden, zullen het én den bouwkundige én het stadsbestuur gemakkelijk doen vergeven dat men niet rapper vooruitgaat. Naar het schijnt is men van plan even zorgvuldig en gewetensvol te werken voor het geheele gebouw en tegenover die verbintenis zal iedereen gaarne geduld en veel geduld hebben.

De heer Liedts intusschen heeft reeds de eerste zalen van den herstelden vleugel in beslag genomen en daar een eerste deel zijner kostelijke verzameling met veel smaak en kennis uitgestald. Wij zeggen een eerste deel der verzameling; want men verzekerde ons dat de drie zalen die nu reeds open zijn, niet meer dan de helft bevatten van het geschenk waarmede de heer Liedts de stad Brugge en zich zelven vereert; er zijn nog twee zalen besproken voor de overige helft der kanten.

Dat nieuwe museum is alleszins een bezoek waard. De heele verzameling bevat ruim 250 stukken, die in vijf klassen ingedeeld zijn:

a.	Oudere kanten.
b.	Vlaamsche kanten.
c.	Brabantsche kanten.
d.	Kanten uit Zeeland, uit Antwerpen en uit Mechelen.
e.	Kanten uit Valencijn, uit Yper en uit Binche.

Een oningewijde zal gewis al het kunstige en het moeilijke niet kunnen beoordeelen van de points coupés en de fils tirés, noch de groote verdienste van een stuk kant à 34 jours différents, zooals het tabernakelgordijn dat onder n^o 9 van de fils tirés in den catologus geboekt staat. Doch iedereen zal met belangstelling de ontwikkelingsgeschiedenis volgen van de kantennijverheid in Vlaanderen. In

[p. 84]

de kantententoonstelling die over een tiental jaren in den schouwburg werd gehouden, bevond zich ook eene heele verzameling wielen, kussens, stokken en lampen, die vroeger bij die nijverheid gebruikt werden. Ware het niet wenschelijk die verzameling te volledigen en haar in het museum een bescheiden plaatsje in te ruimen?

Er zijn daarenboven nummers, waarbij gewis ieder bezoeker een oogenblik verwijlen zal, wegens de historische herinneringen, die zij opwekken. Wij noemen alleen:

een kraag, die aan Keizer Karel V behoord heeft;

een voorschoot van Johanna de Zinnelooze;

een kraag en een paar mouwen van Margaretha van Parma;

een beddeksel dat waarschijnlijk van Jan zonder Vrees voortkomt.

Andere stukken trekken de aandacht en de verbazing van den bezoeker, wegens het bijzonder fijne der uitvoering, de ongehoorde massa arbeid, die zij gevergd hebben en hunne overgroote waarde. De verzameling bevat een kantwerk, dat meer dan vijftien jaren arbeid van eene kantwerkster vertegenwoordigt; eene kant heeft eene waarde van 11.000 frank den loopenden meter; een ander gewrocht, een tabernakelgordijn, (0,85 of 0,77) wordt op 40.000 fr. geschat; een derde met den datum 1599 verbeeldt al de foltertuigen der Passie, en is bijna een tafereel, zoo fijn en nauwkeurig is het tot in de kleinste bijzonderheden.

Thans reeds krijgt het kantenmuseum veel bezoekers, vooral Engelschen. Daaronder komen zeer velen om in het reisboek te kunnen aanteekenen dat zij daar geweest zijn; maar er komen ook liefhebbers, fijne kenners, die de verzameling hoogstbelangwekkend en eenige nummers bijzonder zeldzaam noemen. De bewaker - een perel van een museumbewaker, zelf een hartstochtelijk bewonderaar en fijne kenner van kantwerk - vertelde ons dat hij het met sommige bezoekers soms heel lastig heeft, en hij toonde ons dat het glas eener kas reeds met een diamant was doorgesneden; gelukkiglijk had hij het werktuig hooren krijschen en was toegesprongen,..... maar de diamant en zijn bezitter waren reeds de trappen af en de deur uit.

Wat de restauratie der zalen zelve betreft, men kan die alleen beoordeelen in de plaatsen die nog ledig staan. Daar verdient ook alles nauwkeurige bewondering, zoowel het snijwerk aan schouwen, balken en zoldering, als het ijzerwerk aan deuren en vensters, als het prachtige vloerbelegsel. Gruuthuuze belooft een der schoonste en merkwaardigste gebouwen van Brugge te worden; eens dat de herstelling voleind zal zijn, zal niet éen tourist nog Brugge verlaten zonder in het oude steen, dat voor oudheidsmuseum en tevens voor schildermuseum bestemd is, eenige uren door te brengen. Waarlijk, Memlinc en Van Eyck, Pourbus en Oudewater zullen daar eene woon krijgen, die hunner zal waardig zijn.

A. Vermast.