De Vlaamsche School. Jaargang 33

[p. 21]

Plichten van den Mensch jegens de Dieren. - II.

De meester. - Welke dieren treffen nog het meest dagelijks ons oog, Karel?

Karel. - De hond, het....

De meester. - Genoeg! De hond, zegt gij, en waarlijk, hij is het, die het eerst in onze verbeelding opkomt. Voor de meesten onzer, is de hond een toonbeeld van trouw, een

Vlaamsch paard uit de provincie Antwerpen.
Teekening van K. Tschaggeny, houtsnede van Ad. Ligny.

levend bewijs van belanglooze verknochtheid en liefde. Een hond met een korfje in den muil, dat doet u denken aan immer besneeuwde vlakten, verdwaalde reizigers, redding van den dood. Een hond op eene graftombe spreekt u van dankbaarheid tot na het leven hier op aarde....

En echter, kinderen, alwat er van verhaald wordt, is louter waarheid. Luistert, wat op Zaterdag, 19 April 1885, te Montmirail, eene stad in Frankrijk, gebeurde.

Een welhebbende grijsaard deed een uitstapje in zijne bosschen, vergezeld door zijne twee hondjes. Opeens zakt de man ineen, door eene beroerte getroffen. En zie! Als beseffen beide honden heel het hachelijke van den toestand, zacht vleien zij zich bij den gevallene neder en likken zijne oogen en slapen. Toch gaf de man geen teeken van leven. En wat gebeurde er toen? Alsof beide diertjes hadden afgesproken, vliegt een hunner als een schicht het bosch uit naar des meesters woning en jankt voor de deur op zoo erbarmelijk eene wijze, dat de meesteres wel moet besluiten: daar is iets naars gebeurd. Flus volgt zij den onmondigen bode, komt aldus in het woud en vindt daar haar tweede hondje, de wacht houdende bij haar herlevenden man!

Gij ziet het, kinderen, welken onschatbaren dienst die dieren soms bewijzen. En het zal, zulks hoop ik wel, bij geen uwer in den geest opkomen, deze wezens in het minst te schaden. Doch aldus denkt er niet elkeen over.

De zandboer, bij voorbeeld, handelt gansch anders. Ziet

[p. 22]

hem daar aangestrompeld komen: de vracht koopwaar is een paardenlast, en toch wordt zij voortgetorscht door twee magere, afgeleefde honden!

Hu! - En de schier bezwijkende dieren krijgen een schop van zijn gepunten holleblok. En als de kar ten halve zal uitgevent zijn, dan zal hij - niet eene hand uitsteken - maar in den wagen klauteren en de hijgende beesten met zijn knuppel aansporen, meer gezwind te vorderen.

Zooals gij ziet, kinderen, houdt dit onmensch niet alleen geene rekening van den uitstekenden dienst, dien zijne honden hem bewijzen, maar bovendien mishandelt hij hen en verkort daardoor hun leven.

Zouden wij het dien dieren ten kwade kunnen duiden, indien zij, dit onuitstaanbare leven moede, zich wierpen op dengene, welke hen zoo mishandelt, en hunne tanden sloegen in zijn vleesch? Maar zij doen zulks niet, en lijden voort. Aan ons de taak dus, kinderen, op hunne behandeling te waken. En wanneer gij ziet, dat een hond redeloos wordt geslagen, verheft uwe stem en schandvlekt den schuldige: het gezond verstand zal zich aan uwe zijde scharen!

_**_*

Ik ben schier zeker, dat Karel, toen ik hem daar straks eenige diernamen vroeg, na den hond het paard wilde noemen. Is het niet, Karel?

Karel. - Jawel, meester.

De meester. - 't Is, inderdaad, het dier, dat ons, na den hond, het meest onder het oog komt en welks zeden en gewoonten ons allen wel bekend zijn.

Het paard vliegt met ons naar de stad, voert den krijgsman door het vijandelijke vuur, kampt om prijs in de wedloopen, trekt den ploeg door den braakliggenden akker, voert zware vrachten....

Veel zijn wij dus het paard verschuldigd. Doch hier weer stooten wij onvermijdelijk op de domme handelwijze van kortzichtige lieden, welke meenen, dat er moet geklopt worden op de dieren, - omdat het dieren zijn.

Hoe dikwerf hebt gijzelve niet ondervonden, dat men paarden overlaadt, hun te weinig of slecht voedsel geeft en bovendien slaat en stampt? En hoe dikwijls vernamen wij niet door de dagbladen, dat deze of gene voerman door verontwaardigde toeschouwers tot zijnen plicht werd teruggebracht, bij het mishandelen van zijne dieren?

Het is dus plicht, niet te dulden, dat de paarden worden mishandeld, alsook, door wijze wenken de voerlieden tot meer verheven gedachten over te halen.

_**_*

Als vanzelve is men geneigd, na het paard den ezel te noemen.

De ezel, inderdaad, komt in menige deelen zóówel overeen met het paard, dat velen uwer hem steeds als een wanschapen, ontaard paard zullen hebben aanschouwd.

Dit is echter niet zoo. De ezel is wel degelijk als een afzonderlijk dierenras gerangschikt en staat, diensvolgens, in verhouding met het paard, als de hond met de kat.

Wel is hij, als het paard, tot trekken en dragen en voeren geschikt; doch nevens die hoedanigheden, welke hij met het paard gemeens heeft, is hij sober, stil, gedwee; en wanneer gij ziet, hoe soms dit laatste, zonder gegronde reden, zijnen ruiter ten gronde smijt, zal de ezel zelfs niet trachten te wederstaan aan de onmenschelijke behandeling sommiger voerlieden.

_**_*

Zeggen wij thans een woord over de kat.

Allen weet gij, welke onschatbare diensten dit huisdier ons bewijst: moesten wij gedurende een geruimen tijd van dit dier beroofd zijn, zoo zouden wij waarlijk niet weten wat aanvangen ter behoeding van ons graan en alwat op den zolder geborgen wordt.

En echter, om een enkel vooroordeel, dat tegenover haar gevoed wordt, staat de kat bloot aan allerhande redelooze vervolging.

Zoo valsch als eene kat! - Aldus klinkt het u bijna dagelijks in het oor. Zien sommige lieden bij eene kelderval eene kat zitten, dan vlug sluipen zij er op de teenen henen en schoppen haar meedoogenloos naar beneden. Nochtans deed het dier niemand leed!

Wordt zij echter op diefstal betrapt, dan ziet men spoedig den meester een stok krijgen, het beest opsporen en het slaan, neen geeselen, dat het een gruwel is. En let wel op: die begane diefstal is, bij haar, niets anders dan de instinctmatige voldoening van wat ons te stade komt! Want wat zegt men van eene kat, die niet steelt? Dat zij ook noch muizen, noch ratten vangt!

(Wordt voortgezet.)

Edward Poffé.