De Vlaamsche School. Jaargang 32

Kroniek.

Antwerpen. Prijskamp van Rome (zie blz. 88). De beoordeeling had den 3ⁿ September plaats. Het te behandelen onderwerp was de Zegepraal van Diagoras. ‘Diagoras van Rhodes die vroeger den roem van zijne geboorte nog vermeerderd had door eene overwinning, in de Olympische spelen behaald, geleidde twee zijner zonen in het worstelperk, die mededongen en de kroon wegdroegen. Nauwelijks hadden zij dezelve ontvangen, of zij plaatsten die op het hoofd huns vaders, tilden hem op hunne schouders en droegen hem in triomf tusschen de toeschouwers, die hem geluk wenschten en bloemen toewierpen. Onder de menigte riep men: Sterf, Diagoras, er blijft u niets meer te wenschen over.’ Uitslag. 1^e prijs, C. Montald; eerste 2^e prijs, J. Middeleer; tweede 2^e prijs, H. Richir; eervolle vermelding, J. Rosier. De stukken waren tentoongesteld van 4 tot 19 September. In de Antwerpsche bladen wordt de uitspraak der jury tel beknibbeld, ja zelfs onvoorwaardelijk afgekeurd en verkeerd en onbillijk genoemd.

- Een beeld, de Onheilzaaier, als eerste studiewerk ingezonden door Willem Charlier, die in 1882 den prijs van Rome behaalde, was van 4 tot 12 September in de Venusstraat tentoongesteld.

- In 1887 zal de prijs van Rome voor bouwkundigen te verdienen zijn. De bekroonde geniet gedurende 4 jaren eene studiebeurs van 4000 fr. 's jaars. Er kan een 2^de prijs (eeremetaal van 300 fr.) en eene eervolle vermelding worden toegekend. Aan den prijskamp gaat een examen van aanvaarding vooraf. Onder overlegging van de gewone stukken (akte van geboorte of inburgering enz.), kan men zich laten inschrijven aan de academie van schoone kunsten te Antwerpen, te weten: 1. voor het examen, tot 18 December 1886, 's middags; 2. voor den prijskamp, tot 4 Juni 1887, 's middags. Het examen is af te leggen den 11ⁿ Januari 1887; de prijskamp wordt geopend den 21ⁿ Juni 1887, 's middags.

- Met goedvinden van den gemeenteraad, gaat de schilderij van H. Van Balen, de Marteling van den H. Laurentius, in de St.-Laurijskerk, door den kunstschilder F.G.J. Van Beers worden hersteld en verdoekt. De kosten zullen 600 fr. bedragen.

- Het paleis der Maatschappij voor Nijverheid, Kunst en Handel, dat 15,600 menschen kan bevatten, en opgericht is volgens de plannen en onder de leiding van den bouwmeester J.L. Hasse, door de aannemers J. Bolsée en Luyckx, is op 29 Augustus plechtig ingehuldigd met een groot toonkundig feest, waaraan 350 uitvoerders deelnamen, onder de leiding van F. Bonzon, en met medewerking van mej. L Van Besten en de heeren E. Jacobs en H. Fontaine. Het programma behelsde stukken van R. Wagner, H. Waelrant, P. Benoit, Mozart, Schubert, Popper, R. Schumann, G. Meyerbeer, G. Sgambati, L. Gounot, F. Servais en A. Rubinstein. De piano en harmonium waren geleverd door den heer A. Berrens.

- Door den heer Ed Gregoir is een vervolgstuk uitgegeven op zijne belangrijke verzameling levensberichten van Belgische beoefenaren der muziek in de 18^de en 19^de eeuw, een veelzijdig nuttig werk, dat de meeste waardeering ver-

[p. 147]

dient. Het vervolgstuk voert dezen titel: Supplément et complément au volume: Les artistes-musiciens belges au xviii^e et au xix^e siècle.

- Welke is de kortste en gemakkelijkste manier om eerstbeginnenden muziek te leeren? Naar verzekering van deskundigen, vindt men die lang vruchteloos gezochte manier aangewezen in het werk van den ervaren muziekkundige en schrijver, den heer Ed. Gregoir, getiteld: Aanschouwelijk onderwijs bijzonder ingericht voor lagere scholen, normaal-gestichten van onderwijzers en onderwijzeressen. Het werk is gelijktijdig in de Vlaamsche en Fransche taal verschenen. Wij vestigen er zeer in het bijzonder de aandacht op van schoolhouders en houderessen en van alle onderwijzeressen en onderwijzers. Het geldt hier eene zaak van groot belang en die alle standen der samenleving aangaat

Mortsel. De parochiale St.-Benedictuskerk huldigde 9 Augustus haar nieuw orgel in, geleverd door den heer P Stevens-Vermeersch, van Duffel. Blijkens de proefbespelingen, waartoe werd overgegaan door de heeren J. Callaerts en J.B. Stockmans, orgelisten van Onze-Lieve-Vrouwekerk te Antwerpen en van de Benedictuskerk te Mortsel, is het een voortreffelijk speeltuig.

Brussel. Bij koninklijk besluit van 20 Augustus is de in 1882 uitgeloofde prijs van 3000 fr. voor de beste Fransche spraakkunst, ten gebruike van middelbare scholen, toegewezen aan de heeren Delboeuf en Roersch. Terzelfder tijd als hunne spraakkunst, wordt die van de heeren Van Hollebeke en Merten toegelaten.

- De heer Boon, van Brussel, heeft aan het rijksarchief gansch een stapel oude bescheiden gegeven, betreffende voormalige godsdienstige en wereldlijke inrichtingen en voornamelijk aangaande het gesticht van liefdadigheid Ter Arcken, te Brussel. Nopens dit laatste dagteekenen de stukken van de 13^e en 14^e eeuw. Zij zijn onder andere belangrijk voor de namen van vele plaatsen in en rond Brussel.

- De zeer voortreffelijke bouwmeester H. Beyaert laat afbeeldingen van zijne belangrijke werken van fraaie bouwkunst in steendruk verschijnen onder den titel van: Travaux d'architecture exécutés en Belgique par Henri Beyaert. De steenteekeningen zijn sierlijk en zorgvuldig uitgevoerd door Jozef Neirijnck. De drie eerste afleveringen bevatten het Tolhuis en Stapelhuis te Doornik, de Meesterswoning van den heer Kegeljan-Godin te Namen en de Nationale Bank te Antwerpen. Het ware te wenschen, dat de Vlaamsche bouwmeester de Fransche opschriften zijner platen ook liet herhalen in de Nederlandsche taal.

Leuven. De Ménestrel deelt mede dat de heer ridder van Elewyck een werktuig heeft uitgedacht, dat het gespeelde op de piano afdrukt. De beweging der toetsen brengt de gespeelde noten op het papier Voor toonzetters ware dit eene merkwaardige vinding. Volgens den berichtgever heeft de uitvinder 38 jaren aan de volmaking van het werktuig gearbeid.

Gent. De uitgever Ad. Hoste kondigt aan om eerlang te verschijnen: Gedichten voor huis en school, door Jacob Stinissen, met eene teekening van den kunstschilder H. De Pondt. Prijs: fr. 2.50. Van denzelfden schrijver is bij voornoemden uitgever verschenen: Gedachten over opvoeding en onderwijs vooral met het oog op de lagere school. Prijs: fr. 2.00.

Rousselare. Bij den heer De Seyn-Verhougstraete verscheen dezer dagen het 10^de deel der volledige werken van de uitstekende Vlaamsche schrijfster mev. Courtmans. Het bevat: Moeder Daneel, Tegen wil en dank en De schuldbrief Wij vestigen bij vernieuwing de aandacht van het lezend publiek op deze belangrijke, hoogst aantrekkelijke uitgaaf. De verhalen van onze gemoedelijke groote schrijfster behooren tot de beste letterkundige voortbrengselen die onze tijd heeft opgeleverd. Mev. Courtmans kan de vergelijking doorstaan met de voortreffelijkste letterkundigen, ook van het buitenland. Nooit is men haar moede gelezen en al hare lezers worden haar te vriend. Wij prijzen dan ook een ieder met warmte en overtuiging hare schoone verhalen, hare Volledige werken aan, als een sieraad voor elke bibliotheek, als eene steeds frissche bron van kunstgenot, van leering en van stichting voor elk huisgezin. De prijs is zeer gering en ieder deel is op zich zelve volledig; maar het staat vast, dat wie één boek van mev. Courtmans leest, zich al de werken der begaafde vrouw zal willen aanschaffen. Mocht iemand dit betwijfelen, zoo neme hij aan zich zelve de proef. Bij inteekening is de prijs fr. 1.50 per deel.

Buitenland.

Haarlem. Op Teylers museum is de bronzen groep geplaatst, gegoten naar het model van Bart van Hove, voorstellende: De kunst en wetenschap bekroond door de onsterfelijkheid; het stuk is te Brussel gegoten bij de Compagnie des bronzes en weegt 2250 kilos.

Parijs. 30 Augustus is te Parijs de viering begonnen van het 100-jarig jubilé van den geleerden natuurkundige Chevreul, die, op 31 Augustus 1786 te Angers geboren, nog steeds als hoogleeraar te Parijs werkzaam is. De jubilaris, vergezeld van zijn 64-jarigen zoon, heeft al de ter zijner eere aangerichte plechtigheden, den 30ⁿ en 31ⁿ Augustus, bijgewoond in de lokalen van maatschappijen, in de academie van wetenschappen en andere instellingen waarvan hij lid is; hij was ook aanwezig op de tooneelvertooning, die hem werd aangeboden in den Operaschouwburg. Den 31ⁿ Augustus was hij mede aanwezig in het museum van natuurgeschiedenis (anders gezegd de plantentuin van Parijs), toen daar werd overgegaan tot de inhuldiging van zijn standbeeld, een werk van E. Guillaume. Des avonds bezette hij de eereplaats aan den feestdisch, die op het stadhuis werd gehouden. Het studentenfeest, waarvan wij op blz. 107 gewaagden, werd ook door hem bezocht. Hij voerde onderscheidene malen zeer onbevangen het woord. Het behoeft wel niet te worden gezegd, dat het den jubilaris niet heeft ontbroken aan geschenken van allen aard.

Tunis. In deze stad zal tusschen 10 en 20 December, voor den tijd van drie maanden, eene tentoonstelling worden gehouden, bestaande uit drie afdeelingen: 1. verschillende soorten van eetwaren en dranken, 2. huisraad en kleergoed, hof-, veld-, bosch- en mijn voortbrengselen, rij- en voertuigen, werktuigen en metalen voorwerpen, electriciteit enz.,

[p. 148]

3. schoone kunsten en nijverheidskunsten. Inlichting en prospectus verkrijgbaar bij den heer Lodewijk De Vriese, afgevaardigde voor België, Regnessenstraat, n^r 3, Gent.

Napels. In deze stad is den 8ⁿ Augustus een standbeeld van den in 1802 geboren en in 1835 gestorven toonzetter Bellini onthuld. Het door Balzico gemaakte beeld staat op een hoog voetstuk van graniet, waarin zinnebeeldige voorstellingen van des meesters zangspelen Norma, de Somnambula, i Puritani en i Capuleti e Montecchi zijn aangebracht. Tegen een kleinen paal aanleunend, is Bellini rechtstaande voorgesteld, het rechterbeen over het linker geslagen, de armen op de borst gekruist, den blik gevestigd op het naburig conservatorium San Pietro a Majella, waarvan hij leerling is geweest.

Munchen. De op 21 Juli te Munchen overleden K. von Piloty (zie blz. 131) werd in die stad geboren den 1ⁿ October 1826. Sedert 1855 was hij leeraar, sedert 1874 bestuurder van de academie van schoone kunsten zijner geboortestad. Tot zijne voornaamste schilderijen behooren onder andere de volgende: de Toetreding van den Beierschen keurvorst tot het katholiek verbond in 1609, Seni voor het lijk van Wallenstein, de Veldslag bij den Wittenberg nabij Praag, de Moord van Wallenstein, Nero gaande over de puinhoopen van het door hem afgebrande Rome, Galilei in de gevangenis, Columbus als wereldontdekker, Wallensteins tocht naar den Eger, de Dood van Cesar, Maria Stuart bij het voorlezen van haar doodvonnis, de Girondijnen, Lodewijk XVII bij den schoenmaker Simon, Thusnelda in den triomftocht van Germanicus, de Luister van Munchen enz. In zijne jeugd, heeft hij lange studiereizen in Holland, België en Frankrijk gedaan, en daaruit blijkbaar zeer veel nut getrokken.

Londen. De tegenwoordige hertog van Marlborough slaagt al sedert eenige jaren geld, bij middel van de kunstschatten, die zijne voorvaderen hem hebben nagelaten. In onzen jaargang 1884, blz. 107, maakten wij gewag van des hertogs voornemen om zijne beroemde schilderijenverzameling uit den huize Blenheim te verkoopen. In onzen loopenden jaargang, blz. 100, gaven wij desaangaande nader bericht, onder aanhaling van de namen van ettelijke groote meesters, wier werken deel uitmaken van de bewuste verzameling. Sommige dezer schilderijen schijnt de vroegere hertog van Marlborough zich te hebben toegeëigend, krachtens het recht van den sterkste, toen hij zich in 1708 als zegepralend veldheer in de Nederlanden bevond. Onder de aldus verkregen schilderijen worden de volgende genoemd, die Marlborough van uit Brussel naar zijn kasteel Woodstock-Blenheim deed zenden: twee Rubensen, eene H. familie en eene Vlucht in Egypte, twee Van Dycken, een portret van koning Karel I en een portret van eene Engelsche koningin, benevens een Raad der goden, waarvan de schilder niet wordt genoemd. Wij zegden hooger, dat de tegenwoordige hertog van Marlborough al sinds eenige jaren munt slaagt uit zijne schilderijenverzameling. Aan baron Rothschild verkocht hij, nu al een tijd geleden, eenen Rubens voor 1 ¾ millioen frank. Vervolgens liet hij een ruiterportret van Karel I vergezelschapt van sir Morton aan de Nationale Galerij, te Londen, over, voor 375,000 fr. Eindelijk heeft hij in Augustus alles opgeruimd, wat er van zijne verzameling nog overbleef. De verkooping had plaats bij Christie, Montondon Wood. Onder andere werden de na te noemen stukken voor de daarbij vermelde prijzen toegewezen: P.P. Rubens, eene Onze-Lieve-Vrouw, 1360 pond sterl.; id., Heilige familie, 460 p.s.; id., De aanbidding der wijzen, 1500 p.s.; id., Meleager en Atalanta, 520 p.s.; id., De terugkeer uit Egypte, 1500 p.s.; id., Heilige familie, 1000 p.s.; id., Laat de kinderkens tot mij komen, 800 p.s.; id., Loth uit Sodoma vertrekkende, 1850 p.s.; id., Heilige familie, 1200 p.s.; id., De rozenkrans, 1510 p.s.; id., Portret van Anna van Oostenrijk, 3700 p.s.; id., Dochtertrouw, 1200 p.s.; id., Venus en Adonis, 7200 p.s.; A. Van Dyck, Saturnus en Cupido, 230 p.s.; id., Onze-Lieve-Vrouw met het kindje Jezus, 500 p.s.; Rembrandt, De overspelige vrouw, 220 p.s.; id., Isaak Jacob zegenend, 510 p.s.; G. Coques, Vlaamsch familietafereel, 510 p.s.; L. Bakhuijsen, Woelige zee met een Hollandsch oorlogschip en kleinere vaartuigen, 50 p.s.; A. Cuyp, een Landschap, 1750 p.s.; Van der Neer, een Landschap, 290 p.s.