De Vlaamsche School. Jaargang 29

Kroniek.

Antwerpen. De Koninklijke maatschappij ter aanmoediging van schoone kunsten heeft den 19ⁿ Juli als resideerende leden benoemd de heeren H. De Braekeleer, genreschilder, J. Nijs, juwelier, A. Stalins, glasschilder en D. Van Spilbeeck, bestuurder van dit tijdschrift, ter vervanging van wijlen de heeren F. De Braekeleer, F.A. De Bruycker, W. Ellerman en J. Pinson. De volgende heeren zijn voor drie jaren als leden der besturende commissie benoemd: voorzitter, Jac. Cuylits; ondervoorzitters, N. De Keyser en Em. Geelhand; schatbewaarders, Th. Smekens en F. Belpaire; secretarissen, P. Koch en A. Donnet.

- De 1^e aflevering, 4^en jaargang, van het Album der Antwerpsche etsers is verschenen en bevat van: W. Geets, Het teekenen, eene prachtige (doch slecht gedrukte) titelplaat; K. Verlat, Oost, West, thuis best (eene geestige afbeelding van den schilder zelf, te paard reizend bij akelig onweder); L. Schaefels, Voorraadkamer; P. Verhaert, De kuiper, uitmuntend; Th. Cleynhens, Gasthuispand te Lier; F. Lauwers, zeer welgelijkend alhoewel wat barsch kijkend portret van Karel Ooms. Er verschijnen van het Album jaarlijks 4 afleveringen met 6 platen. Prijs 24 fr.; op Japansch papier, 48 fr.

- Het gemeentebestuur is voornemens eene partij overtallige prenten, berustende in het huis van Plantijn, publiek te verkoopen, in October aanstaande. Er zal een catalogus van opgemaakt worden.

- De heer August Nottebohm, den 8ⁿ Juli te Antwerpen overleden, 64 jaren en 8 maanden oud, heeft aan het Antwerpsch gemeentebestuur 100,000 fr. vermaakt ter verfraaiing van de stad. Een schoon voorbeeld.

- Bij F. De Coker is de 4^e aflevering verschenen van J.B. Stockmans' Geschiedenis der gemeente Mortsel, met stukken over Waerloos, Reeth, Aertselaer, bijlagen en nalezingen, een oud plan van het graafschap Cantecroy, een alphabetischen bladwijzer en de naamlijst der inschrijvers.

- De kunstschilder Jan Van Beers is benoemd tot commandeur van de orde van Isabella de Katholieke.

Brussel. Bij koninklijk besluit van 14 Juli zijn de beeldhouwer G. De Groot en Van Hollebeke, rijks-onderarchivaris, benoemd als leden der commissie van monumenten, de eerste ter vervanging van W. Geefs.

- Bij koninklijk besluit van 17 Juli zijn de heeren P. Benoit, J. Van den Eeden, E. Mathieu en G. Huberti benoemd om, gezamenlijk met door de koninklijke academie van België aan te wijzen leden, in den prijskamp van toonkundige samenstelling uitspraak te doen.

- De minister van openbaar onderwijs looft 2 prijzen, ieder van 1000 fr., uit, voor het beantwoorden (door leeraars - ook leeraressen? - van atheneums, rijks- of gemeentecolleges en dito middelbare scholen): 1. Op welke wijze (opvolgend in de verschillende klassen) zal men de leerlingen van voornoemde onderwijsgestichten het best leeren opstellen in de Fransche taal? - 2. Hetzelfde in de Vlaamsche taal? De stukken, waarvan de uitgebreidheid niet bepaald wordt, vóór 1 Mei 1884 in te zenden aan het schoolmuseum, in het ministerie van openbaar onderwijs.

- Te Schaarbeek is eene commissie gevormd ter oprichting van een gedenkteeken voor den kunstschilder E. Verboeckhoven (zie 1881, blz. 39).

- Er is in de hoofdstad eene inschrijving geopend voor het bekostigen van een bronzen borstbeeld van P. Benoit, dat den hertog van Camposelice zal aangeboden worden. Baron Limnander is voorzitter der commissie. De beeldhouwer Van de Kerkhoven-Nelson zal het borstbeeld maken.

[p. 114]

Leuven. In 1884 zal de hoogeschool het 50-jarig jubilé van hare herinrichting vieren.

Gent. Den 24ⁿ Juni werd in de restauratie Bouard een feestdisch ter eere van mev. Courtmans gehouden. De uitstekende schrijfster, die haar ridderkruis droeg, was aangezeten tusschen de heeren P. Geiregat en F. De Potter. Laatstgenoemde hield de feestrede, die door den heer Em. Courtmans met eene warme dankbetuiging werd beantwoord. De gasten waren ruim 70 in getal. Onder andere werd het woord gevoerd door de heeren O. Perier, M. Van Hoorde, L. De Vriese, A. De Vos, E. Hiel enz.

- Te Gent, zooals wij blz. 93 aankondigden, had op 1 en 2 Juli, in den Casino, het jaarlijksch nationaal muziekfestival plaats, ingericht door de koninklijke koormaatschappij de Melomanen, onder het bestuur van den heer Hendrik Waelput, leeraar der Antwerpsche muziekschool. 500 uitvoerders. Het feest ving aan met het openingsstuk Un jour d'été, van K. Hanssens, een meesterwerk dat onverbeterlijk uitgevoerd werd. Dan volgde de Super flumina babylonis, van A.F. Gevaert, een werk dat geschreven werd toen de beroemde toondichter slechts 19 jaren oud was, en hetwelk den stempel draagt van een uitstekend talent. De heer H. Fontaine zong met zijn gewoon talent en grooten bijval Artevelde's geest, uit het oratorio de Schelde, van P. Benoit; H. Waelputs cantate de Pacificatie van Gent besloot het eerste deel van het programma en leverde eenmaal te meer het bewijs, dat Waelput tevens een uitstekend muziekmeester en bekwaam toondichter is. Het 2^e deel van het programma was gansch toegewijd aan Amor, lex aeterna, woorden van G. Lagye, muziek van A. Samuel. Dit werk, een der beste van A. Samuel, is evenwel geen meesterstuk; hier en daar is de melodie vrij en vloeiend, bij voorbeeld daar waar zij de moederliefde afschildert, in een vrouwenkoor van het 3^de gedeelte; het stuk bevat uitdrukkingen die den hoorder onwillens aan de Fransche operette doen denken. De uitvoering mocht allerbest genoemd worden; de solisten, mejuffrouwen Dyna Beumer en Maria Flament alsook de heeren V. Warot en H. Fontaine werden herhaalde malen warm en welverdiend toegejuicht. Hiermede liep de eerste dag ten einde. Den tweeden dag is men begonnen met het openingsstuk uit A. Stadtfelds Hamlet, dat meesterlijk gespeeld werd. Wij betreuren dan ook, dat tot nog toe geen enkel operaschouwburgbestuurder in België er aan dacht om dit stuk te laten uitvoeren; er was ten onrechte beweerd, dat de partituur verbrand was; het stuk werd in den laatsten tijd met ongemeenen bijval te Weimar opgevoerd. Na Stadtfeld was het de beurt van den onsterfelijken Van Beethoven met zijne IX^e symphonie; de uitvoering, ofschoon niet uitstekend, mocht evenwel zeer verdienstelijk genoemd worden. Het Triomffeest, symphonisch gedicht van G. Huberti, voor dubbel orkest, verwierf een algemeenen en welverdienden bijval. De dames solisten D. Beumer, M. Flament en de heeren V. Warot, H. Fontaine en C. Thompson kweten zich van hunne zware taak op onberispelijke wijze. Na afloop van het eerste gedeelte van het programma werden den heer H. Waelput verscheidene geschenken aangeboden, namens de dames en heeren van het koor en het orkest; onder andere eene zilveren massieve kroon. Wij besluiten ons beknopt overzicht van het welgeslaagde festival met een woord van hulde aan de verdienstelijke koormaatschappij De Melomanen en haar talentvollen bestuurder den heer H. Waelput, die deze zoo grootsche onderneming tot een goed einde heeft weten te brengen. De heer Rolin-Jaequemijns, minister van binnenlandsche zaken, woonde de uitvoeringen bij.

- Karel Miry werkt aan een kinderoratorio, gedicht door P.P. Denys, getiteld: De koningin der bloemen.

IJperen. Bij den drukker K. De Weerdt, Rijselstraat 59, is van Guido Rotiers, onder den titel Jeugdig groen, een bundel gedichten verschenen, die, in 173 blz., Kindergedichten, Liederen, Volksliederen, Koren, Schoolcantaten en Mengeldichten bevat.

Verviers. E. Gilons marmeren borstbeeld (zie blz. 66) wordt gemaakt door Ch. Wiener; F. Van Loo, van Gent, maakt buitendien een gesteendrukt portret van E. Gilon.

Buitenland.

Vlissingen. De fontein, die in deze stad staat opgericht te worden, ter eere van Betje Wolf en Aagje Deken, zal versierd worden met de wit marmeren medaillonsportretten van deze Nederlandsche schrijfsters, uitgevoerd door L. Collinet.

's-Gravenhage. Rond 18 Juli kocht een kunsthandelaar voor 40 gl. in Noord-Holland een eikenhouten kasje, gebeeldhouwd met figuren en sieraden, met een beslag van ijzer er om, in den stijl der kunstherbloeiing. Het was geheel overschilderd en toen hij het van de verf had ontdaan, verkocht hij het aan een Fransch koopman voor 1800 gl.

Rotterdam. De heer P. Haverkorn van Rijsewijk is tot bestuurder van het museum Boymans benoemd.

Zwolle. Een vermeldenswaardig buitenkansje, dat, onder dergelijke omstandigheden, aan niet vele zangers te beurt valt: eene onlangs te Zwolle overleden mevrouw W*** heeft bij laatste wilsbeschikking bepaald, dat de heer Schnitzler, oppervoorzanger in de Israëlietische kerk aldaar, levenslang kosteloos het huis kan blijven bewonen, dat hij tot dusver van de overledene in huur had.

Parijs. De Fransche regeering heeft op de Parijsche tentoonstelling de Krijgsgevangenen van den Belgischen schilder graaf Jaak de Lalaing aangekocht.

Rouaan. De zoogenoemde refugie der abdissen van St - Amandus, gebouwd rond 1475 door toedoen van de abdis Thomas Daniel, gaat afgebroken worden. Het gebouw heeft een merkwaardig fraai gebeeldhouwden houten gevel.

Londen. 25 Juni werd op eene veiling van kostbare violen, eene viool van Antonius Stradivarius (1687), bekend als de Spaansche Stradivarius en door Ole Bull naar Engeland gebracht, voor 500 pond sterl. verkocht; twee violen van Joseph Guarnerius (1734 en 1739) golden 290 en 245 pond en eene knie-viool van Francesco Rugerius, vroeger het eigendom van koning George IV, bracht 330 pond op.

- 30 Juni werden te Londen onder andere de volgende prijzen gemaakt van schilderijen uit de verzameling van den heer J. Glas Sandeman: L. Alma Tadema, Tusschen hoop en vrees, 32,000 fr.; F. Goodall, Het wassen van den Nijl, 30,000 fr.; Briton Rivière, The Kings Gateway, 34,000 fr.; W. Linnell, Het bosch van Kent, 13,000 fr.; John Linnell, De vlucht naar Egypte, 2500 fr.; E.W. Couke, Hollandsche pinken te Scheveningen, 4000 fr.; W. Maris, Eene Hollandsche weide, 1600 fr.; Artz, Wachtende op den terugkeer van de boot, 2000 fr.; J. Maris, Een Hollandsch riviergezicht, 1000 fr.; B.J. Blommers, Het mijnen van visch aan 't strand, 5600 fr.; Corot, Morgen aan de rivier, 11,000 fr., enz.

- Het Engelsche lagerhuis ontving dezer dagen een verzoekschrift, waarin aangedrongen wordt op sluiting van de drankhuizen op Zon- en feestdagen, onderteekend door 500,000 landgenooten. Het verzoekschrift was 1400 meters lang en woog 180 kilos.

- Koningin Victoria heeft professor von Angeli, uit Weenen, aan haar hof ontboden, om haar levensgroot portret in olieverf te schilderen, dat de vorstin aan keizer Wilhelm bij gelegenheid van zijn 25-jarig regeeringsjubileum wil vereeren.

- London Music Publishing and General Agency is de naam der nieuwe vereeniging waarvan, onder het bestuur van

[p. 115]

professor Macfarran en sir Julius Benedict, de grondslag is gelegd met een kapitaal van 10,000 pond sterl. en die zich ten doel stelt, de openbaarmaking en opvoering van verdienstelijke werken van jonge en onbekende toonzetters gemakkelijk te maken. Over de waarde van de toonzettingen zullen 3 uitstekende toonkunstenaars als kunstrechters uitspraak doen.

- 2 Juli begon bij Sotheby, Wilkinson en Hodge, te Londen, de veiling van het 3^de gedeelte der Beckfordsche boekerij uit Hamilton Palace (zie blz. 35). De verkoop zal weken duren. De opbrengst van den eersten dag bedroeg ongeveer 25,000 fr. Voor het werk van den markies van Newcastle, Méthode nouvelle et invention extraordinaire de dresser les chevaux, eerste uitgaaf 1651, met 42 koperplaten, werd toegewezen voor 1350 fr.; Niphus de Pulchro (1531), voor 1750 fr.; Nieuwstads Reisbeschrijvinge van Polen na Muscoviën, voor 275 fr. Laatstgenoemd boek werd destijds in Rusland zeer streng verboden, omdat er twijfel in geopperd werd aan de wettige geboorte van de toenmalige czarin van alle Russen.

- Te Londen is eene groote prijsvermindering van het gas aangekondigd. De maatschappijen hebben allen besloten, den prijs met 1 Januari aanstaande van 3 sh. 2 d. tot 2 sh. 10 d. per 1000 kub. voet te verminderen.

- Te Londen werd dezer dagen in eene vergadering het plan besproken om lichtbeelden naar goede schilderijen aan de lagere scholen ten geschenke te geven, als middel om bij de schoolkinderen liefde voor de kunst te kweeken.

n.b. Daartoe zijn goede hout- of steensneden zeker evenzeer geschikt, ja om hare duurzaamheid zelfs veel geschikter; zij zijn daarbij goedkooper.

- Voor de rechtbank van de City of Londen verscheen den 18ⁿ Juli zekere heer Tichiaz, gedagvaard door den kunstschilder Vitolis, die zijn portret in olieverf gemaakt had, voor den overeengekomen prijs van 3 pond sterling (75 fr.). Tichiaz weigerde het portret aan te nemen of te betalen, onder voorgeving 1. dat er eene lijst aan ontbrak, 2. dat de gelijkenis te wenschen overliet en zijne vrienden hem de Kreeft noemden, sedert zij zijne beeltenis hadden gezien. Tijdens het geding werd het portret vertoond. De voorzitter vond het goed gelijkend; hij erkende, dat het gelaat wat rood was, maar de schilder bewees, dat Tichiaz verzocht had hem ‘wat kleur te geven.’ De heer Tichiaz werd ten slotte tot betaling van 3 pond sterl. aan den eischer veroordeeld.

Weenen. In deze stad zou een echte Albert Durer, voorstellende de Graflegging, teruggevonden zijn. De schilderij behoorde reeds lang aan de academie van schoone kunsten, te Weenen, waarvan een der leden op het denkbeeld kwam om er de bovenste verflaag, eene samenstelling van eenen leerling van Lucas Cranach, af te schrappen. De oorspronkelijke schildering kwam toen voor den dag.

Dresden. Voor het museum is voor 50,000 mark de schilderij Wald-Schmiede, van Defregger, gekocht.

- In een dorp van den Rijn-Pfalz heeft een boer in zijn veld 317 goud- en zilvermunten gevonden, welke daar begraven moeten zijn toen de Franschen (in 1680) de Pfalz verwoesten.

Lucerne. De kapel van Willem Tell, aan het meer van Lucerne, is hersteld door toedoen der Zwitsersche kunstbeoefenaren en versierd met geschiedkundige muurschilderingen van E. Stückelberg, van Bazel, gewezen leerling der Antwerpsche academie, die in 1870 te Antwerpen tentoonstelde. (Zie 1870, blz. 131.)

Rome. Bij de ontgravingen in de via S. Ignazio is op nieuw een prachtige zuil van graniet gevonden. Deze kolom en andere vroeger gevonden oudheden behoorden tot den tempel van Isis en Serapis.

St.-Petersburg. De keizerlijke Russische bibliotheek heeft uit de belangrijke erfgift, haar vermaakt door wijlen keizer Alexander II, onder andere de volgende aankoopen kunnen doen: de verzameling Grieksche en Oostersche handschriften van professor Tischendorff, te Leipzig; eene verzameling Oostersche handschriften, toebehoord hebbende aan prins D. Dolgorouky; 2 bundels Hebreeuwsche handschriften, gekocht van den heer Ferkovitch; de oudste drukwerken in de Slavonische taal, van den heer Karataïew; eene verzameling zeer oude Korans; eene verzameling handschriften in de Georgische volkstaal, aan de bibliotheek afgestaan door prins Grouzinsky; voorts de boekerij Adelung (oude boeken en handschriften); bijna de geheele bibliotheek van de Ermitage; de beroemde Bijbel van Sinaï; een boek van de Evangeliën in handschrift uit de 11^de en 12^de eeuw; een boek van de Evangeliën in 't Syrisch en Arabisch (1466); een prachtig exemplaar van het Perzisch gedicht Shah Nameh van Firdusi; de eigenhandig door Weber geschreven muziek van Oberon; eene groote portefeuille Samaritaansche handschriften; de kostbare verzameling werken over Palestina, verzameld door den bekenden reiziger Tobler; de verzamelingen Oostersche handschriften van Simonitesch, Khanykow en Jaba; de bibliotheek van een Czechisch wijsgeer, den heer Jungmann; de geneeskundige bibliotheek van dr. Lauth, van Straatsburg enz.