De Vlaamsche School. Jaargang 8

Kunst- en letternieuws.

M.H. Nygh, boekdrukker te Rotterdam, heeft van MM. Lacroix en C^ie, het regt van vertaling in het nederlandsch van Victor Hugo's nieuwen roman afgekocht; het werk zal byna gelyktydig als de oorspronkelyke uitgaef verschynen, onder den titel van de Ellendigen. M.I.M. Calisch zal de vertaling bezorgen. De inschryvingsprys is gesteld op 20 centen per vel 8^o druk, zoo dat de inhoud der twee fransche deelen 12 franks kost, in het nederlandsch zal het ongevêer op vier nederlandsche guldens komen.

- In de tentoonstelling, te Brussel, welke ten voordeele der gentsche werklieden in het hertogelyke paleis geopend is geweest, bemerkte men verschillige goede schilderstukken, onder andere, twee schilderyen van M. Gallait; de Erasmus van M. Leys, uit het kabinet van den baron Goethals en thans voor de eerste mael geëxposeerd; het Jubilé en de Spoorslag van M. Madou en de Verloofde, door Willems; zes stukjes van M.E. De Block, bestemd voor de tentoonstelling van Londen. Verders nog vier stukken uit het kabinet des konings, Margaretha by Martha, door Ary Scheffer, eene vlaemsche boerin, door sir Edwin Landseer, en twee schoone landschappen van Achenbach en Diday.

- Een onzer correspondenten die ons het verslag zond over het Vondelsfeest te Roermonde 't welk wy bladz. 26 hebben medegedeeld, verzoekt ons te melden dat het by misgreep was dat hy de levering der luchters met gaz, aen het huis Stoltzenberg toeschreef, aengezien het den heer Frans Andriessens is die dezelve kosteloos voor dat feest leverde, en die ze ten zynent uitvoerde naer de teekeningen van den bouwmeester P.J. Cuypers.

- By M.G. Adriaens te Brussel is een nieuw maendschrift verschenen getiteld: Noord en Zuid.

- De dryjaerlyksche prys van de vlaemsche tooneelletterkunde is aen het drama Grétry van den heer Sleeckx, leeraer aen 's ryks normaelschool te Lier toegewezen.

- Het staetsbestuer heeft voor het museum van Brussel schilderyen aengekocht van MM. Florent Willems, de Knyff, Ch. T'Schaggeny en Robie, alsook een portret van F. Bol.

- M. De Keyser heeft het portret van M. Vervoort, voorzitter der kamer van volksvertegenwoordigers geschilderd, 't welk dezer dagen geplaetst is. M. Portaels, die van Rome is teruggekeerd, is onmiddelyk het portret van M. Orts begonnen, waermede de reeks afbeeldsels van de voorzitters der Kamer zal voltooid zyn.

- Op 2 meert ll. is de vyfjarige bloemententoonstelling te Gent geopend. Uit alle landen van Europa zag men vreemdelingen in deze allerprachtichste tentoonstelling wandelen en er nota's op teekenen over zeldzame en goedgekweekte gewassen; nog nooit zag men zulk eene wonderschoone tentoonstelling in ons werelddeel.

- M. de minister van binnenlandsche zaken heeft een voorstel aen het gemeentebestuer der stad Brussel gedaen, om op gezamenlyke kosten van de gemeente en den staet, de Gothieke zael van het stadhuis te doen herstellen en dezelve met muerschilderingen te laten versieren.

- Het staetsbestuer gaet den beroemden Kampvechter van Matheus Kessels waervan het Museum van Brussel maer éen exemplaer in plaeister bezit, in brons doen gieten.

- In de zitting van 3 april, der koninklyke Akademie heeft M^r Leo de Burbure, een opstel medegedeeld over de oude gilden van St. Job en St. Maria-Magdalena, of de artisten en muziekanten van Antwerpen. Van de oudste tyden af, waren de burgerlyke en godsdienstige plechtigheden hier te lande met muziek opgeluisterd. Ten jare 1405, had er te Dendermonde, ter gelegenheid der groote kermis, een Ommegang plaets, waerby niet minder dan 17 muziekmaetschappyen tegenwoordig waren, welke op blaesinstrumenten en snaertuigen speelden. In eene rekening over eene processie in 1395 in dezelfde stad gehouden, worden de muziekanten, die er by tegenwoordig waren, minestreels genaemd, en speelden op de trompet, luit, harp, enz.

Nadat ze in den dag by den Ommegang gespeeld hadden, deed men des avonds 60 speellieden naer het stadhuis komen, waer zy alvorens betaeld te worden en terwyl men hen op wyn onthaelde, nog verscheidene stukken moesten uitvoeren. Hun dagloon verschilde van 4 tot 14 deniers vlaemsch geld, per persoon.

Te Antwerpen werd in 1398, op den avond des Ommegangs van Sinxen, eene dergelyke byeenkomst vereerd door de tegenwoordigheid der schepenen, schatbewaerders, sekretarissen, en andere notabiliteiten der stad. De wyn die er werd gedronken, kostte 6 deniers per pot.

- Een koninklyk besluit van 22 Meert l.l. verleend eene vierde subsidie van 800 fr. aen den fabriekraed der H. Dymphna kerk te Gheel, voor de herstelling van de kunstvoorwerpen, welke aen dien tempel toebehooren.

- De laetste afleveringen van het vaderlandsch Museum uitgegeven door M^r C.P. Serrure bevatten een belangryk artikel over de Griselde, berymd door Antonius Ghyselers, het testament van Jacob van Zevecote, met handteeken, rymkronyk van Vlaenderen, eenige belangryke docu-

[p. 76]

menten over de stad Lier (1762-1615) genomen uit eene kronyk die in de eerste jaren der XVII^e eeuw schynt byeengebracht te zyn; documenten over verschillende geslachten van Gent, enz.

- M. Frans De Cort heeft een belangryk boekdeel vertaeld; het is het werk des heeren D^r Moritz Schreber: Beknopte opvoedingsleer, boek voor vaders en moeders.

- M. Alfons Bogaerts reeds zoo gunstig gekend als beeldhouwer, en byzonder voor zyne modellen voor bronzen, heeft een model gemaekt dat in de werkhuizen van den vermaerden zilverdryver M. Verschuylen in zilver is uitgevoerd. Het is eene drinkschael in griekschen klassieken styl, zuiver en schoon van vorm, dezelve is door de leden van den Provincialen Raed van Antwerpen, den heer De Cuyper, greffier, aengeboden, ter gelegenheid zyner 25jarige jubelfeest.

- De Wetenschappelyke Vereeniging van Antwerpen heeft in een harer laetste zittingen der stichtende leden de heeren Doct. L. Delgeur, A. Joffroy, Doct. Matthyssens en Doct. Schaeffer en Neef als werkende leden benoemd. Deze vereeniging die gedurig in bloei toeneemt, heeft gedurende de wintermaenden talryke zittingen gehouden en een overgroot getal conferentiën gegeven, voor hare talryke en altyd vermeerderende getal leden zoo als: over de scheidkunde, de kruidkunde, lichtteekening (photographie) enz., welke gegeven werden door de heeren Ch. Cogels, De Beucker en Ommeganck. Niet minder belangryk waren de verhandelingen gehouden door M. Delgeur over Egyptische Oudheden, de hiëroglyphen, de beschryving der Memnonia van Theben en der graven, der koningen, alsook over de geneeskunde by de oude Egyptenaren. Verders gaf de voorzitter M. Ch. Cogels eenige verhandelingen over de elektrische telegraphie, over de behandeling der werktuigen, en de beschryving van den telegraef van Morse, en van andere schryvende telegrafen. M. Vander Stichelen, minister van openbare werken had tot uitlegging en proefnemingen dezer verhandelingen eenige toestellen van den staet ter beschikking der vereeniging gesteld.

- M. Kockerols, beeldhouwer te Antwerpen, heeft een beeld uitgevoerd voor de St-Jacobs kerk dier stad, voorstellende den H. Franciscus de Paula.

- Gedurende eenige dagen zyn de schilderyën van de laureaten van Rome, te Antwerpen tentoon gesteld geweest. De schildery van M. Beaufaux Agar en Ismaël, is een tafereel, waerin vele schoone hoedanigheden zyn als opvatting, als uitvoering en als kleur. Het geheel geeft het bybelsch tooneel treffend en met gevoel weêr. Als groepeering is het werk van M. Mergaert hoogst verdienstelyk, doch als uitvoering mist hetzelve wat aen stoutheid.

- M.H. Blanck, lid der oudheidkundige maetschappy van Londen, heeft onlangs het testament van Holbein gevonden en deszelfs verificatie van wege het aertsbisschoppelyk hof.

Tot heden had men aengenomen, dat de schilder Hans Holbein eerst in 1563, of zoo als anderen beweerden, in 1554 in Engeland gestorven was.

Dit testament bewyst op de meest bepaelde wyze, dat Holbein reeds in 1543 gestorven is. Ten gevolge dezer ontdekking moet men eene reeks schilderyen, die men tot nu toe aen hem had toegekend, aen andere meesters toeschryven. De werken bewyzen echter, dat de groote meester te Londen eene school gevestigd, of leerlingen gevormd had, die hem weerdig op zyde stonden; anders zou men hunne schilderyen niet zoo bepaeld aen den meester bebben toegeeigend.

- M. Van Hool, leeraer aen de Koninklyke Akademie van Antwerpen, heeft eenen allerschoonsten altaer in eiken hout voltooid, bestemd voor de tentoonstelling van Londen; het is een der beste werken die in de laetste jaren zyn uitgevoerd.

- M. Frans Gons heeft twee fraeije luikdeuren geschilderd voor het altaer der St Lucas-Gilde in de O.L. Vrouw kerk te Antwerpen. Het stelt den den H. engel Gabriël voor, die Maria de blyde boodschap brengt. Het werk is zeer verdienstelyk.

- M. Guffens heeft een portret afgewerkt van eenen Oostenryksc hen generael, en legt de laeste hand aen een tafereel bestemd voor den graef de Liederkerke.

- In de algemeene vergadering der belgische kunstenaeren den 5 dezer maend te Brussel gehouden, zyn MM. Clays, De Block en Van Moer herkozen tot leden van het plaetsingskomiteit. Het mandaet dier artisten eindigde den 1^ste april. In de zelfde zitting heeft men met eenparigheid der 90 aenwezige leden een ontwerp van algemeene tombola neêrgelegd, waervan de opbrengst zou bestemd zyn voor het bouwen of aenkoopen van een tentoostellingslokael.

De tombola zal gevormd worden uit werken der uitstekendste artisten, die in uitwisseling van hun werk den titel van stichtend lid zouden krygen, de bestendige wedergaef der jaerlyksche bydrage, te rekenen van den dag der levering van hun werk, en eene schadeloosstelling die de vergadering op 400 fr. bepaelt.

- De tentoonstelling van schoone kunsten, welke te Luik den 20 dezer maend zal geopend worden, belooft zeer belangryk te zullen zyn. Van Duitschland zyn er, naer men zegt, niet minder dan 77 werken gezonden.

- De gebroeders Goeijers van Leuven hebben eenen predikstoel voltooid in ogialen styl, bestemd voor de tentoonstelling van Londen.

- M. Louckx van Leuven, die op de tentoonstelling van Antwerpen van 1861, eene lieve schildery had, arbeidt thans aen eenen kruisweg.

- De zoo gunstig gekende zilverdryver M. Watlé van Antwerpen, heeft eene remonstrancie van buitengewoone grootte voltooid, naer de teekening van M.F. Durlet; volgens dezen laetsten meester is dit stuk als dryfwerk en wel byzonder als kunstnyverheid, het schoonste werk dat in Europa gemaekt is, ook raden wy alle de kunstkenners aen hetzelve te gaen zien.

- Wy hebben nog een nieuws dat ons een waer genoegen baert; men zal kortelings in de kapel van het H. Sacrament in de O.L. Vrouwe kerk te Antwerpen, een nieuw gestoelte maken in ogivalen styl; zoo als men weet is deze kapel gansch met moderne sieraden opgekropt. De mueren boven het nieuwe gestoelte zullen met fresco-schilderingen versierd en het altaer zal ook door eenen nieuwen in ogivalen styl vervangen worden. Ziedaer! eene hervorming die ieder ware kunstminnaer met liefde moet te gemoet zien.