De Vlaamsche School. Jaargang 6

Kunst- en letternieuws.

- De weledele heer Moretus heeft een groot gedeelte grond afgestaen aen de Leopolds-Lei te Antwerpen; men zal er kortelings beginnen met eene nieuwe kerk te bouwen, den H. Joseph toegewyd.

- De schildering van het Egyptisch paleis inden Dierentuin van Antwerpen voor welke de geleerde professor Delgeur ernstige studiën heeft gemaekt, is toevertrouwd aen M. Stalins.

- In de nieuwe kerk, te Antwerpen, den H. Alphonsius toegewyd, is men begonnen eenen nieuwen altaer te plaetsen in ogivalen bouwtrant; hy wordt uitgevoerd door M. Kockerols en alles doet voorzien dat hy zeer fraei zyn zal, byzonder als samenstel en gedacht. Dit kerkmeubel is voor het genootschap der H. Familie, en zal eene reeks basrelieven bevatten aen hetzelve toepasselyk.

In dezelfde kerk is er eene glasraem geplaetst; zoo onze inlichtingen juist zyn, werd zy door den heer Béthune uitgevoerd.

- Op 6 mei was in het Verbond voor kunsten en letteren, te Antwerpen, tentoongesteld eene gravuer naer een landschap van Ruisdael door M.J. Linnig en twee buitegewoon welgelukte tafereelen van M. Bernard Weiser, leeraer aen de koninklyke Akademie van Antwerpen; het eene is getiteld Zonder schuilplaetst, en vertoont eene jonge vrouw hopeloos met een blond kindje op den schoot, het welk, met bloemkens spelende, in slaep gevallen is. De uitdrukking van het gelaet der moeder zegt ons dat deze niet weet waer heen. De zon gaet onder en verlicht nog een weinig het achtergedeelte van het figuer; dikke wolke pakken zich samen; wellicht zal bliksem, donder en regen de rust der arme vrouw komen breken. Naest haer ligt een pakje: al wat zy bezit is in een geruiten zakdoek geknoopt. Dit tafereel is vol poëzy; de type der moeder is gelukkig en het koloriet aengenaem; het mag als een echt pereltje beschouwd worden.

Het overtreden verlof is ook zeer lief, ofschoon wy aen het eerste tafereel den voorkeur geven. In het verschiet ryden twee gendarmen die een soldaet als deserteur geboeid, naer de gevangenis leiden; op het voorplan in de schaduw van eenen reusachtigen eikenboom, staen twee boerenmeisjes; waerschynlyk treurt de eene over het zoo spoedig vertrek van haren vriend.

Beide tafereeltjes zyn vol gevoel, en M. Weiser heeft eene schoone en eigenaerdige baen ingeslaên; wy wenschen hem er over geluk en hopen onzen lezeren eensdaegs er een dier zoo verdienstelyke stukjes in gravuer mede te deelen.

- M.A. De Keyser, landschapschilder, heeft twee tafereelen voltooid en in de tentoonstelling der metserskamer te Antwerpen gehangen; zy stellen de omstreken dier stad voor.

- In de tentoonstelling van Schoone Kunsten, te Luik geopend, zyn verscheidene schilderyen aengekocht, zoo als Eens en niet eens, door Ch. Verlat; Weide, door Burnier; Genre tafereel, door Gezelschap; Terugkomst van 't veld, door B. Weiser; Salsburg, door Kaven; Zeegezicht, door E. Linnig; De straf van Tantalus, door Stevens; Waterpoel, door Van Marcke; Eerste liefde, door De Coene; De kantwerkster, door De Losse; De H. Magdalena, door Ehrhardt; De Ramsau, door Genschow, St-Joriskapel, door Henysbach; Schapen, door Jones; Het Madona hoofd aen 't Majori-meir, door Lindlay; Een weinig kostend model, door Hitschauer; Meijes uit het zwarte-woud, door E. Rossius; en Boppard, door Van Marcke.

- M. Verhulst, de dichter der Mymeringen, door onze lezers gunstig gekend, heeft een werkje in proza uitgegeven getiteld: Hoe de zending der vrouw miskend wordt.

- Op 2 mei heeft M. Romberg, directeur der afdeeling van Schoone Kunsten, in het ministerie van Binnenlandsche Zaken, een bezoek afgelegd in de tentoonstelling der pryskampen der leerlingen der koninklyke Akademie van Antwerpen. M. Romberg heeft zyne tevredenheid uitgedrukt aen den heer De Keyser, directeur, en aen alle de aenwezige professoren.

Algemeen genomen, mag men zonder aerzelen zeggen dat de pryskampen van het afgoloopene jaer zeer goed zyn en getuigen dat de school van Antwerpen onder de leiding van M. De Keyser immer in vooruitgang is; het beste bewys daervan waren de tafereelen door eenige leerlingen ten toon gesteld.

M. Louis Hendrickx leverde twee schoone schilderyen, Christus van het kruis afgedaen en de Graflegging des Zaligmakers; deze laetste was echt meesterlyk behandeld; een weinig meer zorg van teekening en wat minder platte toonen en M. Hendrikx moge er zeker van zyn, dat menig befaemde schilder zyn werk zou benyden; wy aerzelen zelfs niet te zeggen dat de eerste indruk ons Paulo Veronése herrinnerde.

De Gevangene van M. Tonneau is ook een zeer verdienstelyk tafereel, even als de Discipelen van Emaüs van M. Delfosse; beide bezitten een goed koloriet, en ofschoon het onderwerp door M. Delfosse behandeld, verscheidene malen reeds geschilderd is, moet men bekennen dat hetzelve buitengewoon fraei van uitvoering, goed geborsteld, breed, in een woord, echt vlaemsch bewerkt is.

M. Callebert, die door de lezers van ons tydschrift reeds gunstig gekend is, had een goed tafereel geleverd; doch daer men voor vrienden gewoonlyk wat moeijelyker is, zullen wy zeggen dat zyne schildering ons wat veel gelakt, of wat veel (geglaceerd) scheen; die borsteling, zoo eigen aen onze school, ontbrak een weinig.

Het tafereel van M. Callebert, stelde voor, de overspelige Vrouw.

Christus op den schoot zyner moeder, door M. Felix Caullet, de Graflegging Christi, van M. Jan Verbas, en Christus de HH. vrouwen van Jerusalem ontmoetende, van M. Neuhuys, zyn alle bewyzen van ernstige studiën.

M. de Weerdt heeft Judas Iscariotes, de knaging van het geweten voorgesteld; welligt herinnerde ons Judas den St. Petrus van J. Van Arendonck in den 5^en jaergang van ons tydschrift verschenen; als schildering had deze samenstelling goede, zeer goede hoedanigheden.

De landschapschildering heeft onder de leiding van M. Jacob Jacobs veel vooruitgang gemaekt; als bewys daervan zagen wy een zonnenondergang van M. De Lathouwer. De oogst, gezicht uit de omstreken van Schooten. Een gezicht uit de omstreken van Antwerpen,

[p. 88]

door M. Didier. M. Alfons Van Loy, een avondgezicht uit de omstreken van Antwerpen.

M. Mortelmans heeft een goed beeld tentoongesteld, den H. Mathias, en M. Deckers eene schets, de Uitgalming verbeeldende. Wy hebben een panneel aengetroffen de jacht, door M. Gerrits; hetzelve getuigt van veel aenleg om een voornaem ornemanist te worden; het was meesterlyk behandeld; doch wat digt bewerkt, er was minstens stof voor vier schoone panneelen; met een weinig ondervinding, wy zyn er van overtuigd, zal M. Gerrits eene der schoonste plaetsen innemen tusschen onze befaemde nyverheidskunstenaren.

M. Van Tongerloo heeft eene teekening tentoongesteld van eene schouw, styl renaissance; dezelve was van geene verdiensten ontbloot; verders had M. Durand eene teekening naer eene schildery van M. Guffens en M. de Clerq, van Gent, een karton den H. Paulus voorstellende, en eene plaetsnêe op hout naer hetzelve.

- Op 6 mei had in eene der zalen der koninklyke Akademie de prysuitdeeling plaets voor de verschillende takken van het onderwys. M. de Gouverneur der provincie, M. de Burgemeester, M. Romberg directeur der afdeeling van schoone kunsten, de Schepenen der stad, M. de Keyser, directeur, ridder Leo de Burbure, administrateur, de professoren, de Voorzitter en Secretaris der Maetschappy van Schoone Kunsten en een talryk publiek waren aenwezig.

M. de Burbure gaf verslag over den toestand en de werkzaemheden, van het afgeloopen schooljaer en M. Rombouts, greffier, deed de namen kennen der pryswinnaers in de verschillende vakken van het onderwys. In de schilder- en teekenkunde, hooger onderwys, werd de prys van uitmuntendheid toegekend aen M. Willem Geets van Mechelen, en aen M. Eduard Meyer van Brussel; middelbaer onderwys, aen M. Constant Van de Wyngaerd van Berchem, en lager onderwys M. Josef Nagels van Antwerpen. Landschap en Dierenschildering, middelbaer onderwys, M. Janssens van Antwerpen. Beeldhoukunst en boetsering, hooger onderwys, Jan-Bapt. Smouts, van Antwerpen. Middelbaer onderwys, 1^e afd. Karel Palinck; 2^e afd. Prosper Speek, van Geeraerdsbergen. Lager onderwys, Frans Van Haevermaet van St-Nicolaes. Bouwkunst; hooger onderwys, L. Thys van Berchem, middelbaer onderwys 1^e afd. Bernaerd Blomme en Jan Buiseret van Antwerpen. 2^e afd. Hendrik Joostens van Antwerpen. Lager onderwys 1^e afd. Louis Mertens van Schooten, 2^e afd. Godefried van Halle, van Antwerpen. Kunsten toegepast op de Nyverheid, hooger onderwys, Michel Van Roy van Antwerpen. Middelbaer onderwys, Eduard Joris van Antwerpen. Sieraden, middelbaer onderwys, Michiel Gossé van Antwerpen. Lager onderwys, Pieter Bockholts van Eindhoven.

- De stadsbibliotheek van Antwerpen is verrykt met een prachtig werk geschonken door Z.K.H. den prins regent van Pruissen. Het is getiteld: Denkmäler aus AEgypten und AEthyopiën, nach den Zeichnungen der Preussischen Expedition auf Befehl Seiner Majestäst des Könungs herausgegeben von R. Lepsius. De verzameling bevat 900 groote met zorg gekleurde platen, voorstellende gezichten, tempels en oudheden uit gemelde landen.

- M. de Biefve; legt de laetste hand aen zyne schildery, voorstellende de gravin van Egmond in de abdy van Ter Kameren.

- M. Frank, die het portret van Hendrik Conscience graveerde, arbeidt thans aen dat van den graef van Vlaenderen;

- M. Fumière, bouwkundige te Verviers, is tot stadsbouwmeester van Namen benoemd.

- M. Desiré Van Spilbeeck, de gunstiggekende nyverheids teekenaer arbeidt aen de teekening van een diploom, bestemd voor de rederykkamer de Pioen, van Mechelen.

- Te Audenaerde is eene maetschappy van schoone kunsten tot stand gekomen; eene commissie is ingesteld tot het inrichten eener tentoonstelling die op den eersten zondag van september zal geopend worden.

- De HH. Numan en Vande Velde, van Antwerpen, hebben een prachtig vaendel uitgevoerd, voor de kerk der gemeente Hemixem; hetzelve is in Byzantynschen styl en wel het eenvoudigste maer kunstrykste werk, dat wy van onze hedendaegsche goudborduerders zagen.

- By den uitgever Duclos-Visage te Poperinghe is verschenen: Ballingschap van den Eerw. heer Petrus Franciscus Heinderyckx en van verscheidene andere Priesters naer de eilanden Oléron en Ré, ten jare 1798; gevolgd van de naemlyst der bannelingen; prys: 45 centiemen; en Kristelyke en zedelyke verhalen ten diensten der leerzame jeugd, prys: 40 centiemen.

- In de Doele-Zael, te Rotterdam, is er eene tentoonstelling geopend van schilderyen en kunstwerken; een eerste bezoek, heeft ons de werken van de volgende Nederlandsche kunstenaren doen opmerken: H. van de Sande, Bakhuyzen, C. Bisschop, H.A. Bloeme, J.W. van Borselen J. Bosboom, L. Hanedoos, Israëls, heide ten Kate's, C. Lieste van de Maatens, Louis Meyer, Rochussen, Schelfhout, C. Springer, A.J. Van Wyngaerd, en verders M. Bourcé van Antwerpen, Cesare del l'Acqua van Brussel, C.D. Frère van Parys, H. Hildebrandt en C. Hoguer van Berlyn, W. Roelofs en Mev. Ronner, geboren kinip en A. Serrure van Antwerpen, C. Troyon van Parys; Ch. Verlat van Antwerpen, Weber van Berlyn, en Tschaggeny van Brussel.

- De vyfjaerlyksche prys van vlaemsche letterkunde, voor het tydvak van 1855-1859, is toegewezen aen wylen den dichter Prudens Van Duyse, van Gent, voor de werken getiteld: Jakob Van Artevelde en de Nazomer, welke gedurende dit tydverloop zyn uitgegeven.

De som van 5000 fr., het bedrag van den vyfjaerlykschen prys der vlaemsche letterkunde, zal gerekend worden op art. 103, letter D. kapittel XVIII van het budjet van binnenlandsche zaken voor het dienstjaer 1860, en gelikwideerd worden ten voordeele der dame Van Duyse en hare kinderen.

De prys voor vlaemsche proza-styl, uitgeloofd door de koninglyke belgische Akademie van schoone kunsten en letteren is toegewezen aen de verhandeling N^o 1 ingezonden door Prudens van Duyse. Het onderwerp was Lofrede op Vader Cats. De prys is een gouden eermetael.

De prys voor de verhandeling: ‘welke is de letterkundige, zedelyke en staetkundige invloed geweest der maetschappyen en kamers van Rethorica in de 17 provincien der Nederlanden en het land Luik?’ is insgelyks toegewezen aen de geleerde verhandeling, ingezonden door Prudens Van Duyse.

- De Société littéraire van Gent, heeft ter gelegenheid harer 25^ste verjaring, eenen prys uitgeloofd van 600 francs, voor de volgende kwestie:

‘Welke is de zending der letterkundige en wetenschappelyke kringen en hoe kunnen zy het best in België bydragen tot de verstandelyke en zedelyke ontwikkeling der natie?’

Het antwoord geschreven in het fransch of in het vlaemsch, zal ten minsten 60 bladzyden in-8^o druks, moeten beslaên en voor den 1 october toekomende aen M. Isidore Dechamps, sekretaris der maetschappy, moeten gezonden worden. Iedere memorie zal een opschrift moeten dragen, dat in een gesloten briefje, met den naem des schryvers zal herhaeld worden.

Alle mededinger, die zich vóor de uitspraek van den jury zal kenbaer gemaekt hebben, zal buiten den pryskamp gesloten worden.

Na het besluit van den jury zal het briefje der bekroonde memorie op staenden voet geopend worden. Al de andere briefjes zullen verbrand worden.

De ingezondene memoriën blyven de eigendom der maetschappy.

De bekroonde memorie zal op de kusten van den kring gedrukt worden. De schryver zal er 100 exemplaren van bekomen.

- Te Brussel by G. Adriaens, is verschenen: Een woord over het verslag der vlaemsche kommissie, naer het fransch van J.B. Langlois, 29 bladz. in-16^o; prys: 50 centiemen.