nenden hemel. De maen prykte nog flauw en bleek aen het oosten; echter, de wolken die zich onder haer samenpakten, dreigden ons gedurende een gedeelte des nachts van haer licht te berooven.
Het zal wel een weinig duister worden, dacht ik, doch voor iemand die in de maend july geene andere vervoermiddelen heeft dan zyne beide beenen, is het een overheerlyk weder; in allen gevalle, hoe donkerder, hoe korter ons de weg zal schynen.
Boven myne verwachting werd het zoo duister zelfs, dat ik de natuer des terreins niet kon onderscheiden dan door het zand, dat nevens myne ooren opstoof, of door het water, dat onder myne voeten piepte, en die my waerschuwden dat wy op eenen zanderigen heuvel of in eene moerassige laegte voortstapten. Niet zelden zelfs ging ik, door eene diepe karrevoor verrast, kop over hals in het lange heideloof nedertuimelen. Juist terwyl een dusdanige bokkensprong my gevaer deed loopen in een ven, nevens den weg, een ontydig bad te nemen, doorscheurde een heldere manestrael het zwarte wolkengevaerte, en wierp een fantastisch licht over gansch het landschap. Duizende voetpaden en karresporen doorkruisten in alle richtingen, als kleine vale strepen, de onmetelyke vlakte; ik moest inderdaed mynen reisgezel bewonderen, die in dezen doolhof zich met eene zekerheid geleidde, als hadde hy den draed van Ariadne in de hand.
Zoohaest ik opgestaen was, nam de boer my by den arm, en hield zyn gekke lach op, waer hy by mynen val telkens in losborst, waer ik dan ook vrede moest mede hebben, al wenschte ik hem wel honderdmael dat - ja, dat hy onder myn lyf viele, om mynen val te verzachten.
Ik zegde dan, dat de boer my by den arm nam:
- Kom eens hier, sprak hy, ziet gy ginder, ten einde het ven, die vervallene hut?
- Ja; eh wel?
- En ginder, twintig stappen verder, meer rechtwaerts, een arduinen kruis?
Ik zegde nogmaels ‘ja,’ alhoewel eene onbeleefde wolk, die onverhoeds voór de bleeke vriendinne des nachts schoof, my belette iets meer te zien, en de heide in eene zwartere duisternis dompelde dan te voren.
- Welnu, wat beteekenen die hut en dat kruis?
- Dàer is eene moord gebeurd!
- Eene moord! God behoede my! Kom, gy gaet my dit eens vertellen, Kees?
De boer was nog al klapzuchtig; ook liet hy zich niet lang pramen, maer begon in dezer voege:
- Gy moet van Robespierre toch wel hebben hooren spreken, dien wreeden vent, die meer dan honderd millioen menschen den kop heeft doen afslagen?... Ten tyde dat hy in Frankryk den baes speelde, kwam te Arendonck (wy zyn slechts een goeden boogscheut er van verwyderd) eene vreemde vrouw aengevlucht. Zy scheen eene edelvrouwe te zyn, want zy had hare vingeren vol gouden ringen en sprak niets dan fransch, - zoodat niemand met haer kon spreken, dan de burgemeester van het dorp.
- Verduiveld, dat was een geleerd man, de oude burgemeester van Arendonck, doch ook een brave vent!
- Hy ontving de vreemde wel en deed haer de hut betrekken die ik u daer seffens aengewezen heb; hy zorgde ook voor het ouderhoud der ongelukkige, en deed haer dagelyks dragen hetgene zy van noode had. Myn vader was in dien tyd de vertrouwde knecht des burgemeesters, zyne rechte hand, in éen woord; - nu, onder ons gezegd, hy is er niet slecht om gevaren, want hy stond in 's mans testament. In zyne hoedanigheid van vertrouweling, werd hy belast met het noodige naer het hutje te brengen en het hofje te onderhouden, welk hy voor de onbekende vrouw had aengelegd.
Alhoewel toch myn vader dagelyks by de vreemdelinge kwam, vermocht hy zoo min als iemand anders haer geheim te ontdekken, en - het geheim dat zy zoo zorgvuldig bewaerde, moest wel zwaer zyn, want zy verkeerde steeds in eene droeve stemming, en stortte somtyds zulke bittere tranen, dat myn vader alles zegde wat hy maer kon verdenken, om haer te troosten. Zy verstond, och arme! den goeden man niet, want hy kon geen fransch en zy geen vlaemsch!
In het dorp maekte men allerlei gissingen omtrent de vreemde edelvrouwe; hetgeen voor het waerschynlykste gehouden werd, is dat de ongelukkige de echtgenote was van het een of ander slachtoffer van het schrikbewind. Ik geloof echter dat er niemand het fyn woordeken van wist dan de burgemeester, en hy, helaes! heeft het geheim mede in het graf gedragen.
De vreemdelinge woonde al een tyd lang in hare eenzaemheid, toen men te Arendonck de droeve tyding ontving, dat fransche vliegende kolommen in de omstreken waren, en de dorpen door vuer en vlammen verwoestten. - Al wat kon, vlugtte in alleryl met vee, huisraed en geld in de bosschen; degenen die in het dorp bleven, werden de prooi der pynelykste martelingen en snoodste strooperyen...
Het was een blyde dag, als deze rooversbenden het vlek verlieten; men weende, men omhelsde elkanderen van vreugde, en ik herinner my nog met welke vervoering myne moeder my tegen hare borst sloot...
- En wat is er van uwe arme edelvrouwe geworden? onderbrak ik eenigzins ongeduldig; want ik vreesde dat de boer, my van uitweiding in uitweiding leidende, nooit den knoop zyner geschiedenis zoude losgemaekt hebben.
- Helaes! hernam de boer, met weemoedige stemme, de arme vrouw was met haer kindje verdwenen!
- Is dit alles? antwoordde ik eenigzins te leur gesteld, op zyne droeve uitroeping.
- God gave dat dit alles ware! - Den dag nadien vond men het lichaem der vreemdelinge, op de plaets waer nu het steenen kruis staet, met het kindje op de borst geklemd, versmoord en verminkt in het ven liggen.
Maer nu het ergste van al, - sinds dien dag zweeft er alle nachten een fyn blauwverwig vlammetje over het ven, dicht by het kappelletje, waer wy niet verre van verwyderd zyn.
- Wel, wat is dat vlammetje? niets dan een natuerlyk luchtverschynsel, voortgebracht door de uitwasemingen der
Auteursrechtvrij