In u vergroeid
Tien jaar na het verschijnen van Julia Tulkens' Verzamelde Gedichten heeft de Leuvense Schrijversaktie een bloemlezing uit het poëtisch oeuvre van deze dichteres gepubliceerd. Uit de tussen 1936 en 1978 verschenen bundels werden een zestigtal gedichten gekozen, waaronder de meest klassieke als: Mijn jonge lijf plooit als een wisse, Het leven lokt met duizend monden, Ik dans door uwe tuin, O vreemde vrouw, Leef en denk niet aan de dood, Gemarmerd in tijd.
Ruim 40 pagina's van de nieuwe bundel bevatten echter nieuw werk. Titel van deze cyclus: 'k Ben plots weer een vrouw. Deze nieuwe gedichten vertolken de grote eenzaamheid van ogen die van achter een raam de horizon aftasten naar enig teken van leven, maar alleen herinneringen aan vroeger zien. De herinnering aan de overleden man is nog steeds zeer levendig: ze voelt zijn tastende hand, ze hoort zijn gedempte tred, hij legt zijn hoofd naast háár hoofd aan dezelfde koude ruit en snakt naar licht dat in zijn duisternis ontbreekt. En soms is de dichteres geneigd met hem mee te gaan: ik wil naar u toe, maar ze zegt het niet luidop - vertwijfeling en angst worden tot zwijgen; ze is de gevangene van een diep in haar nog steeds levende drang naar de tuinen van de jeugd. Laat me nog wat op deze aarde zijn, mompelt de dichteres, want ondanks alles is het leven toch schoon.
De nieuwe gedichten van Julia Tulkens getuigen niet alleen van de grote passie waarmede de god Eros het bloed van deze vrouw heeft bevrucht. In een paar gedichten leeft ze ook mee met de tragiek van de tijd: de honger in de derde wereld, de angst en afschuw voor een kernoorlog.
De nieuwe gedichten zijn minder krachtig verwoord dan het vroegere werk. Maar inhoudelijk zijn ze een merkwaardige getuigenis.
Ter gelegenheid van het verschijnen van de nieuwe bundel werd Julia Tulkens vorig jaar door een zeer talrijk opgekomen publiek gehuldigd in de gotische zaal van het Leuvense stadhuis. Het was niet alleen voor de dichteres een ontroerende avond, maar ook voor al haar vrienden. Die avond hebben haar vrienden - aan de hand van Jini Brasseur en Angelica Van Itterbeeck - nog eens heerlijk kunnen wandelen in de poëtische tuinen die Julia Tulkens meer dan vijftig jaar geleden begon aan te leggen. De bundel In u vergroeid is een bestendige toegangspoort tot deze tuinen.
L.V.
TULKENS, Julia: In u vergroeid. Gedichten.
Leuven, Leuvense Schrijversaktie, 1988, 143 p. (Leuvense cahiers, 80). Prijs: 480 BF.