Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1930

[p. 609]

Vergadering van 17 December 1930.

Waren aanwezig: de HH. Prof. Dr. J. Persyn, bestuurder, Prof. Dr. M. Sabbe, onder-bestuurder, Dr. L. Goemans, bestendig secretaris;

de HH. Dr. L. Simons, Frank Lateur, O. Wattez, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. Dr. J. Vercoullie, Mr. L. Willems, Prof. Dr. A. Vermeylen, Prof. Dr. A.J.J. van de Velde, J. Jacobs, Prof. Dr. A. van Hoonacker, J. Salsmans S.J., Dr. Fr. van Cauwelaert, Dr. J. Muls en F.V. Toussaint van Boelaere, werkende leden;

de HH. Dr. J. van Mierlo S.J., Prof. Dr. J. van de Wijer en Floris Prims, briefwisselende leden.

Lieten zich verontschuldigen: de HH. Is. Teirlinck Kan. Am. Joos, Prof. Dr. Fr. Daels, werkende leden, Prof. Dr. L. Grootaers en A.H. Cornette, briefwisselende leden.

_**_*

De Bestendige Secretaris leest het verslag van de November-vergadering; het wordt goedgekeurd.

Aangeboden boeken.

Vervolgens legt de Bestendige Secretaris de lijst over van de boeken aan de Academie aangeboden:

Door de Regeering:

Bibliothèque royale de Belgique. Les lettres belges d'expression française. 1830-1930.

Académie royale de Belgique. Mémoires. Coll. in 8^o. T. XXIX, fasc. I . Les thémes bucoliques dans la poésie latine, par Jean Hubaux.

Bibliothèque de la Faculté de philosophie et lettres de l'Université de

[p. 610]

Liége. Fasc. XLIV: Serta Leodiensia. Mélanges de philologie classique publiés à l'occasion du Centenaire de l'indépendance de la Belgique.

Door de Bibliotheek der Universiteit van Amsterdam:

J.H. Starmans: Verloskunde en Kindersterfte in Limburg. Folklore - Geschiedenis - Heden.

A. Melchior: Onderhuidsche Zuurstoftherapie.

J. Hoorweg: Over bloeddrukverhooging, bloeddruk-index en hoogtezonbehandeling in de zwangerschap.

G.A. Lindeboom: Encephalographie.

Oe Oen Djiang: Bijdrage tot de Röntgen-diagnostiek in de zwangerschap.

J.W.G. ten Bokkel Huinink: Onderzoekingen over de waarde van eenige proeven ter bepaling van de Leverfunctie.

A.H.M. Colaço Belmonte: Objectieve criteria voor de waarde van stimuleeren (getoetst aan de cliniek en de pathologische anatomie van de mazelen-pneumonie).

R. Geerling: Klinisch en experimenteel onderzoek over monocytose bij aandoening der groote hersenen.

E.A.J.M. Hanlo: Utero-salpingographie.

J.H.C. Freijer: Over stuitliggingen.

P.W.L. Penris: Geneeskundige Verzorging van Arbeiders bij Landbouwondernemingen op Java.

M.W.A. Meuwissen: Bijdrage tot de kennis der pathologische veranderingen van de leucocyten.

J.D.G. du Preez: Behandeling van pernicieuse anaemie met poeder van gedroogde verkensmagen.

R. Th. Meurer: Over de nieuwe richting van Hirsch in de verloskunde.

A. Snethlage: Een geval van lupus pernio.

P.J. van Gulik: De medisch-hygiënische dienst der mijnbouwmaatschappij Redjang-Lebong gedurende het tijdvak 1925 tot en met 1929.

Raden Seno-Sastroamidjojo: Bijdrage tot de kliniek en therapie van het carcinoma corporis uteri.

A. Hagendoorn: Beitrag zur Entwicklungsgeschichte des Auges.

L.J. Toxopeus: De soort als functie van plaats en tijd. (Getoetst aan de lycaenidae van het Australaziatisch gebied.)

H.D. van Oort: Automatische pH bepaling in de suikerfabricage.

F.H. Cohen: Nitratiesnelheden.

P.H. van der Ley: Stikstofhoudende koolsoorten.

A.A. Bos: Bijdrage tot de kennis van de lignosulfozuren.

M. Zieren: Bijdrage tot de kennis van den invloed van vergiften op de waterstofpotentiaal en de waterstofdiffusie.

F. Mendlik: Over de structuur van yohimbine.

J. Overhoff: Katalytische hydreering van pyridinederivaten.

Françoise Verschaffelt: Bijdrage tot de kennis der Nederlandsche zoeten brakwaterprotozoën.

[p. 611]

H. van der Zee: Onderzoekingen over de werking van beluchte contractbedden.

P. van Campen: Onderzoekingen over osmose.

E.L. Krugers Dagneaux: Bijdrage tot de kennis der atypische colibacteriën.

P.G. Molenaar: Eindige substitutiegroepen. Toepassing in de quantatheorie.

H. Gerding: Onderzoekingen over het electrochemisch en licht-electrisch gedrag van aluminium en aluminium-amalgamen.

L.H. Louwe Kooijmans: Onderzoekingen over de streptokokken uit verontreinigd water.

Marianna Pinkhof: Untersuchungen über die Umfallkrankheit der Tulpen.

H.J. Flipse: Die Parthenopidae der Siboga-expedition.

J. Nat: De studie van de Oostersche talen in Nederland in de 18^e en de 19^e eeuw.

H.G.W. vander Wielen: Een Friesche landbouwveenkolonie. Bevolkingstudies van de gemeente Opsterland.

Herman Janssen C. SS. R.: Montaigne fidéiste.

H.P.J.M. Ahsmann: Le culte de la sainte Vierge et la littérature française profane du moyen âge.

G. Roorda: Realism in Daniel de Foe's Narratives of adventures.

J.A. Bastiaenen: The moral tone of Jacobean and Caroline drama.

C. van der Spek: The Church and the Churchman in English dramatic literature before 1642.

A.G. Fennema: Eigendomsbescherming van Toondereffecten.

F.A. Söhngen: De nationaliteit van de gehuwde vrouw.

H.H. Menalda: Samenhang tusschen Waterschap en Territoir.

Mr S. Rozemond: Kant en de Volkenbond.

W. van Oorde: Lexicon Aetherianum.

Universiteitsbibliotheek van Amsterdam: Lijst van aanwinsten. Jg. 1930. N^o 2.

Verslag van de Universiteitsbibliotheek te Amsterdam over het jaar 1929.

Door de Technische Hoogeschool te Delft:

L. van Houten: Geologie des Pelmo-gebietes in den Dolomiten von Cadore.

J.A.M. van Buuren: Beschouwingen over de economie en het beheer der zeehavens.

W.L.H. Schmid: Over de werking van de luchtlift voor water.

J.H. Koers: Bijdrage tot de theorie der binaire stelsels, in het bijzonder het optreden van vaste stof.

J.S.P. Blumberger: Studies in de katalytische ontleding van diazoverbindingen.

[p. 612]

M.J. van Tussenbroek: Eenige technische adsorptieprocessen en hierbij optredende chemische omzettingen. Electrische kleurmeting.

H.G. Bos: Metingen over de dispersoëlectriciteit bij water en benzine en over de geleidbaarheid van benzine en transformatorolie.

F.J.J.H. Kurris: Evenwichten van vast calcium en magnesium carbonaat met koolzuuroplossingen.

J. van Aken: Kalk - Suiker.

G.J. de Glee: Over grondwaterstroomingen bij wateronttrekking door middel van putten.

E.J. Bosch, Ridder van Rosenthal: De ontwikkeling der Waterschappen in Gelderland.

J.B. van der Lek: Onderzoekingen over de Butylalkoholgisting.

A.E. Korvezee: Koperchloride als katalisator voor het Deacon-proces.

C.L. Binsbergen: Theoretische en experimenteele onderzoekingen op het gebied van uitlaat en spoeling bij tweetaktmotoren.

Door de Commissie voor 's Rijks Geschiedkundige Publicatiën:

N^r 71 (groote serie): Resolutiën der Staten-generaal van 1576 tot 1609, bewerkt door Dr. N. Japikse. 10^e deel (1598-1599).

Door de Rijksuniversiteit te Groningen:

Mr. B. ten Bruggen Cate en H. de Buck: De Rijksuniversiteit te Groningen.

F.J.J. Vrijmoed: Lamennais avant sa défection et la Néerlande catholique.

K. Wagenaar: Etude sur la négation en ancien Espagnol jusqu'au XV^e siécle.

A. Bosker: Literary criticism in the age of Johnson.

C. Brouwer: Das Volkslied in Deutschland, Frankreich, Belgien und Holland.

Johannes de Wit: Die Vorritzungen der Etruskischen Grabmalerei.

L.J. Cazemier: Oud-Egyptiese voorstelling aangaande de ziel.

F.C. de Vries: Vredes-pogingen tusschen de oud-bischoppelijke cleresie van Utrecht en Rome.

J. Talsma: Onze zoogenaamde zakelijke zekerheidsrechten. Proeve eener publicatietheorie.

Door de ‘Commissie ter Redactie van den Groningschen Studenten Almanak’:

Groningsche Studenten Almanak. 1931.

Door de Universiteit van Pretoria:

Gedenknommer. Studenteblad. 18^e Jg. N^r 25.

Door het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, te Weltevreden:

Oudheidkundig Verslag. 1929. 3^e en 4^e kwartaal.

[p. 613]

Tijdschrift voor Indische Taal-, Land- en Volkenkunde. 1930, dl. LXX, afl. 1.

Door het ‘Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek’:

Derde Jaarlijksch Verslag 1929-1930.

Door den schrijver:

J. Zevecotius et sa Maria Stuarta ou Maria Graeca, par Jean Gessler. (Overdruk uit ‘Mélanges Paul Thomas.’)

Door de Redactie:

Den Uyl. 3^e jg. N^r 2. Maandblad. Academisch jaar 30-31. Novembernummer.

Aangekochte boeken.

Algemeen Fransch-Nederlandsch en Nederlandsch-Fransch Woordenboek, door J. Vercoullie. 2^e deel, 6^e afl.

G. Pedrotti-V. Bertoldi: Nomi dialettali delle piante indigene del Trentino e della Ladinia Dolomitica.

Elisabeth Zernike: De gereede Glimlach.

J. Slauerhoff: Saturnus.

Letterkundig Jaarboek Erts 1930.

D.A.M. Binnendijk: Het andere Land,.

Halbo C. Kool: De Tooverformule.

Victor J. Brunclair: De Monnik in het Westen.

Albert Verwey: De Figuren van de Sarkofaag.

Urb. v.d. Voorde: Per umbram vitae.

Urb. v.d. Voorde: Charles De Coster en de Vlaamsche Idee.

Urb. v.d. Voorde: Het donker Vuur.

Urb. v.d. Voorde: Critiek en Beschouwing. 1^e bundel.

Letterkundige Almanak voor Vlaanderen. 1930.

Marnix Gijsen: Odusseus achterna.

Bernard Verhoeven: Guido Gezelle, Vader van het Nieuwe Vlaanderen, bij de Eeuwherdenking van zijn geboorte. 1830-1930.

Jo van Ammers-Küller; De Opstandigen. Vrouwenkruistocht, 2^e druk.

Menno ten Braak: Het Carnaval der Burgers. Een gelijkenis in gelijkenissen. Gerard Walschap: De Dood in het Dorp.

Gerard Walschap: Volk.

J. Slauerhoff: Yoeng Poe Tsioung.

J. Slauerhoff: Het Lente-eiland (Kau-Lung-Seu).

J. Slauerhoff: Serenade.

E. du Perron: Parlando.

Hendrik van Tichelen: Van een kleine Wereld, 2^e herziene uitgave. Met opdracht en muzikale bijdragen van Dr. J.H. Gunning Wz.

[p. 614]

Mededeelingen door den Bestendigen Secretaris.

1^o) Verkiezing van Bestuurder en Onderbestuurster voor 1931. - Brief van 12 December 1930, waarbij de heer Minister van Kunsten en Wetenschappen aan de Academie een dubbel afschrift laat geworden van het Koninklijk Besluit van 4 December, waarbij de verkiezing wordt goedgekeurd van Prof. Dr. M. Sabbe, tot bestuurder, en Mej. M.E. Belpaire, tot onderbestuurster der Academie voor het jaar 1931.

2^o) Barbierprijs. - In de laatste zitting van de Bestuurscommissie werd met eenparige stemmen een voorstel aangenomen van den heer Sabbe, onderbestuurder, aangaande een der Barbierfondsen. Een prijs van 1000 fr. zou namelijk worden toegekend aan den schrijver van het beste bellettristisch verhaal op nationaal-geschiedkundigen grondslag (historische roman, geromanceerde levensbeschrijving, enz.) in het tijdvak begin 1927 tot eind 1930 verschenen. De prijskamp zou door de dagbladen en door de Verslagen en Mededeelingen der Academie aangekondigd worden zooals de Beernaertprijskamp.

De toestemming der Academie wordt daartoe gevraagd, daar de werken vóór einde Februari 1931 bij den bestendigen secretaris moeten ingezonden zijn. (Goedgekeurd.)

3^o) Rekendienst der Academie. - De rekeningen over het dienstjaar 1929, door het Rekenhof goedgekeurd, liggen ter inzage op de Secretarie.

Mededeelingen namens commissien.

1^o) Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde. - Bij afwezigheid van Prof. Dr. L. Scharpé secretaris, legt de heer L. Willems verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

[p. 615]

Waren aanwezig, de HH. J. Jacobs, voorzitter, Dr. L. Goemans, Dr. L. Simons, Prof. Dr. J. Vercoullie, Mr. L. Willems, leden; wonen de zitting bij als hospiteerend lid: Dr. J. van Mierlo en Dr. Fl. Prims.

Aan de dagorde staat:

1^o) De Rinc. - Lezing door Is. Teirlinck.

De heer Teirlinck heeft zich laten verontschuldigen. Hij is ongesteld en heeft de reis naar Gent niet mogen ondernemen.

2^o) Tot welk tijdvak behoort het Westvlaamsch Herbarium uit Königsberg. - Lezing door J. Jacobs.

De heer Jacobs houdt zijn lezing over de dateering der Oud-Westvlaamsche Glossen uit Königsberg. Hij onderzoekt meestal aan de hand van de conclusies door professor Mansion bekomen in zijn studie over de Gentsche plaats- en persoonsnamen, tot welk tijdvak de verschillende glossengroepen behooren. Hij komt tot het besluit dat de 84 glossen niet tot de 13^e eeuw, maar zeker en vast tot de 12^e eeuw behooren. Zij werden voor de eerste maal waarschijnlijk neergeschreven omstreeks het jaar 1100 of nog beter in de laatste decade der 11^e eeuw. De kopiïst uit de 13^e eeuw heeft de spelling van het oudere handschrift volkomen geëerbiedigd. De Commissie stelt voor de studie van den heer Jacobs in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen (goedgekeurd.).

11^o) Commissie voor nieuwere Taal- en Letterkunde. - Prof. Dr. M. Sabbe, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig, de HH. O. Wattez, voorzitter, Frank Lateur, ondervoorzitter, Dr. L. Simons, Prof. Dr. A. Vermeylen, Prof. Dr. J. Persyn, J. Salsmans, S.I., Prof. Dr. A.J.J. van de Velde, leden, en Prof. Dr. M. Sabbe, lidsecretaris.

[p. 616]

Aan de dagorde staat:

1^o) Twee kostbare Liederboeken. Een inventaris van 394 Vlaamsche volksliederen uit de XVIII^e en XIX^e eeuw, door den heer Willy Koninckx ter opneming in de Verslagen en Mededeelingen aangeboden. -

De HH. M. Sabbe en J. Salsmans werden tot verslaggevers aangesteld.

2^o) Twee onuitgegeven brieven van H. Conscience. Mededeeling door Prof. Dr. M. Sabbe.

De heer M. Sabbe bespreekt één brief van H. Conscience en één van den E.H.J.B. van Hemel, betreffende de wijzigingen door Conscience aan de eerste uitgave van het Wonderjaer toegebracht. De brieven worden door den heer Sabbe aan de Koninklijke Academie geschonken. Zij zullen met de bespreking in de Verslagen en Mededeelingen opgenomen worden.

Dagorde.

I. Nieuwe uitgaven van leden der Academie. - Geschiedenis van Antwerpen. II. De XIII^e eeuw. 4^e boek: ‘Fastes’. Regesten. Zegels. Munten, door Floris Prims. (N.V. Standaard Boekhandel, Brussel.)

II. Wedstrijden voor 1931. - Ingekomen prijsantwoorden en benoeming der Keurraden.

1^o) Onderwijs: Men vraagt een studie over den invloed van de Broeders van het Gemeene leven op het onderwijs in onze gewesten.

Op 5 December kwam een antwoord binnen onder kenspreuk: Labor omnia vincit improbus. - Tot leden van den keurraad werden aangesteld, de HH. J. Jacobs, Dr. J. van Mierlo S.J. en Dr. L. Goemans.

III. Bestuurscommissie. - Verkiezing van twee leden voor de jaren 1931-1932 die, samen met het Bestuur, de Bestuurscommissie zullen uitmaken. De uittredende leden, de HH. Willems en Jacobs worden herkozen.

[p. 617]

Quinten Metsijs-Hulde in de Koninklijke Vlaamsche Academie.

Op 17 December, te 3 uur namiddag, werd in een openbare vergadering plechtig hulde gebracht aan den beroemden Vlaamschen schilder Quinten Metsijs, ter herdenking van de 400^e verjaring van zijn afsterven.

De wereldlijke en geestelijke overheden werden door Bestuur en Leden ontvangen in het eeresalon der Academie, nl. de heer Firmin van Hecke, afgevaardigde van den Weled. Heer Minister van Kunsten en Wetenschappen; Z.D.H. Mgr. Coppieters, bisschop van Gent; de heer A. van der Stegen, burgemeester der stad Gent; Kan. Maurits de Baets, vicaris-generaal; J. de Vos, arrondissementscommissaris.

Te drie uur werden genoodigden en Academieleden naar de feestzaal geleid. Een talrijk publiek, dames en heeren, was aldaar aanwezig, o.a., de HH. A. Lesaffre, advocaat generaal bij het Hof van Beroep; G. de Ruyck, voorzitter der Rechtbank; C. de Bruyne, beheerder-opziener der Universiteit, O. van Malleghem, gepensionneerd advokaat-generaal, verscheidene professoren der Universiteit, opzieners en leeraren van het Middelbaar en Lager Onderwijs, enz.

De Weledele Heer Minister van Kunsten en Wetenschappen liet zich verontschuldigen; de heer K. Weyler, gouverneur der provincie, die beloofd had de vergadering bij te wonen, was op het laatste oogenblik verhinderd en moest zich eveneens laten verontschuldigen; verder ook de HH. Baron H. de Kerchove d'Exaerde, senator, A. Siffer, L. Pussemier en A. Dhavé, volksvertegenwoordigers, in Senaat of Kamer weerhouden.

De Bestuurder der Academie, Prof. Dr. J. Persyn, heet de talrijke aanwezigen welkom en verleent onmiddellijk het woord aan Dr. J. Muls, conservator van het Museum van Schoone Kunsten te Antwerpen, en werkend lid der Acade-

[p. 618]

mie, die spreekt over Het Leven en de Werken van Quinten Metsijs.

Na hem handelt Prof. Dr. L. van Puyvelde, conservator van het Museum van Schoone Kunsten, te Brussel, en werkend lid der Academie, over De beteekenis van Quinten Metsijs in de Geschiedenis der Vlaamsche Schilderkunst.

Ten slotte komt aan het woord Dr. Frans van Cauwelaert, volksvertegenwoordiger, burgemeester van Antwerpen, werkend lid der Academie, die in verband met 's Lands Eeuwfeest een rede houdt getiteld: Naar de toekomst.

De drie sprekers worden warm toegejuicht en de aanwezigen sluiten zich aan bij de woorden van hulde die hun door den Bestuurder der Akademie worden toegestuurd. Dr. Persyn bedankt eveneens de aanwezige dames en heeren en kondigt aan dat de drie redevoeringen in de Verslagen en Mededeelingen zullen opgenomen worden. Te 4 ½ uur verklaart hij de vergadering gesloten.