Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1927

[p. 43]

Vergadering van 16 Februari 1927

Waren aanwezig de HH. Prof. Dr. A. Vermeylen, bestuurder, J. Jacobs, onderbestuurder, en Dr. L. Goemans, bestendig secretaris;

de HH. K. de Flou, Dr. L. Simons, G. Segers, Kan. Dr. J. Muyldermans, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, Frank Lateur, Prof. Dr. J. Mansion, O. Wattez, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. Dr. J. Vercoullie, Mr. L. Willems, Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, Prof. Dr. J. Persyn, Prof. Dr. M. Sabbe en J. Salsmans, S.J., werkende leden;

de HH. J. van Mierlo, jun. S.J. en Prof. Dr. R. Verdeyen, briefwisselende leden.

Mej. M.E. Belpaire, werkend lid, liet zich verontschuldigen.

_**_*

De Bestendige Secretaris geeft lezing van het verslag der vorige vergadering. (Goedgekeurd.)

Aangeboden boeken

Door de Regeering:

Rymbybel van Jacob van Maerlant, met voorrede, varianten van hss.. door J. David. I, II, III en Glossarium. Brussel, 1858.

Alexanders Geesten van Jacob van Maerlant... uitgegeven door F.A. Snellaert. I-II.

Der Naturen Bloeme van Jacob van Maerlant... uitgegeven door J.H. Bormans, I.

Ouddietsche Fragmenten van Parthonopeus van Bloys, grootendeels bijeenverzameld door wijlen Professor Ferdinandus Deycks..... uitgegeven door J.-H. Bormans.

Spiegel der Wijsheid of Leeringhe der Zalichede van Jan Praet... uitgegeven door J.-H. Bormans.

Nederlandsche Gedichten uit de veertiende eeuw van Jan Boen-

[p. 44]

dale, Hein van Aken en anderen, naar het Oxfordsch handschrift,... uitgegeven door F.A. Snellaert.

Bulletijn der Maatschappij van Geschied- en Oudheidkunde te Gent 34^e jaar, 1926.

Académie royale de Belgique. Bulletin de la Commission royale d'Histoire. Tome XC, III-IV^e bulletin.

Door de ‘Société historique et archéologique dans le Limbourg, à Maestricht’:

Publications. Tome LXII, 6^e série, Tome VII. 1926.

Door het Koninklijk Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, te Batavia:

Oudheidkundig Verslag 1925: 3^e en 4^e kwartaal.

Tijdschrift voor Indische Taal-, Land- en Volkenkunde. Dl. LXVI, afl 3, 1926.

Verhandelingen. Dl. LXVI, 3^de stuk: Epigraphia Balica I, door Dr. P.V. Stein Callenfels; - 4^de stuk: Het dialect van Tjirebon, door J.N. Smith, gep. Assistent-Resident.

Door de ‘Bremer Wissenschaftliche Gesellschaft’, te Bremen:

Abhandlungen und Vorträge. Heft 2/3, Jahrgang 1. Dezember 1926.

Door de ‘Stadtbibliothek’ te Bremen:

Zugangs-Verzeichnis der Stadtbibliothek zu Bremen vom Rechnungsjahre 1925.

Door de Bibliotheek der Hoogeschool van Gent:

Aanwinsten van het jaar 1926.

Door de ‘Société des Nations’:

Bulletins de l'Institut International de coopération intellectuelle. Bulletin des relations scientifiques. II^e Année, n^o 1, février 1927.

Door den Schrijver, Dr. J.F.M. Sterck, buitenlandsch eerelid .

Aanteekeningen over de 16^de eeuwsche Amsterdamsche portretten.

Door Kan. Dr. J. Muyldermans, werkend lid:

Lettervruchten van het Leuvensch Genootschap Tijd en Vlijt, J. Dichtstukken.

Twee Bruiloftsdichten door D. Claes.

Den Catholijck-Gereformeerde Predicant... Matthias Zelhorst Geldriensis.

Het Broederschap oft Godtvruchtige Versamelinge van de Goede Dood...

Vergoeding der Werkongevallen. Wet van 24 Dec. 1903. Studie voorgedragen door Jozef De Glas, advokaat.

Ieder kere zynen Vloer, dan is 't in alle huizen schoon! Samenspraak tusschen Jan en Pier over de maatschappelijke toestanden, (door Jos. Peeters, priester in Hechtel, Limburg).

Lettre encyclique de Sa Sainteté Léon XIII sur la Condition des Ouvriers.

[p. 45]

Door de Schrijvers:

Prims, Dr. Floris: 1^o) Kerkelijk Antwerpen. 2^o) Het Cartularium van O.L.V. Kapittel te Antwerpen.

Zeven eeuwen geschiedenis der Franciscaansche Derde Orde (1221-1921), door P. Fredegand van Antwerpen, Doctor in de Zede- en Geschiedkundige Wetenschappen, Archivaris-generaal der Minderbroeders-Capucijnen.

Dr. Jan Gessler, leeraar aan het Kon. Atheneum te Hasselt, Vondel en Gillis van Vinckenroy.

Kunstschilder Karel Wellens, door Dr. Jan Gessler. (Overdruk uit Limburg, Jg. VIII).

Aangekochte boeken

Nederlandsche Spreekwoorden, Spreekwijzen, Uitdrukkingen en Gezegden, naar hun oorsprong en beteekenis verklaard door Dr. F.A. Stoett. 4^de druk. I-II.

Historiese Grammatika van het Nederlands, schets van de Klankleer, Vormleer en Woordvorming door Dr. M. Schönfeld. 2^de druk.

Les littératures celtiques, par Georges Dottin, correspondant de l'Institut, doyen de la Faculté des Lettres de Rennes.

Letterkundige mededeeling

door Dr. M. Sabbe, werkend lid, over Kritische Bijdragen over tooneel, door Lode Monteyne (Antwerpen: Ruquoy, Delagarde en Van Uffelen, 1926).

De heer L. Monteyne, schrijver van verscheidene verdienstelijke verhalen, waaronder Het schoone Avontuur uitmunt, legt zich sedert verscheidene jaren toe op de tooneelcritiek. Week aan week bespreekt hij in het blad Het Tooneel, waarvan hij de hoofdredacteur is, al de stukken, die op den Antwerpschen Nederlandschen Schouwburg vertoond worden. Hij heeft de tooneelcritiek, die vroeger maar te veel op louter gevoelsgronden, op persoonlijke antipathiën of sympathiën steunde, op een hooger plan gebracht. Bij een groote beslagenheid op het gebied van de binnen- en buitenlandsche tooneelliteratuur, voegt hij goeden smaak en een juist oordeelenden critischen zin, die aan verscheidene van zijn journalistieke opstellen een duurzame waarde geven. De bundel Kritische Bijdragen over Tooneel, dien ik uit naam van den schrijver aan de Kon. Vl. Academie aanbied, bevat een keuze van de beste

[p. 46]

artikels, die L. Monteyne in de laatste jaren heeft uitgegeven en bezorgt aldus een welkom overzicht op onze jongste tooneelvoortbrengselen.

Wij wenschen den heer L. Monteyne geluk met zijn arbeid.

Mededeelingen door den Bestendigen Secretaris

1^o) Vijfjaarlijksche wedstrijd in de Geschiedkundige Wetenschappen: 9^e tijdvak 1921-1925. - Bij Koninklijk Besluit van 29 December 1926, werd de prijs toegekend aan Prof. Dr. A. Vermeylen, bestuurder der Academie voor het jaar 1927, voor zijn werk Geschiedenis der Europeesche Plastiek en Schilderkunst. - De heer J. Jacobs, ondervoorzitter, wenscht den Heer Bestuurder geluk met deze nieuwe onderscheiding, waarop Prof. Vermeylen zijn hartelijken dank uitspreekt.

2^o) Bestuurscommissie. - De Commissie vergaderde den 13 October 1926. In hare zitting van 31 Januari 1927 werd het verslag der vorige zitting goedgekeurd. Het ligt ter inzage op het Bureel.

3^o) Plechtige Vergadering op 26 Juni 1927. - Brief van 15 Februari, waarbij Kan. Prof. C. Looten, buitenlandsch eerelid, aanvaardt op de Plechtige Vergadering van dit jaar als feestredenaar op te treden; hij zal handelen over ‘Shakespeare's geloof, in zijn tooneelstukken en in zijn leven’.

Mededeelingen namens commissiën.

1^o) Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde. - De heer Prof. Dr. L. Scharpé, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig de heeren: Prof. J. Vercoullie, voorzitter, Karel de Flou, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, Dr. L. Goemans, Dr. L. Simons, Mr. L. Willems, J. Jacobs, leden, en Prof. Dr. L. Scharpé, lid-secretaris; als hospiteerende leden, de hh. J. Salsmans en J. van Mierlo S.J.

[p. 47]

Aan de dagorde staat:

1^o)	Onderzoek aangaande een handschrift uit het einde der 15^de eeuw. ‘Onderrichtingen op het Vaderons’, door een predikant uit Brugge, afgeschreven door een kloosterzuster van Maastricht. - Lezing door E.H.J. Jacobs. De Commissie stelt voor deze belangrijke studie over een merkwaardig, totnogtoe niet bestudeerd werk, van den Kartuizer Herman Ste(en)kin, Hermannus de Petra, waarvan E.-H. Jacobs den Latijnschen oorspronkelijken tekst (bekend uit 3 wiegedrukken) met de vertaling, ons bewaard in een Maastrichtsch en een Brabantsch Hs., vergelijkt, in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen. Beide Mnl. Handschriften gaan terug op eenzelfde bron, een zuid-Limburgsch Hs. Misschien komen nog andere oude handschriften aan den dag.
2^o)	Bestendige Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde. - De heer O. Wattez, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden. Waren aanwezig de heeren: Dr. L. Simons, voorzitter, G. Segers, ondervoorzitter, Is. Teirlinck, Kan. Dr. J. Muyldermans, Frank Lateur, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. Dr. A. Vermeylen, Dr. J. Persyn, Dr. M. Sabbe, leden, en Omer Wattez, lid-secretaris.

Aan de dagorde staat:

1^o)

Vlaamsche schrijvers, reizigers naar het Noorden, kort na 1830: 1^o Dr. J. Nolet de Brauwere: Een Reisje naar het Noorden (1843); 2^o Dr. C.J. Hansen: Reisbrieven uit Dietschland en Denemark (1859). (Voortzetting). - Lezing door Omer Wattez. De heer Wattez zet zijne lezing voort over het boek van Dr. J Nolet de Brauwere van Steeland: Een Reisje in het Noorden. Die reis werd gedaan door den schrijver met Prof. J. David als reisgenoot. Beide Vlaamsche schrijvers bezoeken Nederland, Duitschland, Denemark, Zweden, Finland en Rusland in 1842. Het boek van Dr. Nolet heeft literaire waarde; daarom, zegt de spreker, hecht ik er aan het breedvoerig te ontleden. De lezing zal in eene volgende vergadering worden voortgezet.

[p. 48]

2^o)

Over functioneele asymetrieën in het Plantenrijk, door Dr. M.C. Schuyten ter opneming in de Verslagen en Mededeelingen aangeboden. - Verslagen door de HH. Prof. C. de Bruyne, Prof. Vandevelde en Is. Teirlinck. Het oordeel van de drie verslaggevers gunstig zijnde, zal het stuk aan de Academie worden aangeboden om opgenomen te worden in de Verslagen en Mededeelingen. (Door de Academie goedgekeurd).

1^e Verslag: Prof. Dr. C. de Bruyne.

De bedoeling van den schrijver is na te gaan of voor elk individu - in de plantenwereld - zijne functionneel-identische deelen ook morphologisch gelijk zijn.

Daartoe onderzocht hij eene groote reeks planten - en telkens in één of meer hunner onderdeelen. De diatomaceeën werden onderzocht op afbeeldingen naar ‘getrouwe teekeningen afgedrukt en gefotografeerd, waarvan de oorsprong alle waarborgen van nauwkeurigheid’ vertoont.

Die opzoekingen schijnen met groote zorg te zijn gedaan, en voor een zelfde onderwerp in grooten getale ondernomen, zooals de streng wetenschappelijke waarneming het eischt

De auteur komt tot het besluit dat ‘symmetrie’ feitelijk niet voorkomt, althans niet in den strengen en geometrischen zin van het woord en dat ‘symmetrieën in geheele mm. uitgedrukt, asymetrisch worden, zoo de meting verder wordt gedreven tot tienden of honderdsten mm.’.

Deze wetenschappelijke bijdrage verdient in aanmerking te komen.

2^e Verslag: Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde.

Prof. Dr. C. de Bruyne, hoogleeraar in de plantkunde aan de Universiteit te Gent, was zoo bereidwillig een advies te geven over het werk van Dr. M.C. Schuyten. Dit bevoegd advies luidt dat de wetenschappelijke bijdrage in aanmerking verdient te komen.

Met een hartelijken dank aan mijn Collega De Bruyne die zijne bevoegdheid welwillend ten dienste heeft gesteld van de Koninklijke Vlaamsche Academie, sluit ik mij aan bij het bevoegd oordeel en stel ik voor de verhandeling van Dr. M.C. Schuyten in de mededeelingen der Academie op te nemen.

[p. 49]

3^de Verslag: Is. Teirlinck.

Zeer interessant! Ik hoop dat de Academie het werk van Dr. Schuyten in de Verslagen en Mededeelingen zal laten verschijnen.

Dagorde

1^o) Boekerij. Verslag van den Bestendigen Secretaris. (Ingevolge art. 16 van het Reglement van inwendige orde der Secretarie).

Het zal in de Verslagen en Mededeelingen opgenomen worden. (Zie volgende blz.).

2^o) Lezing van Prof. Dr. J. Persyn: Zweden en de Nederlanden. - Op voorstel van den heer Bestuurder wordt beslist dat de lezing in de Verslagen en Mededeelingen zal verschijnen.