Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1924

[p. 609]

Vergadering van 15 October 1924

Waren aanwezig de heeren: Prof. Dr. J. Mansion, bestuurder, Mr. Leonard Willems, onderbestuurder, Dr. L. Goemans, bestendig secretaris;

de heeren: K. de Flou, Dr. L. Simons, Prof. Ad. de Ceuleneer. Gustaaf Segers, Kan. Dr. J. Muyldermans, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, O. Wattez, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. J. Vercoullie, Prof. Dr. A. Vermeylen, Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, J. Jacobs, Karel van de Woestyne en Dr. J. Persyn, werkende leden.

Lieten zich verontschuldigen, de heeren: Prof. Dr. J. Prinsen, buitenlandsch eerelid, Dr. M. Sabbe, werkend lid. F.V. Toussaint van Boelaere en Pater J. Salsmans S.J., briefwisselende leden.

_**_*

De Bestendige Secretaris leest het verslag over de September-vergadering; het wordt zonder aanmerkingen goedgekeurd.

Aangeboden boeken.

Door de regeering:

Académie Royale de Belgique. Bulletin de la Classe des lettres et des sciences morales et politiques. 5^e série, tome X, 1924, n^os 4-9. - Bulletin de la Classe des Beaux-Arts. N^os 4-9.

Id. Mémoires, Collection in-8^o, tome XVIII, fasc. 9: L'évolution du Marxisme depuis la mort de Marx, par Arthur Wauters.

Commission Royale d'Histoire. Les archives de l'Etat à Vienne au point de vue de l'histoire de Belgique, par le chanoine J. Laenen, Docteur en philosophie et lettres, Archiviste de l'archevêché de Malines. 1924.

Revue belge des livres, documents et archives de la Guerre 1914-1918. N^os 1, 2 et 3.

Door het Koninklijk Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen:

Verhandelingen: Dl. LXV, 1^ste stuk: Keieesche Legenden, door H. Geurtjens, R.K. Missionaris. - 2^de stuk: Sa'dan-Toradja'se Volksverhalen, door Dr. H. van der Veen.

Door Dr. J.F.M. Sterck, buitenlandsch eerelid:

Vereeniging Het Vondel-museum. Elfde verslag 1922-1923.

[p. 610]

Door Prof. Dr. J. Mansion, bestuurder der Academie voor het jaar 1924:

Oud-Gentsche Naamkunde. Bijdrage tot de kennis van het Oud-Nederlandsch door J. Mansion, Hoogleeraar te Luik. 's Gravenhage, 1924.

Door Kan. Dr. J. Muyldermans, werkend lid:

Brunet (Emile). Duitsche laster. ‘De Engelsch-Belgische Conventie’.

Oorlog (De) in Sepember 1917.

Chesterton (G.K.). Lettres à un vieux Garibaldien.

Président Wilson's Toespraak tot het Congres, 2 April 1917. Origineele tekst met Hollandsche vertaling.

Hoste (J.) Jr. Het goede recht van België.

Aanval (De) op de zeven schepen.

Lettre au Roi Albert de Belgique par une Belge.

Breton (Willy), commandant. Het eigenaardige van het Belgisch Front. Uit het Fransch vertaald door J.W.

Fromme (Franz). Eene Duitsche stem over Vlaanderen's toekomst. Vertaald door Ernest Claes.

Grey (Sir Edward). Rede op 22 Maart 1915. In het Nederlandsch overgezet door Mr. W. de Veer.

Door den heer Is. Teirlinck, werkend lid:

Flora diabolica. De plant in de demonologie, door Is. Teirlinck. Antwerpen, 1924.

Door den heer Omer Wattez, werkend lid, namens den schrijver:

Geerebaert (Eerw. Pater), redemptorist. De God-Mensch. St-Alfonsus-boekhandel, Esschen, 1924

Door Dr. M. Sabbe, werkend lid:

Uit het Plantijnsche Huis. Verspreide opstellen door Dr. Maurits Sabbe. Antwerpen, 1924.

Door den heer Gustaaf d'Hondt, gemeenteontvanger te Gent:

Hondt (Gustaaf d'). In de Vennen. Lente-impressies. Houtsneden van Mej. M. de Keyser.

Mededeeling door den Bestendigen Secretaris.

Proeve over de moderne talen. - Aanstellen van een voorzitter van de Jury. - Bij brieve van 9 October bericht de heer Minister van Wetenschappen en Kunsten (Beheer van het Middelbaar Onderwijs) dat in de provinciën Oost-Vlaanderen, Antwerpen, Brabant en Limburg, inschrijvingen genomen werden voor het afleggen, gedurende den gewonen zittijd van 1924, van de proeve over de moderne talen voorzien door de wet van 12 Mei 1910.

De heer Minister verzoekt de Academie, hem zoohaast mogelijk voorstellen te doen tot de benoeming van een titelvoe-

[p. 611]

renden en een plaatsvervangenden voorzitter voor de jury van elke provincie

Worden voorgesteld .

a)	tot titelvoerende voorzitters: Oost-Vlaanderen: Prof. J. Vercoullie; Antwerpen: E.H.J. Jacobs; Brabant: Prof. Dr. A. Vermeylen; Limburg: Prof. Dr J. Mansion.
b)	tot plaatsvervangende voorzitters: Oost-Vlaanderen: Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde; Antwerpen: Gustaaf Segers; Brabant: Omer Wattez; Limburg: Dr. L. Goemans.

Mededeelingen namens commissiën.

1^o) Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taalen Letterkunde. - De heer Prof. Dr. L. Scharpé, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig, de heeren: K. de Flou, voorzitter, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, Dr. L. Goemans, Dr. L. Simons, Prof. Dr. J. Mansion, Prof. J. Vercoullie, Mr. L. Willems, J. Jacobs, leden, en Prof. Dr. L. Scharpé, lid-secretaris.

Aan de dagorde staat:

1^o) Flämisch-deutsche Liedergemeinschaft in früheren Zeiten, door Prof. Dr. A. Kopp. - Verhandeling door Charles A. Williams, Urbana, Illinois U.S.A., ter uitgave aangeboden. - Verslag door de HH. Prof. J. Vercoullie en Mr L. Willems.

De heer Willems neemt op zich de studie van wijlen Dr. A. Kopp in het Nederlandsch te bewerken, met dien verstande, dat hij alleen dat er uit zal overnemen, wat nieuwe of minder bekende bijzonderheden aan het licht brengt. Dit schijnt, voor de beide verslaggevers, de heeren Prof. J. Vercoullie en Mr. Leonard Willems zelf, de eenige aanneembare doenwijze om die studie geschikt te maken voor opname in de Verslagen en Mededeelingen.

2^o) De oudere Bronnen der Toponymie. - Lezing door Karfl de Flou.

De heer de Flou deelt zijn onvatting mede over het benuttigen van Cartulariën, Cyns- en Pachtboeken enz., met het oog op de studie der Toponymie. Ook Rekeningen van steden enz. kunnen veel nuttige bouwstoffen verschaffen. De Land-

[p. 612]

boeken of Terriers eveneens. De kunstwerken hier te lande brengen weinig vertrouwbaar materiaal. De familienamen kunnen ook menigmaal ernstige aanduidingen over de plaatsnamen behelzen. Jaarboeken, kronieken, dagboeken moeten met groote omzichtigheid gebruikt worden. De opschriften op gebouwen, zerksteenen, enz. kunnen veel leeren, al werd in België bijna niets op dit gebied uitgegeven. Sedert de 16^e eeuw werd het uitzicht van het land in vele opzichten sterk gewijzigd. Dit mag niet uit het oog verloren.

Voorgesteld en aangenomen wordt, deze belangrijke en boeiende mededeeling in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen.

Prof. Scharpé deelt bijzonderheden mede over de samenstelling van het Hs. van de Oud-Vlaemsche liederen, en vestigt de aandacht op de zeer verdienstelijke dissertatie van Mej. Nelly Geerts, verschenen te Halle in 1909.

2^o) Bestendige Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde. - De heer O. Wattez, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig de heeren: Prof. Dr. A. Vermeylen, voorzitter, Is. Teirlinck, Kan. Dr. Muyidermans, Dr. L. Simons, G. Segers, Prof. Dr. L. Scharpé, Dr. J. Persyn, leden, en O. Wattez, lid-secretaris.

Aan de dagorde staat:

Helgi. - Een heldenlied uit de ‘Edda’. - Lezing door Omer Wattez.

De heer Wattez leest de inleiding van zijne moderue bewerking van het Lied van Helgi den Hoendingdooder, uit de reeks heldenliederen der Edda.

Hij spreekt over het ontstaan en den aard van de mythologie en de poëzie van het Noorden, gansch verschillend van die van het Zuiden, en over de plaats van die poëzie in de wereldliteratuur. Daarna heeft hij het over de bewerkers, de vertalers en de commentatoren van de Edda.

Eindelijk leest hij zijne bewerking van het Lied van Helgi den Hoendingdooder.

De voorzitter stelt voor de lezing van den heer Wattez te laten opnemen in de Verslagen en Mededeelingen.

Het tweede punt aan de dagorde, eene lezing door den heer G. Segers, wordt uitgesteld tot de volgende vergadering.

[p. 613]

Dagorde.

1^o) Eeuwfeest van Dr. August Snieders. - Op voorstel van den heer Bestuurder beslist de Academie dat, in April 1925, het eeuwfeest van Dr. August Snieders, oud werkend lid en bestuurder der Academie, zal gevierd worden.

De heeren Gustaaf Segers en Dr. J. Persyn zullen als feestredenaars optreden.

_**_*

2^o) Prijsvragen voor 1926 en volgende jaren. - Namens de Commissie voor Prijsvragen brengt de Bestendige Secretaris verslag uit over de gehouden vergaderingen en deelt de Lijst mede van de prijsvragen welke de Commissie aan de Academie voorstelt. - De voorstellen worden door de Academie goedgekeurd. (Zie de Lijst op de volgende blz.)

_**_*

3^o) Lezing door Kan. Dr. J. Muyldermans, werkend lid: Een bladzijde uit onze Vaderlandsche Geschiedenis der XVIII^e eeuw.

De spreker draagt een verhandeling voor die als titel voert: Beschouwing over de XVII^e en de XVIII^e eeuwen in ons Vaderland. Hij schetst ons vooreerst de gebeurtenissen, die tijdens die eeuwen in het Vaderland plaats grepen, eeuwen van diepe ellende, van bitter lijden voor de vaderen. Daarna stelt hij zich de vraag: Hadden de vaderen, te midden van die smertelijke beproevingen alle veerkracht, alle bewustzijn van nationaal gevoel verloren? Neen! is het antwoord. Niet hun, maar vooral aan de noodlottige tijdsomstandigheden moet toegeschreven worden het verval des Vaderlands. Zij bleven trouw aan recht en vrijheid, aan eer en plicht: Het nageslacht hoeft over hen niet te blozen