Geschiedenis des Vaderlands voor Gymnasiën en Instituten, door W.A. Elberts. Te Deventer, bij A.J. van den Sigtenhorst. 1847. In gr. 8vo. 254 bl. f 2-40.
In hoeverre deze geschiedenis des Vaderlands aan de vereischten van een goed en geschikt leesboek voldoet, zullen zij het best kunnen beoordeelen die, met het onderwijs der jeugd belast, zich aan het hoofd van Gymnasiën, Instituten of Scholen bevinden. Wij, die in andere betrekkingen zijn geplaatst, hebben alleen te oordeelen, in hoeverre het leesboek van den Heer elberts op de hoogte is van de geschiedkundige wetenschap. Maar dat doende, kunnen wij verzekeren dat de Schrijver blijken geeft vrij wel de groote voortgangen, welke de wetenschap der historie in den laatsten tijd heeft gemaakt, te hebben gevolgd. Hier en daar is hij echter van het plan, hetwelk hij zegt zich onder de behandeling ten doel gesteld te hebben, afgeweken; daar hij in stede van omtrent die punten, waar de gevoelens uiteen loopen, de bestaande gedachten over personen en daadzaken mede te deelen, op vele plaatsen zijn eigen oordeel zoodanig voorstelt als ware de zaak door ieder aldus aangenomen. Inzonderheid viel ons dit in het oog bij des Schrijvers redeneringen over de Hoeksche en Kabeljaauwsche twisten bl. 35-37, over leicester bl. 116 en verder; en over het gebeurde met oldenbarneveld bl. 133-139.
De verdeeling van de geschiedenis des Vaderlands, zoo als de Schrijver die bladz. 2 opgeeft, komt ons voor, om hare eenvoudigheid, de beste te zijn; menigvuldige onderdeelen van tijdperken zijn meer geschikt om den leerling het onthouden moeijelijk te maken, dan om zijn geheugen te gemoet te komen. Dat de Schrijver het derde tijdvak ‘de strijd tegen Spanje met 1494 onder filips de schoone’ doet aanvangen, zal wel niemand goedkeuren; vermits er, toen de Neder-