Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1842

Brief van eenen advocaat aan den regtsverdediger zijner tegenpartij.

Hooggeëerde Heer Confrater!

Toen wij onlangs in het koffijhuis over onderscheidene beuzelingen keuvelden, viel het gesprek ook op het Proces, dat ons nu reeds sedert een dozijn jaren bezig houdt. Gij verhaaldet mij daarbij, hoe mijn client u eene kist met echten Johannisberger gezonden had, onder bijgevoegde belofte, dat hij, wanneer gij dien uitgedronken zoudt hebben, voor nieuwen toevoer zou zorgen. Gij zeidet vervolgens, dat de zaak van mijnen cliënt u sedert, bij nader inzien, zoo geheel onregtmatig toch niet voorgekomen was, als uw cliënt die deed beschouwen; eene aanmerking in welke ik terstond met u instemde, vermits ik maar al te wèl weet, hoe waar het oude spreekwoord: in vino veritas, bij deze gelegenheid gebleken is te zijn.

Denk nu eens, heden morgen ontvang ik een vaatje gerookten zalm, verzeld van eenen brief, waaruit ik zie, dat uw cliënt de toezender dier kleinigheid is, en waarin hij mij verzoekt, mij den zalm goed te laten smaken, en tevens aan het proces eene regtmatige uitkomst te gunnen.

Inderdaad, ik moet mij over het savoir vivre dezer beide mannen verbazen, die regt goed schijnen te weten, dat een Advocaat van het procederen alleen niet leven kan. Mijns erachtens echter ontbreekt het niettemin beiden aan oordeel; want u, mijn waarde Heer Confrater, heeft men wijn gezonden en anders niets, even alsof gij, vergeef mij de

[p. 766]

uitdrukking, een zuiper waart; terwijl men mij alleen bremzouten zalm toezendt, en niet bedenkt, hoe volstrekt noodzakelijk het is, dien met een goed glas wijn te bevochtigen. Om deze reden dan zend ik u een gedeelte van mijnen zalm, en verzoek daarentegen eenige flesschen van uwen Johannisberger. Bij deze gelegenheid zou het mij ook aangenaam zijn, indien gij mij de tot de zaak van uwen cliënt betrekking hebbende acten ter inzage mogt willen toezenden, vermits anders de mijne ligtelijk in korten tijd het proces zou kunnen winnen, en wij dan klaarblijkelijk minder zalm zouden krijgen en de fons perennis van den Johannisberger ganschelijk zou opdroogen; ik wil, in billijke reciprociteit, u ook gaarne eenen blik in de papieren van mijnen cliënt laten doen.

Zoo het mij voorkomt, kunt gij mij dit verzoek niet wel weigeren, daar wij beide van den weg regtens niet afwijken; en ofschoon er misschien menigeen zijn mag, die beweren zou, dat wij ons lieten omkoopen, zoo is dit in geenen deele het geval; maar wij zijn overtuigd, dat ieder van ons eene geregte zaak voorstaat, alzoo onze cliënten, zoo wij hun onregt gaven, gewis naar eenen anderen Advocaat zouden gaan en dan eerst zich over ons regt zouden beklagen.

Menigmaal heeft men het woord in den mond, dat wij eene zaak weten te rekken. Maar de lasteraars, die dit zeggen, willen niet bedenken, dat wij Advocaten hierin eeniglijk handelen als ware menschenvrienden. Immers, daar wij maar al te wèl weten, dat niets in staat is onze cliënten van de proces-manie te genezen, dan het middel, waarvan het oude spreekwoord: door schade wordt men wijs, gewag maakt, zoo trachten wij hun, door het rekken der proces-verhandelingen, het kwade bloed, dat is hier het geld, af te tappen; want dit alleen is het, wat hen zoo procesziek maakt. Zelfs is onze geneeswijze zoo radicaal, dat geene wederinstorting mogelijk is, maar de genezene nu volkomen inziet, hoe dwaas hij was, dat hij zoo lang procedeerde.

Ja, mijn zeer waarde Heer Confrater, wij Advocaten, wij alleen zijn het, die onmiddelbaar de weldoeners van het beschaafde menschdom worden, die den strijd tusschen twee partijen slechts aanblazen, om hun op indrukmakende wijs te toonen, welk een verderfelijke hartstogt de procedeer-

[p. 767]

zucht is, en om tevens aan onze medemenschen een afschrikkend voorbeeld te leveren.

Laat ons dan, mijn waardste Confrater, op den ingeslagen weg voortgaan en ons begonnen bekeeringswerk voltooijen, ten einde eenmaal te kunnen zeggen: door onregt hebben wij regt gedaan!

Uw zeer toegenegen

kiliaan hetze, J.U. Dr.