Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1825

[p. 533]

Boekbeschouwing.

Tac. Roordae Commentarii in aliquot Jeremiae loca. Gron. apud W. van Boekeren. 1824. 8vo. 126 pag.
J.J. Burgerhoudt, Specimen Academ. inaug. de coetus Christianorum Thessalonicensis ortu fatisque, et prioris Pauli iis scriptae epistolae consilio atque argumento. L.B. apud L. Herdingh et Fil. 1825. 8vo. 187 pag.
J. Hoog, Specimen Acad. inaug. de coetus Christnaorum Philippensis conditione primaeva, et epistola iis ab Apostolo Paulo scripta praecipue dijudicanda. L.B. apud Haak et Soc. 1825. 8vo. 178 pag.
Jac. Borsii Dissertatio Theol. inaug. de primorum hominum Christianorum vita privata. L.B. apud Haak et Soc. 1825. 8vo. 112 pag.

Deze vier stukken, ons gelijktijdig toegezonden, voegen wij, om ten spoedigste een kort verslag derzelven te geven, te zamen, daar ze, alle vier, uitgegeven en openlijk verdedigd zijn ter verkrijging van de doctorale waardigheid in de Theologie; en in derzelver opgave hebben wij geene andere orde gevolgd, dan die van den tijd, waarop dezelve verdedigd zijn. Aangenaam was het ons, vier zoodanige stukken te ontvangen, die een sprekend bewijs opleveren, hoezeer men bij ons zich beijvert, om jongelingen aan te kweeken, die het Hervormd Kerkgenootschap tot sieraad en nut mogen verstrekken, en hoe het niet ontbreekt aan dezulken, die, met de uitmuntendste verstandsvermogens begaafd, er zich op toeleggen, om in het openbaar te toonen, dat zij van de gunstigste gelegenheid het geschiktste gebruik weten te maken.

[p. 534]

Ieder dezer stukken zou een uitvoerig verslag verdienen; dan, indachtig aan de inrigting van dit Tijdschrift, en wel wetende, dat de Redacteur, om goede redenen, op beknoptheid gesteld is, moeten wij dezelve betrachten. Trouwens, elk dezer stukken beveelt zich, uit hoofde van deszelfs bewerking, deskundigen genoegzaam aan, vooral wanneer men ze als jeugdige Akademische proeven beschouwt.

No. 1 bevat aanteekeningen op eenige plaatsen van Jeremia. Dezelve zijn door den Schrijver aan zijnen vader, Predikant te Britsum, een dorp in Vriesland, derwijze opgedragen in de voorrede, dat die opdragt vader en zoon evenzeer vereert. De aanteekeningen zelve zijn alle, door de bewerking, van geen gering belang. Men vindt daarin een gepast gebruik der oude overzettingen, eene zedige beoordeeling der nieuwste en voornaamste uitleggers, en eene verstandige aanwending der kritiek. Bijzonder merkt men daarin op eene grondige beoefening der Oostersche, vooral der Arabische letterkunde, waardoor de geachte t. roorda meer beoogd heeft om van nut te zijn, dan wel om te schitteren en met eene ijdele praat van bonte geleerdheid uit te blinken. Hoe veel, immers, door hem aan die letterkunde gedaan is, heeft hij onder anderen getoond door het schrijven zijner fraaije Dissertatie over het leven en de daden van Abul Abbas Amed, den eersten der Tuloniden; welk stuk, uit handschriften der Leidsche Bibliotheek vervaardigd, hij verdedigd heeft onder het praesidium van Prof. hamaker, en door welks lofwaardige verdediging hij, zoo wij meenen, eershalve den graad van Doctor in de Litteratuur aan de Leidsche Akademie verkregen heeft.

No. 2 handelt over den oorsprong en de lotgevallen der Christenkerk te Thessalonica, en over het oogmerk en den inhoud des eersten Briefs van Paulus, aan dezelve geschreven. Door dit stuk heeft de Heer j.j. burgerhoudt de doctorale waardigheid op de plegtigste wijze verkregen, daags na het groote Akademiefeest te Leiden. Wij vergenoegen ons, met een enkel woord te verklaren,

[p. 535]

dat dit stuk van een uitstekend nut is, zoo wel om den toestand der kerk te Thessalonica regt te doen inzien, als ter verklaring van den eersten Brief des Apostels aan dezelve, welke Brief voornamelijk, en bijkans alleen, hier in aanmerking kon komen.

No. 3 heeft een soortgelijk, deels geschied-, deels uitlegkundig, onderwerp; den toestand der Christenkerk te Philippi, voor zoo ver dezelve voornamelijk uit den Brief, door Apostel Paulus aan die gemeente geschreven, te beoordeelen is. Zonder bepaald oogmerk, ja tegen zijne verwachting, is de jeugdige Schrijver, j. hoog, op dit stuk, ten zelfden dage met burgerhoudt, den 9 Februarij, met de kap tot Doctor der Godgeleerdheid gepromoveerd; een stuk,insgelijks voor de kerkelijke geschiedenis zoo wel, als voor de gewijde uitlegkunde, van wezenlijk belang.

No. 4 heeft tot Schrijver den Heer j. borsius, een waardig kweekeling der Amsterdamsche Illustre School; op welke hij zijne studiën willende volbrengen, door de wet verpligt was, om in het openbaar tot Doctor in de Theologie te promoveren. Door het lezen van neander's Gedenkwürdigkeiten aus der Geschichte des Christenthums und des Christlichen Lebens, kwam hij op de gedachte, om, met raadpleging zijns geachten leermeesters van hengel, tot onderwerp te kiezen het private leven der eerste Christenen. Hij heeft zich bepaald tot de Christenen, die vóór de derde eeuw geleefd hebben, en hun burgerlijk, huisselijk en godsdienstig leven, in drie afzonderlijke hoofdverdeelingen, beschouwd. Het onderwerp is niet van de gemakkelijkste, maar voorzeker allerbelangrijkst, en door den Schrijver niet alleen uit de beste bronnen geput, maar ook met oordeel en smaak behandeld.

Wij eindigen met onzen tijd geluk te wenschen, in welken zulke waardige jongelingen tot Godsdienstleeraars zóó kunnen aangekweekt worden.