Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1824

[p. 562]

Index rerum naturalium, etc. D.i. Naamlijst der voorwerpen van Natuurlijke Historie, welke bewaard worden in het Akademisch Museum te Groningen. Te Groningen, bij J. Oomkens. 1822. In gr. 8vo. XX en 120 Bl. f 1-:

De verdienstelijke schrijver van deze naamlijst heeft zich bij derzelver uitgave vierderlei doel voor oogen gesteld: vooreerst, het nut der studerende jeugd, welke zijne lessen bijwoont, of ook anders gebruik van het Museum wil maken; ten tweede, de bekendmaking van den staat van hetzelve, om zoo te doen zien, wat er voorhanden is en wat er ontbreekt; ten derde, het nut zijner ongestudeerde stadgenooten, welke het Museum uit meer dan bloote nieuwsgierigheid wenschen te bezoeken; en eindelijk, ten vierde, de opwekking en versterking van de zucht voor de Natuurlijke Historie bij zijne jonge stadgenooten, meenende de Hoogleeraar, met regt, dat de beoefening derzelve een belangrijk gedeelte eener beschaafde opvoeding uitmaakt. De wijze, waarop de schrijver deze verschillende oogpunten bij zijnen arbeid heeft getracht te vereenigen, wordt in de welgeschrevene en lezenswaardige voorrede nader opgegeven en ontwikkeld; en daaruit blijkt tevens, met welk eene zorg deze naamlijst vervaardigd is. Aan het eind der voorrede wordt berigt gegeven van de wijze van toelating tot het Museum, waarin wij het hoofddoel van dergelijke inrigtingen, het nut namelijk der studerende jeugd en de bevordering der wetenschap, oordeelkundig met de behoeften en verlangens van het publiek vereenigd vinden.

Wat nu de naamlijst zelve betreft, wij vinden hier eene, zoo veel mogelijk volledige, lijst der voorwerpen, welke de Natuur, in het Rijk der Dieren en der Delfstoffen, ons aanbiedt, voor zoo verre dezelve, tot hiertoe, door de Natuurkundigen zijn opgemerkt en beschreven. Deze lijst is zoo ingerigt, dat zij tevens dient tot een'

[p. 563]

Catalogus van het Museum, en aanwijst, wat er nog aan ontbreekt. Wat de orde betreft, voor zoogdieren en vogelen is illiger, voor de overige dieren cuvier gevolgd. Waarom niet de laatste alleen? Dit zoude, dunkt ons, meer eenheid in het geheel gebragt hebben. Voor de delfstoffen, (uitgezonderd de Campersche verzameling) is de rangschikking van werner gekozen. Men vindt hierbij tevens, zoo veel mogelijk, de Nederduitsche vertaling der vreemde benamingen, en, waar die vertaling ondoenlijk was, een' Nederduitschen naam, ontleend van eene der hoofdeigenschappen van het voorwerp. Namen, van eigennamen van uitvinders, landstreken enz. afgeleid, zijn natuurlijk onvertaald gebleven. Voorts vindt men, in het Museum zelf, de wereldstreek, waaruit het voorwerp is, opgeteekend, alsmede, zoo 't een geschenk is, den naam des gevers, van welke gevers eene naamlijst achter dit werkje geplaatst is. Waartoe echter het getal dier personen voor ons wordt opgesomd, ja waartoe de schrijver zelfs het getal der voorwerpen opgeeft, die het Museum bezit, daarvan zegt ons de voorrede niets, en kunnen wij de reden niet doorgronden.