Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1817

Gedenkdag der Zege van Waterloo. Te Leyden, bij L. Herdingh en Zoon. 1817. In gr. 8vo. 16 Bl. f :-5-8

Mevrouw bilderdijk heeft den grooten dag van Waterloo's verjaring niet onbezongen willen laten voorbijgaan. Meer verwondert het ons, dat wij van niemand iets ontvangen hebben, om nevens het hare te plaatsen. Is de stoffe uitgeput? Of heeft de viering op eenen biddag, de vereeniging der dankende jubeltoonen met angstig gesmeek en vernedering onder de slaande hand des gebreks, de zangers afgeschrikt? Dit laat ons hun vernuft niet toe te denken, dat zich dikwijls te meer in al zijnen rijkdom toont, hoe minder het onderwerp zelve geeft, en hoe meer het met zekere zwarigheden worstelt.

Dit bewijst, onder andere, wederom het keurige stuk, dat wij mogen aankondigen. In hetzelve zijn alle de aandoeningen, op den laatsten dank en bededag voegende, zoo schoon vereenigd met het hoofdgevoel, dat over de herdachte overwinning, over Waterloo juicht, of de gesneuvelde helden eenen heeten traan der dankbaarheid wijdt, dat men naauwelijks een volkomener geheel kan wenschen. Ja, juist door deze vereeniging heeft het stuk eene geheel eigenaardige houding en kleur; terwijl verder de ontwikkeling zoo fraai, de bewoordingen, beelden en wendingen zoo oorspronkelijk en bevallig zijn, als - zouden wij bijna zeggen slechts eene vrouwelijke hand dezelve vinden, kiezen en schakeren kan.

Waarlijk, er is iets zeer eigenaardigs in den zangtoon dezer begaafde dichteres. Zij zingt, gelijk het hare kunne voegt, min luid dan dieptreffend, als met eene gedempte, maar on-

[p. 439]

eindig gevoelige, alles uitdrukkende, rijke stem. Men vergeve ons deze gedachte, zoo hare gebrekkige aanduiding somtijds oorzaak mogt zijn, dat zij niet zoo begrepen, en hare waarheid erkend wierd, als wij ze gevoelen!

Het gebed om hulp voegt bij den dank voor redding; want die gered heeft, kan en moet weer helpen - wij moeten niet denken, dat Hij ons vergeet; maar ook zijne slagen zijn tot heil, ter bekeering - de aloude vaderlandsche nederigheid is weg - doch Gods magt, bij Waterloo betoond, heeft reeds velen tot den godsdienst wedergebragt - de nood belette ons dan niet te zingen - alles juiche den Erfvorst - dan, zacht; vele afgestorvene geesten bezoeken de rustplaats der gesneuvelden; onder hen Vader willem, die zijne telg met vreugde hier, even menschlievend als dapper, ziet - zagen de gevallenen, wat eer hun wedervaart! doch zij zijn zalig in het gevoel onzer redding, die wij nooit zullen vergeten - slotzang aan de heilige schimmen.

Ziedaar eenige stippen, om het beloop aan te wijzen. Wij gaven reeds te kennen, hoe deze stroom, als langs bebloemde oevers, over eene bedding van gloeijend edelgesteente, het helderst kristal, zacht kabbelende en ruischende daarhenen wentelt. - Om niet alles te prijzen, betuigen wij, den overgang tot de bekeering, door Waterloo aangebragt, in de woorden: wat slaat gij 't oog zoo schroomloos rond, een weinig ongemakkelijk, de uitweiding in 's Vorsten onvergeldbaarheid: geen wierookdamp enz. een weinig minder geslaagd te hebben gevonden; terwijl, op bl. 1, op 't blaasjen, zeker of zal moeten zijn.

De maat, anders afgewisseld, is in den slotzang deze:

Al rust gij voor ons oog verborgen,

Uw luister neemt niet af:

Ja, 't pareldropjen van den morgen

Blinkt schooner op uw graf.

De bioemen, die in 't wilde schieten

Van uit het welig gras,

Getuigen van het tranenvlieten

Rondom uw sluimrende asch.

Geen middag zal hun kelk verschroeijen

Of rijkgekleurde blaân:

Want tranen zullen haar besproeijen,

Zoo lang ons hart zal slaan.

De maa den zullen bloemen strooijen

Om uw gebeent' gegaârd,

En deze uw koets met eerpalm tooijen,

Zoo vaak dees dag verjaart.

Rust zacht dan, gij beproefde dapperen

Op 't eerbed uitgestrekt,

Tot de Engel om uw stof zal wapperen,

Die uit den doodslaap wekt!