Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1800

Allermerkwaardigst en omstandig Verhaal van het voorgevallene omtrent Johann Kaspar Lavater, Leeraar in de St. Pieters Kerk te Zurich, in eene Missive van zyn Wel Eerw. aan zyne Vrienden, op zyn krankbedde gedicteert, drie dagen na de gevaarlyke wonde, hem door een Franschen Grenadier toegebragt; benevens eene aandoenelyke Leerrede, door zyn Wel Eerw. gehouden, by gelegenheid dat hy, den 15 December 1799, voor het eerst weder den Predikstoel beklom. Te Delft, by J. de Groot, P.Z., 1800. In gr. 8vo. 36 bl.

Naadat de Fransche Troepen, op 26 September 1799, te Zurich waren binnengetrokken, ontmoette lavater Soldaaten, bezig met het pleegen van eenig geweld aan zeker huis, omdat zy in hunne begeerte, dat hun wyn zou geschonken worden, niet naar hunnen wensch slaagden. Lavater, om hen daar van af te trekken, boodt hun wyn en brood aan, welke zy aannamen, doch weezen het geld, welk hy hun tevens aanboodt, van de hand. Een dier Franschen, een Grenadier, nevens zynen kameraat, van den Leeraar scheidende, zeide: Dank, braave, goede Man! Adieu beste maat! Kort daarop ontmoette hem een ander Soldaat, in eene dreigende houding hem om geld vraagende. Thans kwamen eenigen op het gerucht toeschieten, en onder deeze de bovengemelde Grenadier, doch die nu, in weinige oogenblikken, van vriend in vyand was ver-

[p. 364]

anderd. Want, van helsche woede aangegreepen, loste hy zyn geweer, wiens kogel den Leeraar in de borst trof, die van de rechter na de linker zyde doordrong, indiervoege, dat, indien dezelve de breedte van den rug van een mes dieper ware doorgegaan, de wonde doodelyk zou geweest zyn. Lavater, op den 15 December, van zyne wonde in zoo verre hersteld, dat hy, van nieuws, den predikstoel kon beklimmen, onderhieldt zyne Gemeente met eene Leerrede, naar aanleiding van davids woorden, Ps. LXXI:7, 8, loopende over de gronden en de werkingen van het vertrouwen op God, zoo in 't algemeen, als met byzondere toepassing op des Zurichschen Leeraars lotgevallen en uitreddingen, in verscheiden omstandigheden zyns leevens, en vooral in de jongste dooddreigende bejegening. De Leerrede is in den gewoonen trant van lavater, minder beredeneerd dan gemoedelyk en zwellende. Doorheen ontmoet men 'er de taal van het hart, en eenen Leeraar, die van de Godlyke weldaaden, te midden van ramp en ongeval hem ten deele gevallen, een leevendig gevoel heeft. De voorstanders van lavater's styl en manier van denken zullen niet verzuimen, zich ook deeze Leerrede aan te schaffen.