Algemeen nuttig Leer-Boek voor Kinderen van den gemeenen Man, en vooral der Landlieden, of Handleiding voor Schoolmeesters in lagere schoolen en ten platten Lande, door F.E. van Rochau. Uit het Hoogduitsch, volgens de tweede uitgave. Te Utrecht by J.C. ten Bosch. Behalven het Voorwerk 212 bladz. in gr. octavo.
In dit Geschrift leid de Autheur den Leezer aanvanglyk op tot opmerkzaamheid en weetgierigheid, als hoog noodzaaklyk om uit die diepe onkunde te geraaken, in welke de gemeene Man maar al te veel gevonden wordt. Hierop ontvouwt hy de denkbeelden van oorzaak, werking en gronden: mitsgaders die van Waarheid, Zekerheid, Waarschynlykheid, Dwaaling, Geloof, Ongeloovigheid, Ligtgeloovigheid en Bygeloof; als mede van 's Menschen Ziel. Na deeze voorbereidende kundigheden gaat hy over tot den Godsdienst, zo als dezelve, in afzigt van de verschillende gevoelens der onderscheiden Godsdienstige Genootschappen, van den gemeenen Man dient gekend te worden. Daaraan hegt hy eene beschouwing van 't geen men te weeten heeft, van Genootschap, Maatschappy, Overheid, Wetten en Soldaaten, als mede van de leer der Betrekking der dingen, welker kennis hy te noodiger agt, om dat men met de Jeugd, wanneer ze dezelve regt begreepen heeft, veel korter dan anders van alle pligten kan spreeken. Voorts handelt hy over de Beleefdheid in den omgang en het spreeken, en geeft de vereischte onderrigtingen wegens het noodig Brievenschryven. Hiernevens komt nog eene Ontvouwing van de Rekenkunde, eene aanwyzing van de gewoone maaten en gewigten, en eenig verslag van 't geene tot de uitmeeting der vlakten en lichaamen, als mede tot het werktuigkundige behoort, waarby ook komt een berigt van de Oogenmaat of Giskunde, en eene waarschouwing tegen het bedrog der Zinnen; als mede eene aanpryzing van de kennis der Natuure. Dit gaat vergezeld van eene opgave der middelen, om de gezondheid te bewaaren, en van eenige eenvoudige raadgeevingen, om de verlooren gezondheid te herstellen. Laatstlyk vestigt de Autheur het oog op den Landbouw, als een beroep; en geeft etlyke grondstellingen aan de hand, waarop het in alle soorten van Landbouw meest aankomt. - In 't behandelen van zulk eene verscheidenheid van Artykelen, in een bestek van ruim 200 bladzyden heeft men zekerlyk voor deskundigen niets byzonders te wagten;
maar voor Kinderen is het voldoende, om hun een denkbeeld van de algemeene kundigheden daar toe behoorende te verleenen, als welken de Heer van Rochau gewoonlyk vry ligt verstaanbaar ontvouwt. Bekwaame Schoolmeesters, die in staat waren, om met de Kinderen over die kundigheden te kunnen spreeken,
Auteursrechtvrij