Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1778

[p. 336]

Jubelrede, uitgesproken den 1 Febr. 1778, door J.G. Manger, nu rustend Euangeliedienaar in de Hervormde Nederduitsche Gemeente van Christus binnen Delft, wanneer deszelfs vyftigjaarigen Predikdienst vervuld was. Te Delft by E. v.d. Smout, 1778. Behalven de Opdragt 29 bladz. in quarto.
Jubeljaars Predikatie, uitgesproken den 23 Maart 1777, door G. Blaauw, Leeraar in de Gemeente der Doopsgezinden te Wormerveer op het Zuid, ter dankbaare en heuglyke gedagtenis van zynen vyftigjaarigen Predikdienst. Te Amsterdam by L. v. Hulst. In quarto 35 bladz.

In beide deze Leerredenen hoort men twee bejaerde Leeraers hunne dankbaerheid betuigen voor Gods weldaden aen hun bewezen, geduurende hunnen vyftigjarigen Predikdienst, waeruit ze tevens aenleiding nemen, om der Gemeente ten goede op te wekken. Ieder hunner heeft zyne stoffe, volgens zyne denkwyze, zeer wel geschikt naer de tydsomstandigheden, en op ene stichtende en opwekkende manier behandeld. - Met betrekking tot de laetstgenoemde Leerreden van den Eerwaerden Doopsgezinden Leeraer Blaeuw staet nog inzonderheid te melden, dat men in denzelven een zeer naeuwkeurig verhael vind van 's Mans opleiding ter oefeninge, aenstellinge tot den Predikdienst, en 't verdere hem aengaende met betrekking tot zyn Dienstwerk wedervaren. Byzonderheden van die natuur zyn over 't geheel van 't meeste gewigt by de Gemeente zelve, in welke zodanig een Leeraer staet; maer ze kunnen, zo als ze hier vermeld worden, buiten het voldoen der nieuwsgierigheid, van dienst zyn, om den Leezer onder 't oog te brengen, hoe men in 's Mans jeugd, in 't jaar 1705 gebooren, onder de Doopsgezinden gewoon was, de jonge Lieden ter oefeninge op te leiden, hoe dezelven zig tot den Predikdienst bekwaem maekten, en denzelven voorts aenvaerdden. Men was naemlyk diestyds niet gewoon, (gelyk tegenwoordig, vooral met betrekking tot de aenzienlykste Doopsgezinde Gemeenten, geschied,) de Jongelingen, die tot den Predikdienst bekwaem scheenen, eenige Academische Studien te doen voltrekken; men

[p. 337]

gaf hun aenleiding, men spoorde hen aen, en zy maekten hunne vorderingen door byzondere oefeningen, waer door ze trapswyze tot den Predikdienst kwamen. Uit 's Mans verhael is af te nemen, en de ondervinding heeft het getoond, dat 'er ook langs dien weg bekwame Mannen gevormd kunnen worden; doch 't is tevens blykbaer, dat zulk eene gebreklyke opleiding aen vele moeilykheden en gebreken onderhevig was. Tot een stael hiervan verstrekke zyn eigen berigt, van zyn te kort schieten in 't aenleren van de Latynsche Tael.

‘Om myne kundigheden, zegt hy, te vermeerderen en te beschaaven, begaf ik my in den jaare 1732, om, uit de gewoone Latynsche Schoolboeken, het Latyn te leeren, myn geheugen met veel Latynsche woorden te bezwaaren, te declineeren en te conjugeeren; maar door veranderingen in myn tydelyk beroep, 't welk nu meer tyd eischte, en dat my het mondeling onderwys ontbrak, had dit leeren geen doorgang: en de nuttigheid beantwoordde in lang niet aan den tyd en veele moeite, die het my al gekost hadde’.