Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1778

[p. 16]

Jesus Christus, het eenig volmaakt Gode behaaglyk Zoenoffer, aan Israël voorgesteld door den Propheet Micha zyne Tydgenooten aangepreezen, in eenige Leerredenen beschouwd, door J. Schelvisvanger, Bedienaar van 't Heilig Euangelie te Serooskerke in Walcheren. Te Utrecht by G.T. v. Paddenburg 1777. Behalven de Voorreden 281 bladz. in gr. octavo.

HEt voorgestelde Micha VI. 6-8^a, Waer mede zalik den Heere tegenkomen, en my bukken voor den hoogen God? zal ik hem tegenkomen met brandofferen, met eenjarige Kalveren. Zou de heer een welgevallen hebben aen duizenden van rammen? aen tienduizenden van olybeken? Zal ik mynen eerstgebooren geven voor myne overtreedinge? de vrucht myns buiks voor de zonde myner ziele? Hy heeft u bekent gemaekt, ô Mensch, wat goed is; strekt tot een onderwerp dezer Leerredenen. De Eerwaerde Schelvisvanger ontvouwt dit Prophetisch voorstel, met een nevensgaend verslag van den Offerdienst, zo onder de Heidenen als de Jooden; en de volmaekte zoenofferande van Jezus Christus in de volheid des tyds; doende tevens de beschouwing van dit alles ten toepasselyken gebruike dienen. Over het een en 't ander behelzen deze Leerredenen verscheiden tael- en oudheidkundige aenmerkingen, die omtrent den ouden Offerdienst opmerking verdienen, en ter ophelderinge van verscheiden bezonderheden desaengaende strekken; vooral met opzicht tot het geen de Propheet in dezen wraekt, en verder zyn's Mans godgeleerde aenmerkingen, en gemoedlyke bestuuringen daeruit afgeleid, in ene zo wel geregelde schikking oordeelkundig voorgedragen, dat ze zeer wel geschikt zyn, om genoegen te geven aen hun, die zich met zyne denkwyze kunnen verenigen,

Volgens zyne eigen opgave komt de zaeklyke inhoud dezer Leerredenen hier op uit. ‘Jezus Christus is het eenig volmaakt Gode behaaglyk Zoenoffer, oudtyds door den Heere zelve aan de Vaderen, en vervolgens aan Jacobs zaad voorgesteld, door den Godsman Micha, met een duidelyk betoog, van de zwakheid en iedelheid der dierlyke, en veroordeeling van alle andere menschlyke offers, in 't byzonder van eigene kinderen, van eerstgeboorene zoonen, zyne landslieden en tydge-

[p. 17]

nooten, onder een ingewikkeld verwyt van derzelver onkunde, ongeloof, involging van Heidensche zeden, als zodanig aangepreezen’. Het byzondere hier in gemeld, als strekten deze woorden bepaeldlyk ter aenpryzinge van 's Heillands volmaekte zoenoffer, steunt op het denkbeeld, dat de woorden, Hy heeft u bekend gemaakt, o Mensch, wat goed is, niet betreklyk zyn tot het volgende, vers 8; En wat eischt de heere uwe God van u, dan recht te doen, weldadigheid lief te hebben, en ootmoediglyk te wandelen met uwen God? Maer dat men dezelven heeft aen te merken, als ene beantwoording der vooronderstelde vrage: ‘Door wat offer zal ik Jehovah verzoenen en bevredigen? wat zond- of schuldoffer zal daar toe geschikt zyn? Moet ik daar toe dieren of menschenbloed plengen?’ En dat gevolglyk de zin zou zyn: ‘Hy heeft u bekend gemaakt, o Mensch, wat [het] goed [schuld-of zoen-offer] is; te weten het Gode betamelyk middel ter verzoeninge van den vloekwaardigen Zondaar met zynen Hemelschen Richter, de volmaakte genoegdoening van 's waerelds Heiland, den beloofden Messias, dat eenig voldoenend offer voor de zonde.’ - Men leze, indien men 't nog in twyfel trekke, wat micha bedoele, 's Mans redenen voor deze verklaring; men sla tevens het oog op het verband van het Prophetisch voorstel, zo voor als na den tekst, en vergelyke het zelve met het onderwys van Gods Propheten, in soortgelyke gevallen, als zy het asgeweken Volk aenmanen, om niet te steunen op hunne uiterlyke Godsdienstige plechtigheden. Zie onder anderen Jez. I. 10-20. Amos V. 21-24. Men doe dit, zonder aen de ene zyde de Euangelieleer van 's Heillands genoegdoening te loochenen, en zonder dezelve aen de andere zyde overal te passe te willen brengen; en oordeele dan, wat 'er met de natuur van dit Prophetisch voorstel en den aert van 't Prophetisch onderwys, in zodanige omstandigheden, onder Gods Volk best overeenkome. Of het geen gedwongen verklaring zy, hier te denken op 's Heillands schulden zondoffer; en of het niet veel natuurlyker zy, de woorden, En wat eischt de heere uwe God van u enz.aen te merken, als ene verklaring van het voorstel: Hy heeft u bekend gemaakt, o Mensch, wat goed is. Propheet Micha leert hun dus, gelyk hun meermaels aangekondigd was, dat een Volk, afgeweken van Gods wegen, niet moest steunen op uiterlyke Godsdienstplechtigheden, maer daedlyk wederkeeren tot den weg van Gods getuigenissen.