Logo DBNL
Trou moet blijcken. Bronnenuitgave van de boeken der Haarlemse rederijkerskamer 'de Pellicanisten'. Deel 8: de boeken I, N, M en R (1998)

Trou moet blijcken. Bronnenuitgave van de boeken der Haarlemse rederijkerskamer 'de Pellicanisten'. Deel 8: de boeken I, N, M en R

(1998)–Anoniem Trou moet blijcken–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[Menich Mensch en Onversadelijcke Begeerte]

+Personagien

Menich mensch statich gecleet een man
Onversadelijcke begeerte een jonge vrou opsichtich gecleet
Giericheijt  
een wijf      sinnen  
eijgen baet  
   
Out en elendich .. een out man sober gecleet
menich benaut hart een vrou sober gecleet met twee of drie kinderen
Reden een man als een stadich burger
schriftuerlijck vermaen een man als een leeraer
vreese der verdomenis een man met een sweert
____________________  
Abraham en lazarus .. deerste vertoninge
+Den rijcke man ..  
____________________  
Christus ende 4 engelen  
een siel ter rechter sijde twee vertoninghe
een siel ter slincker sijde  
____________________  
Jan Eellertzoon  
hoogh hart  



illustratie



illustratie

+
giericheijt
 
waer legdij cosijntgen+
eijgen baet
 
Al hier cameraetgen ..
giericheijt
 
Ist nu tijt om slapen
eijgen baet
30
Wel wat isser te doen
giericheijt
 
blijft ghij noch achtert gordijntgen
+
eijgen baet
 
Wat wilt ghij een praetgen maken
giericheijt
 
waer legdij cousijntgen
+
eijgen baet
 
Al hier cameraetgen ..
giericheijt
40
Comt voort wij moeten trecken een lijntgen
+
eijgen baet
 
wel aen mijn beste maetgen ..
giericheijt
 
hier is profijt te rapen
eijgen baet
 
Daer toe wil ick mij spoen
giericheijt
 
Waer legdij cosijntgen
+
eijgen baet
50
Al hier cameraetgen ..
giericheijt
 
Ist nu tijt om slapen
eijgen baet
 
Wel wat isser te doen
55
dus segget mij coen // wat isser te vegen doch
giericheijt
 
Al vrij wat veel vraecht ghij dat noch
 
of wilt ghij u bedroch // verholen houwen
+
eijgen baet
 
neen ick tjan ick en wils in geen holen // douwen
 
maer dat mij is bevolen // trouwen // wil ick doen als die hem in quijt biet
giericheijt
 
wel aen wij dorven malcanderen verwijten niet
65
Al slacht ghij dijpocrijten siet daer is niet bedreven aen
 
wij mogen malcander de hant wel geven // saen
 
want meest elck comt u in useren gaen door u eijgen baet loos
eijgen baet
 
Dat ken ick maer door u gierich gelaet boos
70
Raecter menich in een staet broos en in der hellen gloet
 
tis waer eijgen baet veel onrechtvaerdich goets bijeen vellen doet
 
en door u gierich quellen // vroet // tonrecht gebruijct // nu
 
maer ick gae u te boven hoe dat ghijt smuuct nu
 
meest elck ontluijct nu // tot eijgen baet sijn handen // fier
75
Soomen merckelijck siet in alle landen // schier
 
dwelck als den vael tanden hier // wel sou ontcnopen // vrij
 
maer ken moet niet schieten
giericheijt
 
Mont tot cosijn en laet niet te veel snaps ontlopen // dij
80
ofmen sou u wel stropen blij // gans de huijt af
 
Of eens u rug besien ..
eijgen baet
 
ghij sout daer wel om lachen datmen mij wat op mijn stuijt // gaf // of (wat int praten // 8
 
maer dats alleens wij moeten blijven
85
die mij beminnen crijgen veel ducaten // schijven
 
laet ons boven maten // drijven // wij dat wij vulden // daer
 
tot giericheijt en eijgen baet
giericheijt
 
dat wil ick mij onderwinden // maer
90
wat ick noch versinden claer // sal ick u seggen omdat ghij verbreden sout
eijgen baet
 
wel wat doch daer is noch menich mensch die hem tevreden hout
 
tegen onse seden stout // met het gene dat hij ontfaen heeft
 


illustratie

 


illustratie

95
+Dat en waer geen noot maer dat hij noch een ander was seer saen geeft
 
die in aermoede plaen // sneeft // dat spijt mij in dit foreest meest
giericheijt
 
ICK weet ons raet siet dat ghij mij behulpich onbeteest weest
 
wij sullen hem elck als een onbevreest geest eens aen gaen vallen // ras
100
Ick en weet niet of wij sullen hem wel becallen // wat
 
dus moeten wij ons tijt wel waer nemen // claer
 
wij sullen hem becouten met lieffelijcke temen // daer
 
hij sal hem dan niet vervremen // maer // tot onsen raet spoeden ras
eijgen baet
105
maer hoe sout ghijt beginnen segget mij tot uwen goeden // pas
 
want hij noch overlang als den vroeden was // en van goeder aert
giericheijt
 
Daer leijt niet aen wij sullen hem onbeswaert
 
en vrij onvervaert // ontrust maken van sinnen
eijgen baet
 
hoe souden wijt claren
giericheijt
 
Wij sullen hem onversadelijcke begeerte seer te prijsen beginnen
 
wil hij die beminnen // soo hebben wij hem vreed genoech getogen
eijgen baet
 
Waer hij tot onversadelijcke begeerte genegen
 
soo sou hij te degen // giericheijt en eijgen baet // aenhangen
 
Soo en souden daermee oock niet veel meer vroeg en laet ontfangen
 
maer in quaet verstrangen // leven sou ick hopen // vrij
120
want ick en gunne hem niet
giericheijt
 
dat haer menich mensch deucht doet quelt met spijtich nopen // mij
 
daerom sullen comen geslopen wij om sulcks te beletten
eijgen baet
125
Ick salder mij met naersticheijt tegen setten
 
mijn tonge wetten // om hem te bepraten // snel
 
als hij ons bemint ick en denck niet of hij salt laten wel
 
als hijse begint te haten // fel // dan salt wel sijn
giericheijt
 
+Mij dunct ick sie hem ginder comen of duncket mijn
 
hij ist dus achter de gordijn // laet ons liggen luijsteren
 
wij moeten gau inde wint sijn om hem te pluijsteren
menich mensch
135
Hoe geluckich is menich mensch die der deuchden schat // heeft
 
in sijn hart geplant en hem genoegen // laet
 
met het geen dat hem godt door der fortuijnen raet // geeft
 
en hem door sijn genade / jonstich toevoegen // gaet
 
dus wil ick doen als die met goede jonste droegen // maet
140
tot haren nasten en stellen mijn hart gerust
 
Sij sijn de rijckste die te vreden sijnen thart niet tot wroegen // staet
 
om veel te hebben maer ick hoop dat sulcks in mij sal blijven uutgeblust
 
of ick veel of weijnich heb ten dient niet versust
 
evenwel wil ick laten varen giericheijt die meest elck met fantaseest stoort
145
en gebruijcken matelijck mijn nootdruft en mijns harten lust
 
in alle gerechticheijt tot mijnder sielen melodie // hoort
 
en wesen elcken Jonstich / hatende wangonstige inve // voort
 
mildelinck den behoeftigen mededelende wie sou mij veranderen // dan
 
godt leeft // diet al geeft // dus dunct mij dattet daerom niet minderen // kan
giericheijt
 
en sout ghij niet sorgen voor u kinderen dan
 
of dan den ouderdom soo sout ghij qualijck hebben bedacht sijn
 
Siet dat ghij de sorgelose niet en slacht // fijn
 
die gebracht // sijn / in grooter aermoede // fel
eijgen baet
 
hebt met niemandt geen mededogen sijt op u hoede // snel
 
nemet van mij int goede wel // onsen raedt sal u best // vromen
 
Sout ghij milde sijn ghij sout te cort opt lest // comen
 
sou Ick u de rest // nomen // soo sou ick betogen // schier
menich mensch
 
+Wel wie sijt ghij dan
 


illustratie

 


illustratie

+
eijgen baet
 
Eijgen baet soo ghij siet voor ogen hier
165
die na mijn vermogen fier u geerne sou ten besten raden
menich mensch
 
Eijgen baet die in u Jonsten // traden
 
dus wil ick met u wandelen niet
 
ginck ghij ten lesten // schade
170
en wie sijt ghij doch oft doch
giericheijt
 
Ick ben giericheijt en soeck in al mijn handelen // siet
 
waer ick can oft mach eijghen baet
 
door ons meucht ghij wel comen tot hoogen staet
175
dus doet onsen raet // het sal u vromen
menich mensch
 
Soud ick mij tot giericheijt begeven soo waer ick vred genoech comen
 
soo sou ick worden benomen // al mijn solaes en vreucht
eijgen baet
180
Doet dan alsoo ghij meucht
 
siet oft u niet en heucht // over veel Jaren
 
als ghij het uwe sijt quijt
giericheijt
 
Neen laet sulcke gepeijsen vervaren
185
door ons sult ghij vergaren // gelt en goet bij hopen
menich mensch
 
Ick hebs genoech
eijgen baet
 
Dat can haest te rugge loopen
190
en alst u waer ontslopen // waer creecht ghij weer ander
giericheijt
 
Comt laet ons gaen wij sullen helpen malcander
 
en brengen tot eender vrouwen
 
bij alsoo vrede als ghij die wilt trouwen
195
ghij sult aenschouwen // dat ghij niet en mient
menich mensch
 
wt vrou ist
 
+Maer tis een vrouwe die u dient
200
aldus mijn vrient // segt mij soot wel betaemt
 
of ghijse begeert ...
menich mensch
 
Maer hoe hietse ..
giericheijt
205
Onversadelijcke begeerte is sij genaemt
 
dat ghij bij haer quaemt // sij sou u wel behagen
menich mensch
 
Soudick Jonste tot onversadelijcke begeerte dragen
 
soo waer ick al mijn dagen // met sorge behangen
eijgen baet
 
Sij sal u doen groote schatten ontfangen
 
hebt ghij nu honderden ghij creecht duijsenden geris
menich mensch
 
Daerna sou ick beginnen te luijsteren gewis
215
segt mij waer datse is // ick wilse wel eens sien of hooren
 
de sinnen souden mij daer wel haest tot becooren
 
dus segt mij al te vooren en niet lang en beijt
 
waer houtse resnentie
giericheijt
220
Int huijs der ongerechticheijt
 
ghij sulter wel worden geleijt wilt ghij derwaert
menich mensch
 
Int huijs der ongerecheijt ghij sout mij soo wel maken vervaert
 
nu maect ghij mij beswaert // soudick soo moeten worden rijck
225
Ick versacke u liever algelijck
 
in u versijck // en sult ghij mij soo niet verlacken
eijgen baet
 
Ghij moet u siel een Jaer vijf of ses inden turfhoeck smacken
 
dan sult ghij mogen backen // en spelen panneken vet
giericheijt
 
Comt gaet met ons niet langer en let
 
ghij sult altemet // de swaericheijt wel setten aen eenen cant
 
Soo ghij wilt doen onsen raet met cloeck verstant
 


illustratie

 


illustratie

235
+heel roijen gelts int viercant // sult ghij conquesten
eijgen baet
 
ghij sult te boven gaen princen en heeren
 
wilt ghij houden in eeren // dese vrouwe schoon
menich mensch
240
Comt gaen wij dan derwaert
onversadelijcke begeerte
 
Wilcom menich mensch siet waer dat ick woon
 
ghij crijcht te loon // groote schat in dese werelt
 
en sult met rijck rijckdom overvloedich sijn peperelt
245
Soo u mijn woninge is aengenaem
giericheijt
 
het is een vrouwe voor u nut en bequaem
 
Soo ick raem // salse u brengen tot hooger staetie
eijgen baet
250
Cont ghij geerne sijn in haer habitatie
 
groote dommatie // is voor u voorhanden
onversadelijcke begeerte
 
Soo ghij mij bemint salt ghij crijgen huijsen en landen
 
maer ghij most u der schanden // niet ontsien
menich mensch
 
Wel wat sou ick daen doen
onversadelijcke begeerte
 
Ghij hebt wel een deel gelts hoort mijn bedien
 
dat sult ghij imploreren tot u eijgen profijt
260
en coopen alsulcke goederen met vlijt
 
daer ghij in een diere tijt // meer als de helft aen mocht winnen
 
en siet niemant aen // tsij van buijten of van binnen
 
volcht u eijgen sinnen / en al hoort ghij iemant clagen of kermen
 
Soect eijgen baet en wilt niemant ontfermen
265
want van die menschen hebben comt de meeste winst dat ghijt weet
menich mensch
 
dat sou al wat te grof sijn
giericheijt
270
+Ghij sout u noch beclagen dat ghij anders deet
 
mij is leet // dat ick u soo veel hoor seggen
eijgen baet
 
Soo sij u raet moet ghij u saken overleggen
 
dus doet soo sij u hiet en wilt al stil // swijgen
onversadelijcke begeerte
 
hebt ghij nu een boset vol ghij sult haest tot uwen wil // crijgen
 
hele kisten vol door mijn hanteringhe
 
met subtijlheijt moet ghij doen uwe neringe
 
ende en hebt geen deringe // met Iemant die claecht
menich mensch
 
Maer een dinck moet ghij noch van mij worden gevraecht
 
oft u oock behaecht // werels te hoveren Lustich
 
pompeuselijck verciert seer rustich
 
Soudick daer niet toe mogen zijn genegen
285
So wil Ick weer henen gaen
onversadelijcke begeerte
 
Sout ghij niet Jaghij wel te degen
 
maer hoe dattet wort gecregen // en most ghij niet op achten
eijgen baet
290
Ghij en moet geen gerechticheijt betrachten
 
maer al u gedachten // tot inhalen stellen
giericheijt
 
en of u ijemandt quam om wat te geven quellen
 
wiltse genoegen // met godt zij u troost
onversadelijcke begeerte
 
want datmen selfs eet en drinck hoet wort gegloost
 
na mijn propoost // Soo vaert men daer best af
 
en acht niet op der armen geblaf
 
hout u stuers en straf // zij sullen u wel met vrede laten
 


illustratie

 


illustratie

+
eijgen baet
 
Doet onsen raet het sal u gaf en groot baten
 
in steden en in straten // sal u doen reverentie
menich mensch
305
+Ick wil mij daer toe voegen met diligentie
 
ende en maken geen mentie // van genige dingen
 
wij sullen samen accoort singen
 
Sonderlingen // Alser profijt is te doen
 
dus comt met mij en wilt u spoen
310
helpt mij bevroen // gelijck ghij hebt geseijt
 
met giericheijt en eijgen baet wil ick tot uwen dienste sijn bereijt
out en elendich      pause
 
Ick die oudt en elendich ken mach wel clagen
 
dat ick den tijt mijnner jeucht heb overgebrocht
315
met grooten arbeijt daer ick al mijn dagen
 
vroech en laet aen was gecnocht
 
ende en conde niet prospereren hoe seer dat ick vrocht
 
maer blijft altijt in eenen soberen staet
 
en eijlaes nu wort ick met aermoede besocht
320
In droefheijt levende en moet blijven desolaet
menich benaut hart
 
hoe dattet nu met menich benaut hert staet
 
weet de heere die in eeuwicheijt leeft
 
want menich mensch soect nu eijgen baet
325
door groote giericheijt die hem aencleeft
 
en of menich benaeut hart in catijvicheijt leeft
 
Soo en heeft // menich mensch nochtans geen meedoogen
 
maer hij in wiens hant dat hemel en aerde gemaeckt heeft
 
Salt versien door Sijn goddelijck vermogen
+
out en elendich
 
Och of Ick de doot eens mocht sien voor oogen
 
Ick en Soude geen uutstellen begeeren tzij uuer of tijt
 
want Ick door mijn ouderdom mach rechten of boogen
335
dies ick rope o doot comt sonder respijt
 
maect mij dit elendighe leven quijt
 
die niet dan alle droefheijt heb te verwachten
 
Och of menich mensch creech sulcke sinnen subijt
 
dat hij met noodrust mijn leden quam versachten
menich benaut hart
 
Al waert dat ick wroch dagen en nachten
 
Soo ist mij onmoegelijck mijn cost te winnen
 
dies ick dickwils crijge veel quade gedachten
 
maer bidde o heer bewaert doch mijn arme sinnen
345
als ick mijn kinderkens sie die ick moet beminnen
 
datse grooten honger en coude lijden
 
Soo deneck ick o heer wat sal ick noch gaen beginnen
 
sal ick al mijn leven dus in aermoede strijden
out en elendich
350
Ick die out en elendich ben hoe soudick mij eens verblijden
 
bemerckende dat ick muserabel moet blijven altoos
 
want soo christus gesprocken heeft sijnt nu de tijden
 
dat de liese Sou vercouwen // in menich mensch seer broos
 
en voegen hem tot onversadelijcke begeerte boos
355
door giericheijt en eijgen baet gelijcke
 
dies ick elendich mensch moet blijven in troosteloos
 
verwachtende op godts genade als autentijcke
 


illustratie

 


illustratie

+
menich benaut hart
360
hoe menich benaut hart leeft in swerels wijcken
 
mach die almogende heere // der herscharen weten
 
Och of menich mensch die nu weldich is en rijcke
 
dit eens wilde ontfermen en giericheijt in hem waer versleten
 
niet dat mij meer bedroeft dan als mijn kinderken pepen om eeten
365
en als ick niet en hebbe te geven dat doet mij herte door kerven
 
O heer wien bekent sijn alle verborgen secreten
 
Laet ons doch eens troost verwerven
out en elendich
 
In grooter elendicheijt sal ick moeten sterven
370
Soo gheen secours te mij waerts comt keeren
 
en in grooter armoede moeten derven
 
want ick mij overmits den ouderdom niet en can generen
 
Och of menich mensch wilde hoe lichtelijck sou hij moeten addesseren
 
want niet dan sober leven mach in mijnen gedachten raken
375
hadt Ick een weijnich onderstants Ick sou wel soberen
 
maer nu weet ick eijlaes door droefheijt menige nachten waken
Schriftuerlijck vermaen
 
Wel wie hoor Ick daer Soo deerlijck clachte maken
 
het schijnt Sij sijn vol dolueren
380
groote swaricheijt moet haer onsachte // naken
 
mij dunct Sij seer kermen en clagen en truren
 
dus wil ick derwaerts gaen en vragen wat haer ginck gebueren
 
goeden dach vrienden hoe gaet ghij dus droevich swermen
 
heeft u ijemandt misdaen
menich benaut hart
 
+neent voorwaer maer wij moegen wel kermen
 
wantmen gaet dus niet ontfermen in dees / benaude tijt Seer swaer
schriftuerlijck vermaen
390
wel wie sijt ghij dan
out en elendich
 
Ick ben out en elendich die alles ben quijt voorwaer
 
Jonckheijt sterckheijt in alle tijtelijcke haven
 
ende en mach niet meer winnen met slaven
395
Soo dat tot mijwaerts comt droeven // aermoede bloot
schriftuerlijck vermaen
 
Soo hebt ghij wel reden om u claecht te maken groot
 
en meucht ghij u broot // niet winnen meer
 
maer stelt u betrouwen op godt den heer
400
die tot geenen keer de Sijne noijt en verliet
 
en wie sijt ghij dan mijn vrientdinne
menich benaut hart
 
menich benaut hart leeft nu in groot verdriet
 
Soo dat nu vliet // van mij solaes en vrucht
schriftuerlijck vermaen
 
Door wat oorsaecke
menich benaut hart
 
Maer om dat hem nu menich menschen veucht
 
met giericheijt en eijghen baet te samen
410
die hem gebrocht hebben sonder schamen
 
tot onversadelijcke begeerte vals van gronden
 
Soo datter weijnich te winnen is en dier tijt tot deser stonden
 
Welck zijn twee slagen in eender wonden // den helft te veel
Schriftuerlijck vermaen
415
Dier leven en weijnich te winnen soo in swerels prieel
 
menich benaut hart wel maken weemoedich
 
maer stelt u betrouwen op godt van ganser herten geheel
 


illustratie

 


illustratie

 
+Die de Zijne noijt en verliet / maer vertroosten goedich
420
denct hoe dat hij dees vroukens olie vermeerden overvloedich
 
en hoe menich benaut hart dat in bethulia was
 
maer godt troostense door Sijn stercke hant voorspoedich
 
en verlende haer genoech die oijt op hem betrouden ras
 
des gelijcken sal hij noch dien op tselfde pas
425
+dus wilt den heer betrouwen alleen
out en elendich
 
Dat is de gene die ons can brengen uut geween
 
anders geen // wil ick met vast betrouwen aen cleven
menich benaut hart
430
Ick hoop hij sal menich mensch noch sulcke sinnen geven
 
dat van hem sal worden gedreven // eijgen baet en giericheijt
out en elendich
 
Onversadelijcke begeerte Sal van hem niet meer worden verbeijt
 
maer worden aen een cant gebeijt // dat soudick hopen
435
want sij raet hem alle dingen te coopen // om te maken den tijt seer dier
menich benaut Hart
 
waer door menich benaut hart moet leven in swaer dangier
 
Soo dattemen schier // den cost niet en weet te rapen
 
hoe menich benaut hart leijt sijn kinderen hongerich slapen
440
en troostense tegen den anderen dach
Schriftuerlijck vermaen
 
Vrienden sijt te vreden en hout op van u geclach
 
stelt u gemoet tot rust en vreden
 
Ick sal menich mensch vermanen met reden
445
Sijn quade seden / en groot abuijs
 
en dat hij verleijden al sulcken schadelijcken huijs
 
daer hij met confuijs // in verkeert
out en elendich
450
+Och wout ghij dat doen twort vriendelijck van u begeert
 
moegelijck of hij na u wil hooren
Schriftuerlijck vermaen
 
Nu adieu mijn vrienden vercooren
 
Soo ick u seijde te vooren // wilt den heer betrouwen
455
die u can brengen uut benouwen
 
ten sal u niet berouwen // want voor een uuer geduldich lijden
 
Sult ghij hier namaels duijsent Jaer verblijden
Menich mensch Sit hier aen een cantoor met giericheijt en eijgen baet aen dander zije en onversadelijcke begeerte tegen over met 2 of 3 sacken met gelt op die Cantoor ende tellen
Reden
 
Het is tegen reden dat menich mensch begint
 
want hij bemindt onversadelijcke begeerte quaet
465
die door bedroch alle deuchden verslint
 
valschelijck Sij hem verwint // Soo dat hij gans versmaet
 
Liefde en bermartichteijt maer eijgen baet
 
en giericheijt hebben hen daer toe geraen
 
hoe weijnich bemerct hij sijnen grouwelijcken staet
470
dus wil ick mij tot hem voegen met schriftuerlijck vermaen
 
mogelijck of hijt noch ten besten sal verstaen
 
dus laet ons derwaerts gaen // sonder lanck te beijen
Schriftuerlijck vermaen
 


illustratie

 


illustratie

475
+O menich mensch dat ghij u Soo deerlijck laet verleijen
 
ghij sultet noch beschreijen // tis te beduchten
 
wilt doch uut het huijs der ongerechticheijt vluchten
 
en der armen suchten // eens ontfermen
 
die elendich clagen en kermen
480
Lijdende gebreck en hongersnoot
reden
 
Reden bewijst u groote abuijsen groot
 
om dat ghij u broot // den hongerigen niet en gaet toe voegen
giericheijt
485
wat is hier te bedeelen laet u genoegen
 
daer wij Jonst toe droegen // Sullen wij wel deelen mede
eijgen baet
 
Schickt u van hier te comen en laet ons met vreden
 
of ick sou u alrede // wel op u backhuijs lappen
onversadelijcke begeerte
 
wat hebben wij hier te doen met u snappen
 
Loopt slech clappen // daerment geerne hoort
menich mensch
 
wat sijnt voor luijden daer voor ghij doet trappoort
495
segget mij ongestoort // sijnt geen bedelaers behendich
reden
 
O neent het sijn menschen out en elendich
 
die door ouderdom niet meer en mogen winnen
 
en menich benaut hart weet nauwelijck wat beginnen
500
Soo dat de sinnen // dickwils sijn mistroost
menich mensch
 
+Ick heb seer wel verstaen u propoost
 
Ick en ben nu niet ledich beijdt tot morgen
eijgen baet
 
Die oudt is heeft hij niet kunnen voor hem selven sorgen
 
hij moet in tijts toe hebben gesien
giericheijt
 
en Jonghe Cloecke stercke lien
510
moeten haer handen uut haer mouwen stecken
menich mensch
 
Als sij wilden wat sou haer gebrecken
 
of ghij daer voor wilt sprecken // Ick ben aen dat oor doof
Schriftuerlijck vermaen
515
gheeft ghij christus woorden geen geloof
 
bij matheus beschreven claerlijck daer hij seijt
 
mij en sult ghij altijt bij u niet hebben openbaerlijck
 
maer arme sullen waerlijck // altijt bij u sijn bevonden
reden
520
Wat ghij die in christus name doet teniger stonden
 
Soo hij selfs doet oorconden hebt ghij gedaen sijn eijgen persoon
onversadelijcke begeerte
 
gaet bidt eens aen dander deuer daer geeftmen tewee broon
 
Ick en gever niet een boon // om u soo hooren sprecken
525
ghij meucht wel henen gaen
giericheijt
 
Wij en hebben hier niet van doen u preken
eijgen baet
 
gaet vrij henen ghij en hebt hier niet verlooren
menich mensch
 


illustratie

 


illustratie

 
+Wilt ghij veel van geven praten Soo stop ick mijn ooren
 
Ick en wilts niet hooren / dus meucht ghij wel heen passeren
reden
535
O menich mensch laet het u doch deren
 
ontfermt u die oudt en elendich is van dagen
 
verlamt verstijft is dat hij hem niet meer en can generen
 
wilt hem addresseren // het is godts behagen
 
aenhoort doch eens het druckich clagen
540
van menich benaut hart welck in desen benauden tijt
 
In grooter armoede leeft oft u naken plagen
 
die de heer over u sal senden subijt
schriftuerlijck vermaen
 
In dueternomenij heeft godt geboden met vlijt
545
Soo uwen broeder verarmde door eenich ongeval
 
helpt hen met uwen middel op dat hij wort bevrijt
 
voor armoede hier int aertsche dal
 
de heer u wederom gebenedijden sal
 
en geven u sijnen segen Soo hij belooft warachtich
550
Soo ghij hem u gelt leent sonder hem uut te woecken al
 
twort u vergolden door godts hant crachtich
reden
 
Veracht doch eens giericheijt en sijt gedachtich
 
dat is een wortel van alle boose daden
555
en eijgen baet die u met schoone woorden sachtich
 
gebrocht hebben tot uwer sielen groote schaden
 
tot onversadelijcke begeerte die u doet versmaden
 
de rechte armen die leven in grooten aermoeden
 
ghij sijt qualijck bedacht dus wijct van de onrechte paden
560
+deelt mindelijck van u tijtelijcken goeden
+
schriftuerlijck vermaen
 
In Levitico staet ock of ghij dit eens wilt bevroeden
 
dijns ackers vrucht wilt Soo nauwe weren niet
565
of oock die vruchten dijns wijngaerts en wilt u niet spaden
 
Schoon op te lesen spreect die heere met goet bediet
 
Ick ben dit aenschouwe en dit al door siet
 
Aldus Soo laet oock die arme haer schat vergaren
 
die verarmt sijn en leven in verdriet
570
en wort wederom gesegent met vruchtbaer Jaren
reden
 
maer waer voor wilt ghij doch sparen
 
u gelt en goet onrechtverdich gewonnen
 
men seijt dat sulcke gelt arger is dan de helsche scharen
575
dus ist qualijck van u begonnen
 
want het brengt menich mensch inde hel daer hij wort verslonnen
 
en blijfter selfs uut wilt dit doch eens bemerken
 
ghij schijnt rijck en sijt daer minste onder der sonnen
 
om dat ghijt tgoet dient dwelck u hout als een slaven die altijt moet wercken
schriftuerlijck vermaen
 
Vergadert u schatten inde hemelsch percken
 
daer die dieven niet in en graven
 
of den roest niet en eet dus wilt u daertoe verstercken
 
en neerstich in de wercken // der liefden slaven
585
want godt gebenedijdense die oijt Jonstich slaven
 
Soo tobijas sijn zoon leerden met goet beduijt
 
die daermee minnelijck deelden van sijn tijtelijcke haven
 
dit goede exempel doch eens in u herte sluijt
menich mensch
 


illustratie

 


illustratie

 
+Wel is de prekinge noch niet uut
 
mijn dunct het en sal u aent segghen niet schorten
eijgen baet
 
ghaeft ghij veel ghij sout u selven vercorten
595
aen veel te geven kentmen die gecken
giericheijt
 
ghij meucht seker wel van hier trecken
 
In dese plecken // en sult ghij niet bedijen
onversadelijcke begeerte
600
Hoe meucht ghij ons aldus staen rijen
 
Laet u bedeelen betijen // want hier is niet voor u ten besten
menich mensch
 
Of ghij al blijft staen ghij sult niet crijgen ten lesten
 
want ick heb tmijnet selfs van doen
605
al is menich mensch rijck ick segt u coen
 
na swerels saeijsoen // moet hij hem voegen telcken termijn
 
men seijt dat groot eijschet het groot dus moet elck te vreden zijn
 
Inden staet daer hij in is levende
giericheijt
610
Sout ghij veel sijn gevende
 
ghij sout veel worden quijt // dat seg ick u gewis
onversadelijcke begeerte
 
hout dat ghij hebt men seijt dattet een quaet gripen is
 
gaeft ghij veel wech ghij sout veel quijt wesen
schriftuerlijck vermaen
 
hebt ghij niet inden evangelio gelesen
 
die veel geeft sal veel ontfangen
 
maer die giericheijt bemindt mach wel vresen
 
want tot verdomenis stricken al sijn gangen
620
Joannis seijt die sijne broederen siet in verstrangen
 
ende hem troost hem niet met sijn tijtelijcke goet
 
+maer laet hem inder noot als den bangen
 
die en heeft godt niet lief diet al verleenen moet
reden
 
Off ghij al tgoet vande werelt hadt in u behoet
 
wat sout u dan mogen baten
 
als u siel moet sijn inde helsche gloet
 
want ghij moetet al hier laten
630
ghij en meucht verstant wilt vaten
 
een uuer levens niet daerom copen
 
dus wilt onversadelijcke begeerte haten
 
oft ten Jonsten dagen salt u swaer vallen en sult ropen Och
menich mensch
635
heb ick soo lang respijt ick nam wel de rest noch
 
wat meucht ghij al staen droomen
 
Salder oock eenen jonsten dach comen
 
Ick en wilder niet eens voor schromen // wie weet oft waer is
schriftuerlijck vermaen
640
dat sulckx geschieden sal soo schriftuer seijt claerlijck
 
en durft ghij daer noch bespotten met schinpich nopen
vreese der verdomenis
 
wee u menich mensch die deen huijs aen dander gaen copen
 
en den eenen acker aen dander voegen
645
wee u die stelt optijtelijcke goet al u hopen
 
wee u die onversadelijcke begeerte beminen // u niet en genogen
 
wee u die oijt Jonst tot giericheijt drogen
 
wee u die practiseren om eenigen dieren tijt te maken
 
wee u wiens hart door elendich clagen niet en gaet vroegen
650
u sal sonder twijffel de verdomenis genaken
reden
 


illustratie

 


illustratie

 
+O menich mensch laet het doch dese reden in u herten raken
 
denct dat ghij naect sijt geboren
655
en naect moet ghij weer wech waer wilt ghij dan na haken
 
vreest der verdomenis want het sal sijn drovich om hooren
 
gaet van mij ghij vermaledijde int eeuwe vier dat u te vooren
 
vanden duijvel om eeuwich te pijnigen is bereijt
 
maer de heer sal seggen tot de uutvercoren
660
comt ghij gebenedijde mijns vaders verblijt u in eeuwicheijt
schriftuerlijck vermaen
 
Die die arme hier versmaden Soo schriftuer seijt
 
en sullen gewisselijcke de verdomenis niet ontvlieden
 
een schoon ecxempel hier of lucas deevangelist uutleijt
665
vanden rijcke man en lazarus welck ons doet bedieden
 
dat sulcks inder waerheijt sal geschieden
 
en op dat hem menich mensch niet sou verschoven
 
maer sijn jonste der armen behoeftigen bieden
 
Sullen wijt hem schriftuerlijck vertoven
reden
 
O menich mensch comt ende siet sonder hoven
 
dit exempel na tleven fijguerlijck
 
hoe datmen de versmaders der armen sal loven
 
dwelck gewisselijck geschieden sal bewesen schriftuerlijck
+
onversadelijcke begeerte
 
wel waer wilt ghij heen
menich mensch
 
vrese der verdomenis heeft mij gemaect heel truerlijck
 
dus wil ick eens sien wat sij mij vertogen willen
eijgen baet
 
hout u gerust sij sullen u na haer vermogen // stillen
 
en met een schoone logen brillen diese u inde hant sullen stecken
+
giericheijt
685
tsal doch al vergeven zijn dat zij sprecken
 
ten is doch niet dan van gebrecken // dat zij ropen al den dach
menich mensch
 
+wijckt giericheijt tis quaet dattmen niet sien of hooren
 
dus wil ick mij sonder verdrach // derwaerts wenden
onversadelijcke begeerte
 
Loop vrij heen ghij sult u selven bedrogen vinden
hier vertoontmen nu abraham en lazarus in sijn schoot met 4 engelen spelende welck beduijt de hemelsch vrucht en den rijckeman inder hellen leggende en 2 of 3 bullemans diet vier stocken tot een tecken vande helsche pijne // En den rijckeman al dus seijt 1601
 
O vader abraham wilt doch lazarus senden
 
tot mij die dus in pijne moet liggen woelen
 
Dat hij zijn vinger int twater stecke opdat hij mij die ben vol elenden
 
mijn tonghe daer eens mede mach vercoelen
700
Och wat grooten tormenten moet ick hier gevoelen
 
Och sijn dit die eeuweghe helsche plagen
 
O wee mij dat ick moet sijn inde helsche poelen
 
O vader abraham ontfarmt doch eens mijns druckich clagen
abraham
705
ghedenct dat ghij hebt gehadt weeldighe dagen
 
ende desen lazarus daer tegen eenen droeven staet
 
ghij hebt geleeft na u eijgen behagen
 
en hebt desen armen in u leven versmaet
 
aldus ontfangt elck Loon na sijnen daet
710
want ghij moet blijven int eeuwe afgrijsen
 
maer desen lazarus die patientich geweest is en desolaet
 
Sal blijven int eeuwich verjolijsen
 


illustratie

 


illustratie

 
+Voorwaer om dat ghij geen bermharticheijt ginck bewijsen
715
aen uwen broeder die des hadde van doen
 
en meucht ghij hier niet comen daer wij godts name prijsen
 
oft tot u toe comen en mogen vrij ons niet spoen
 
want een afschuttinge is tusschen u en ons na mij bevroen
 
dat wij de hier sijn tot u niet mogen treden
720
noch die daer Sijn en mogen niet comen hier in dit saeijsoen
 
ghij hebt loon na wercken dus stelt u te vreden
Den Rijckeman
 
O vader abraham alst anders niet sijn en mach wort u noch gebeden
 
dat ghij lazarus wilt senden in mijns vaders huijs
725
Ick heb noch vijf broeders dat hij die onderwijst met vreden
 
Soo moghen Sij haer quaet leven en groot abuijs
 
want sij dagelijcx levende sijn in groot confuijs
 
en geen bermharticheijt sij de arme togen
 
op dat Sij niet mogen comen in dit helsche gedruijs
730
maer dese tormenten daer ick in ben ontvlieden mogen
abraham
 
Sij hebben schriftuerlijck vermaen die salt haer wel te bedieden pogen
 
en moses met alle die propheeten
 
en willen sij niet na haeren raet en gebieden bogen
735
Soo ist al verlooren wat onderwijs datmen haer ginck uut meten
 
want en geloven sij niet die schriftuerlijcke secreten
 
Soo en sullen sij oock geenen dooden geloven
 
al waert schoon dat sijt haer serteijnlijck lieten weeten
 
haer goet onderwijs sou wel blijven verschoven
Den Rijcke man
 
Sluijt de gordijn toe
 
+O wee mij die hier moet eeuwich sijn in desen helschen hoven
 
O wee mij die hier moet sijn bij dees grouwelijge gesellen
745
O wee mij die hier gepijnicht worde tot onder van boven
 
O wee mij dat ick oijt opt verganckelijcke mijn betrouwen ginck stellen
 
O wee mij diemen hier met vreeselijcke tormenten ginck quellen
 
O wee mij dat ick oijt de arme versmaden
 
O wee mij die eeuwich moet blijven inder hellen
750
Och dat ick oijt de dat mij giericheijt en eijgen baet ginck raden
 
Och onversadelijcke begeerte door u ben ick gecomen in ongenaden
 
vermaledijt moet de uuer sijn dat ick ben geboren
 
vermaledijt moet de werelt sijn met al haer regement
 
vermaledijt moet hemel en aerde sijn om dat ick moet sijn verloren
755
vermaledijt moet den tijt mijnder ontfanckenis sijn en geschent
 
vermaledijt moet godt sijn den hoosten regent
 
vermaledijt ben ick die eeuwich in dees pijne moet liggen crielen
 
vermaledijt moet sijn wat oijt was in swerels convent
 
O doot doot comet en wilt mij als stof der sonnen vernielen
Reden
 
Och of menich mensch docht om sijnder zielen
 
en dat hij dit eens wilde incorperen
 
want door giericheijt veel in sonden vielen
 
die menich mensch moet der hellen keeren
Schriftuerlijck vermaen
 
Te recht doet ons ecclesiasticus leeren
 
wie verganckelijcke dingen bemindt en wil ontfaen
 
en voucht hem om sulcks te useren
 
die Sal met het verganckelijcke vergaen
 


illustratie

 


illustratie

+
vreese der verdommenis
 
Een oordeel sonder bermharticheijt na Jacobus vermaen
 
Sal over de sulcke comen
 
die geen bermharticheijt hebben gedaen
775
aen die gene die in armoede leven thaerder onvromen
menich mensch
 
O vreese der verdomenis ghij doet mij harte schromen
 
Och sal soo met menich mensch hier namaels sijn
 
dat wort van mij ter herten genomen
780
O schriftuerlijck vermaen ick wil voort aen doen na uwe doctrijn
 
O reden blijft bij mij tot elcken termijn
 
op dat onversadelijcke begeerte mach blijven uut mijn gedachten
 
die mij bedroghen heeft met valschen schijn
 
tfij giericheijt u wil ick al mijn leven verachten
785
tfij eijgen baet die mij bij dagen en nachten
 
door valsche practijcken deet crijgen gelt en goet
 
Och dat eeweghe sal ick al mijn leven betrachten
 
het is schrickelijck datmen de versmaders der armen doet
vreese der verdomenis
790
weent ende huijlt ghij rijcke die hier in voorspoet
 
Sijt levende en opt verganckelijcke stelt u betrouwen
 
weent over u elende die ghij niet en bevroet
 
ghij hebt uwen troost int verganckelijcke te aenschouwen
Schriftuerlijck vermaen
795
Den rijcken vercken meende te sijn uut benouwen
 
Soo ons lucas doet oorconden
 
hij sprack o siel ghij hebt u genoch besorgt leeft sonder rouwen
 
maer een stem sprack o dwaes desen nacht wort u siel verslonden
Reden
 
+Den propheet ezeghel doet oock vermonden
 
dat des rijcken silver en gout voorwaer
 
hem niet en sal verlossen tot geenen stonden
 
of inden dach des torens voor de boose schaer
vreese der verdomenis
 
Achan om dat hij giericheijt beminde openbaer
 
worde gestenicht Soo Josue heeft beschreven
 
die giericheijt bemindt staet in proverbium claer
 
en giericheijt haet / sal in eeuwicheijt leven
menich mensch
 
+Door vrese der verdomenis moet mijn herte beven
 
eijlaes ick vinde mij Selven bedrogen
 
onversadelijcke begeerte sou mij wel eeuwich doen sneven
 
maer ick wilse haten al met mij vermogen
815
en houde vreese der verdomenis voor oogen
 
die mij uut giericheijt bedwanck sal brengen saen
 
na eijgen baet en wil ick mij niet meer pogen
 
maer voegen mij na tonderwijs van schriftuerlijck vermaen
schriftuerlijck vermaen
820
het is beter int claechuijs te gaen
 
dan int huijs daermen ongerechticheijt hantteert
 
door giericheijt en eijgen die menich mensch verraen
 
maer hij en doolt niet al die ten halven keert
menich mensch
825
Och dat woort mijn hart verjubuleert
 
Ick kenne dat ick grootelijckx hebbe gefaelt
 
en dat ick mij met ongerechtveerdicheijt heb geneert
 
twas mij alleens als ick het hadt waert was gehaelt
 


illustratie

 


illustratie

830
+O schriftuerlijck vermaen onderwijst mij die dus heb gedwaelt
 
Op dat ick de verdomenis mach ontvlieden
 
O reden laet kennis in mij blijven gepaelt
 
Ick en sal niet meer doen dat mij giericheijt en eijgen baet rieden
reden
835
Comt gaet dan met ons en wilt hantreijckinge bieden
 
die out en elendich sijn en hongerich om te spijsen
 
verstroost menich benaut hart want na schriftuers bedieden
 
meucht ghij christo ter werelt soo meest liefde bewijsen
 
want de wercken der bermharticheijt sal hij int oordeel prijsen
840
seggende dat ghij die alderminsten in mijnen heb bewesen
 
dat deet ghij mijn eijgen persoon dus wilt eeuwich verjolisen
 
comt en besit het rijck mijns vaders gepresen
vreese der verdomenis
 
Die versmaders der armen mogen wel vresen
845
Want die sullen hooren het schandelijck verwijt
 
van christo Soo wij bij matheo Lesen
 
gaet van mij en sijt eeuwich vermaledijt
 
die mij versmaet hebben in u weldige tijt
 
gaet van mij int eewighe helsche vier
850
dat den duijvel en u bereijt is van beginne dit seker zijt
 
om te pijnigen met swaer dangier
menich mensch
 
Laet ons niet langer blijven hier
 
die met een goet bestier // wil ick mij gaen voegen
855
om den nootdruftigen te genoegen
 
dus laet ons gaen en niet langer beijen
 
na schriftuerlijck vermaen te doen wil ick mij bereijen
pausa
+
eijgen baet
 
Kijck uut // ou vuijle bruijdt met u gierigen balge
giericheijt
 
Ghij eijgen baet / maect mij quaet // u ijselijck crijten
eijgen baet
865
Comt voort // ick ben verstoort // en crijg van u de walge
 
kijck uut // ou vuijle bruijdt // met uwen gierigen balge
giericheijt
 
Ick wensch u met al mij hart // onder luisevaers start of aen een galge
 
of dat ghij moet // op staende voet // in hondert stucken splijten
eijgen baet
 
Kijck uut // ou vuijle bruijt // met uwen gierigen balge
giericheijt
 
Ghij eijgen baet // maet mij quaet // met u ijselijck crijten
eijgen baet
875
Noijt is ons zoo gebuert // dat mij soo moste spijten
 
Ick sou soo wel van mijn lijf rijten // mijn cleederen van grooter boosheijt
giericheijt
 
Wel waerom doch
eijgen baet
880
Om dat ons is geschiet een loos // feijt
 
dwelck op mijn hart broos leijt // en brengt in benouwen swaer
giericheijt
 
Wat is u misdaen
eijgen baet
885
Ist niet spijtich dat ick most aenschouwen // claer
 
dat uut mijn louwen daer // worde ontogen snel
 
menich mensch die wij menden dat wij hadden bedrogen wel
 
na ons vermogen // fel // dies ick heel ben belaen // plaen
giericheijt
 


illustratie

 


illustratie

 
+Dats waer // reden en ginck hem met schriftuerlijck vermaen // aen
 
hij was gevaen // saen // met een vertoningen dies hij met haer trat plat
eijgen baet
 
Ick wou dat reden en schriftuerlijck vermaen op een rat // sat
895
of dat waer haer gat // nat // in Lucifaers pecketel
 
Of dat zij eens gegeesselt waren met bernetel
 
In beezebus setel // daer soudick in verjubuleeren vrij
giericheijt
 
En Ick sou daer wel in glorieren vrij
900
mocht ick eens afkeeren blij // van haer rug die vliegen dan
 
maer waer brochtmen hem
eijgen baet
 
Int claeghuijs -
giericheijt
905
Daer sullense hem wel bedriegen tjan
 
met schoonheijt te liegen aen // comse hem daer beneven // even
 
wil hij sulck volck geloven soo moet hij al zijn leven // geven
 
en als die in sneven bleven in calis bende raken
eijgen baet
910
Als hij dan beroijt is wat sal hij int ende maken
 
hem sal noch groote elende naken // met beswaren noch
giericheijt
 
hij is niet schuldich beter te varen // doch
 
als bedelaren // och // sullense hem bepraten // siet
915
en den armen uul en salt dan cunnen laten niet
 
Soo dat tsijnder onbaten // vliet van hem tgeen dat hij gescranel hadt
eijgen baet
 
Ick souder wel om worden dul
giericheijt
920
en ick wel als een pad
 
moch ick een clad // soudick hem in sijn backhuijs goijen
eijgenj baet
 
+Ick hoop dat hij noch met kachielen sal om den ouwen schoijen
925
mochtick Ick sou wel stroijen // in sijn spijse regael
giericheijt
 
Nonfors cosijn meest elck bemindt ons principael
 
Ons verhael // sullen wij daer wel aen vinden
 
maer cregen wij menich mensch wij sullen hem verslinden
930
ons onderwinden // dient wel te gader
eijgen baet
 
Ghij sijt een bedriechster
giericheijt
 
en ghij een verrader
935
want geen quader // als ghij uut der hellen quam
eijgen baet
 
Ghij deet dat luijsefaer godt de q tellen gram
 
dat hij met sijn gesellen clam // int eeuwe versijcke
giericheijt
940
Ghij sijt die snooste opt aertrijcke
 
uws gelijcke // en vintmen niet op erden
 
door eijgen baet moet nu meest elck rijck worden
 
en int aenvaerden // hevet eens schoonen schijn
eijgen baet
945
Wel schiet ghij dat Soo drooch op mij
 
wel wat salt sijn // wilt ghij hier mijn leet ontdecken
giericheijt
 
Neen ick cozijn ick mocht Soo lief met u gecken
 
+maer laet ons vertrecken // en van hier scheijen
950
Ick en weet nau wij die best is van ons beijen
 
in alle contreijen // mogen wij wel tsamen sijn gelecken
eijgen baet
 
xxxxxxxxxxxxxx
 


illustratie

 


illustratie

955
+Adieu nichte die zijt vol gierige trecken
giericheijt
 
Adieu eijgen baet die tfenijn leijt onder den steert
eijgen baet
 
Adieu giericheijt u valscheijt soumen naulick mogen uutsprecken
960
adieu nichte die sijt vol gierige trecken
gierichtijt
 
Adieu nichte die al haelt in met schadelijck gewin dat ghij den hals moet brecken
 
u schimpich schieten ben ick niet af vervaart
eijgen baet
965
Adieu nichte et -
giericheijt
 
Adieu eijgen baet et -
 
de beste van ons beijen is niet veel eer waert
out en elendich
970
Loff prijs en eer Sij godt almachtich
 
die verhoort heeft ons truerich kermen
 
hij is den oorspronck alles goets warachtich
 
en heeft hem over ons willen eerbermen
menich benaut hart
975
Loff Sij hem die ons can en wilt beschermen
 
die de sijne noijt en liet verlooren
 
en heeft ons genadelijck willen ontfermen
 
anders hadden wij in armoede moeten smoren
out en elendich
980
Wij die geenen raet meer wisten te vooren
 
en schenen van godt en van alle menschen verlaten
 
ons wort nu geopent de milde tresoren
 
met nootdruft comt ons nu menich mensch te baten
menich benaut hart
 
+wat noot ist of wij de verachste sijn onder allen staten
 
als wij ons nootdruft crijgen mogen
 
twelck ons nu gebrocht wort soo dat wij ter maten
 
ons voetsel crijgen soo dagelijcks blijckt voor oogen
oudt en elendich
 
Al ist dat menich mensch hem gaet pogen
 
om ons onse nootdruft te laten genieten
 
Soo sullen wij nochtans ons beste betogen
 
ende en laten ons geen wercken verdrieten
menich benaut hart
 
twaer sonde en schande dat wij ons daer op verlieten
 
soo souden wij de aelmisse ontfangen tonser verdomenis soo wij weten
 
want paulus en dander apostelen de sulcke verstieten
 
seggende die niet en arbeijt en sal niet eeten
out en elendich
 
In onse gebeden en moeten wij haer niet vergeten
 
die onsen noot menich mensch recommanderen
 
en ons Jonstelijck tgeen wij behoven uut meten
 
Dwelck wij niet en mogen recompenseren
menich benaut hart
 
Te recht seijt davidt dat allen oogen wachten op den heer der heeren
 
die sijne milde hant tot aller tijt open doet
 
en geeft haer voetsel diet met betrouwen van hem begeeren
 
en versadiget alles wat daer leeft door sijn Jonste goet
oudt en elendich
 
Noijt en was mijn hart soo verblijdt en mijn gemoet
 
dwelck lang geweest heeft weemoedich
 
dan nu nu men ons besorget metter spoet
 
met voetsel en decxsel uut liefde goedich
menich benaut hart
 


illustratie

 


illustratie

 
+Hij verstroijt uut den geest den armen overvloedich
 
o Seijt davidt en sijn gerechticheijt // blijft in eeuwicheijt
 
in ons meeste benautheijt was ons den heer behoedich
1020
dus moet sijn loff altoos sijn bereijt
out en elendich
 
Wij die niet dan groote benautheijt hadden verbreijt
 
Siecten quellagien en elendicheden
 
die worden nu getroost en genoech bij geleijt
1025
dies wij godts genade openlijck verbreijt
menich benaut hart
 
Noijt en was mijn hart beter te vreden
 
dan nu als mijn kinderkens roepen om broot
 
dat ick haer wat heb te geven als ick daerom word gebeden
1030
daer ick dickwils aensach elende en Jammer groot
out en elendich
 
Te recht mach ick wel seggen metter waerheijt bloot
 
dat de almachtige godt duijsent middelen weet
 
om te behoeden die gene die sijn in noot
1035
als schijnt aen ons die nu besocht worden in ons elendich leet
menich benaut hart
 
Wij die met ons kinderen waren naect en qualijck gecleet
 
worden nu onse naecte leden bedect
 
daerom ick den heer te dancken en loven ben bereet
1040
die menich mensch tot onfermharticheijt verwect
oudt en elendich
 
Ons die den honger bestrede nu niet gebrect
 
want godts liefde sietmen nu vierich tonswaert blaken
 
tot dancksegginge mij mijn hart strect
1045
en wensch haer (die ons besorgen) deeuwige glorige te genaken
+
menich benaut hart
 
Hemelsche vaders die hemel en aerde ginck maken
 
u Sij loff prijs en eer diet al can bestieren en behoeden
1050
wiltse genadelijck met uwen segen raken
 
die ons soo mildelijck provanderen met haer tijtelijcke goeden
 
knielende      oudt en elendich
 
Laet ons voor haer te bidden ons spoeden
 
die ons addresseren tot elcker spatie
 
wij bidden / o heer geeft haer u goede gratie
 
op dat zij de hemelsche statie // mogen verwerven
menich benaut hart
 
Almachtige godt laetse doch u eeuwige rijcke beeerven
 
als sij sterven // en van hier moeten scheijen
1060
en wilt haer siele inde eeuwige glorie leijen
 
die sonder verbeijen // tot caritaten haer wenden al
out en elendich
 
Na dat men met broederlijck ons besoect in ons elenden
 
Soo laet ons in rust ootmoedelijck gaen bidden sonder ophouwen
1065
opdat de liefde in menich mensch niet gaet verflouwen
menich mensch      pausa
 
Noijt en was ick gerustiger van sinnen
 
Dan unu ick ben van giericheijt ontslegen
 
onversadelijck begeerete meende mij te verslinden
1070
door eijgen baet die mij af te treecken plegen
 
om den armen geen deucht te doen die waren verlegen
 
maer nu vinde ick mij selven in solaes en vrucht
 
och of meest elck soo waer genegen
 
daer mee souden dan noch beter worden verheucht
1075
die ick al mijn leven wil bewijsen deucht
 
O schriftuerlijck vermaen ick bevindt warachtich in mijn verstant
 


illustratie

 


illustratie

+
schriftuerlijck vermaen
 
+wie den armen meede deelt door der liefden brant
1080
Die leent den heer op woecker diet weer sal vergelden
 
hij geeft haer sijn segen aen elcken cant
 
die de arme elendige oijt te vreden stelden
reden
 
Wie den behoeftigen geeft soo ons doet vermelden
1085
ecclesiasticus dienende tot onsen reden
 
die en sal memmermeer commer lijden of selden
 
dat hij met gebreckt sal worden bestreden
menich mensch
 
daerom wort u vriendelijck van mij gebeden
1090
nademael dat ick u de wercken der ontfermharticheijt hoor prijsen
 
dat ghij mij voort onderwijst met schriftuerlijcke reden
 
oft men christo ter werelt soo meest liefde bewijsen
schriftuerlijck vermaen
 
Wilt ghij hiernamaels glorieuselijck verrijsen
1095
Soo moet ghij liefde aen uwen nasten betoonen
 
maer wie dat niet en doet sal int eeuwich afgrijsen
 
dus laet bermhartich in u wonen
reden
 
de wercken der liefden sullen menich mensch verschoven
1100
int oordeel Soo christus selfs heeft gesprocken
 
die hij dan rijckelijck uut genaden sal loven
 
dus ist wonder wat aelmisse al can coken
schriftuerlijck vermaen
 
dan sal geen goet blijven ongeloont of quaet ongewrocken
1105
dus voucht u na de wercken der liefden eenpaer
 
cleet den naecten den hongerigen laet u broot sijn gebrocken
 
Soo crijcht ghij godts benedictie hier en hier naer
+
Reden
1110
schriftuer doet ons bewijsen claer
 
dat door de liefde die wet en propheten wort vol brocht
 
want christo seijt int evangelio openbaer
 
ick wil dat voor zacraficie bermarticheijt wort volbrocht
schriftuerlijck vermaen
1115
Seer claerlijck staet inde schriftuer ontcnocht
 
dat geen wercken hoe schoon sij sijn van shemels beginne
 
christus meer achten sal hoe dat wort besocht
 
Als caritaten gedaen uut broederlijck minne
reden
1120
Eecclesiasticus seijt tot desen gewinne
 
ghelijck het water blust het bernende vier
 
alsoo oock aelmisse gedaen met een milde sinne
 
blust oock de sonden uut en bevrijt voor thelsche dangier
schriftuerlijck vermaen
1125
Inde wercken der apostelen staet beschreven fier
 
int begintsel der apostolische kercke
 
doen deelden elck uut liefden goedertier
 
Soo datmen niemant gebreckelijcker conde bemercken
reden
1130
hierom sprack petrus om dese reden te verstercken
 
op dat wij den dienst des woorts niet verlaten
 
kiest seven mannen bequam in goede wercken
 
die daelmisse vergaren darme thaerder baten
menich mensch
1135
Tis wonder hoe ijemant alsulcke deucht mach haten
 
want Soo ick can mercken men christo soo meest liefde betoont
 
Schriftuer bewijst sulcks soo datmen moet aenvaten
 
broederlijcke liefde en datmen hem daer toe poocht
 
mijn hart in sulcks te aenhooren verhoocht
 


illustratie

 


illustratie

 
+daerom bid ick u schriftuerlijck vermaen
 
en reden u beijde docht te mij waerts boogt
 
met u goede instructie die ick geerne wil nemen aen
schriftuerlijck vermaen
1145
Christo doet ons claerlijck bij matheo verstaen
 
Soo wie eenen drostigen geeft om hem te gerijven
 
een couden dronck waters uut rechter liefde gedaen
 
voorwaer seijt hij ten sal ongeloont niet blijven
reden
1150
maer die haer in onbermarticheijt verstijven
 
en stoppen voor tropen der armen haer ooren
 
de heer salt qualijck nemen van die sulcks bedrijven
 
want als sij hem aenroepen en hij salse niet verhooren
schriftuerlijck vermaen
1155
tobias leerende sijnen soon vercooren
 
u aenschijn keert niet vanden armen
 
en hebdij wilt u tot veel gevens sporen
 
en hebdij luttel wiltse aleven wel ontfermen
reden
1160
want daelmisse inde boose tijt beschermen
 
Soo davidt inden 41 psalm heeft beschreven
 
wie mildelijck geeft // die elendich sijn en druckich kermen
 
memmermeer sal hem commer comen beneven
schriftuerlijck vermaen
1165
Jacobus seijt oock dienende tot onsen propoost even
 
tgeloof salmen aende wercken bekennen bloot
 
Soomen den armen niet uut rechter liefde wil geven
 
Soo ist geloof ijdel en in hem Selven doot
reden
 
+Hierom daniel den coninck met wijsen raet geboot
 
doet aelmisse voor uwe sonden quaet
 
Sij sal u troostelijck sijn inden noot
 
wee hem die den armen broeder versmaet
schriftuerlijck vermaen
 
In actorum oock claerlijck beschreven staet
 
hoe dengel sprack tot cornelio den hooftman goet
 
uwe aelmissen sijn voor godt opgeclommen tuwer baten
 
en heeft verhoort uwe gebeden soet
reden
 
Eeclesiasticus dese reden schriftuerlijck voet
 
vergadert uwe schat soo als godt gebiet
 
en uut broederlijcke minne u aelmisse doet
 
het is u beter als gout seijt hij met goet bediet
schriftuerlijck vermaen
 
zacheus sprack seggende evangelisten siet
 
de helft van mij goet gae ick den armen toe keeren
 
christus sprack huijden is desen huijsen salich geschiet
 
om dat ghij u goet den behoeftigen gaet distutibueren
reden
 
hoe neerstich ginck paulus den romeijnen leeren
 
om den armen te doen bijstandicheden
 
want hijse heijligen gaet nomineeren
 
die int Jootse lant waren en te Jerusalem in de stede
schriftuerlijck vermaen
 
desgelijck beveelt hij thimotium oock mede
 
dat hij den rijcken neerstich sou belasten
 
den behoeftigen te voldoen haer gebede
 
en dat sij den hongerigen sou boeten haer gasten
reden
 


illustratie

 


illustratie

 
+Petrus wil oock datmen den noot der armen sal aentasten
 
op dat de broederlijcke liefde daer door wort bevonden
 
laet de vremdelingen seijt hij sijn gasten
1205
want liefde bedect de veelheijt der sonden
+
menich mensch
 
Ick en hoorden noijt tot geenen stonden
 
vande broederlijcke liefde Soo veel verhalen
 
o schriftuerlijck vermaen nu gelooff ick sonder falen
1210
dat de liefde is den bant der volcomenheijt
 
daerom hebt ghij mij de rechte waerheijt geseijt
 
datmen door tgelooff dat door die wercken der liefden crachtich is
 
christo meest liefde mach bewijsen dwelck oock warachtich is
 
en hopen daerin al mijn leven te blijven vol standich
reden
 
diet niet en doet tsal hem wesen schandich
 
dus wilt vaeliandich // den hongerigen spijsen
schriftuerlijck vermaen
 
den dorstigen te laven ..
reden
 
Den siecken en crancken troost bewijsen
schriftuerlijck vermaen
 
Den naecten cleeden ..
reden
1225
Den dooden begraven
schriftuerlijck vermaen
 
Om den gevangen te verlossen lopen en draven
reden
 
die vremdelingen te herbergen door liefde Jent
1230
want gelijck alle liden malcanderen behulpich sijn gewent
 
Soo moeten pertenent // broeders malcanderen sijn gerieflijck
 
want christus sal prijsen // Sulcke daden lieflijck
 
int oordeel daer elcke moet compareren dan
+
schriftuerlijck vermaen
 
Daer sal de aelmisse als een advocaet die hem wel verweren wil
 
en als een voorspracke comen vooren gestrecken
 
en aldus salmen voor de aelmisse hooren sprecken
 
comt mijns vaders gebenedijde // goet
menich mensch
 
Och dat maect mij thart verheucht en een blijde moet
 
tot allen tijden vroet // wil ick mij tot bermarticheijt voegen // snel
 
en den schamelen met hantreijckinge genoegen // wel
 
want watmen den alderminsten in christus name doet
1245
dat heeft men hem selfs gedaen
reden
 
Ambrosius seijt met vreden en bequame soet
 
Soo ijemandt door gebreck af lijvich geraecte // waer
 
en die overschot hadde en hem niet en genaecte // daer
1250
met tgeen daer hij na haecte claer // die is sijns doots ontschuldich niet
schriftuerlijck vermaen
 
Esias seijt die ons sijn leering behulpich // biet
 
weest sorgvuldich siet om den hongerigen u broot te deelen mee
 
dat is de rechte vasten die godt bevelen de
1255
den bedructen te vertroosten tot allen termijn // fijn
reden
 
die sulcks doet sullen sijn vruchten schoon van schijn // sijn
 
en uutspruijten als de morgen stont schoone
 
en aen roepen den heer in shemels troone
1260
die hem genadelijck verhooren sal
menich mensch
 
Ick hoor wel dat ons christus daermee in sijn plaets beval
 
hier int aertsche dal // en watmen die heeft gedaen
 
hetsij goet of quaet daer na salmen loon ontfaen
1265
Soo ick heb verstaen // door uwe schriftuerlijcke allegatie
 
maer noch bid ick u met een ootmoedige supplicatie
 


illustratie

 


illustratie

 
+Of ghij tot deser spatie na tleven avontuerelijck
 
niet en Sout mogen toven fijguerlijck
1270
datmen christus ons salichmaker gepresen // fier
 
+meest mach liefde bewijsen
schriftuerlijck vermaen
 
Ja wij in trouwen dat mach wel worden bewesen // hier
 
Soo ghij nits desen schier // figuerlijck sal mogen aenschouwen
1275
hoe datse geloont worden die op een vast geloove bouwen
 
hetwelck in trouwen // door de liefde crachtich werct
menich mensch
 
dat heb ick seker seer wel aen gemerct
 
mij hart is versterct // door dinstructie te mijwaerts oorboort
reden
 
daerom salmen u begeerte vol doen rechte voort
 
op dat ghij siet en hoort // welckmen noijt misprijsen // sach
 
datmen christo ter werelt soo meest liefde bewijsen // mach
hier salmen tonen christus ten oordeel sittende met 7 of 8 kinderen met 4 engelen ende den eersten engel blasende
de eerste engel
 
den goeden tot vruchten den quaden tot schromen
 
staet op ghij dooden en wilt ten oordeel comen
den tweeden engel
1290
staet op ghij dooden die hebt liggen slapen
 
ten oordeel te comen wilt u bereijen
 
rechtverdige sententie sult ghij betrapen
 
ghij bocken wilt u vande schapen scheijen
derde engel
1295
staet op ghij dooden en wilt niet langer beijen
 
die gelegen hebt inder aerden
 
comt ten oordeel uut alle contreijen
 
een rechtverdich vonnis sult ghij moeten aenvaerden
dvierde engel
 
+staet op ghij dooden compareert voor den rechter vol waerden
 
en comt ten oordeel sonder verstrangen
 
wat elck in sijn leven bedreven heeft tsij out of Jonck gejaerden
 
daer sult ghij nu Rechtveerdich loon ontfangen
Christus
 
Comt ghij gebenedijde mijns vaders
 
besit het rijck dat u bereijt is vanden beginne
 
ghij hebt geopent u bermhartige aders
 
en hebt geweest mijns drucks ontladers
1310
want ick was hongerich en uut grooter minne
 
ghij hebt mij gespijst met blijden sinne
 
Ick was dorstich ghij hebt mij gelaeft
 
Ick was naect maer tot uwen gewinne
 
ghij decxsel en cleederen aen gaeft
1315
Ick was een vremdeling die moede quam gedraft
 
ghij hebt mij geherbercht en gebrocht in een goet logijs
 
Ick was sieck en cranck maer ghij hebt neerstich geslaeft
 
om mij te besoecken met een troostelijck advijs
 
Ick was gevangen maer door uwe goede hulpe propijs
1320
hebt ghij verlost soo ick waerlijck doe oorconden
 
wel hem in wien bermharticheijt is bevonden
een siele ter rechter sijde
 
O heer die bermhartich sijt van gronden
 
en oock rechtvaerdich tot elcken saeijsoen
1325
wanneer sagen wij u hongerich tot eeniger stonden
 
en dat wij waren bereijt om u te spijsen en te voen
 
wanneer sagen wij u dorstich en wij doen
 
om u te laven sijn geweest bereijt
 
waer sagen wij u hier een vremdelijck tsij bij avont oft morgen
1330
en dat wij u hebben ter herbergen geleijt
 


illustratie

 


illustratie

 
+wanneer sagen wij u naect en dat wij u hebben gecleet
 
waren sagen wij u gevangen openbaer of in secreet
 
+en dat wij u verlosten uut de gevanckenis daer ghij sat met vresen
christus
 
Voorwaer wat een vande alderminsten van broeders heb bewesen
 
dat hebt ghij mijn eijgen persoon gedaen
 
comt besit mijns vaders rijck reijn uut gelesen
 
daer ghij een eeuwige blijschap sult ontfangen
1340
uwe tranen worden van uwen ooge gevoecht seer saen
 
met de engelen schaer sult ghij in eeuwich verblijden
 
en sult versiert sijn met blinckende cleederen aen
 
uwe blijschap sal dueren tot allen tijden
 
Gheen droefheijt en wort daer meer verwacht
1345
godts heerlijckheijt sult ghij aenschouwen aen allen sijden
 
en singen hem een nieu liet met al het hemels geslacht
 
daer en is geen duijsternis maer altijt dach sonder nacht
 
ontfanckt nu de crone der glorien seer autentijck
 
comt en drinckt den nieuwen most in mijns vaders rijck
1350
ghij die op den elendigen met bermharticheijt sloech achte
keert hem tot den verdomden
 
Gaet van mij ghij vermaledijde allegelijck
 
gaet van mij int eeuwige helsch vier
 
dat den duijvel en sijn engelen bereijt is tot uwen versijck
1355
ghij die onbermhartich sijt geweest in swerels quertier
 
want ick was hongerich en door u bestier
 
en creech ick geen spijse of ghij en deelden mij niet u broot
 
Ick was dorstich versmacht bijcans schier
 
nochtans en gaeft ghij mij geen drincken in sulcken noot
1360
ick was qualijck gecleet somtijts naect en bloot
 
en geen decxsel of cleederen en hebt ghij mij gegeven
 
+Ick was een vremdeling door tiranie groot
 
buijten lants in grooter aermoeden gedreven
1365
en hebt ghij mij niet geherbercht maer liet mij in sneven
 
Ick was sieck en cranck en vol dolueren
 
maer ghij en hebt mij niet besocht of en quaemt mij niet geen troost beneven
 
Ick was gevangen maer geen verlossinge mocht mij van u gebueren
een siele ter slincker sijde
1370
O godt almachtich rechtvaerdich van natueren
 
van waer comt ons dit vreeselijck vermaledijde swaer
 
waer sagen wij u hongersnoot besueren
 
en dat wij u niet en spijsden int hemelijck of openbaer
 
ware sagen wij u dorstich en dat wij hier of daer
1375
u niet en laefden soo wij best mochten
 
waer sagen wij u een vremdelinck dolende maer
 
en dat wij u niet inde herberge en brochten
 
waren sagen wij u naect en dat wij u geen cleederen en coften
 
war en sagen wij u siect of cranck in eenich mishanden
1380
en dat wij u tot geenen tijden en versochten
 
waer sagen wij u gevangen in onsen landen
 
en dat wij u daer niet uut en verlosten als den vaelianden
christus
 
voor waer seg ick tot uwer schanden
1385
wat ghij een van den alderminsten niet en hebt betoont
 
dat en hebt ghij mij niet gedaen dus inde helsche waeranden
 
moet ghij nu gaen ende en wert niet verschoont
 
want geen bermharticheijt heeft in u gewoont
 
daerom moet ghij den duijvel sijn uwe gasten
1390
een eeuwige verdomenis wort u nu mede geloont
 
altijt hongerich en een eeuwige vasten
 


illustratie

 


illustratie

 
+Een eeuwige duijsternis om na malcanderen te tasten
 
den cnagende worm der conscientien sal nemmermeer sterven
1395
afgrijselijck slangen dracken sullen u verlasten
 
schreijinge der oogen en knerssinge der tanden sult ghij nu beeerven
 
peck en solpers stanck moet ghij nu verwerven
 
ghij die geen bermharticheijt en beweest tot geenen stonden
 
gaet eeuwich vermaledijt van mijnen monden
schuijft de gordijn toe
menich mensch
 
Hoe Lieflijck sal oock om hooren // sijn
 
comt mijns vaders gebenedijde // goe
reden
1405
deeuwige vrucht sult ghij oorbooren // fijn
menich mensch
 
hoe lieflijck salt oock om hooren // zijn
reden
 
Sij worden toe gesproken als met verstooren // schijn
1410
donbermhartige ter slincker sijde moet
menich mensch
 
hoe lieflijck sal oock om hooren // sijn
 
comt mijns vaders gebenedijde goet
schriftuerlijck vermaen
1415
Comt besit ten eeuwigen tijde // vroet // het rijck mijns vaders
 
ghij sijt geweest mijns hongers ontladers
 
maer als versmaders // wort dander toe gesprocken
reden
 
Besoect uwen broeder eer hem armoede heel comt bestooken
1420
laet u oogen niet blijven geloocken // maer geeft met een milde hant
schriftuerlijck vermaen
 
Allen bermharticheijt sal den gelden daer hebdij tverstant
 
dus ist groote schant // datmen iemant laet in aermoede
menich mensch
 
+O schriftuerlijck vermaen ick neemt van u te goede
 
en als die vroede // wil ick mij tot de wercken der liefden voegen
 
Ick danck u dat ghij mij ten vollen hebt gaen vernoegen
 
hoe datmen christo sal erven en liefde bewijsen
reden
 
Broederlijcke liefde sal hij int oordeel prijsen
 
na schriftuers advijsen // Soo ghij hebt verstaen
 
peijst dan oft u niet sou verdrieten om u broot te gaen
 
met druck belaen // van huijse tot huijse
schriftuerlijck vermaen
 
bij de christenen en is geen meerder abuijsen
 
dats de concluse // en trechte slot bequaem
 
dan te bidden in godts heijligen naem
 
die elck soo ick raem // belijt diet alles moet beleven
reden
 
Ick derf wel seggen tot meeste elck vercleven
 
dat het sijn geen christenen oprecht
 
die goet overvloedich hebben inde kisten gebecht
 
en laeten haer broeders slecht // in aermoede verdwijnen
schriftuerlijck vermaen
 
Dus ghij christen broeders laet u lichten schijnen
 
op dat sij niet pijnen // int oordeel int hoort het verwijt
 
gaet van mij en sijt eeuwich vermaledijt
 
verdoemt in eeuwige tijt // en nemmermeer te verjubuleeren
menich mensch
 
Eersame wijse notabele heeren
 
wilt te recht ingeren // ons slecht bewijs door consten geschepen
schriftuerlijck vermaen
 
Jonst tot const dede ons dit magineren
reden
 
Eersame wijse notabele heeren
menich mensch
 


illustratie

 


illustratie

 
+Hebben wij gefaelgeert willet ten besten keeren
1460
tgout blomkens Jonst moet blijcken met gonste onbenopen
reden
 
Eersame wijse notabele heeren
 
wilt te recht ingeren // ons slecht bewijs door consten geschepen
 
tis rethorijca ter eeren
1465
fijnis
 
 
 
uut Jonsten begrepen Jonst moet blijcken
 
Ghecomponeert int Jaer ons heeren 1597
 
 
 
Lanck elf honder en vier regulen lanck
 
Rethorijca ter eeren
1470
1601
 
Jonst moet blijcken

Vorige Volgende

Over het gehele werk

organisaties


Over dit hoofdstuk/artikel

titels


organisaties