Tirade. Jaargang 30 (nrs. 301-307)

[p. 525]

J. Slauerhoff
Nagelaten gedicht

Herfst maakt de lucht ijl, de landen ver.
Ik zwerf nu door leegten.
Terzelfderoord (en hoe ver
Schijnt het nu, geen seizoen schier geleden!)
Liep ik in groenen schemer van woudpaden
Met haar, crysanth in haar zijden gewaden,
Koele lelie als zij zich eens had ontbloot
Op een verborgen plek nabij de vliet.
Liefdezuchten en suizen van riet,
Roepen van vogels in warm blauw verschiet
Begeleiden een liefde machtig waarvoor de dood
Ter rug gedeinsd was, bij ongeluk langsgekomen -
Een droom door de goden gegeven genomen
Was het en anders niet.
Om vorstengunst heeft zij mij veil verraden, daden
Ik moet niet denken aan haar
Terzelfderoord - ach hoe ver
Zwerf ik nu door de leegten.
Herfst maakt de lucht ijl, de landen ver,
De wolken            als de kusten der

zee

En mij, triest heil, reeds berustender
Vertrouwd met mijn wee.

[p. 526]

Aantekening

Dit gedicht is bewaard gebleven in twee onvoltooide versies, waarvan de hier afgedrukte de laatste is. Het manuscript van deze tweede versie vertoont wat handschrift, inktsoort en papier betreft een opmerkelijke gelijkenis met een ander manuscript waarop een gedeelte van Dorp aan zee, een gedicht dat begin januari 1936 in druk verscheen. Dit gedeelte is in 1933 geschreven, de resterende tekst, eveneens in handschrift aanwezig, geruime tijd eerder, in 1924. De beide jaartallen komen voor op een derde manuscript met de uitgetypte tekst van het gehele gedicht. Is het jaartal 1933 juist - en vooralsnog is er geen reden om hieraan te twijfelen - dan moet het hier afgedrukte gedicht in dat jaar geschreven zijn.

Onder het gedicht in eerste versie schreef Slauerhoff na een afsluitende streep: Die men bemint (sic) heeft te moeten verachten. Deze regel is kennelijk later toegevoegd; hij staat ook, zij het in ietwat andere vorm, als aparte versregel op een der laatste pagina's van een poëziekladboek, dat zich evenals alle hier genoemde manuscripten in de nalatenschap bevindt.

Het eveneens in de nalatenschap aanwezige portret van de vorst van wie in het gedicht sprake is, is voorzien van een opdracht, die echter niet is gedateerd.

K. Lekkerkerker