Tirade. Jaargang 21 (nrs. 221-231)

[p. 689]

Andrej Voznesenski
Drie gedichten
Vertaald door Marko Fondse

Achilleshart

In dagen van lijden tot stervens toe
had je graag zonder hart geleefd.
De bonzen worden niet wervensmoe -
maar vergeefs!

Nu ik toch zo lek als een zeef ben
paai ik die speculantenkliek:
‘Gluur in me door mijn rasterwerk heen,
is dat beeldige landschap niet chic?’

Maar laat geen geweer ooit weten
waar

aan een ziekzwakke draad

een haar naast het scherp van de snede
jij

mijn Achilleshart

slaat.

[p. 690]

 

Koest maar lieveling, rust wat...

 

Zoals ik van gewest tot gewest

 

fladder en klapwiek door Rusland

 

maskeert ook een vogel zijn nest.

 

 

 

Je schrijnt maar! Draait 's nachts hoge toeren.

 

Een pluspunt weerloosheid hoedt voor een ramp.

 

Niet met harde handen beroeren

 

of ik word gevloerd door kramp.

 

 

 

Dat we buigen is uitgesloten

 

al zijn we haast dichtgeklapt,

 

maar vooral

 

dat ooit door een sluipschot

 

het sidderende draadje knapt.

(1965)

[p. 691]

Kromme ballade

Als raket koerst het lot langs een kromme.
Gewoonlijk donker omfloerst of een regenboog langs - soms

dan.

Daar had je die vuurrooie schilder Gauguin
zo'n hongerartiest en gewezen handelsagent.
Hij moest in het vorstelijk Louvre zijn maar

van Mortmartre

waagt hij een kromweg

over Java, en passant ook Sumatra.

Weg was hij, weg uit de waanzin van duimkruid en fiscus,
wijvengewouwel en academische stikstof.

De zwaartekracht mijdend

koos hij de ruimte.

En de zieners maar gniffelen boven hun schuimkraag:
‘De rechte is korter, de kromme is steiler.
Een kopíe van de hemel - zit daar dan geen heil in?’

Maar als een raket de tegenwind kiezend
schoot hij op,

jaspanden scheurend en trommelvliezen.

En hij haalde het Louvre niet langs de statietrap
maar uit zijn kromme

door het dak

met een nijdige klap!

Ieder bereikt zo zijn waarheid, dapper op eigen manier.
De mens langs een kromme, de kakkerlak door een kier.

[p. 692]

 

Er was eens een meisje dat woonde bij mij in de wijk.

 

Samen gingen we school en deden 't examen gelijk.

 

Waar ik sindsdien niet uithing!

 

De droes joeg me hot en her

 

door Georgiës welige, dubbelzinnige sterren!

 

 

 

Vergeef me - de kromme gelijkenis lijkt wat gewild.

 

In de schoolgang haar kleine schouders als ijs zo kil...

 

O jij, soepel en taai als de top van een zendmast,

 

wat klonk in de donkere kosmos je stem vast!

 

En ik maar koersen

 

bij machte de grond weer te halen

 

van de aarde geleid door jou onderkoelde signalen.

 

Nee, zo'n baan is geen pad met rozen!

 

 

 

Spottend met wet, paragraaf, prognose

 

jakkeren liefde, kunst en historie

 

onstuitbaar hun ballistisch circuit door!

 

 

 

Siberiëwaarts zal vannacht zijn koers zijn.

 

 

 

Zou de rechte dan toch het kortste parcours zijn?

(1959)

[p. 693]

Goya

Goya ben ik.
Aanvlagend over mijn land
heeft de agressor mijn oogkas gehavend tot bomgat.
Goya ben ik - de kommer.

De gonzende
schreeuw van oorlogswee
verzengde steden in ondergesneeuwd eenenveertig
van de eeuw negentienhonderd.
Goya ben ik - de honger.

Ik ben de strot
van het wijfje wier opgeknoopt lijf als een klok
sloeg op de loze dorpsmarkt.
Ik - Goya.

O trossen
der gramschap! Westwaarts zwalp ik in salvo's de as
van de gasten - de ongenoden!
En in het zwerk van gedachtenis ram ik mijn onwrikbaar gesternte
nagelvast voor altoos
en ben Goya.

(1959)