Tirade. Jaargang 19 (nrs. 201-210)

[p. 343]

J.H.W. Veenstra
Leo futuroloog

November 1968. Telefoontje van Leo. Hij is in Leiden, op uitnodiging van de universiteit en voor het plegen van iets wetenschappelijks. Hij blijft zelfs een week of wat en kreeg onderdak in het Eysinga-huis, een deftig verblijf voor universitaire gastarbeiders. We zouden dus een afspraak kunnen maken.

Akkoord, en als ik dan op de 30e voor de drempel van het Victoriaans afwerende herenhuis sta en niet zonder schroom aanbel, is het Leo zelf die opendoet. Met de bekende grijns, een ‘hi’ en een handgebaar dat op staanblijven duidt. Hij heeft een klein boekje in de hand en een potlood. Hij kijkt me onderzoekend aan en noteert iets in het boekje. Na het gebruikelijke afleggen van de binnenshuis overtollige kleding, geeft hij mij het boekje. ‘Hier 'n kadootje, speciaal voor jou geschreven, kijk maar.’ Ik zie twee in Leo's handschrift volgekrabbelde bladzijden, met een tekening die een raam zou kunnen weergeven, met onbegrijpelijke hiërogliefen onderaan en bovenaan iets kalenderachtigs, waaruit op het eerste gezicht 1 SUPI en 2 SUPI valt te lezen. ‘Dag Lieve jongen’, zegt een stripwolkje naast de 1 en de tekst vertelt me: ‘Ze is hier!! Ze kwam vannacht. Ze was hier en schreef dat, daar bovenaan. Ze is bij mij binnengevlucht. Het is ook zo griezelig buiten. Ik zie telkens dit, b.v. Ivo met een pet.’

De laatste konstatering klopte eksakt, maar de raadselachtige rest vergde toelichting; en dan nog een hermeneutisch vermogen waar ik tot op vandaag in ben tekortgeschoten. Buiten op het door Thomas Rap verzorgde boekje, dat voor de vriendenkring was bestemd en wel het vreemdsoortigste mag worden genoemd dat er ooit binnen onze grenzen is gedrukt, stond Agenda uit het jaar 2000. Uit de inhoud spreekt in elk geval de schim van een Vroman ons vanuit het jaar 2000 in beeld en woord toe met

[p. 344]

[p. 345]

[p. 346]

soms wel en soms niet begrijpelijke sinjalen.

‘Waarachtig! Deze agenda lag nog ongebruikt, de laatste levenden hebben jaren te ver vooruitgedrukt. Niet zoveel papier verknoeien, voor wie schrijf ik dit trouwens. Ja, voor wie? Maar er beweegt toch echt soms iets. Gisteren - nee, was het echt .111 puzi. Nee, het was vanavond nog .100 supi.’ Enzovoort.

De van een ondergegane beschaving resterende schim spreekt hieruit tegelijk de ‘nieuwelingen’ toe die misschien zullen landen en het zou Leo's schim niet zijn als hier niet de dwaaste opwellingen naast de diepzinnigste kultuurfilosofische uitspraken waren neergekrabbeld. En als er niet tussen spitse baldadigheden door pure poëzie opdook. Gezien de verdere tekst wordt de agenda dan toch een uniek middel van kontakt met een ander wezen en dubbelzinnig als Leo mag zijn, het hij de kans open een ekstra ring te sluiten door op een bepaalde pagina een halve regel wit te laten; waarop dan bij het overhandigen van het boekje een impressie van de begiftigde kon worden neergepend. ‘Er bestaat geen tweede zo’, voegde hij er in mijn geval goedhartig aan toe. Ook dat is in dubbele zin waar en ik reken op de nu al zich manifesterende Vroman-specialisten om me t.z.t. elke hiëroglief en kriptische krabbel per dissertatie duidelijk te maken. En na deze vingeroefeningen op agenda-formaat ontpopte Leo zich dan nog als volbloed-futuroloog en gedroomd mensenmaker in zijn Carnarium. Waarover ik nu maar zwijg; want daarin word ik als leek in fisiologisch opzicht, literair overbluft.