Tirade. Jaargang 16 (nrs. 173-182)

[p. 430]

[Vijf gedichten]

Heel vroeger

Vrouw De Wild ging 's middags rusten,
dan hing aan een haak in de muur
haar rijkgescharnierde kunstbeen:
het hangt aan de muur en het tikt,
om van het vergaan van de tijd
een duidelijk beeld te geven,
in mijn straat van de lage huizen
waar bloeiende meidoorns waren.

Op een werkplaats tussen planken
een hond in barensnood
door een tiental kinderen gretig
aangegaapt. Emmers water,
pijn die geleden werd,
om een beeld van de aanvang te geven
in de straat van de lage huizen
waar bloeiende meidoorns waren.

Gekke Toon kwam schrik aanjagen,
riep door een kier van de deur,
bezorgde de kleintjes een trauma.
Was veertig, leek nog maar veertien,
had een moeder zo klein zo oud
om een beeld van verdriet te geven
aan de straat van de lage huizen
waar bloeiende meidoorns waren.

[p. 431]

 

Een buurmeisje van zestien

 

mag slapen bij mij in bed.

 

Vier ouders vol argeloosheid,

 

en ik zes jaar. Geen streling,

 

maar nabijheid in overvloed

 

om een beeld van de liefde te geven

 

in mijn straat van de lage huizen

 

waar bloeiende meidoorns waren.

Willem Wilmink

[p. 432]

Marathonlopers

Voor Kees en Hans

De mensen zonder een zondebok
de mensen die het enkel
hebben voorzien op zichzelf
daartoe behoren, behalve
sommige filosofen
en sommige schizofrenen,
ALLE marathonlopers.

Krachtpatsers, doch zeer teder,
die als ze elkaar ontmoeten,
naar de stand van elkaars blessures
naar de vele achillespezen
zachtmoedig informeren.

De loper uit Ethiopië
ontzaggelijk afgetraind,
een 1 meter 60 lange
katoenen draad is hij
met een hoofd en ledematen.

De loper uit West-Duitsland
met fotomateriaal
en knipsels en documentatie
van alle marathons
sinds mensenheugenis.

De loper uit Engeland,
een anti-gentleman,
ziet er uit of hij dag en nacht
in kolenmijnen traint,
door ondergrondse gangen
eindeloos dravend.

[p. 433]

 

Saamhorige lotgenoten

 

gaan ze met hun allen

 

langs bos en hei, vals plat,

 

klinkers en asfaltstraten,

 

passerend, voorbijgelopen,

 

gewikkeld in gevecht met

 

hun polshorloge.

 

 

 

In het stadion aan de finish

 

blijven ze binnenkomen

 

nog lang nadat het publiek

 

op een enkeling na is vertrokken,

 

nog lang nadat de speaker

 

gestopt is met namen noemen.

Willem Wilmink

[p. 434]

Drie liverpoolse gedichten
Vrouw Engeland je hebt een leuke dochter

(voor Allen Ginsberg)

Engeland's mooiste dochter liet aan de rivier
haar aanlegsteiger in 't water bengelen

De dochters van Engeland
komen per metro naar het CS
lopen de pier af eten knakworst
schrijven ‘met Best in het nest’ op een muur in Mathew Street

Marineblauw ondergebroekte van school
maakt plaats voor doorzichtige werkjes, klaar voor de nacht

De dochters van Engeland
voelen het maanlicht van Bebington over hun hoofden dreunen
en werpen hun kauwgum weg voor de laatste kus

In 't middaguur doen ze een dutje in St Johns Gardens
waar ouden van dagen onder hun rokken kijken
Ze kammen hun donkerblond haar in slaapkamers van de voorstad
poederen tedere tepels - zál het gebeuren vanavond?
wurmen hun lichaam in jurken of truien
paars in de snackbar, lila in het café

Engeland's dochters
verzinnen alvast een uitvlucht voor angstige ouders

[p. 435]

 

Engeland's dochters

 

nemen het dageraadsveer naar de volgende dag

 

dubben over wat gebeurde

 

dubben over wat niet gebeurde -

 

blauwe kickers weer aan over bruine enkels

 

bruine kousen weer vast aan de blauwe gordels

 

 

 

Prachtige jongens met rode guitaren

 

musiceren tussen de sterren

 

 

 

Dat rockt en rollt

 

en staat en valt

 

en bidt en hoopt

 

en ligt en loopt

 

 

 

Vrouw Engeland je hebt een leuke dochter.

Adran Henri vertaald door Willem Wilmink

[p. 436]

Tante Maartje

Als de r in de maand kwam had tante Maartje
een extra deken voor al haar meubels
dat ze het warm en gezellig hadden.
Haar minnaar was Mussolini haar leven
was rooskleurig zolang het onopgemerkt bleef.

Vakkundige neurologen
met zachte blauwe ogen
met vriendelijke stemmen
en kleine witte handen
en grote groene auto's
vertelden dat een shockterapie
haar opknappen zou,
en ja...

Na vijftien jaar terapeutische tranen
en een navenant aantal kwartjes
in de ziekenhuismeter
stopt tante Maartje
haar meubels niet meer in
en kust geen stoel meer welterusten
en ze geeft toe
dat die affaire met Mussolini,
dat ze daar fout aan deed,
vooral ook gezien in het licht
van haar voorgenomen verloving
met wijlen de paus.

Roger McGough vertaald door Willem Wilmink

[p. 437]

En soms gebeurt het

En soms gebeurt het dat je vrienden bent en dan
geen vrienden bent
en vriendschap is voorbij.
en hele dagen gaan verloren, en daarin
een fontein die zich leegspuit

En soms gebeurt het dat er iemand van je houdt
en niet meer van je houdt
en liefde is voorbij.
en hele dagen gaan verloren, en daarin
een fontein die zich leegspuit in het gras

Soms wil je haar wat zeggen gaan en dan
wil je niet wat zeggen
en de gelegenheid is al voorbij.
Dromen die opvlammen en plotseling weer doven

Of het gebeurt dat je nergens heen kunt en dan
ergens heen kunt
en je bent er al voorbij.
De jaren vlammen op en zijn gedoofd
vlugger dan een minuut

Met lege handen
vraag je je af of dit zo doorgaat en dan
niet meer zo doorgaat
of het nooit ophoudt.
En een fontein spuit zich leeg in het gras.

Brian Patten vertaald door Willem Wilmink

[p. 438]

Aantekening

Over de pop-dichters van de Liverpool Scene is nadere informatie te vinden in Raster, III/4, winter 69/70, p. 467-472. Vrouw Engeland je hebt een leuke dochter en Tante Maartje vertaalde ik uit de aan deze dichters gewijde bloemlezing The Mersey Sound, Penguin Modern Poets 10, 1970⁶. En soms gebeurt het is afkomstig uit een door Patten zelf samengestelde keuze uit eigen werk, gemaakt ter gelegenheid van het Rotterdamse poëzie-festival van juni 1972, en aldaar als stencil verspreid. Op dat stencil staat het gedicht zowel in origineel als in de vertaling van Bob den Uyl. Zijn vertaling en de mijne vertonen enkele overeenkomsten. Ik heb die niet willen wegwerken, om de tekst geen schade te doen.

Willem Wilmink