kunstenaar meer over, maar alleen nog de ‘artiest’, die met vormen en kleuren zijn verbluffende spel speelt.
Rodin was zich dat bewust, toen hij in een gesprek zijn mening gaf over de schoonheid van een tekening. Nooit is een tekening op zichzelf mooi. Zij is het alleen door de waarheid, door de innerlijke belevenis die zij tot uitdrukking brengt. Sommige bewonderen de aan invallen rijke, geroutineerde artiest die fraaie, maar volkomen lege contouren trekt en zijn bevallige arabesken poneert als fraaie tekening.
Er is in de tekening een stijl - een handschrift - zoals in de literatuur. Een stijl die gezocht is en gekunsteld - die stijl wil zijn - met de bedoeling om indruk te maken, is slecht. Alleen die stijl is goed, die terugtreedt achter het onderwerp, die de aandacht van de beschouwer vestigt op de werkelijkheid die in de tekening is vastgehouden.
De schoonheid van een tekening ligt in haar gehalte aan waarheid. Het métier dient alleen tot iets, wanneer het verbergt wat de kunstenaar kan en weet. Wanneer het hem in staat stelt tot die laatste eenvoud en nauurlijkheid die tegelijk het laatste woord zijn in de kunst. Ro Mogendorff's tekening heeft die morele grandeur, hier aangeduid. Heeft die waarachtigheid èn het kunnen dat terugtreedt achter de eenvoud van het ongezochte. Hiermee treedt zij de erfenis aan van wat altijd de grootheid van het tekenen in Holland heeft uitgemaakt. Niet de bekoorlijke lijn van Raphaël, niet diens klassieke schoonheid. Maar de schijnbare lelijkheid en - nogmaals - de morele grandeur van Rembrandt. Een schoonheid die gehecht is aan lompen, aan de rimpels van een oud gelaat, aan de kromme wortels van een boom, aan een onaanzienlijk landschap, een scheve hut of een onooglijk naakt.
Hard en kantig kan haar lijn zijn, maar hij is levend, die lijn. Hij is niet de schone dood gestorven der welgevalligheid. Noch die van een gave rust of van een zelfingenomen sierlijkheid. Hij leeft - fel en weerstand oproepend - vol onrust: soms gebroken, soms omzichtig, soms verliefd, soms met een humor die geen pointe zoekt. Soms toornig. Maar levend - met alle dissonanten, daarbij inbegrepen.
Ro Mogendorff... Zij is naar Israël gegaan, het enige land dat zij wilde zien. Zij kon er vrijer en directer werken dan in Holland. Zij is terug, in Amsterdam. Als iets mij hechtte, aan
Auteursrechtelijk beschermd
