Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 6

[p. 181]

Kunst- en letternieuws.

Het 26^e Nederlandsch Congres zal van 26 tot 29 Augustus in Nijmegen gehouden worden. Reeds zijn de oproepingen over Zuid en Noord verspreid en het is te verwachten dat ze talrijk zullen beantwoord worden. Het 26^e Congres in de heerlijke oude stad Nijmegen zal voor zijn 25 voorgangers niet moeten onderdoen.

_* * _*

Siddhârtha of de Ster van Indië, historisch tooneelspel in vier bedrijven en zeven tafereelen, door G.D. Minnaert, algemeen voorzitter van het Willems-Fonds, en J. Minnaert, leeraar aan de Normaalschool te Gent, bekwam den prijs in den driejaarlijkschen gouvernementeelen wedstrijd voor letterkunde.

_* * _*

A. De Jaegher, leeraar te Poperinge, heeft uitgegeven een practisch ingericht Hulpboekje voor Jonge Kruidenlezers (Antwerpen: Ndl. Boekhandel, 0,50 fr.). De inhoud is: 1^o groeiplaatsen der planten, 2^o bloeikalender, 3^o rangschikking der planten.

_* * _*

Van H. Ledeganck is verschenen: Het Praalgraf met de twee Roosjes, eene ware, zielroerende geschiedenis (Gent: Snoeck-Ducaju, 0,80 fr.).

_* * _*

Toch! comedie in één bedrijf door D. Claeys is tot het genot der Staatspremiën toegelaten (bij den schrijver, 35 Vifquinstr., Brussel, 1 fr.).

[p. 182]

_* * _*

Dezer dagen kwam van de pers de 6^e druk (l1^e tot 15^e duizend) van de Stenografie van Rients Balt, door zelfonderricht in weinige uren aan te leeren (Den Haag, Rients Balt, ƒ 0,80).

_* * _*

Onlangs verschenen de volgende werken van Jacob Stinissen:

1)	Lessen van Gezondheidsleer in de Lagere school. Lier, J. Van In; deel 10,20; deel II 0,40; deel III 0,45.
2)	Fabelen en andere Kindergedichtjes, met penteekeningen van Al. Van Neste. Gent, Van der Poorten, - fr. 1.
3)	Een Vlaamsch Album voor de Vlaamsche Jeugd, met penteekeningen van Al. Van Neste. Antwerpen, G. De Vreese, - fr 1,25.
4)	De Normaalschool te Lier in de Nederlandsche Taalen Letterkunde, een lijvig boekdeel, gedrukt op fraai papier en versierd met de portretten van De Coster, Van Beers en Sleeckx. Lier, J. Van In, - fr. 3,25.
5)	Kijkjes in de Dierenwereld, met penteekeningen van Alf. Van Neste. Antwerpen, G. De Vreese, - fr. 0,70.

Om eerlang te verschijnen van denzelfden schrijver:

Antwerpen en zijne merkwaardigheden, een lijvig boekdeel, met talrijke teekeningen versierd.

_* * _*

Verschenen bij de firma L. Janssens' Zonen, van Antwerpen:

Jan Bruylants, Hoovaardigheid, comedie in 3 bedrijven.

G. Springael, In Gheel gestorven, geprimeerd blijspel in 1 bedrijf.

Naakte Beelden, tooneelstuk in 1 bedrijf, door L. Lievevrouw-Coopman.

Betere Tijden, tooneelspel in 1 bedrijf, door L. Slock.

Moederhart, drama in 4 bedrijven, door Nestor De Tière en

De Leemkruier, drama in 4 bedrijven, door Lodewijk Scheltjens.

Prijs van ieder nummer: 2 fr.

[p. 183]

_* * _*

De 19^de en 20^e afleveringen van Prof. Fruin's Verspreide geschriften bevat zijne opstellen over Hugo de Groot en zijne vrouw Maria Van Reigersbergh en over de jeugd van Louise Henriette d'Orange alsmede een verhandeling over de oorlogsplannen van prins Willem II na zijn aanslag op Amsterdam in 1650 ('s Gravenhage, Martinus Nijhoff).

_* * _*

Naar aanleiding van Dr. Kernkamps boek Over Robert Fruin heeft de heer Sam. Muller, de bekende rijksarchivaris van Utrecht, een belangrijk stuk geschreven: Fruin-Studiën, waarin hij ook de beruchte Gids-artikels van Dr. Byvanck bespreekt.

_* * _*

Mevrouw Logeman, de echtgenoote van den bekenden Gentschen hoogleeraar, heeft twee belangrijke romans van den Deenschen schrijver Herman Bang in het Nederlandsch vertaald.

_* * _*

De 7^de afl. van Prof. Jan ten Brink's groot werk Romans in proza handelt vooral over Daniel Defoë's Robinsin Crusoë (1719) en zijne ontelbare vertalingen en navolgingen (Leiden, Brill).

_* * _*

Een vijfde herziene druk van In dagen van strijd wordt door den boekhandelaer D. Bolle te Rotterdam aangekondigd.

Deze beroemde historische roman van A.S.C. Wallis (pseudoniem van Mej. Opzoomer) handelt over het tijdvak der laatste jaren van de landvoogdes Margareta van Oostenrijk in de Nederlanden en de eerste maanden van Alva's schrikbewind. De eerste uitgave van In dagen van strijd verscheen in 1877 en maakte alsdan reeds eenen zeer groolen opgang.

[p. 184]

_* * _*

Te Aarlen is een Vlaamsche tooneel- en letterkring opgericht.

_* * _*

Van Frans Deckers (Reizigersstraat, Tienen) verschijnt binnen kort eenen bundel gedichten: Jonge Loverkens (prijs: fr. 1.50).

_* * _*

N^rs 8 en 9 van Flandria's Novellen Bibliotheek bevatten de bekende novelle Miss Arabella Knox van den Nestor onzer Zuidnederlandsche letterkunde, D. Sleeckx en Het Geheimzinnig Kistje, een novelle van G.D. en J. Minnaert.

_* * _*

Van A. Vermast verscheen het 3^e deel van zijne Aardrijkskunde voor middelbaar en lager normaal Onderwijs, bewerkt naar 't programma van '97 voor de middelbare scholen. Dit deel handelt over België en cosmographie en wordt verduidelijkt door kaartjes, zichten, diagrammen, enz. ten getale van 137 (Gent, I. Van der Poorten, 1901).

_* * _*

De Jury aangesteld voor het toekennen van den vijfjaarlijkschen prijs van vaderlandsche geschiedenis had de werken van prof. Pirenne (Histoire de Belgique) en van ridder de Borman (Les échevins de Liège) eenparig ex aequo bekroond; doch de Minister van Binnenlandsche zaken wilde geen twee prijzen van 5000 fr. toekennen en beval aan de Jury tusschen beide schrijvers te kiezen.

Daarop heeft de Jury met 3 stemmen tegen 2 den prijs aan Prof. Pirenne alleen toegekend.

_* * _*

Onze lezers kennen de Studentenliederboeken van Coers en van Heyndrickx.

[p. 185]

Dezer dagen verscheen te Brussel bij den muziekuitgever Katto eene soort van Belgisch tweetalig Commerzbuch (fr. 7,50), dal uitgaat van eenen studentenkring Lovania, die de Duitsche gebruiken aan onze Hoogescholen wil overplanten en vooral het zingen in koor bij pot en glas in eere brengen.

De titel is tweetalig: Liederenboek der Belgische studenten - Chansonnier des étudiants belges.

Het beval 800 nummers, waaronder alle mogelijke en onmogelijke, oude en nieuwe, officiëele en geheime, ernstige en luimige, verhevene en platte.

_* * _*

Verschenen: Phonetische Woordenlijst der Nederlandsche taal door B. van Dantzig, solo- en zangleerares, onderwijzeres aan de openbare vormschool voor onderwijzeressen te Rotterdam (Groningen, Wolters.)

_* * _*

Dezer dagen verscheen het tweede deel der Fransche vertaling van de beroemde History of the Inquisition in the middle Ages van den Amerikaanschen geschiedschrijver Lea, te Philadelphia in 1888 van de pers gekomen.

Te gelijk verscheen in Duitschland een lijvige bundel stukken over de geschiedenis der heksen in de middeleeuwen: Quellen und Untersuchungen zur Geschichte des Hexenwahns und der Hexenverfolgung im Mittelalter.

Beide werken, in zuiver wetenschappelijken vorm en geest opgevat, jagen den lezer eene huivering door het lijf, bij de gedachte dat er zooveel eeuwen geweest zijn, waarin de onfeilbare Kerk ongestraft het menschdom zoo vreeselijk heeft mogen folteren en vermoorden.

_* * _*

Onder de nieuwe uitgaven in Noord-Nederland maken vooral opgang:

Babel van Louis Couperus.

[p. 186]

Na het ontwaken van Freule Anna de Savornin Lohman.

Doodendans van Stijn Streuvels (pseudoniem van den Avelgemschen pasteibakker Frank Lateur).

_* * _*

Verschenen: Pol de Mont, Drie groote Vlamingen: Hendrik Conscience, Jan van Beers en Peter Benoit (Brussel, Lebègue).

Georges Eekhoud, Peter Benoit, sa vie, son esthétique, son enseignement, son oeuvre. (Brussel, Monnom.)

_* * _*

Van mevrouw M. Lievevrouw-Coopman, hoofdonderwijzeres, verscheen: Voorheen en thans, met teekeningen van Karel Doudelet; een vervolg op Hier en elders (Gent, I. Van der Poorten, 1901).

_* * _*

In de aflevering 4 van Jezuieten-Rechtvaardiging door Dr. W. Zuidema (De Jezuiten-Gruwelen van A.B. de B. getoetst aan de Geschiedenis) worden de Jezuieten beschouwd als ‘de voornaamste aanstokers van den dertigjarigen oorlog’ (Utrecht, A.H. ten Bokkel Huinink).

Inhoud van Tijdschriften.

(W., M., 2M., 1/2M. = wekelijks, maandelijks, tweem., halfm.)

Hollandsche Revue (Haarlem, Loosjes, M., geïll., 16,25 fr.), Mei '01, o.a.: Dr. C. Snouck Hurgronje; - wereldgeschiedenis; - belangrijke onderwerpen (de werking van syndikaten, pleidooi voor de droogmaking der Zuiderzee); - karakterschets (Dr. H. van Capelle; - revue van 46 Ndl. en 17 vreemde tijdschriften; - het boek van de maand (Ontwerp-program voor de Ndl. koloniale politiek door H.H. van Kol); - boekentafel.

De Natuur (Utrecht, Broese, M., geïll., 8 fr.), Juni '01, o.a.: Over firmament-fotogratie; - ontstaan van paarlen; - behangersbijen; - verschijnselen der radioactieve stoffen; - sterrenkundige mededeelingen!; - recensie en correspondentie.

De Violier (Antwerpen, Lange Leemstraat 499, 1/2 M., 2 fr.), Juni '01: bellettrie, tooneelnieuws, kroniek.

[p. 187]

Dietsche Warande en Belfort (Gent, Siffer, M., 8 fr.), Juni '01, o.a: † Kanunnik Maertens; - de Islam op Atjeh; - de begrafenis bij de oude Germanen; - Nd.-Ndl. kroniek; - bellettrie; - boekennieuws en kroniek.

La Belgique coloniale (Brussel, r.d. Trône, W., geïll., 7 fr.), Juni '01, o.a.: la question du Congo en section centrale; - le colonial office; - régime colonial nollandais; - le pays des Batetela; - à travers revues et journaux; - bulletin commercial; - nouvelles congolaises.

Hygiënische Bladen (Amst., J. van Rossen, M., 10 fr.), Juni '0l, o.a.: Woningwet; - is vegetarische leefwijze mogelijk en doelmatig; - algemeene dienstplicht ook voor vrouwen; - kroniek, bibliogr., varia.

Le Mouvement hygiénique (Brussel, Lamertin, M., 8 fr.), Juni '0l o.a.: Projet de loi sur l'art de guérir; - la pelade et l'hygiène des chem ns de fer; - chronique, bibliogr., nécrol.; bulletin de la société belge de tempérance.

Revue bibliographique belge (Brussel, Schepens, M., 3 fr.), in ieder n^r: chronique; - bibliogr. belge; - périodiques belges; - bibliogr. étrangère; - périodiques étrangers; - annonces.

De Vlaamse School (Aatw., Buschmann, M., geïll., 10 fr.) Juni '0l, o.a.: Arnold Böeklin; - Eersaeme en Deugdelijke Liedekens uit Oudt-Antwerpen; - bibliogr.; - nieuws; - vele mooie platen.

De Turner (Antw., Montignystr., 44, 1/2 M., 2 fr.), Juni '0l: turnbelangen in de school en in de vereenigingen.

Neerlandia, orgaan van het Algemeen Nederlandsch Verbond (Uitgeversmaatschappij Nederland, M., 2,75 fr.), in ieder nr: mededeelingen over de afdeelingen van het Verbond; - nieuws uit de verschillende streken van Groot Nederland.

Letterkundig Overzicht (Antw, Ndl. Boekhandel, 2 M, 2 fr.), in ieder n^r: Ndl. boeken in Holland en België verschenen; - Fransche boeken in België verschenen; - voornaamste boeken uit Frankrijk, Engeland en Duitschland.

School en Leven (Groningen, Wolters, W, geïll., 8 40 fr), Juni '01 o.a.: Speelgoed afnemen; - school en onderwijzer bij beschaafde volken; - in de studeerkamer; - is een kostelooze opleiding uitsluitend voor onderwijzers gewenscht? - reinheid; - liederen met muziek; - onnoodige gruwelen in voedsel, mode en sport; - ons onderwijs; - bibliogr.