Tijdschrift van het Willems-Fonds. Jaargang 1

Afdeeling Nieupoort.

Verslag der Concert-Voordracht van den 18 October 1896, ter gelegenheid van het twintigjarig bestaan der Afdeeling.

Het Bestuur der Afdeeling had besloten dezen twintigjarigen strijd op Vlaamsch gebied plechtig te vieren door een concert-voordracht, banket en dansfeest. Men zou juist te 4 uren aanvangen met het concert. Gansch de benedenzaal was ingenomen door de leden van het Willems-Fonds met hun vrouwen en kinders; zelfs verscheidene leden der omliggende gemeenten hadden den oproep der Afdeeling beantwoord. - Volgens oud gebruik opende de Philharmonie het feest door het spelen van haar lijfatuk, dat kunstvol uitgevoerd werd en buitengewonen bijval genoot.

Het 2^de punt van het programma werd behandeld door den heer Voorzitter P. De Swarte, die in eene kernachtige wel doordachte redevoering, den strijd vande Afdeeling Nieupoort afschilderde. Zijne rede werd menigmaal door het handgeklap der aanhoorders, die met bijzondere belangstelling de geschiedenis van hunne Afdeeling vernamen, onderbroken.

[p. CLXXI]

Philips Van Artevelde werd door den heer Bulteel, zanger te Gent, met eene krachtige mannenstem kunstig gezongen; zyne machtige tonen dreunden door de ruime zaal en maakten diepen indruk op de aanwezigen.

De heer Eugeen Van Damme, insgelijks van Gent, verwierf ongemeenen bijval met zijne, recht boertige alleenspraak: Ik blijf Vlaming. Vele fijne schertsen kwamen er in voor tegen de verfransching; zij waren zoo geestrijk en kluchtig dat het publiek zich niet kon weerhouden zelfs gedurende hunne uitvoering ze langdurig en luidruchtig toe te juichen.

Nummer 10, solo voor clarinet was aangeteekend voor den heer L. Puppynck, 1ⁿ prijs van het conservatorium te Gent, een jong kunstenaar van Yeurne die door zijne behendigheid en vlugheid in. het spel, door zijne juiste, moeilijke en gevoelvolle muziek de gansche zaaL in verrukking, bracht.

De heer Emile Wuilliaume, van Gent, dien wij reeds vroeger in andere omstandigheden, hadden leeren kennen door zijne fijne keus van bevallige volksdeuntjes trok zich weder bijzonder wel uit den slag met zijn kluchtlied Margarine en bewees eens te meer dat hij met recht onder de bekende kluchtzangera van Gent mag gerekend worden.

Tusschen het 1^e en 2^e deel werd het woord genomen door den heer D^r P. Tack, van Antwerpen,, die handelde over den huidigen toestand der liberale partij in België. Zijne-redevoering was goed. samengevat, voorgedragen in zuiver vloeiend Nederlandsch en werd door de aanwezigen met veel belangstelling aangehoord. Hij wees op de oorzaken van den tijdelijken ondergang der vrijzinnige partij en toonde de middelen aan om dit verval te keer te gaan; in gepaste bewoordingen deed hij klaar en duidelijk uitschijuen dat de liberale partij de eenige onafhankelijke is, gesteund op gezonde princiepen in tegenstelling met de socialistische en katholieke partijen, welke gebonden zijn de eene door haar economisch stelsel en de tweede door het dogma; de liberale partij moet en zal herleven, zij alleen is in staat het algemeen welzijn van de menschheid te bewerken. Het onderwerp, alhoewel min of meer afgetrokken, werd door het publiek begrepen en na de-Slotrede levendig toegejuicht.

Na de tusschenpoos en hij de opening van het 2^e deel van

[p. CLXXII]

het concert nam de heer J. Vercoullie, Algemeen Secretaris-Schatmeester van het Willems-Fonds, die met den schrijver der Afdeeling Nieupoort door het Algemeen Bestuur afgevaardigd was, het woord om aan de tegenwoordig zijnde personen het hooge doel van het Willems-Fonds te herinneren en hen aan te wakkeren de krachtige werkzaamheid van de Afdeeling Nieupoort steeds hulp te verleenen en te ondersteunen, daar slechts aanhoudend en verstandig werk goede vruchten kan afwerpen. In eene welgelukte vergelijking deed hij het publiek begrijpen, dat de werking van het Willems-Fonds tegenover de onwetendheid en het bijgeloof mag vergeleken worden met den arbeid van den visscher of den zeeman, die dagelijks moet kampen tegen de woeste wilde zee voor een schamel stukje brood.

De strijd van den mensch tegen de zee verslindt vele krachten, kost vele levens, maar wie zegt ons dat de kunst van den ingenieur niet eens schepen zal bouwen die niet kunnen vergaan, evenals ze nu reeds berekeningen maakt om de groote zeewegen te verlichten als Parijsche boulevards? Dan zal de mensch meester zijn over de zee; zoo ook zal onze strgd, hoe moeilijk hij weze, als hij maar aanhoudend en vastberaden is, ons heerschappij geven over den onmetelijken oceaan van de onwetendheid en het bijgeloof.

Die vergelijking was zoo treffend, die taal zoo sierlijk en zoo boeiend dat meestal de aanhoorders gemoedelijk aangedaan waren en verscheidene malen luidruchtig deze aanspraak onderbraken.

Het muzikaal gedeelte werd voortgezet door de zooeven genoemde liefhebbers van muziek en kunst en al de opgevoerde stukken genoten den ruimsten bijval; het einde van het concert volgens het oud en heilig gebruik sloot met het lied van het Willems-Fonds begeleid door den heer Hoefman, een echt verdienstelijk klavierspeler, en medegezongen door hetgansche publiek dat opgeruimd en blij van geest krachtig zijne stem deed weergalmen.

Daarmede was het feest nog niet ten einde. Zooals reeds werd aangestipt, zou deze heuglijke dag niet voorbijgaan zonder een banket en dansfeest. Ruim vijftig leden hadden voor het feestmaal, dat in het Gasthof ‘l'Espérance’ zou plaats hebben, ingeschreven, waaronder de vrouwen talrijk

[p. CLXXIII]

vertegenwoordigd waren hetgeen wij met groote voldoening vaststellen. Om 8 uren was iedereen op zijn post aan tafel. De spijzen en de wgn waren goed en smaakten lekker.

De eerste heildronk werd voorgesteld door den heer Voorzitter aan den algemeenen Voorzitter, de ziel van het Willems-Fonds, den heer Julius Vuylsteke, die ongelukkiglijk om gezondheidsredenen in ons midden niet kon aanwezig zijn; aan den heer Van Driessche, één der stichters onzer Afdeeling, den moedigen overtuigden Vlaamschen strijder en vriend welke in menigvuldige omstandigheden ons ter zijde heeft gestaan wanneer het er op aankwam de gegronde grieven der Vlamingen bekend te maken; aan den heer en vriend Achiel Van Lede welke door den rouw zijns vaders belet was zich bij onze feestelijkheden te vervoegen, den gewezen secretaris welke zich steeds zoo ijvervol en getrouw van zijne menigvuldige plichten heeft gekweten; aan het Algemeen Bestuur van Gent vertegenwoordigd door onzen vriend, den heer J. Vercoullie; aan de Koningin, Prinses, Koning en Prins; aan de tegenwoordige vrouwen welke door hunne tegenwoordigheid bewijzen dat zij belang stellen in het streven van het Willems-Fonds; en aan den heer Gommers, een onzer oude leden, welke zich insgelijks per brief doet verontschuldigen! Deze heildronk werd langdurig en luidruchtig toegejuicht.

De heer J. Vercoullie vraagt het woord om den achtbaren, onvermoeibaren en ijvervollen strijder, onzen Voorzitter, den heer P. De Swarte, openlijk hulde te brengen. Overal onderscheidt hij zich in de verdediging der Vlaamsche belangen; altijd is hij de eerste en de laatste op vergaderingen, voordrachten en feesten, steeds even belangloos, enkel gedreven door den plicht; zijn werk is standvastig en onverpoosd en zonder overdrijving mag men zeggen dat hij het lichaam en de ziel is van de Nieupoortsche Afdeeling, die als voorbeeld mag aangestipt worden in de Jaarboeken van het Willems-Fonds. DeheerVercoullie besloot mette drinken op den voortdurenden bloei van het Nieupoortsche Willems-Fonds en van zijnen Voorzitter. De gansche zaal begroette deze rede door langdurig handgeklap.

De Secretaris geeft onmiddellijk daarna lezing der brieven aan de Afdeeling toegestuurd door de heeren Van Driessche,

[p. CLXXIV]

Van Lede en L. Gommers en stelt een heildronk voor op de gezondheid der heeren De Brauwere-Kesteloot, ondervoorzitter der Afdeeling Nieupoort, en L. Houvenaghel, welke insgelijks medestichters zijn der Afdeeling en gedurende 20 jaren onder het geleide van hunnen Voorzitter onafgebroken de belangen van het Willems-Fonds hebben voorgestaan, de eerste als bestuurlid, de tweede als bestuurlid en voorbeeldig bibliothecaris; in deze hoedanigheid, hebben zij menigvuldige onschatbare, misschien al te veel miskende diensten bewezen aan onze Nieupoortsche Afdeeling en hebben zij recht op onzen welgemeenden dank. Wij hopen het genoegen te hebben binnen vijf jaren, ter gelegenheid van ons 25-jarig bestaan, meer breedvoerig die diensten te kunnen herinneren. Onze woorden verwierven de algemeene goedkeuring en werden door handgeklap bekrachtigd. - De heer De Brauwere-Kesteloot bedankt den heer Secretaris in zijnen persoonlijken naam en in dien van M. Houvenaghel voor den lof hun toegestuurd. Hij vindt dien onverdiend, zeggende dat zij enkel gehandeld hebben uit liefde voor de Vlaamsche taal en hare rechten, uit plichtgevoel, en dat zij zullen voortgaan op dien weg om het edel doel in het Artikel I van de Grondslagen van het Willems-Fonds vervat, getrouw na te leven. Luidruchtige toejuichingen vallen den spreker te beurt.

Het uur breekt aan, om aan het dansfeest te denken en stoetsgewijze vertrekt men opgeruimd naar het lokaal van het Willems-Fonds. - Of er geflikkerd werd, of er geestdrift heerschte in de ruime zaal, waar er dien dag zooveel goed werk voor en door het Willems-Fonds verricht was, hoeft ternauwernood gezegd te worden. Men danste tot ‘s morgens vroeg en menigeen keerde gelukkig huiswaarts, den wensch uitdrukkende dat de Afdeeling van het Willems-Fonds te Nieupoort nog vele zulke vreugdevolle dagen in haar geschiedboek moge neerschrijven.