| |
Het spionnetje.
October-spionnetje.
Officieele belangrijke aankondiging!!
Eindelijk, eindelijk zal de oude wereld, die begint te vermolmen en te verweren, op den 23 Mei 1854, toch eens vergaan - luidens de dagbladen, - aldus bepaald en vastgesteld ten overstaan van schepenen en raden. - We hebben dus nog maar één wintertje voorhanden - vrienden! - om onze rekening te maken met den Hemel en de aarde. - 't Is jammer, ellendig jammer, dat de annonce zoo laat komt - want -: de zaken tusschen den Rus en den Turk, de uitvinding van Ericson, de doorgraving van Panama's zeeëngte, de quaestien der formulieren, de belangen der Hervormde synode, de toepassing der Bisschopswet, de wet op het armbestuur, en de verchristelijking van Java, de inneming van Pe king door de insurgenten, alle financieele toekomende handelingen van het Gouvernement met de Nederlandsche Handelmaatschappij, de handelingen der maatschappij: Tot Nut van 't Algemeen, de theorien en praktijken van de heeren Groen, Thorbecke, Stahl, keizer Nikolaas, en den groothertog van Toskane, en Lord Palmerston - - helaas! helaas! dat alles kan onmogelijk, waarachtig met den besten wil, onmogelijk vóór den 23 Mei eerstkomende, behoorlijk op orde zijn, en in dier voege getermineerd, dat men gereed en à prendre is, om in massa - ergens anders - b.v. naar den Orion of Sirius, de hemel weet waarheen - overgemaakt te worden. - Daarom hopen wij, om den wille van al de genoemde belangen, en heeren potentaten, dat er een drukfout ingeslopen zij in het cijfer van het jaartal, en verzoeken onze
| |
| |
courantiers die zaak eens naauwkeurig en ernstig na te zien, en de verontruste wereld - officieel - gerust te stellen.
De Morgenster en het Metalen kruis.
Men verneemt, dat de Morgenster hare opgaande stralen ook op een groot metalen kruis, dat thans alom aan den weg staat, heeft geworpen, en dat het gepoetste en blinkende metaal den ochtendzonnegloed heeft teruggekaatst, en wel zoo sterk - (repercussie) - dat een protestantsch tabakspijpje is ontstoken, en men heeft ontwaard eenigen damp en rook - en wat heete asch.
Niet buiten uw rol! Een dagblad uit Calais deelt de officieele waarschuwing mede van wege de hooge overheid, en vermaant de tooneelspelers ernstig, om zich te houden aan de bewoordingen hunner respectieve rollen, zonder deze door willekeurige bijvoeging uit hun verband te rukken.
Dit bevel der hooge overheid is zeer toepasselijk en allerheilzaamst op en voor alle - spelers op 's werelds schouwtooneel: de geestelijke, de wereldlijke, de staatkundige, de wetenschappelijke. Houdt u toch aan de zaak, die gij voorstaat en niet altijd verstaat, of begrijpt; houdt u ten minste aan uwe rol - en grijp niet over uit uw van buiten geleerd en ingepompt, conservatief of liberaal komedieboekje, in een tegenoverstelde rol - waardoor alles bedorven wordt - en voeg er liefst niets meer bij, dan men u bepaaldelijk voorschreef, - vooral niet, als het rijmen moet met zekere inzigten, die gij van den heer regisseur, tooneelmeester, ontvangt, - en behoorlijk in de maat moet opzeggen.
| |
November-spionnetje.
Kostbare archieven, historiestukken, ja pauselijke bullen, als kardoezen en patronen voor Frankrijks artillerie!
Waarbij is geboord en geïnterpelleerd de minister van oorlog - en de Muze der geschiedenis naast Z. Excell. stond te weenen. - De kostelijke, onwaardeerbare brieven en acten van vroegere eeuw - diezelfde stukken, waar menig bibliophile of wanhopend archivarius zich schier blind en gek naar gezocht heeft - deze documenten geperst en gescheurd, met leelijk zwart buskruid of schroot gevuld, - en bestemd om in den duisteren, gapenden muil der moordende kartouwen gestopt te worden - ongehoord! en toch weder ironisch-tragisch - als we ons voorstellen dat vroeg of laat, de vijanden, b.v. de Engelschen of Russen, met warme, brandende pauselijke bullen, of stadshandvesten, of koninklijke en hertogelijke brieven en autographen - worden beschoten! - de geschiedenis in de mortieren! - de konstabel en artillerist - onwetend - een ongepatenteerde archivarius!!
Levensvraag des tijds: - Staat de aarde stil, of staat ze niet stil?
Mensch der negentiende eeuw! voor driemaal vijftig cents kunt ge u drie geschriften aanschaffen, ten einde deze zaak worde onderzocht. - Dr. Schöpfer zal u bewijzen, wat de doctor uit den Haag, en de ongenoemde ook - en Galilei ook - loochenen. - Gij zult in groote twijfeling geraken, of onze planeet - halte houdt in het hemelruim, dan of ze de eindelooze, de zoo juist afgebakende walz en polka, altijd blijft voortzetten, hoewel in eenzaamheid, altijd op verren afstand vergezeld door dame Luna. - Het hoogere vraagstuk moest eindelijk beslissend opgelost, en wel vóór den 23 Mei (Zie hierboven), als wanneer er clôture finale zal zijn van den zesduizendjarigen ommezwaai. - Intusschen blijve men verzekerd, op zeer tastbare gronden, dat zelfs dan als de aarde stilstond, stokstijf als een
| |
| |
paal - alles wat er op is, en zich bewegen kan, niet stilstaat, en zich omstreeks 1854 in zeer geweldige physieke, intellectueele, financieele en martiale rotatie bevindt - zelfs zoo sterk, dat de oude, verjaarde, verkoolde en inwendig uitgebrande wereldbol, daardoor alleenlijk reeds mede aan het draaijen zoude kunnen geraken.
Jagtpartijen.
Wat beteekent het toch, eilieve! - dat gedurende dezen herfst, de koningen, en voornamelijk twee keizers, als Nimrods onzer eeuw, geweldige jagten aanleggen, zoodat de dagbladen het getal der slagtoffers hairklein opgeven -: zooveel wild door koninklijk of keizerlijk lood geveld? - Is dat ter afleiding van knellende staatszorg - of een somber, bedenkelijk voorspel van de groote aanstaande menschen-par-force-jagt - waarop ons de eerste, tweede, derde, vierde, vijfde uitgave van den ‘Worstelstrijd der natien’ voorbereidt? - ‘Pourvu qu'ils s'amusent’ - stroome het dierenbloed; - elke druppel menschenbloed eischt niet slechts verantwoordelijke ministers, maar de verantwoordelijke heerschers voor hooger regterstoel dan de aarde kent.
Bevoegde of onbevoegde kritiek.
Er is eens geweest een letterkundige, en deze heeft een dichtbundel afgekeurd, en durven spreken van: ‘piëtistische poëzij’ - en hij heeft die woorden geschreven op een houten arm of wegwijzer, zoodat alle menschen die op weg waren die woorden konden lezen. - Toen is er een ander letterkundige en krachtvolle wandelaar gekomen, met een dikken stok, die het opschrift ook las, en aan den eersten letterkundige den maarschalksstaf der kritiek heeft willen ontnemen, en hem geducht de les las. - Wie heeft nu regt? vragen de menschen die aan den weg staan, en bang worden dat de Gids, ditmaal, een verkeerd pad aanwees - dát is de vraag - daar staan we nu, en zeggen -: ‘Beste, brave menschen! waar moeten we heen - ter regter- of ter linkerhand?’ - Wij wachten dus een tweeden of derden arm of wegwijzer, en zullen eens zien of de letterkundige, nommer I, die het initiatief nam, zichzelven onbevoegd zal laten verklaren, en of hij de handjes, die nog rood en warm zijn en gloeijen van de plakken, hem welmeenend en nadrukkelijk toegedeeld, - zal te huis houden.
Eene beroeping in de negentiende eeuw.
Er is een prediker in het land van Groningen, die, ondanks zichzelven, het voorregt verkreeg eener bliksemsnelle reputatie: - vlugschrift en dagblad hebben hem reeds der onsterfelijkheid gewijd, en een zeker stadsblad heeft het leerstuk van den waarachtigen God en het eeuwige leven, met den naam des predikers en dien van eenen boekhandelaar, op eene indrukmakende wijze vereeuwigd en zaamgevlochten. - De inquisiteurs met de pen en met de formulieren van eenigheid, zelfs sommige onzijdige legermagten, hebben zich de zaak van de gemeente, van den kerkeraad, van den boekhandelaar in het dagblad, en van den prediker uit Groningen in die mate aangetrokken - dat men vreest voor eenen nachtelijken inval te Groningen, of een auto da fé, waar den onregtzinnigen ketter een gelijk lot als van den heiligen Laurentius, op zijn zachtst genomen, te wachten staat. - Als hoogernstige leerstukken, op die wijze, ter visie van het publiek worden gelegd, en onder de advertentien van ‘openbare verkoop van huizen, en schepen, revalenta, enz.’ eene eervolle plaats verkrijgen - dan zullen onze nakomelingen met stille verwondering en verbazing zien, waartoe eens eene wettige predikants-beroeping in de negentiende eeuw aanleiding heeft kunnen geven!
Asmodeus.
| |
| |
NICOLAAS.
MENTCHIKOFF.
ABDU-'L-MEDJID.
OMER-PACHA.
|
|