| |
| |
| |
Boekbesprekingen
Paul Bromberg. - Praktische woninginrichting. - Een handleiding voor iedereen. Met ruim 250 afbeeldingen. Geb. fl. 2,80. N.V. Uitg.-Mij ‘Kosmos’, Amsterdam.
Boeken als dit krijgen in Vlaanderen een bizonder belang. De inrichting van een konfortabel en mooi interieur heeft nog niet de belangstelling gekregen, die dat probleem ten zeerste verdient.
We hebben aan deze handleiding veel genoegen beleefd. Uitgaande van de noodzakelikheid van zon, licht, lucht en een praktiese indeling van de ruimte, behandelt zij achtereenvolgens de verschillende gelegenheden, plus verlichting en verwarming, en een interessante beschouwing over de sfeer.
Bizonder belang krijgt dit boek nog, doordat het het grootste belang hecht aan de modernizering van bestaande inrichtingen, wat we totnogtoe maar al te veel hebben gemist. Om deze reden vooral verkiezen we deze handleiding boven veel andere. Bromberg blijkt trouwens een klaar inzicht te bezitten en een man van het vak te zijn.
Daarbij mooi gepresenteerd, zoals we dat van Kosmos gewoon zijn, is het boek zeker meer dan zijn prijs waard. Voor Vlaanderen zijn de kommersiële opvattingen echter eer spijtig.
J.V.
| |
Charivarius. - Het vroolijke heelal. - Vrij naar het buitenlandsch van Richard Dark. ‘N.V. Leidsche Uitg.-Mij’. Leiden.
Deze ‘blijmoedige verhandeling rakende den cosmos; voor Amelia, padvindster’ is ‘versierd met wel honderd en vijftig prentverbeeldingen door Thomas Derrick’. Een boek vol humor. Een, alhoewel wat gemakkelike, toch gezonde satiere op de astronomen. Einstein bizonder wordt onder vuur genomen, en dat mag wel eens, nu hij toch zijn pacifities ideaal netjes heeft afgelegd. We hopen dat het Engelse of Franse burgerschap zijn beloning zij. Het vuur van Charivarius is echter wat al te onschuldig. We wensen hem een ander.
W.v.W.
| |
Louis Guichard. - Vaisseaux de papier. - Nouvelles. Libraire Plon, Paris. 12 Fr. fr.
Een boek, waar we genoegen aan beleefd hebben. De schrijver neemt ons mee op een zeer originele reis. Op de zelfkant van boeken, die ons lief zijn, varen we op de schepen van de Odyssea, van de Heilige Geschiedenis, van Virgilius, van Racine en nog andere. Kruisvaart zonder voorgaande, vertrekkende uit de stad der boeken naar chimeriese horizonnen. Voor de vloot der dromen blijkt Louis Guichard een zekere en fijne piloot.
J.M.
| |
André Lichtenberger. - Biche. - Bibliothèque reliée Plon, Paris. 3.50 ffr.
Er zijn altijd mensen geweest, die door het leven werden verongelijkt. Niet alleen ten gevolge van uiterlike omstandigheden, maar vaak omdat hun ziel zich op onze wereld niet thuis kon voelen, en niet verwant met de anderen. Zo iemand was het frele meisje, dat Biche werd bijgenaamd. Elle a de grands yeux doux, gris et limpides. Sont front, très blanc, s'encadre de bandeaux lisses et fauves. Elle a l'allure discrète, souple et effarouchée. Het is haar noodlot, dat ze geboren moest worden uit het midden waar ze het werd, waar onder een onekspressieve masker en burgerlike wellevendheid, lage en ijdelen zielen schuilen. Te midden van die mensen, qui ressemblent à taut d'autres, gaat het meisje voorbij, verwonderd en zacht, als een
| |
| |
klein raadsel, dat niet begrepen wordt. Elke aanraking met het leven of de mensen doet haar pijn. Een ogenblik slechts gaat de liefde voorbij, en aan dat ogenblik zal ze sterven. Haar peter, die midden de valse burgerlike beschaving, zijn eigen gezonde ruwheid uitstort, vindt haar ziel. Dat is als een symbool. En het is wonder: zachtheid, vindt de zachtheid niet, omdat ze die gezonde natuurlikheid mist, die de ruwheid haar zal laten vinden.
Een fijn boek, in zeer mooi Frans geschreven, dat misschien wel de brede verspreiding zal vinden van Mon petit Trott.
J.M.
| |
Dr. Jan Grauls, Prosper Melis en Const. H. Peeters. - Taalkundig handboek. - 3e verb. en verm. uitg. ‘De Sikkel’, Antwerpen. 12 fr.
Totnogtoe kenden we als prakties handboek voor taalzuivering enkel het ‘Nederlandsch Taaleigen’ van De Boeck, dat werkelik goed was.
Dit niewe boek brengt zeker een verniewing en tevens verbetering in de metodiese schikking. Het is ook vollediger.
Ziehier de inhoud: 1. Woordenlijst (moeilikheden met spelling). 2. Uitspraak. 3. Klemtoon. 4. Provincialismen. 5. Gallicismen en Germanismen. 6. Gebruikelike verkortingen. 7. Gevleugelde woorden. 8. Titulatuur. 9. Briefschrijven. 10. Lijst der aardrijkskundige namen. En we moeten het ook waarderen, dat hier tenminste ten opzichte der Vereenvoudigde niet verstoppertje is gespeeld.
Het boek is aangenaam te hanteren, en zijn belang zal niet gauw overschat worden. Allen, die dat kunnen, zouden moeten ijveren voor de verspreiding er van.
J.V.
| |
Henry Bordeaux. - Les declasses. - Librairie Plon, Paris. Op Japon 150 ffr. Op Hollands van Gelder 90 ffr. Op Lapuma 45 ffr. Op Alfa 20 ffr. Gew. 15 ffr.
Ook dit is een gevolg van de oorlog geworden, een gevolg, dat vaak een drama was: dat de klassen door elkaar liepen, doordat de ene daalde en de andere steeg. Erfgenaam van een grote familie uit Savoye, heeft Robert d'Orman voor Parijs zijn heerlik maar streng domein verlaten. De vrouwen en het spel ruïneren hem, en enkel om zijn eigendommen te verkopen keert hij naar zijn geboortestreek terug. Getroffen door de laagheid en de kuiperij van die hem omringen, gooit hij de opbrengst van de verkoop in het aangezicht van zijn vriendin: de komedienne Alice Gisors. Woedend vernielt hij de familie-gedachtenissen, die hij niet achter wil laten. Hij gaat in een eenvoudig jachtpaviljoen wonen, dat zijn eigendom bleef, en wordt een ware boer. Hij huwt de dochter van zijn oud-beheerder, die nu als heer en meester op het kasteel woont. Maar in ruil heeft Robert iets oneindig waardevoller gevonden: het geluk.
Henry Bordeaux zoals gewoonlijk: met talent verteld, goed gebouwd, maar oppervlakkig verwerkt, soms tot in het vervelende, met daarna weer een herneming.
J.M.
| |
Maurice Hindus. - Het groote offensief - N.V. Querido's Uitg. Mij - Amsterdam 1933. Ing. 3.50 fr. Geb. 4.25 fr.
Hindus, de Amerikaansche journalist van Russische afkomst, geeft in dit boek een verslag van de bevindingen, die hij binst een lang verblijf in de Sovjet-Unie opgedaan heeft. Hij spreekt vooral over de uitslagen van 't eerste vijfjarenplan en schetst breedvoerig de nieuwe toestanden in de steden en op het land. Belangwekkend om lezen is hetgene hij schrijft over de godsdienst, het onderwijs en de kunst in de communistische staat. Zijn boek getuigt van objectieviteit en kennis van zaken en is allerbest geschikt om een inzicht te geven, in hetgeen in Rusland werd bereikt en in de geestesgesteltenis van het Russische volk. De vertaling is flink en degelijk.
A.D.
| |
| |
| |
Net Houwink. - Tientje. - N.V. Querido's Uitg. Mij - Amsterdam 1933. Ing. 2.90. Geb. 3.75 fr.
Zooals het van vrouwen schijnt te passen, is ook deze roman nogal aan de romantische kant. Het onwaarschijnlijke der ontknooping, doet de stugge lezer wel even glimlachen, doch het echte gevoel en de vrouwelijke aanhankelijkheid, waarmede de schrijfster haar gegeven behandelt, ontwapenen hem dan weer. Net Houwink schrijft het levensverhaal van een onechtelijk kind, dat na een bittere jeugd bij pleegouders en in een gesticht, buiten haar wete haar natuurlijken vader ontmoet, die haar herkent en bij zijn nicht een betere huiskring voor het meisje vindt. Het onderwerp is kiesch behandeld, maar de langdradigheden die de schrijfster zich veroorlooft, met de zoeterigheid van het gegeven vereenigd, maken sommige hoofdstukken al te vervelend en te week.
A.D.
| |
Jean-Louis Vaudoyer. - En France. - ‘Plon Paris’ 1933.
Toeristiese literatuur van de beste soort, mengsel van fijne natuuraanvoeling en het oproepen van figuren uit letterkunde en kunst in het kader waarin zij leefden en schiepen, zonder in een schoolse en systematiese toepassing van Taine's theorie te vervallen. Bladzijden over o.a. den Elzas, Troyes, de Rance, La Rochelle, Cluny, Arles, Provence, Aix, Toulon, het stadsleven te Parijs. Bladzijden over Ravier, Albert Besnard, Manet, Heine, Mozart, Chopin, Stendhal.
R.V.
| |
Jérôme et Jean Tharaud. - Quand Israel n'est plus roi. - ‘Plon’, Paris 1933.
Het zoveelste boek der gebr. Tharaud over de Joden, een klare nauwkeurige reportage over de Jodenvervolging in Duitsland. De auteurs vallen de Joden bij, doch als 't pas geeft krijgen de Joden er ook van langs, wat het werk een zweem van onpartijdigheid verleent. Het laatste deel, een overzicht van Duitslands naoorlogse geschiedenis, komt mij het interessantste voor. Het is meestrlijk geschreven, levendig en direkt door de evokatie der personages, die in de politieke verwikkelingen van dit tijdsbestek een rol hebben gespeeld. Dit laatste deel past trouwens heel wel in het verband van het boek, want de geschiedenis van het naoorlogse Duitsland schijnt ten slotte neer te komen op een loutere Jodengeschiedenis.
R.V.
| |
Ch.-M. Des Granges et A.V. Pierre. - Les romanciers. francais 1800-1930. g76 blz. Kenschetsende foto's. - A. Hatier 20 frs.
Ch.-M. Des Granges. Les poetes Francais 1820-1920. 510 blz. Eveneens met typieke foto's. A. Hatier, Paris, 20 frs.
Beide boeken verschenen in de serie ‘Collections d'auteurs français d'après la méthode historique’.
Zij die Des Granges op de schoolbanken hebben gekend, zullen verrast staan kijken om de verjongingskuur die hij heeft ondergaan. De ondertietels zijn nochtans gedeeltelik misleidend: 1800-1930, 1820-1920. Enkel werden hier opgenomen de dichters die reeds voor de oorlog mondig waren en reeds tot een definitieve gestalte waren uitgegroeid. Idem voor de romanciers. Hierbij dient nog een leemte aangestipt. Geen enkele Frans-Belgiese romancier werd opgenomen. Wallonië werd hier nog stiefmoedeliker behandeld dan Vlaanderen dit gewend is van de Hollandse bloemlezers en geschiedschrijvers.
‘Les Romanciers Français’ begint met een lezenswaardig hoofdstuk over de oorsprong en de ontwikkeling van den roman, doch wat te eng geschreven. Men kan toch de ontwikkeling van de roman van de buitenlandse literaire stromingen niet scheiden. Waarin bestaat nu de methode der samenstellers? Van de auteurs worden de karakteristieke stukken genomen, ingeleid door een bio-bibliografiese
| |
| |
inleiding. Bij verscheidene auteurs werd een ‘texte commenté’ gevoegd. Bepaald interessant is in dit opzicht ‘Le cimetière marin’ van Paul Valéry. Het commentaar werd soms aan vooraanstaande critici ontleend, een werkwijze, die in onze schoolboeken navolging verdient. Ik bedoel hier niet het citeren van enkele algemeenheden over het globaal werk der schrijvers, maar wel het aanhalen van kritiese bladzijden in verband met een bepaalde passage of een gedicht, wat voor studenten gemakkeliker kontroleerbaar blijft.
R.V.
| |
K. Waliszewski. - La Russie au temps de Elisabeth I, derniere des Romanov. - Avec 8 gravures hors-texte. Bibliothèque historique Plon, Paris. 15 fr.
Deze dochter van Peter de Grote was de laatste der Romanov's in rechtstreekse lijn. Het Rusland van haar tijd biedt de aanblik van het einde van een regiem en tevens van een ras. Het verschilt merkelik van het Rusland van Katharina II, het is veel meer oorspronkelik en in verschillende opzichten meer siempatiek.
De Elisabeth-figuur is meer interessant dan die van haar roemrike opvolgster, omdat ze nog autentiek Russies is, en daarenboven een bizonder merkwaardig karakter weerspiegelt.. Elisabeth is er in geslaagd op de zeden en de gedachten van haar volk een niewe stempel te drukken. Er was een historikus als K. Waliszewski nodig om de geschiedenis te behandelen van het Rusland vóór de grote hervormingen in de twede helft der achttiende eew.
Voor de belangstellenden in de Russiese geschiedenis een merkwaardige bijdrage.
J.M.
| |
Octave Homberg en Fernand Jousselin. - La femme du grand conde. - Avec 8 gravures hors-texte. Bibliothèque historique Plon, Paris. 15 fr.
De nicht van Richelieu en vrouw van Condé, is verwonderlik in de schaduw der geschiedenis geraakt. De schrijvers hebben dit onrecht willen goed maken en hun werkelik goed geschreven boek lukt daar dan ook best in.
Tijdens de Fronde, vreesde deze miskende prinses niet het zuiden tot opstand te gaan manen, zich in Bordeaux op te sluiten en er de weerstand te organizeren. Ze gehoorzaamde aan een enkel gevoel: de onverwinbare obstinate liefde voor haar man. Door een samenloop van haat en tegengestelde belangen, was zij om zoo te zeggen van de overige levenden afgescheiden, maar de stellers van deze opmerkelike biografie hebben genoeg beslissende dodumenten ontdekt, om dit bestaan in volle waarheid te herscheppen.
| |
Charles F. Jean. - La bible et les recits Babyloniens. Edit. Bernard Grasset, Paris. 18 fr.
De schrijver is een zeer bekend en kompetent geleerde. Door zijn studiën ter plaatse gelukte hij er in de kennis en de grote eruditie te verwerven, die noodzakelik waren voor dusdanig werk. Dit is echter geen zwaar op de handse en moeilik te lezen werk geworden. Het is bestemd voor het groot publiek, evenals alle nummers der door Grasset geëditeerde serie ‘La vie chrétienne’.
De schrijver geeft ons kennis van interessante teksten, die nochtans omtrent, ja geheel, onbekend waren.
In deze parallel van de bijbelse en de Babyloniese literatuur zal men analogieën vinden, die werkelik pakkend zijn, en men is bizonderlik getroffen door het dubbel verhaal van de Zondvloed.
Laat ik ook de merkwaardige besluiten signaleren, afgeleid uit de vergelijking van de Mozaiese met de Mesopotamiese-wetten.
J.M.
| |
Germaine Acremant. - Les ailes d'argent. - Librairie Plon, Paris. 12 fr.
De nieuwe roman van de zo populaire schrijfster, toont de zelfmisleiding aan door verbeelding een schilder, die, in
| |
| |
de achtervolging van een onmogelik geluk, een ander gemakkelik te realizeren geluk uit het oog verliest. Maar niet tot het te laat is.
Het is een plezierig en pittig boek, vol levendige opmerkingen over de zeden der streek van het Pas-de-Calais, die de schrijfster zo goed kent. De smakelike vereniging in eenzelfde intrige van de oude vleugels der molens en de moderne vleugels der vliegtuigen geeft aan dit werk een originele toon, die werkelik bekoort. Men voelt dat Germaine Acremant het schrijven in het bloed zit. En al heb ik beters van haar gelezen, ik heb aan dit boek plezierige momenten beleefd.
J.M.
| |
Ruth Schaumann. - Kinderen en dieren. te Bethlehem onder de ster. - Beide vertaald door Aug. van Cauwelaert. Uitg. N.V. ‘De Standaard’. Antwerpen. Ieder: geb. 15 fr., gekleurd 20 fr.
Aug. van Cauwelaert was de man, die ons de broze en zo gevaarlik-mystiese poëzie van de gekende Duitse dichteres moest verdietsen. Bij ‘Kinderen en Dieren’ heet het: vertaald: bij ‘Te Bethlehem’: herdicht. De grenzen van natuur en bovennatuur vloeien hier zodanig in elkaar, dat niet de eerste de beste deze gedichtjes zal genieten zoals ze kunnen genoten worden. Het is trouwens onder die gevaarlike overbrugging dat de duizelige diepte van deze eenvoudige poëzie verborgen ligt onder de onberoerde spiegel der woorden; en slechts te kennen door wie haar peilen kan.
De houtsneden, van de dichteres zelf geven deze boekjes een dubbele waarde, want op zichzelf zijn ze bijna evenwaardig met de tekst.
Het tweede boekje wordt eveneens als een geschenk voor kinderen gepresenteerd. Dat schijnt wel wat gewaagd, al zullen de eenvoudigen van harte meest Ruth Schaumann's poëzie genieten.
J.V.
| |
Dr Th. Van der Bom. - Philosophie van het leven. - Wijsgeerige biologie. N.V. Standaard-Boekhandel, Antwerpen. Ing. 28 fr. geb. 40 fr.
Een zeer merkwaardig wetenschappelik werk, waarin de geleerde een uitvoerige en tot een klare eenheid samengebrachte behandeling geeft, van wat anders slechts in afzonderlike hoofdstukken werd behandeld of tussen wijsgerige stelsels verloren lag. In die zin is het boek een nieuwigheid, die we met vreugde begroeten. Het Vlaams wetenschappelik leven is hiermede een hele eigendom rijker.
Metodies en logies is de behandelde stof geordend. Ze gaat van het biologies mekanisme langs de nieuwere levenstheoriën naar een ‘oplossing van het levensraadsel naar Aristotelisch-Thomistiese beginselen’. Een tussenhoofdstuk betoont de strijd van de nieuwere levensvorsing tegen het biologies mekanisime.
Een boek dat we een zo ruim mogelike verspreiding toewensen, en dat allen, die het lezen, inzicht geven zal in het levensprobleem, indien ze al was het maar omwille van de terminologie, enigszins thuis zijn in de biologie.
W.v.W.
| |
Reynès-Monlaur. - De verschijningen van Bernadette. - vert. door van Domselaer. - Middelkoop. - J.J. Romen en Zonen, Roermond. Gen. 16 fr. geb. 24 fr.
Door dat Bernadette voor enkele weken pas tot de eer der altaren werd verheven is dit boek speciaal aktueel. In een eerste gedeelte biedt de schrijver ons een boeiend verhaal der verschijningen, een verhaal dat heel wat boven de gewone populaire vlugschriften over dergelijke feiten stijgt. Het volgende hoofdstuk heet: Wat zij vraagt en hoe de aarde Haar antwoordt. Een derde gedeelte, ‘Wat zij geeft’, beschrijft enige pregnante genezingen door de voorspraak van O.L.V. van Lourdes.
Een boek dat in deze tijd een brede vulgarisatie overwaard is.
P.V.
|
|