De Tijdstroom. Jaargang 2

[p. 2]

De Bruid   Jan Vercammen

VII

Maar Rodien, hoewel hij de beslissing van de adel wist, kende niet de regeling van Karel. Daarom wachtte hij.

Hij zag de ongewone drukte aan het hof te Herstal en hoe verheugd daar ook ieder scheen te zijn. Hij voelde zich als verloren onder de hovelingen. Daarom verliet hij weinig zijn vertrekken, waar hij alleen maar bidden kon.

Maar dat gebed was machtiger dan de meier, want hoor nu, wat er gebeurde. En schud niet het hoofd om het wonder van dit verhaal. Hebt ge dan nooit iemand bemind, dat ge niet begrijpt: geen beminde zal zo hard zijn, zonder troost te laten de geliefde, die om haar liefde lijdt? - Of wilt ge dat de Heer niet toekennen? - Och, als we Hem niet kunnen begrijpen, noch de wegen van zijn almacht, hoe zouden we zijn troost begrijpen? Zijn zalvende hand heeft geen gelijkenis met de zachtste der mensen. En wie weet de liefde van zijn blik, waarmede Hij de witte passen van zijn beminden volgt.

Laten we dan luisteren en geloven wat de Heer vòor Amelberga deed.

Laat in de nacht, na zijn lange bidden, was Rodien ingeslapen. Maar niet lang duurt het of hij ontwaakt: Er vaart ontstelling door zijn blik. Voor hem staat een lichtgestalte, die de duisternis tot in de verste hoeken wegstraalt. Sprakeloos staart hij voor zich uit, met half-geloken ogen. Dan zegt de gestalte:

- Vrees niet, Rodien, want ik ben Gertrudis, uw groottante, en de Heer heeft me gezonden om u te zeggen: Zie, nu heeft de meier de edelen aangeduid, die Amelberga ter bruiloft moeten opleiden; want na Pasen wil hij haar tot vrouw nemen. Maar de Heer, die haar liefheeft, zegt tot u: Sta op, en geleid haar in veiligheid, want de tijd is kostbaar.

Dan verzonk het licht, bijna onmerkbaar minderend. Als een andere gehoorzame Jozef stond Rodien op, kleedde zich aan. Hij ging naar de stallen, zadelde zijn paard en rende door de nacht van Herstal weg.

[p. 3]

Het was reeds middag geworden, als hij te Achooien kwam. Hij bond zijn paard met de teugel aan een boom in het woud en ging naar het huis van Odo, de oude dienaar, niet ver van de meesterswoning. Hij kende Odo reeds van zijn bezoeken en wist hem Amelberga zeer genegen. Hij vond de goede man bereid, de jonkvrouw, in 't geheim, deze boodschap te brengen: Rodien, uw broeder, zal deze avond, als ieder te rusten is gegaan, op u wachten aan de laatste boom van de laan der warande.

Amelberga was niet meer gerust, sinds ze, reeds enkele dagen, zo'n ongewone dingen bemerkte op de villa. En ze vermoedde, dat er met haar iets gebeuren zou. Als ze de woorden van Odo hoorde, schrikte ze dan ook, want waarom kwam Rodien niet openlik tot haar? -

Ze bereidde zich, door bidden, op een slechte tijding voor. Ze gaf haar leven en haar reinheid nog eens geheel in de handen van de Beminde. En wachtte de traaggeworden uren door. Tot ieder op de villa sliep. Dan sloop ze tussen de bomen van de gaard naar de warande. Er waren zoveel sterren, dat hun licht wel dat der maan geleek. En zo zag ze Rodien haar tegemoetkomen.

Ze omhelsden elkaar innig verheugd. Rodien omdat ze gekomen was en Amelberga, omdat ze zich nu veiliger voelde.

Rodien verhaalde haar de wondere verschijning te Herstal. Ze weende zacht.

- De Heer is mild voor me, Rodien, en gij zijt goed.

In een gebaar van zalige dank hief ze de handen naar de sterren. En wat ze zei, weet alleen de Beminde. Maar Rodien hief haar recht:

- Amelberga, de Heer heeft gezegd: de tijd is kostelik.

Dan stond ze op en keek Rodien aan. Hij zag nog een laatste traan verglinsteren langs haar slaap.

- Ik haal een hoofddoek en mijn relieken. Ik ben hier gauw terug.

Zwijgend slopen ze dan naar de woning van Odo, die waakte. En daar voorzagen ze zich van het nodigste voor de reis. De oude man weende. Als Rodien de deur opende, zoende Odo de blanke hand van Amelberga, en zijn stem beefde.

- Vaarwel, jonkvrouw, ge waart goed voor me. Het spijt me

[p. 4]

zo dat ge gaat. Maar als de Heer het wil, moet het zo goed zijn. Want ge zijt hem welgevallig.

- Ik dank u, Odo, antwoordde Amelberga, voor al wat ge voor me deedt. Ik zal voor u bidden.

- Doe dat, jonkvrouw, zo het u gelieft.

Rodien was al buiten.

- Gelukkig is de mensch, die gij gedenkt in uw gebeden. Vaarwel, en dat de Heer u geleide.

Ze kwamen in het bos, waar het paard nog stond. Rodien maakte het los en zette Amelberga voor hem op de zadel. Tussen de bomen zag het meisje Achooien rusten. Dan ging het in volle draf dieper en dieper in het woud. Soms sloegen Rodien takken in het aangezicht of dreigde het paard te struikelen over de bovengrondse wortelen. Soms stond het plots voor dichte struikgewas. Maar Rodien was behendig ruiter en hij beschermde zijn zuster met een arm, wijl zij haar beide armen om zijn borst had gebonden.

Heel de rit was haar als een droom. Ze zag de donkere boomgestalten en de zwarte struikenvlekken voorbijglijden en soms sloot ze de ogen voor de pijn van een schok. Als de weg weer beter werd, praatte ze stil met Rodien, alleen om haar stem, om zijn stem, om iets te horen, anders dan de doffe hoefmokeringen in het mos.

En Rodien reed, reed... Altijd maar rijden, nauw antwoordend op wat zijn zuster vroeg, geheel zijn aandacht in zijn blik, die voor hem den pikdonkeren nacht inpeilde.

Bijna onmerkbaar voor de vluchtelingen verzonk het zwart tot grijs. Grijs en grijzer. Tot Rodien, omblikkend, oostwaarts door de kruinen het eerste licht zag zeven. Dan hield hij stil, stapte af en nam Amelberga licht van het paard.

Het was een open plaats in het woud. Nog donker hing het blauw van den hemel laag op de bomenkring te rusten, benageld met nog een schaarse ster. In de stilte riep een vogel en zeurde het heldere en monotone lied van een bronbeek.

- Van hier af moeten we gaan, zei Rodien. Het paard kan beletten dat we ons verbergen. We zullen eerst wat rusten en eten.

- En wat moet er nu met het paard, Rodien?

- We kunnen het hier vastbinden aan een boom.

[p. 5]

- Zal het arme dier dan niet sterven van honger?

- Ze zullen ons achtervolgen, Amelberga. En als we het paard laten rondlopen, zullen ze het misschien ontmoeten en zo de richting raden, die we zijn uitgegaan.

- Laten we eerst de Heer om deze morgen danken.

Samen baden ze, geknield op het vochtige zachte mos. Hun vlucht was de offerande, die Gode welgevallig was. Rodien was opgestaan en nu stond ook Amelberga recht. Ze ging naar het paard, nam de kop tussen haar handen, en sprak het toe:

- We danken u, dat ge ons tot hier hebt gebracht. Maar nu kunt ge niet meer verder mee. Nu moet ge terug door de wouden naar Herstal. En voorzichtig de wegen mijden. Als ge de hoeven van uw broeders hoort, treed dan stil, dat ze u niet horen, en verdoken dat ze u niet zien. Lekker gras zult ge vinden zoveel ge lust. Ga nu, en onthoud wat ik gezegd heb.

Ze sloeg een paar vriendelike slagjes op het voorhoofd van het dier, dat zich omkeerde en in vlugge pas terugliep, langswaar ze waren gekomen: het oosten in, waar de morgen nu helder aanlichtte.

Rodien glimlachte wijl Amelberga het paard nakeek, tot de bomenrijen het borgen. Ze aten wat brood en schepten met hun handen wat water uit de bron.

- Rust nu wat, zusje, zei Rodien, ik zal waken. En als ik ook mocht inslapen, waakt de Heer.

En beiden sliepen in. In een droom toonde God hun, wat er te Achooien gebeurde. Ze zien hoe Rikwera verwonderd is, dat Amelberga niet naar de kapel is gekomen en dat ze een andere jonkvrouw stuurt en dan zelf meegaat. Hoe ze de kamer ledig vinden. Hoe Rikwera bleek wordt en dan boos op ieder, die haar ontmoet. Hoe ze elk te zoeken uitstuurt, en allen wederkeeren tot haar, die rillend in een zetel zit en machteloos om zelf te zoeken. Hoe Rikwera, ten einde raad, een missieve schrijft voor haar zoon, een bode ontbiedt en hem beveelt zo snel mogelik naar Herstal te rijden.

En ze horen zo klaar het trappen van het vlugge paard, dat ze er samen van ontwaken en een ogenblik verwonderd rondstaren in het helle zonnelicht, dat de open plaats vol verluchtigd goud giet. Ze horen de wind door het boomlover suizen en veraf soms

[p. 6]

een wonderklare knak van droog hout. En het lied der stoeiende vogelen is zo schoon in de lente, dat Amelberga luisteren blijft. Maar Rodien staat op:

- Het is tijd om voort te gaan, Amelberga, want de zon heeft bijna de helft van haar loop gedaan.

- Het is hier zo mooi, Rodien, en zoo goed.

- Maar gevaarlik, Amelberga. De bode van Rikwera komt nog deze avond te Herstal, en dan zendt de meier zijn ruiters uit om ons te zoeken. Want als hij mij niet vindt, zal hij wel raden wat er gebeurd is.

Dan staat Amelberga ook op en beiden gaan zo voort het Westen in, geleid door de zon. Ze gaan en gaan. Als Amelberga moe wordt leunt ze op de schouder van Rodien, want ze gaan snel voort tot de deemstering uit de kruinen tussen de stammen zinkt. Grijs. Paarsgrijs. Zwart. Een open plaats terug en het verre schrijden der sterren als de rustige lantaarnen van duizenden wachters. Zo denkt Amelberga als Rodien zegt:

- Laten we nu weer rusten. Achooien is ver en Herstal nog meer dan een dagreis verder. En de Heer is nabij, Amelberga.

- Waarheen zal ons de Heer geleiden?

- Altijd verder het westen in, tot we Mater, onze landhoeve, bereiken.

- Is daar de vrijheid?

- Als de Heer het wil, ja zuster.

En nadat ze brood gegeten hebben met wat bosbessen, die Rodien plukte, en in de palm van hun handen wat water gedronken uit de bron, bereidt Rodien op het mos een bed van mos onder wat struikgewas. Ze stellen de nacht onder Gods bescherming. Dan zoent hij Amelberga goenacht, en vraagt of ze zo zal kunnen rusten. Ze antwoordt ja, maar Rodien ziet niet, hoe ze het mos neven haar schuift om op de avondkille grond te liggen.

En als ze inslapen toont hun de Heer wat er te Herstal gebeurende is. De bode van Rikwera komt bij Hunrod. En deze zendt een dienaar naar de vertrekken van Rodien. Daar is niemand. Ook elders is Rodien niet. Nergens. En de bleke Hunrod begrijpt. Dan komt hij bij de meier en reikt hem de missieve van zijn moeder. Eerst wordt Karel ook bleek, maar dan jaagt zijn woedende drift het bloed naar zijn hoofd. En hij beveelt:

[p. 7]

- Dat vijf maal honderd mannen in vliegende vaart naar Achooien rennen, en alle wegen - noord, oost, zuid, west - bezetten, terwijl de anderen de bossen doorspieden en doorzoeken. Ga zelf aan hun hoofd, Hunrod, en breng me Amelberga en Rodien, of een van beiden, gevangen hier. Zo zal mijn gunst u en uw moeder blijven. Er is nog enkel de weg van het geweld, de andere zijn afgesloten. Amelberga wil ik hier, knielend aan mijn voeten.

Hunrod gaat, en neemt vijfhonderd krijgers mee. Diezelfde nacht nog, als juist het paard van Rodien aan zijn stal te hunkeren staat. Ieder kijkt het verwonderd aan. En onder de dienaren zijn er, die een kruis slaan. Dat zijn zij, die weten, dat Karel het halen wil op God. En onder de soldaten, die Hunrod volgen, zijn er, die bidden, opdat ze noch Amelberga, noch Rodien zouden vinden.

Ze zochten dagen en dagen. Verder en verder. En vonden geen van beiden. En iedere dag vertrok een man naar Herstal met altijd dezelfde boodschap voor de machtige meier. De zevende keerde tot Hunrod terug en boodschapte:

- De meier beveelt: keert allen terug naar Herstal.

Ze keerden allen weer. En iets toch brachten ze mee van hun versnelde terugtocht: de tijding, dat Raganfried, de meier van Chilperik, koning van Neustrië, zijn leger naar Herstal heeft gezonden.