| |
| |
| |
Aankondigingen en mededelingen
Reynaert en Cantecleer als voorbode van Reynaertbeeldengroep te Sint-Niklaas
De onthulling van de Reynaertbeeldengroep van Albert de Smedt in het Sint-Niklase recreatiedomein ‘De Ster’ werd verschoven van 21 juni naar 13 september. Er zullen in een eerste fase twee beelden worden onthuld, Reynaert en Cantecleer. Volgend jaar komt een tweede groep aan de beurt met o.a. het koningspaar, Tiecelijn en een klager. Ondertussen liet men als promotie voor het domein en de Reynaertbeeldengroep een T-shirt ontwerpen met een Reynaertlogo (A. van Cauteren).
Een precies programma van de opening is nog niet gekend. Alle Reynaerdofielen worden door het Sint-Niklase stadsbestuur om 15 u verwacht in ‘De Ster’ (kant Lange Rekstraat). De Tiecelijnredactie is actief betrokken bij dit project. Wie een uitnodiging wenst te ontvangen, kan ons dat zo snel mogelijk melden.
| |
Orde van de Vossestaart
Nog een uitgestelde Reynaertbijeenkomst. De Reynaertraad van Rupelmonde vergaderde niet op de aangekondigde dertiende juni, maar verschoof zijn jaarlijkse plechtige bijeenkomst naar ‘een zaterdag in oktober’. Op het programma staan o.a. een bijeenkomst op de Reynaertzolder in Rupelmonde waar de overleden vossestaartridders Fernand Moors en Herman Heyse zullen worden herdacht, de uitreiking van ‘één of twee vossestaarten’ en nadien een receptie in het kasteel Wissekerke te Bazel.
| |
Reynaertcatalogus
In de Plaatselijke Openbare Bibliotheek van Stekene wordt de collectie Nonneman bewaard. Na de schenking werd de Reynaertcollectie van Stekene systematisch aangevuld met nieuwe publikaties, met Tiecelijn als gids. Bibliothecaris Monique Joos zorgde nu voor een lijst van de beschikbare boeken in de collectie Nonneman. Deze lijst, die ruim 325 titels telt (vooral Reynaerdiana en Stekeniana), is ter inzage in de bibliotheek, maar kan ook aangevraagd worden (tegen vergoeding van de onkosten) bij de P.O.B., Stadionstraat 51, 9190 Stekene.
Een tweede grote Wase Reynaertcollectie, het Reynaertboekenbezit van de Bibliotheca Wasiana te Sint-Niklaas, wordt momenteel met de computer verwerkt. In de zomer van volgend jaar hoopt stadsbibliothecaris Luc de Backer een gedrukte catalogus van het bezit van de Wasiana te publiceren. De bibliotheca Wasiana is geopend op dinsdag en donderdag van 14u tot 17 uur 30. Er zijn faciliteiten voor vorsers (na afspraak).
| |
| |
| |
Reynaerttentoonstelling met documenten uit de Bibliotheca Wasiana te Sint-Niklaas
De Bibliotheca Wasiana, de Sint-Niklase stadsbibliotheek en Tiecelijn werken samen aan een interessante Reynaerttentoonstelling in de Reynaertzaal van de Stadsbibliotheek te Sint-Niklaas van vrijdag 11 tot 27 september 1992. De tentoonstelling wordt vrijdagavond 11 september om 19 u 30 geopend en zal van dan af te bezoeken zijn tijdens de openingsuren van de bibliotheek (maandag en vrijdag van 14-19 uur, dinsdag-woensdagdonderdag van 11-19 uur, zaterdag en zondag van 9 uur 30 tot 12 u 30).
De Bibliotheca Wasiana organiseert deze tentoonstelling naar aanleiding van de schenking van het Reynaertboekenbezit van Jozef de Wilde, eminent vossejager en mede-stichter van deze Wase wetenschappelijke bewaarbibliotheek. Centraal in de tentoonstelling staan leven en werk van De Wilde, met een overzicht van zijn historische en literairhistorische publikaties, én een selectie uit het rijke Reynaertboekenbezit van De Wilde. Naast boeken uit het fonds Jozef de Wilde, worden ook een aantal andere merkwaardige boeken en stukken uit de collectie van de Wasiana zelf getoond. Tot slot zullen ook Reynaertkunstwerken gepresenteerd worden (met medewerking van Lies Lobatto, Albert de Smedt, Wim de Cock, Hilde Metz en anderen).
Ter gelegenheid van de tentoonstelling wordt een beknopte catalogus uitgegeven met een lijst van het Reynaertboekenbezit uit het fonds Jozef de Wilde. Deze lijst wordt aangevuld met een portret van deze priester-jager en een aantal portretten van vossejagers, zoals die reeds in Tiecelijn verschenen. Het geheel wordt voorafgegaan door een vertelling van het verhaal en een korte inleiding. Deze catalogus ligt gratis ter beschikking van de bezoekers. De catalogus kan ook tegen 50 BF of 3 HF (verzendings- en administratiekosten) aangevraagd worden bij de Tiecelijnredactie (Prins Karelstraat 15 bus 2 te B-9100 Sint-Niklaas).
Na de opening volgt om 20 uur een lezing door de leden van de Tiecelijn-redactie met o.a. voordracht van enkele tekstfragmenten en de commentaar bij enkele interessante staaltjes Reynaerticonografie.
De Tiecelijn-redactie zet met deze organisatie de bescheiden viering van het vijfjarig bestaan van het tijdschrift in. Abonnees die een uitnodiging wensen kunnen ons contacteren.
[R.v.D.]
| |
| |
| |
Gelezen: Ik, Reynaert!, een nieuw massaspel
En meteen zit ik al fout, want een massaspel lees je niet, je moet het lijfelijk ondergaan. Dat is trouwens waar voor alles wat voor de planken is bedoeld. Bovendien is het niet zo simpel een zo gekend, meesterlijk episch werk om te buigen naar een dramatische tekst die de authenticiteit van het oorspronkelijke verhaal niet volledig in de mist laat opgaan. Reynaert is een bijzonder moeilijke schavuit. Maar wat poog ik te hernalen. Ik citeer wat Yvan de Maesschalck zo meesterlijk gevat heeft opgetekend in de programmabrochure - ingekeken vóór publikatie:
Hoe maak je van een oude, epische tekst die authentiek is in al zijn vezels een nieuwe, dramatische tekst? Hoe zet je een bekend, spannend verhaal om in een herkenbare, liefst verrassende reeks feiten en dialogen die toch de ware Reynaert niet verraden? De waarheid is dat alles bij een schemerig, nauwelijks omschreven concept begint. Een ‘andere’ bewerking dan al het vorige, die van ‘louispaulboon’ incluis, met in het achterhoofd Boons bedenking dat zijn ‘bewerking bij de andere op een hoop [is gaan] liggen’ (De Kapellekensbaan, p. 42). Een tekst die opgebouwd is uit flitsende scènes, waarin tempo en dynamiek nooit verslappen. Een Reynaerttekst waarin de universaliteit van de Reynaert-figuur recht wordt gedaan. Een op Europese maat gesneden fonkelnieuw verhaal? Zoiets moest het worden. Alles of niets...
En ‘in den beginne’ was het inderdaad ‘niets’. Ik zag de vraagtekengezichten van de twee andere scenaristen en hoorde de nog zoekende stem van regisseur Jaak van der Helst. Wij zwalpten tussen ‘zoiets zou het moeten worden’ en het nerveuze ‘tik, tik, tik’, waarmee de regisseur bedoelde dat het flitsend moest. Er wapperden reeds Europese vlaggen op boten die de vijver van het Sint-Niklase R. de Vidtspark zouden bevaren en nog heel vaag waarden de schimmen van Europese groten in een nog mistig decor. Maar waar zat die vos? En toen ik zo goed als wezenloos voor mijn schrijfmachine zat om de eerste scène eruit te tikken, wou ik meteen naar de telefoon snellen om te melden dat ik het opgaf. Wanneer wij onze respectieve scènes nummer 1 naast elkaar legden, laaide de chaos nog hoger op, maar met het grote kapmes kerfde Jaak van der Helst in onze pennevruchten -wie zei ook weer: schrijven is schrappen?-, gooide hele brokstukken eruit, scheidde en voegde samen, schudde onze vondsten door elkaar als teerlingen in een hoed. Wij werden meegesleept, betrapten vondst op vondst, de schimmen kregen vastere contouren; we zagen het ineens zitten en trommelden de tweede scène heel wat enthousiaster uit onze azerty's nu we op een vastere stek zaten.
Zoiets is het geworden: de gehele Reynaert aan plakken gesneden, maar in theatraal opzicht één brok onversneden passie. Pakkend, vertederend, ontluisterend, wrang, onheilspellend lief.
| |
| |
En terwijl de mist uit het nieuwe vosseverhaal optrekt en Reynaert ergens in Engeland een vaste stek vindt, verzamelen de prominenten aan het Britse hof. De hele Europese heksenkring is er neergestreken, bereid in een verkleedpartij mee te spelen, op zoek naar de eeuwige afwezige.
Hofmaarschalk Botsaert, heel wat waardiger dan men van een vulgaire aap zou verwachten, ontrolt voor de Mitterands, Giscards, Thatchers, Lubbersen, Kohls, Gorbatjovs, Monacoprinsen, Waldheims of uit welke Europese hoek ze ook mogen komen tot de barre Scandinaafse hoogten toe, het opzet van Her Majesty the Queen en haar gemaal Philip:
Een continentale vossejacht waarbij wij ditmaal zonder rijdier, meute of schietpoeder, op pad gaan in uw eigen thuislanden op zoek naar ‘de felle met den roden baerde’, het Europese vossegevaar. Eens in dierenvacht gehuld, Excellenties, doorbreken wij elke drang naar statussymbolen en plechtstatigheid. Draag het master, de dierenhuid, de pluimage en wees daaronder uzelf. (scène 1).
Zo begint het...
En als de tekst af is blijkt dat de Europese dames en heren elkaar af en toe nijdig in de lenden hebben geprikt en tegelijk toch hun dierenrol hebben uitgezeten. Een dubbel spel op hoog niveau. Politici zijn nu eenmaal ambitieus.
Achteraf beschouwd is de nieuwe versie nauwelijks een ‘tekst’ te noemen maar een eindeloos salvo van replieken, scènewisselingen, knipogen, dubbele bodems, regievondsten, muzikale verrassingen. Een speelbaar document, geen van het blad af te lezen woordenvloed zondermeer.
| |
| |
Spectaculair wordt Ik, Reynaert! in elk geval. Regisseur Van der Helst, een niet te temmen theaterbeest, vertrekt van een ruime ervaring op het gebied van massaspelen. Met zijn ongebreidelde fantasie toetst hij reeds in de tekst technische aanwijzingen aan die - voor zover ik daarover oordelen kan- naar de verste huidige mogelijkheden peilen van het totaalspektakel. Hij beperkt zich duidelijk niet tot de te verwachten trucs en procédés, maar stapelt onophoudelijk nieuwe vondsten op. En waar het zogezegd reeds meegemaakte toch aan bod komt, kleurt zijn aparte creativiteit toch iets onvervreemdbaars eigen in, dat ik nu reeds waag te zeggen, dat wie tussen 13 augustus en 6 september naar het R. de Vidspark (stadspark) trekt om er het derde Sint-Niklase Reynaertspel mee te beleven in een nooit gezien schouwspel zal meegezogen worden. Goed, dit is een pronostiek, wellicht ook sterk beïnvloed door het enthousiasme van iemand die de produktie van dichtbij meemaken kan. In elk geval: een must voor allen die Reynaert in het hart dragen, zowel wetenschappers als amators, voor allen die door de toneelmicrobe actief of passief werden en worden bezocht, voor elke Waaslander die zijn zoete oord geen kilometer bereizen kan zonder met de vos te worden geconfronteerd en voor allen die niet tot één van de drie voornoemde groepen zouden behoren.
Of de omzetting dan zo geslaagd is? Dat zal Reynaert een zorg wezen. Het gekrakeel aan het hof dondert verder, terwijl hij met een watten poot zijn snorharen gladstrijkt en de zon warm aan zijn pels kleeft.
Marcel RYSSEN
Er wordt gespeeld vanaf half augustus. De avant-première is op 12 augustus. De voorstellingen van 13-21-23 augustus en 5 en 6 augustus zijn in blok verkocht. Kaarten van 350 BF (Groepen, CJP en +3 pas: 300 BF) zijn er nog voor 14-15-16-17-22-24-28-29-30 augustus en 4 september, telkens om 21 u in het stadspark te Sint-Niklaas.
Kaarten zijn te bestellen bij A. de Niel, Kalkstraat 24, 9100 Sint-Niklaas (03/777.08.96) en het V.V.V.-kantoor, Grote Markt 46, 9100 Sint-Niklaas (03/777.26.81).
| |
Reynaertwagenspel
De Hulsterse Reynaertorde, lange tijd ingeslapen, heeft een nieuwe adem gevonden. Na een zeer succesvolle lezing van Jo van Eetvelde vorig jaar en een mooie Reynaerttentoonstelling in mei van dit jaar, wordt op 29 (om 14 u en 15 uur 30) en 30 (14 uur, 15 uur 30 en 17 uur) augustus een wagenspel opgevoerd tijdens de Hulsterse Braderiedagen. Regisseur Piet Verwer koos zijn toneelspelers uit Hulsterse toneelverenigingen en uit de Stekense groep De Distelbloem. Het wagenspel zelf werd geschreven door mevrouw Carlien Duerinck-Gheysen en kreeg de titel ‘De vrolijke valstrik’. Over de inhoud werd ons enkel verklapt dat de vos in een smokkelavontuur verstrikt geraakt. In de grensstreek hadden we niet anders verwacht. Plaats van de opvoeringen: voor de Willibrordus-basiliek, op het 's Gravenplein en bij café Cantecleer, hoek Gentsestraat.
[R.v.D.]
|
|