Tabu. Jaargang 23

[p. 219]

Chomsky's minimalistische programma
Hans Broekhuis en Marcel den Dikken

1 Conceptuele contouren^*

Intensief generatief-taalkundig onderzoek in het afgelopen decennium heeft geleid tot een theorie die in hoge mate tegemoet komt aan de eisen die aan een adequate theorie gesteld worden. Behalve observationeel adequaat is de principes-en-parameterstheorie (Chomsky 1981, 1986a, 1986b, 1991 en verwant werk) zoals we die aan het eind van de jaren '80 kenden, ook descriptief adequaat en kan ze in sommige domeinen ook aanspraak maken op het predikaat verklarend adequaat.

Het theoretisch model waarmee de jaren '90 werden binnengetreden bestond uit (a) een evident onmisbaar lexicon, (b) vier niveaus van representatie (D-structuur, S-structuur, LF en PF; zie het T-model in (1a)) die onderling verbonden worden via de regel Move α of Affect α (de laatste feitelijk een principe van de theorie; vgl. Lasnik & Saito 1984), (c) een compacte verzameling principes en parameters en (d) een aantal ‘overkoepelende richtlijnen’ (zoals de aanname dat Move α alleen toegepast mag worden als ‘laatste toevlucht’ en het principe van Full Interpretation; vgl. bijvoorbeeld Chomsky's 1991 werk op het gebied van economie van derivatie en representatie).

Dat het leeuwedeel van deze ingrediënten van de theorie onmisbaar is, staat buiten kijf. Waar het de niveaus van representatie betreft, is het evident dat een lexicon en twee interpretatieve componenten (de ‘externe interfaces’ PF en LF) moeten worden onderscheiden. Idealiter zou met deze apparatuur, waarvan de aanname een virtuele conceptuele noodzaak is, kunnen worden volstaan. Niettemin is daarnaast het belang van de ‘interne interface’ D-structuur en het ‘medium’ S-structuur in de theorie altijd aanzienlijk geweest. Het voornaamste doel van het minimalistische programma is de theorie te reduceren tot het absoluut noodzakelijke, wat inhoudt dat D- en S-structuur geëlimineerd dienen te worden.

In paragraaf 2 van dit overzichtsartikel van het minimalistische programma geven we een korte samenvatting van de redeneringen die Chomsky (1992) volgt teneinde de redundantie van D- en S-structuur aannemelijk te maken. De conceptuele lijn van de uiteenzetting zal duidelijk zijn: D- en S-structuur hebben uitsluitend bestaansrecht bij de gratie van principes die cruciaal aan deze representatieniveaus refereren of van verschijnselen die slechts dan adequaat geanalyseerd kunnen worden als gebruik van deze niveaus noodzakelijk is. De motivatie voor de betreffende representatieniveaus vervalt, zodra aannemelijk kan worden gemaakt dat de principes in kwestie overbodig zijn of niet naar de bewuste niveaus hoeven te verwijzen, of zodra we kunnen laten zien dat bij de verklaring van verschijnselen waarvoor tot dusver gemeend werd dat een beroep op die niveaus onontkoombaar was, we het ook zonder

* De basis voor dit overzichtsartikel werd gelegd in besprekingen van het minimalistische programma aan de vakgroep Taalwetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen (eerste en tweede trimester 1992-1993) en de studierichting Algemene Taalwetenschap van de Vrije Universiteit Amsterdam (tweede semester 1992-1993), en in de lees- en discussiegroep over Chomsky's recente werk aan de Universiteit van Amsterdam (januari-maart 1993). We danken de deelnemers voor hun bijdragen. Onze dank gaat verder uit naar Eric Hoekstra, Jelly de Jong en Jan-Wouter Zwart. Uiteraard ligt de verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit artikel bij de auteurs.

[p. 220]

die niveaus kunnen stellen. Net zoals de toepassing van de regel Move α om redenen van economie uitgesloten is als ze niet noodzakelijk is, zal dan het bestaan van deze niveaus worden ontkend. Hiermee is weer een verdere stap in de richting van het ultieme doel van het principes-en-parametersonderzoek gezet: het ontwikkelen van een zo eenvoudig mogelijke representatie van het aangeboren taalvermogen van taalgebruikers, de Universele Grammatica.

Ook elders in het begrippenapparaat van de principes-en-parameterstheorie wordt door Chomsky (1992) gesnoeid. Zo wordt de notie ‘regeren’, waaraan de theorie lange tijd ten dele haar naam ontleende (‘Regeer- en Bindtheorie’), afgeschaft en wordt het essentiële begrip ‘lokaliteit’ opnieuw gedefinieerd in termen van domeinen. Een goed begrip van de domeindefinities is van belang voor het ontwikkelen van analyses binnen het minimalistische denkraam, maar omdat het voor het doorgronden van de hoofdlijnen van het programma niet essentieel is, hebben wij besloten deze definities pas in paragraaf 3 aan de orde te stellen.

In de hoofdtekst van dit artikel zullen we in hoofdzaak volstaan met een uiteenzetting van het minimalistische programma zelf, naar wij hopen op een verhelderende manier. Zo hier en daar zullen we, wanneer er naar onze mening aanleiding is tot nadere discussie, een korte schets van de problematiek aanbieden in de vorm van noten. Het spreekt echter vanzelf dat in de context van dit overzichtsartikel geen uitgewerkte analyses van problemen of specifieke verschijnselen kunnen worden ontwikkeld. Desondanks hopen wij toch met deze kritische kanttekeningen de lezer aan te zetten tot een nadere beschouwing van bepaalde vraagstukken in het licht van het minimalistische programma.

2 Reductie van representatieniveaus

Het T-model van Chomsky & Lasnik (1977), gegeven in (1a), vormt het uitgangspunt voor de principes-en-parameterstheorie van Chomsky (1981) en later werk. Dat er zoiets moet bestaan als het lexicon, de opslagplaats van alle (idiosyncratische) eigenschappen van lexicale items, staat vanzelfsprekend niet ter discussie. Dat er voorts behoefte is aan componenten die syntactische bouwsels zowel fonetisch als semantisch interpreteren (PF en LF) is eveneens evident. Het bestaan van de twee additionele representatieniveaus, D- en S-structuur, berust daarentegen puur op theorie-interne overwegingen; zonder deze niveaus zou het systeem niet werken. In het minimalistisch programma wordt voorgesteld deze twee additionele niveaus te elimineren. Het nieuwe model dat verdedigd wordt, heeft de vorm in (1b).

[p. 221]

Wat in (1b) ‘overte syntaxis’ genoemd wordt, moet niet gezien worden als een representatieniveau, maar is slechts een willekeurig punt in de afleiding van de LF-representatie waarop de operatie spell-out wordt toegepast, welke de tot dan gevormde structuren in de PF-component brengt; alle computationele operaties die plaatsvinden na spell-out komen niet op PF tot uitdrukking en zijn dus ‘covert’. Omdat ‘overte syntaxis’ geen apart representatieniveau is, betekent dit ook dat, in tegenstelling tot wat het geval was in de principes-en-parameterstheorie, alle (representationele) principes en condities uitsluitend van toepassing kunnen zijn op de interpretatieve componenten van de grammatica, PF en LF.

2.1 D-structuur

Er zijn feitelijk drie motieven voor het adopteren van D-structuur, de ‘interne interface’ tussen het lexicon en het computationele systeem:

(2)	a	Bevrediging van de eigenschappen van lexicale items (satisfy) is een ‘all-at-once’-verschijnsel; alle lexicale eigenschappen (m.n. thematische eigenschappen) worden integraal op D-structuur bevredigd.
	b	Initiële phrase markers worden integraal op D-structuur geïntroduceerd.
	c	Belangrijke principes van de theorie (m.n. het Thematisch Criterium en het Projectie Principe) zijn op D-structuur van toepassing.

Geen van deze overwegingen vormt echter een dwingend argument voor het onderscheiden van een afzonderlijk representatieniveau.

Met de aanname in (2a), die impliceert dat alle lexicale informatie in één keer (op D-structuur) uit het lexicon betrokken wordt, zijn in wezen altijd problemen geweest. Chomsky (1992: 29) noemt als specifiek voorbeeld de easy-to-please constructie, geïllustreerd in (3):

(3)	a	John is easy to please
	b	John is easy [CP Op [IP PRO to please t]]

De meest levensvatbare analyse voor dit constructietype (ook wel ‘tough-movement’ genoemd) is die in (3b), waarin de lege categorie in het complement van please een variabele is die achtergelaten is door verplaatsing van een lege operator naar de specificeerderpositie van de infinitivale CP (of nog een stap

[p. 222]

verder; zie Mulder & Den Dikken 1992). Het subject van de constructie, John, ontvangt een Θ-rol, onder predikatie, van de constituent waarbinnen zich lege operatorverplaatsing heeft voorgedaan. Het subject wordt niet door enig ander element van een Θ-rol voorzien.¹ De Θ-rol voor John is dus het resultaat van lege operatorverplaatsing, en is derhalve pas na D-structuur beschikbaar. Dat betekent dat niet alle Θ-roltoekenning een D-structuuraangelegenheid kan zijn. Daarmee vervalt onmiddellijk een substantieel deel van de motivatie voor D-structuur.

De analyse van tough-movement in (3b) leidt tot een herintroductie van de notie ‘gegeneraliseerde transformatie’. Dit is een type transformatie dat uit twee of meer onafhankelijk gegenereerde phrase-markers een nieuwe (zgn. gegeneraliseerde) phrase-marker maakt (zie Chomsky 1955). Dit type transformatie maakt het mogelijk dat het subject van de easy-to-please constructie, dat op D-structuur niet aanwezig kan zijn aangezien het daar niet gefiatteerd wordt, pas in de loop van de afleiding geïntroduceerd wordt.

Voor een terugkeer naar gegeneraliseerde transformaties was, binnen het kader van de standaard principes-en-parameterstheorie, al eerder gepleit op grond van overwegingen met betrekking tot de bindingstheorie (door bijv. Lebeaux 1988). Beschouw de voorbeelden in (4) (vgl. Van Riemsdijk & Williams 1981; Freidin 1986):

(4)	a	Which claim [that Johni was asleep] was he*i/j willing to discuss?
	b	Which claim [that Johnj made] was hei/j willing to discuss?

Terwijl in (4b) coreferentie tussen John en he is toegestaan, is dat niet het geval in (4a). Dat kan worden gerelateerd aan het feit dat de CP die de R-expressie John bevat in (4a) een complementszin van het nomen claim is, maar in (4b) een betrekkelijke bijzin. Lebeaux (1988) heeft ter verklaring van het contrast in (4) voorgesteld dat adjuncten (zoals de relatiefzin in (4b)), waarvan de aanwezigheid op D-structuur niet wordt afgedwongen, pas worden geïntroduceerd na verplaatsing van de wh-constituent. Chomsky (1992: §5) omarmt dit voorstel, en bedient zich bij zijn verantwoording van de feiten in (4) verder van een analyse van wh-extractie waarin de benadering die sinds de introductie van de sporentheorie gemeengoed was, gewijzigd wordt ten gunste van een ‘kopieerstrategie’ (vgl. Chomsky 1955): in de extractiepositie blijft een volledige kopie van de geëxtraheerde constituent achter, die onder identiteit met de in SpecCP aanwezige wh-constituent gedeleerd wordt op PF. Met behulp hiervan kan nu het contrast in (4) als volgt worden verklaard. In (4a) is de bijzin een complement van het nomen en moet daarom al voor wh-verplaatsing aanwezig zijn. In de kopie van de wh-constituent op de extractiepositie is de complementszin (die de R-expressie John bevat) daarom present (zie (5a)). Coïndicering van John en he in (4a) wordt nu uitgesloten door principe C van de bindingstheorie. In (4b) daarentegen wordt de relatiefzin pas na wh-verplaatsing (maar voorafgaand aan de uitspellingsoperatie spell-out, de aftakking naar PF) aan de wh-constituent which claim in SpecCP

1 Merk op dat er ook analyses van tough-movement in de handel zijn (zie bijv. Bennis & Wehrmann 1987) die stellen dat het subject van de constructie zijn Θ-rol van het adjectief (hier easy) ontvangt. Dergelijke analyses zijn volledig verenigbaar met een theorie volgens welke alle Θ-roltoekenning op D-structuur geschiedt.

[p. 223]

toegevoegd. In de kopie op de extractiepositie is de betrekkelijke bijzin dus afwezig (zie (5b)), zodat coïndicering van John en he wel mogelijk is.²

(5)	a	[which claim [that Johni was asleep]] was he*i/j he willing to discuss [which claim [that Johni was asleep]]
	b	[which claim [that Johni made]] was hei/j willing to discuss [which claim]

Het belang van gegeneraliseerde transformaties ten spijt, is het duidelijk dat de standaard principes-en-parameterstheorie, met haar ‘all-at-once’-benadering van satisfy, geen ruimte laat voor een herintroductie van gegeneraliseerde transformaties. Het probleem dat veroorzaakt wordt door de analyse van tough-movement, alsmede Lebeaux' pleidooi voor post-D-structuur insertie van lexicaal materiaal maken het daarom aantrekkelijk om hypothese (2a) op te geven ten gunste van gegeneraliseerde transformaties, of liever, in het licht van de algemene ontwikkeling van de principes-en-parameterstheorie in de richting van constructie- en taal-invariante principes, één gegeneraliseerde transformatie GT.

De aard van de gegeneraliseerde transformatie GT is heel eenvoudig:

(6)	GT: neem een phrase-marker X, voeg aan X een lege positie Ø toe, substitueer een andere phrase-marker Y voor de lege positie, en vorm aldus een nieuwe phrase-marker Z.^3

Het resultaat van de toepassing van GT is altijd in overeenstemming met de aloude (drie-niveau) X-bartheorie, die alleen structuren van de vorm [_XP ZP [_X' X YP]] goedkeurt; zij blijft als fundamenteel filter op de output van GT deel uitmaken van de theorie. Dit betekent onder meer dat de phrase-marker Y die substitueert voor de lege positie een maximale projectie dient te zijn (die dus zelf op zijn beurt met behulp van GT opgebouwd is) en dat Z een opgehoogde projectie is van X. Hoewel het nadrukkelijk niet de bedoeling is het recept in (6) sequentieel te interpreteren - alle operaties vinden simultaan plaats - kan de werking van de structuurbouwende GT aan de hand van het paradigma in (7) wellicht verduidelijkt worden (constituentenvolgorde irrelevant):

(7)	a	X	voorbeelden:	X=V	X=V'
	b	[ZX Ø]		[V' V Ø]	[VP Ø V']
	c	[Z X Y]		[V' V NP]	[VPNP V']

Het resultaat van elke toepassing van GT is een phrase-marker, die zelf weer uit andere, door GT geconstrueerde phrase-markers bestaat. Terwijl in de standaard-theorie (zie (2a)) alle lexicale informatie in één keer uit het lexicon werd betrokken, kan het computationele systeem nu op elk willekeurig moment een element uit het lexicon selecteren en met behulp van GT projecteren tot een maximale projectie. Op een willekeurig maar uniek moment

2 Merk op dat in (5b) de twee kopieën niet volledig identiek zijn; de kopie in de extractiepositie is identiek aan slechts een segment van de wh-constituent in SpecCP. De vraag is daarom of PF-deletie hier is toegestaan, bij ontstentenis van volledige identiteit van de kopieën.

3 We hebben hier gekozen voor de labels X, Y en Z voor de phrase-markers, in plaats van Chomsky's misleidende labels K, K¹ en K*, die ten onrechte de suggestie van categoriale identiteit van de verschillende phrase-markers en bijbehorende (niet bedoelde) X-barstructuren in de hand werken.

[p. 224]

in de derivatie kan een beroep op spell-out worden gedaan, die het tot dan toe bereikte resultaat doorsluist naar de PF-component. Hierna is het niet langer mogelijk om nog eens naar het lexicon terug te keren om verder materiaal toe te voegen. Aldus zorgt de theorie ervoor dat een eenvoudige zin als Jan houdt van spruitjes niet zoiets kan betekenen als Ook al is hij dol op bloemkool, Jan houdt gek genoeg absoluut niet van spruitjes.⁴

Nu we unieke, ‘all-at-once’ bevrediging van lexicale eigenschappen (satisfy) hebben opgegeven, vervalt al meteen een belangrijk motief voor een apart D-structuurniveau (2a). Met de herintroductie van de gegeneraliseerde transformatie zijn we ook meteen de tweede overweging (2b) kwijt om naast het lexicon en de interpretatieve componenten zoiets als D-structuur aan te nemen. Als wordt aangenomen dat de initiële phrase-markers zelf met behulp van de gegeneraliseerde transformatie GT gecomponeerd worden, dan hoeven we immers geen apart representatieniveau voor die initiële phrase-markers meer te reserveren. Phrase-markers worden gaandeweg de derivatie, in tandem met eventueel optredende instanties van Move α gevormd, in overeenstemming met de X-bartheorie.

Tenslotte vervalt ook het derde motief voor de aanname van D-structuur, (2c). Zoals we in het resterende deel van deze paragraaf zullen laten zien, maakt de minimalistische theorie namelijk ook het Projectie Principe en het Thematisch Criterium overbodig.

Het Projectie Principe eist dat lexicale (m.n. thematische) informatie op alle syntactische niveaus van representatie vertegenwoordigd wordt. Gezamenlijk waren het Thematisch Criterium en het Projectie Principe ervoor verantwoordelijk dat er geen verplaatsing naar complementsposities kan bestaan. Een complementspositie kan alleen bestaan bij de gratie van een daarvoor beschikbare Θ-rol. Die Θ-rol zal op elk syntactisch niveau van representatie aan de complementspositie in kwestie worden toegekend, gegeven het Projectie Principe. Verplaatsing naar deze positie wordt vervolgens uitgesloten door het Thematisch Criterium, dat ketens uitsluit die op verschillende posities Θ-rollen ontvangen. Beide principes zijn essentiële ingrediënten van de principes-en-parameterstheorie. Aangezien ze allebei cruciaal refereren aan D-structuur, ontleent dit representatieniveau daaraan ten dele zijn bestaansrecht.

Het gezamenlijke effect van de beide principes dat verplaatsing naar complementsposities onmogelijk is, kan nu echter op eenvoudige wijze worden afgeleid uit de theorie. Verplaatsing is een instantie van Move α, hetgeen analoog aan de gegeneraliseerde transformatie GT in (6) werkt. Het recept voor Move α is gegeven in (8):

(8)	Move α: neem een phrase-marker X, voeg aan X een lege positie Ø toe, substitueer een andere phrase-marker uit X voor de lege positie, en vorm aldus een nieuwe phrase-marker Z.

Het enige verschil met GT is dat in het geval van GT het substituerende element een ‘nieuwe’ phrase-marker Y is (d.w.z. dat GT een binaire substitutie-operatie is, betrekking heeft op twee onafhankelijke phrase-markers), terwijl

4 Een interessante en legitieme vraag, expliciet opgeworpen door Brody (1993: 22), is hoe het kennelijke verbod op het aanspreken van het lexicon na de toepassing van SPELL-OUT in de theorie kan worden opgenomen. Brody stelt dat deze conditie betrekking heeft op de relatie tussen de twee externe interface-niveaus PF en LF en in die hoedanigheid geen PF- of LF-conditie kan zijn. Aangezien ze evident ook geen lexicale conditie is, zal ze op het overt-syntactische niveau tussen het lexicon en de interpretatieve componenten van toepassing moeten zijn. Daarmee zou dan toch wel degelijk aan het overt-syntactische niveau (S-structuur) worden gerefereerd door tenminste één principe van de theorie, zodat er van een werkelijke afschaffing van S-structuur geen sprake kan zijn. Ons is echter niet direct duidelijk waarom het verbod op het aanspreken van het lexicon na SPELL-OUT geen LF-conditie zou kunnen zijn. In dat geval hoeft weer niet aan het S-structuurniveau te worden gerefereerd.

[p. 225]

in het geval van Move α het substituerende element een phrase-marker is die zich binnen de uit te breiden phrase-marker X bevindt - die dus al eerder met behulp van GT in de structuur was opgenomen (d.w.z. dat Move α een singuliere substitutie-operatie is, betrekking heeft op slechts één, al eerder gevormde, phrase-marker).

Stel nu dat de met behulp van Move α uit te breiden phrase-marker een kaal hoofd X is. Aangezien deze phrase-marker evident geen constituent bevat die voor Ø zou kunnen worden gesubstitueerd, is verplaatsing naar complementspositie, met X' als resultaat, uitgesloten.⁵ Ook als we een phrase-marker [_x' X YP] als doelwit kiezen, is verplaatsing naar complementspositie niet mogelijk; we kunnen hiervan met behulp van Move α geen phrase-marker [_x' X ZP YP] vormen door ZP, een constituent van YP (dus binnen de phrase-marker X'), in X' te inserteren. Dit volgt uit de theorie als wordt aangenomen dat Move α evenals GT zijn doelwit altijd moet uitbreiden, d.w.z. dat in (8) Z een opgehoogde projectie van X moet zijn.⁶ Hoe we het dus ook proberen, verplaatsing naar complementsposities is te allen tijde uitgesloten, simpelweg gegeven de aard van de gegeneraliseerde transformatie. Voor dit doel hebben we het Thematisch Criterium en het Projectie Principe derhalve niet meer nodig.⁷

Behalve een afleiding van de effecten van het Projectie Principe levert de eis dat GT en Move α (hieronder verder gezamenlijk aangeduid als GT* als hun binaire resp. singuliere karakter niet in het geding is) hun doelwit altijd uitbreiden, ook een noodzakelijkerwijs strikt cyclische derivatie op, zodat een aantal resultaten van Rizzi's (1990) Relativised Minimality kunnen worden verantwoord (zie met betrekking tot de cyclus in het minimalistische denkraam ook Frank & Kroch 1993; Kitahara 1993; Zwart 1993). Neem bijvoorbeeld een geval van ‘super-raising’ als (9):

(9)	*Johni seems that it is certain ti to win the race

In principe is, binnen het minimalistische denkraam, een afleiding van dit voorbeeld denkbaar die geen schending van Relativised Minimality zou opleveren. Gegeven dat we ‘en bloc’ satisfy hebben vervangen door GT* is het immers denkbaar dat het expletief-subject van de finiete bijzin, it, pas na de toepassing van Move α op John aan de zin wordt toegevoegd, zodat er op het moment van toepassing van Move α geen interveniërende A-positie aanwezig zou zijn tussen de extractie- en landingsposities van John. Nadat John goed en wel in SpecIP is aangekomen, wordt vervolgens gehoor gegeven aan de eis dat de bijzin een subject heeft, en wordt een SpecIP-positie gecreëerd die wordt opgevuld door it. Een dergelijke non-cyclische derivatie zou aan de eisen van Relativised Minimality voldoen (gegeven een derivationele benadering van verplaatsingsoperaties; vgl. de bespreking van het ECP in Chomsky en Lasnik 1991: par. 4.1, en ook noot 22, hieronder). Ze wordt echter uitgesloten door het feit dat it-insertie nà de toepassing van NP-verplaatsing haar doelwit niet uitbreidt, in weerwil van de extensie-eis waaraan GT* onderworpen is.⁸

5 Als de bewuste phrase-marker echter geen kaal hoofd maar een intern gestructureerd hoofd is, kan een probleem ontstaan. Stel dat de uit te breiden phrase-marker een complex hoofd is dat, met behulp van de adjunctiestrategie (die onafhankelijk, naast GT, noodzakelijk is), is voorzien van een hoofd en een daaraan geadjungeerde maximale projectie, dus [_X^o X YP]. Deze hoofdconstituent kan vervolgens door Move α worden geëxpandeerd door aan X een leeg complement toe te voegen, en daarvoor vervolgens YP te substitueren; gegeven de X-bartheorie is YP een legitieme vuller van de complementspositie van X en bovendien bevindt YP zich binnen de initiële phrase-marker X, zodat een derivatie die van [_X^o X YP] de X'-structuur [_X' [_X^o X t_i] YP_i] afleidt in overeenstemming is met Chomsky's formulering van Move α. Ze is wellicht op onafhankelijke gronden uit te sluiten, door een beroep op structuurbehoud, waardoor de adjunctiestructuur [_X^o X YP], die we als doelwit namen, onwelgevormd zou kunnen worden verklaard. Het is echter niet onmiddellijk duidelijk hoe structuurbehoud iets over initiële (in plaats van transformationeel geschapen) adjunctie-structuren zou kunnen zeggen. Alleen een globaal verbod op adjunctie van elementen van verschillend bar-niveau (vgl. Chomsky & Lasnik 1991: 49) - in wezen een stipulatie - zou hier soelaas bieden.

6 De werking van GT zoals beschreven door Chomsky (1992: 31), inclusief de extensie-eis opgelegd aan GT, leidt tot niet alleen strikt binaire maar zelfs verplicht binair vertakkende X-barstructuren. GT levert eo ipso altijd vertakkende structuren op. Hoewel dat in sommige gevallen interessante consequenties zou kunnen hebben (met name in het domein van werkwoordelijke structuren - schijnbaar onergatieve intransitieve werkwoorden zouden dan feitelijk transitief zijn en een ‘cognate object’ selecteren; zie ook Hale & Keyser, in voorbereiding; Kayne 1993: 12), kan het niet in algemene zin zo zijn dat een hoofd X, wil het geïntegreerd worden in grotere X-barstructuren, altijd een complement en een specificeerder zal moeten nemen. Denk alleen maar aan de problemen die dat zou opleveren voor een NP/DP met een eigennaam als John als hoofd. Naast GT (en Move α) wordt door Chomsky (1992: 30) daarom ook de mogelijkheid van ‘vrije, niet-vertakkende projectie’ geschapen. Elke categorie kan vrijelijk, zonder met andere phrase-markers gecombineerd te worden, opprojecteren tot de X-barstructuren in (i) (dit is wat Chomsky het enige residu van het Projectie Principe noemt; cf. ook Kitahara 1993):

(i)	a	X
	b	[X' X]
	c	[XP [X' X]]

Merk overigens op dat adjunctie (ook een instantie van GT) niet onderworpen is aan de extensie-eis (cf. Chomsky 1992: 33). Kitahara (1993) draagt een (partiële) verklaring aan voor de uitzonderlijke status van adjunctie in het licht van de aard van GT.

7 De eis dat alle zinnen een vuller van de subjectspositie hebben (het aanhangsel van het Projectie Principe) volgt weliswaar niet uit de wijze waarop X-barstructuren worden gebouwd (gezien het bestaan van ‘vrije projectie’; noot 6), maar kan niettemin ook worden afgeleid uit de minimalistische theorie, door het N-kenmerk van T of AGR_S sterk te laten zijn (Chomsky 1992: 44; voor N-kenmerken en hun sterkte, zie §2.2 hieronder).

8 Het feit dat de ingebedde I-projectie slechts dan deel van grotere X-barstructuur kan uitmaken als het een maximale projectie is, vormt op zichzelf geen obstakel voor een niet-cyclische derivatie van het geschetste type. Via ‘vrije projectie’ (zie noot 6) kan de ingebedde I' immers ook, in de afwezigheid van een specificeerderpositie, worden uitgebouwd tot IP (zie ook Chomsky 1992: 10, waarin de mogelijkheid wordt overwogen dat de SpecTP-positie afwezig zou kunnen zijn).

[p. 226]

De aard van de gegeneraliseerde transformatie GT*, in tandem met de door Chomsky gehanteerde X-bartheorie, levert aldus een verklaring op voor het verbod op verplaatsing naar complementsposities, voor de noodzaak dat zinnen een subject hebben, en voor het cyclische karakter van derivaties.⁹ Daarmee ontvalt alle bestaansgrond aan het Projectie Principe en het Thematisch Criterium, zodat nu tevens het derde en laatste motief voor het onderscheiden van D-structuur uit de weg is geruimd.

Kort samengevat komt het er dus op neer dat met behulp van de herintroductie van de gegeneraliseerde transformatie in de theorie, die sowieso wordt afgedwongen door een aantal empirische overwegingen, alle vigerende argumenten voor een representatieniveau dat de brug vormt tussen het lexicon en het computationele systeem van de grammatica - D-structuur - worden ontkracht. Daarmee weerhoudt ons niets van het afschaffen van D-structuur.

9 Bij dat strikt cyclische karakter van derivaties zijn echter wel wat vraagtekens te plaatsen. Kennelijk is de toepassing van LF-verplaatsing niet onderworpen aan de strikte cyclus (zie ook Chomsky 1992: fn. 26, en p. 33) - immers, LF-verplaatsing treedt typischerwijs op in afgeleide domeinen. Deze opmerking blijft van kracht in het minimalistische programma, misschien wel in nog veel sterkere mate dan voorheen. Want hoewel Chomsky nadrukkelijk overweegt een belangrijke klasse van LF-verplaatsingen, nl. LF-verplaatsing van wh-constituenten die in de overte syntaxis in situ staan, af te schaffen (Chomsky 1992: 36), is een zeer belangrijke rol weggelegd voor verplaatsing op LF in het minimalistische programma. Telkens wanneer een kenmerk van enig functioneel hoofd zwak is, wordt verplaatsing van elementen die dit kenmerk moeten checken uitgesteld tot LF (zie §2.2 voor toelichting), d.w.z. tot een moment in de derivatie waarop de hogere X-barstructuur, die na SPELL-OUT op PF geïnterpreteerd moet worden, reeds is voltooid. LF-verplaatsing is dus ofwel non-cyclisch, ofwel de cyclus begint als het ware ‘opnieuw’ na de overte syntaxis. Met name in het eerste geval zou het cyclische karakter van derivaties een puur overt-syntactische (S-structuur) eigenschap zijn; de eis dat GT* zijn doelwit uitbreidt zou dan een principe zijn dat cruciaal aan S-structuur moet refereren, met als gevolg dat toch niet kan worden volstaan met slechts twee representatieniveaus (zie Brody 1993: 23 voor de essentie van bovenstaande redenering).
Overigens lijkt het ons zeer aannemelijk dat GT* als geformuleerd in (6) en (8) na SPELL-OUT geen rol meer speelt (en in dat geval zou het laatst geschetste probleem niet langer optreden), doordat alle gevormde phrase-markers voor SPELL-OUT met elkaar gecombineerd moeten zijn om door de PF-component geïnterpreteerd te kunnen worden; uit X-bartheorie volgt daarom dat er na SPELL-OUT geen niet-volledig geëxpandeerde projecties meer aanwezig zijn die door GT* als doelwit gekozen kunnen worden. Dit, gecombineerd met het feit dat verplaatsingen tot na SPELL-OUT uitgesteld kunnen worden, vormt echter weer wel een probleem voor Chomsky's aanname dat de operaties die genoemd worden in de recepten voor GT* in (6) en (8) simultaan plaatsvinden; de SPEC-posities die een rol spelen bij checking worden gecreëerd voor, doch in bepaalde gevallen pas gevuld na SPELL-OUT.

2.2 S-structuur

Er zijn twee types motieven voor het bestaan van S-structuurcondities:

(10)a	Talen verschillen met betrekking tot de plaats waarop spell-out optreedt (bijvoorbeeld: in sommige talen vindt V-raising in de overte syntaxis plaats, in andere pas daarna; idem voor wh-extractie).
b	Bepaalde principes van de theorie moeten op S-structuur van toepassing zijn.

Chomsky elimineert beide verspreid over paragraaf 4 en 5 van het paper. In onze bespreking van de twee soorten evidentie voor S-structuur zullen we de relevante overwegingen zo helder mogelijk proberen op een rijtje te zetten.

Met betrekking tot taalvariatie (10a) was in Chomsky (1991) (zie ook Borer 1983) reeds geconcludeerd dat die moet worden teruggevoerd op lexicale eigenschappen van de functionele elementen, m.a.w. alle parametrisering heeft betrekking op de lexicale kenmerken van de functionele categorieën. Als we ons nu de vraag stellen waardoor verschillen tussen talen met betrekking tot het moment van toepassing van Move α - of, juister gezegd, het moment waarop spell-out plaatsvindt - worden veroorzaakt, dan ligt het antwoord voor de hand. Het minimalistische programma laat slechts ruimte voor twee niveaus van representatie, PF en LF. Verklaringen voor de verschillen die worden aangetroffen, kunnen derhalve a priori gezocht worden bij de morfofonologische en de logisch-semantische eigenschappen van de functionele elementen in het lexicon. Aangezien het niet aannemelijk is dat talen verschillen in hun LF-representaties, kunnen we vervolgens tot de conclusie komen dat de verschillen moeten worden teruggevoerd op PF-eigenschappen van functionele categorieën, dus op de morfologische kenmerken van functionele hoofden. Elk functioneel hoofd beschikt over een bundel PF-kenmerken. Elk kenmerk kan sterk of zwak zijn. De sterkte van deze kenmerken wordt nu verantwoordelijk geacht voor de noodzaak van overt-syntactische verplaatsingen.

[p. 227]

De twee interpretatieve componenten van de theorie (de enig overgebleven representatieniveaus) zijn onderworpen aan de eis dat alles wat zich op deze niveaus bevindt een uniforme interpretatie krijgt (Full Interpretation; Chomsky 1986a, 1991). Als dit het geval is, dan zeggen we dat de afleiding convergeert op de betreffende niveaus. Zo niet, dan ‘crasht’ de derivatie. Aangezien losse kenmerken, zonder fonetische matrix, niet interpreteerbaar zijn op PF, moeten voor een convergerende derivatie op PF alle kenmerken die op PF zichtbaar zijn, worden geëlimineerd voorafgaand aan spell-out. Zwakke kenmerken zijn ‘onzichtbaar’ op PF, maar sterke kenmerken zijn wel zichtbaar en leveren een niet-convergerende derivatie op als ze het tot en met PF uithouden, d.w.z. niet voor die tijd geëlimineerd zijn. Kenmerk-eliminatie geschiedt door checking, d.i. verplaatsing van een ‘gelijkgemerkt’ element naar het checking-domein van het relevante hoofd.

Voor de exacte definitie van checking-domein verwijzen we naar §3, hieronder; van belang is hier dat checking van de kenmerken van hoofd X doorgaans geschiedt in de SPEC-positie van XP (in gevallen van verplaatsing naar SpecXP), of in een adjunctiepositie aan hoofd X (in gevallen van hoofdverplaatsing naar X). Door overt-syntactische verplaatsing van een element Y met kenmerk [F] naar een van deze twee posities in het checking-domein van hoofd X te plegen, kan het sterke morfologische kenmerk [F] van hoofd X tegen hetzelfde kenmerk van de verplaatste constituent Y weggestreept worden, zodat [F] er op PF niet meer is en er een afleiding resulteert die op PF convergeert.

De verzameling kenmerken van hoofden wordt door Chomsky opgesplitst in twee subklassen, V- en N-kenmerken. De V-kenmerken moeten gecheckt worden door werkwoorden, de N-kenmerken door nomina.¹⁰ Merk op dat werkwoorden over net zoveel inflectionele (V-)kenmerken moeten beschikken als nodig zijn om de verschillende functionele hoofdposities in de syntactische structuur te checken. Vanzelfsprekend hoeft dit niet gestipuleerd te worden - een convergerende derivatie resulteert slechts dan als op de interpretatieve componenten alle (ervoor zichtbare) kenmerken zijn geëlimineerd; elke derivatie waarin dat niet het geval is, ‘crasht’ op de interpretatieve component(en) en wordt zo uitgefilterd.

Talen kunnen nu parametrisch verschillen met betrekking tot de sterkte/ zwakte van kenmerken van functionele hoofden. Een taal waarin hoofd X sterk gekenmerkt voor [F] is, dwingt overt-syntactische verplaatsing van een element Y met datzelfde kenmerk naar het checking-domein van X af, om aldus het kenmerk [F] geëlimineerd te krijgen voordat spell-out plaatsvindt en de PF-component binnengetreden wordt. Een taal daarentegen waarin hoofd X zwak gekenmerkt is voor kenmerk [F], dwingt geen overte verplaatsing van Y af. Verplaatsing van Y wordt in het minimalistische programma vervolgens uitgesloten door een principe dat Procrastinate (‘talmen’/‘uitstellen’) heet. De gedachte achter dit principe is dat er een verlangen bestaat zo snel mogelijk tot uitspelling over te gaan, dat LF-toepassing van Move α altijd goedkoper is dan overt-syntactische. We willen, als het ware, zo snel mogelijk naar PF, met zo min mogelijk overt-syntactische rompslomp onderweg; verplaatsing in de

10 Het is van belang deze onderverdeling in V- en N-kenmerken niet te verwarren met de classificatie van lexicale hoofden in termen van de categoriale kenmerken [±N] en [±V]. Inflectionele hoofden hebben zowel V- als N-kenmerken (die onafhankelijk van elkaar sterk of zwak kunnen zijn), hetgeen niet betekent dat ze ‘adjectivisch’ ([+N, +V]) van aard zouden zijn.

[p. 228]

overte syntaxis is alleen mogelijk als het werkelijk niet anders kan, als ‘laatste toevlucht’ (‘last resort’).

Een typisch voorbeeld van (10a) is het welbekende verschil tussen het Engels en het Frans met betrekking tot de locus van werkwoordsverplaatsing naar Infl (zie m.n. Pollock 1989). Finiete lexicale werkwoorden stijgen in het Frans verplicht naar Infl, een positie links van adverbia, terwijl Engelse lexicale werkwoorden zich niet in de overte syntaxis laten verplaatsen:

(11)a	Jean embrasse souvent Marie
b	*Jean souvent embrasse Marie
(12)a	*John kisses often Mary
b	John often kisses Mary

Dit verschil tussen de twee talen in kwestie kan gerelateerd worden aan een simpel parametrisch verschil in sterkte van de V-kenmerken van de inflectionele hoofdpositie die het werkwoord aantrekt (AGR_O in Chomsky 1992), zodanig dat AGR_AGRO in het Frans een sterk V-kenmerk heeft, terwijl de Engelse AGR_O-knoop een zwak V-kenmerk heeft. In het Frans zal dan overt-syntactische verplaatsing worden afgedwongen van een element dat, net als AGR_O, een V-kenmerk bezit, het werkwoord. In het Engels daarentegen is overt-syntactische V-verplaatsing naar AGR_O overbodig, en gegeven Procrastinate dus niet toegestaan. Na spell-out zal het Engelse werkwoord alsnog naar AGR_O stijgen om de op LF niet-interpretabele V-kenmerken te elimineren.

Aldus wordt het verschil tussen het Engels en het Frans met betrekking tot de locus van V-verplaatsing verantwoord op een manier die aanmerkelijk eenvoudiger is dan het eerdere voorstel in Chomsky (1991), dat een uitwerking van Pollocks (1989) analyse was.¹¹ Het meest in het oog springende verschil tussen de twee benaderingen is gelegen in het feit dat het werkwoord, in de minimalistische benadering, compleet met zijn inflectionele morfologie en de bijbehorende kenmerkenbundel uit het lexicon gehaald wordt. De functionele knopen in de syntactische structuur bieden dus geen onderdak meer aan inflectionele affixen; ze bezitten nu uitsluitend nog een bundel kenmerken, die door verplaatsing gecheckt moeten worden (voor een argument hiertegen, zie Miller 1993: 51-55). Inflectionele knopen hoeven nu dus niet meer af te dalen naar het werkwoord in talen zonder overt-syntactische V-verplaatsing.

Taalvariatie met betrekking tot het moment waarop spell-out plaatsvindt kan binnen het minimalistische programma dus worden vormgegeven zonder naar het S-structuurniveau te verwijzen. De variatie kan worden gerelateerd aan PF-eigenschappen van lexicale (functionele) hoofden.¹² Daarmee vervalt het eerste argument voor het onderscheiden van S-structuur.

Het tweede, in (10b), vereist meer discussie. De theorie zoals we die tot voor kort kenden, bezat verscheidene principes waarvan aangetoond kon worden dat ze cruciaal naar S-structuur moeten verwijzen. Denk hierbij alleen maar aan de subjacentieconditie, het naamvalsfilter en sommige bindingsprincipes. Willen we nu staande kunnen houden dat S-structuur niet bestaat, dan zullen deze en dergelijke principes ofwel op de interpretatieve niveaus een

11 De winst op het gebied van eenvoud wordt echter vooralsnog teniet gedaan door een niet onaanzienlijk empirisch verlies. Hoewel Chomsky (1992: 43-44) wel een verklaring biedt voor het feit dat niet-lexicale werkwoorden (zoals have en be) wel in de overte syntaxis naar AGR_O moeten stijgen (deze werkwoorden zijn namelijk niet herkenbaar op LF en kunnen hun verplaatsing daarom niet tot LF uitstellen), wordt met geen woord gerept van do-support, en evenmin van de V-plaatsingsverschijnselen in niet-finiete constructies, een domein waarin zich een reeks van vragen voor de minimalistische benadering van V-verplaatsing voordoet, niet het minst het feit dat er zich hier typischerwijs optionaliteit voordoet. Het zal duidelijk zijn dat het in de empirie bestaan van optionaliteit een probleem vormt voor de minimalistische theorie, waarin overte verplaatsing alleen mogelijk is waar verplicht, en verboden waar niet verplicht. Het is hier niet aan de orde hoe dit probleem kan worden opgelost.

12 Als er tenminste daadwerkelijk sprake is van variatie; want schijn bedriegt soms. Zo wordt het feit dat in talen als het Japans en het Chinees wh-constituenten in situ staan, terwijl ze in bijvoorbeeld het Nederlands (in simplexe vraagzinnen) verplicht naar SpecCP verhuizen, doorgaans gezien als een parametrisch verschil tussen de twee taaltypes. In het Nederlands is overt-syntactische verplaatsing naar SpecCP verplicht; in het Japans en het Chinees daarentegen is het niet toegestaan. Een dergelijk geval van taalvariatie zou heel gemakkelijk inpasbaar zijn in het minimalistische programma - de sterkte van een kenmerk van Comp (zeg, [wh]) zou variabel kunnen zijn. Recent werk van Watanabe (1991) maakt het echter aannemelijk dat er in dit geval niet werkelijk sprake is van parametrische variatie: ook in het Japans en het Chinees treedt overt-syntactische verplaatsing op, zij het van een lege operator (zie ook noot 15, hieronder). Dit laat overigens zien dat de term ‘overt-syntactische verplaatsing’ niet moet worden begrepen als ‘verplaatsing van een overt element’.

[p. 229]

plaatsje moeten krijgen, ofwel moeten worden opgevat als condities op derivaties in plaats van representaties. Dat laatste ligt wel voor de hand waar het de subjacentieconditie betreft, waarvan vaak wordt aangenomen dat ze uitsluitend betrekking heeft op door verplaatsing ontstane relaties tussen een spoor en zijn antecedent. Chomsky bespreekt zelf de subjacentieconditie niet, net zo min als andere beperkingen op A'-verplaatsingen van maximale projecties. In noot 14, hieronder, zullen we in kort bestek stilstaan bij enkele kwesties die in dit verband aan de orde zijn. Omdat we ons in dit overzichtsartikel in hoofdzaak willen beperken tot een toelichting van Chomsky's uiteenzetting van het minimalistische programma, hebben we besloten de hoofdtekst hiermee niet te belasten.

De naamvalsmodule van de theorie hoeft, gegeven de ‘checking’-benadering van kenmerken, geen S-structuurconditie meer te zijn. Nomina en bepaalde functionele hoofden bezitten naamvalskenmerken (N-kenmerken), en die moeten, afhankelijk van de zetting van de sterkte-parameter, in de overte syntaxis dan wel op LF gecheckt worden. Aangenomen wordt dat het checken van naamvalskenmerken uitsluitend in een Spec-Head-relatie tussen een NP en een Agr-hoofd geschiedt.¹³ Is het N-kenmerk van AGR_O, de objectscongruentieknoop, bijvoorbeeld sterk, dan moet het object in de overte syntaxis vanuit zijn basispositie naar SpecAGR_OP verhuizen, opdat de N-kenmerken voorafgaand aan SPELL-OUT, dus voorafgaand aan het binnentreden van PF, worden geëlimineerd.

Wat de bindingstheorie betreft, daarvan is de plek waarop ze van toepassing is, steeds een onderwerp van veel discussie geweest. Maar dat ze in elk geval (wellicht ten dele) op S-structuur van toepassing moet kunnen zijn, is een claim die doorgaans wordt onderschreven onder verwijzing naar een paradigma als dat in (13) (zie Chomsky 1992: 35):

(13)a	You said hei liked [the pictures that John*i took]
b	[How many pictures that Johni took] did you say hei liked t?
c	Who t said hei liked [how many pictures that John*i took]?

Dat (13a) ongrammaticaal is onder de coreferente lezing, volgt rechtstreeks uit Principe C van de bindingstheorie. De grammaticaliteit van (13b) kan nu verantwoord worden door het feit te benadrukken dat de NP John op S-structuur buiten het c-commandeerdomein van he staat en daardoor op dit niveau niet gebonden wordt. Het contrast tussen (13a,b) toont in elk geval al aan dat Principe C niet op D-structuur geldt.

Als we tenslotte ook (13c) in de beschouwing betrekken, dan moet geconcludeerd worden - aldus de redenering - dat Principe C een S-structuurconditie is. In (13c) bevindt de R-expressie zich immers in een wh-constituent in situ, die op LF wh-verplaatsing naar SpecCP ondergaat, zodat John zich op LF evenals in (13b) buiten het c-commandeerdomein van he bevindt. Als Principe C een LF-conditie zou zijn, voorspellen we daarom ten onrechte dat ook in (13c) een coreferente lezing van John en he mogelijk is. Uit de aanname dat Principe C op S-structuur werkt volgt het contrast tussen (13b,c) echter direct.

13 Dit is geen noodzakelijke consequentie van het minimalistische denkraam; andere mogelijk- heden voor het checken van naamvalskenmerken zijn in principe denkbaar, en ook wenselijk. Hierop kunnen we in de context van dit overzichtsartikel niet ingaan.

[p. 230]

Chomsky riposteert hier door erop te wijzen dat niets in de theorie ons ertoe verplicht de hele wh-constituent how many pictures that John took op LF te verplaatsen. Verplaatsing van alleen de wh-operator how many zou volstaan, met als gevolg dat het contrast tussen (13b,c) verenigbaar is met een theorie die Principe C een LF-conditie laat zijn; als alleen how many LF-verplaatsing ondergaat, met achterlating van de rest van de NP, dan bevindt de R-expressie zich ook op LF in het c-commandeerdomein van he, zodat coïndicering van de twee NP's uitgesloten is. Als er inderdaad geen LF-verplaatsing van gehele wh-groepen bestaat, verschaft (13c) ons geen argument meer voor de toepassing van de bindingstheorie op S-structuur.¹⁴

We kunnen nog een stap verder gaan. Er zijn namelijk ook bindingsfeiten die cruciaal onverenigbaar zijn met de claim, gebaseerd op (13), dat de bindingstheorie op S-structuur werkt. De relevante feiten hebben betrekking op bindingsambiguïteiten die het gevolg zijn van de toepassing van overt-syntactische wh-verplaatsing van de constituent die de te binden expressie (hier telkens een anafoor) bevat. Zo kan in (14a) de anafoor himself uitsluitend worden gebonden door het ingebedde subject, Bill. In (14b,c) daarentegen is binding van himself door het matrixsubject John ook mogelijk (vgl. Barss 1986). Het feit dat er zich in (14b,c) verplaatsing heeft voorgedaan is kennelijk van invloed op de bindingsmogelijkheden van de anafoor in de verplaatste NP.

(14)a	Johni does not know that Billj saw [a picture of himself*i/j]
b	Johni does not know [which picture of himselfi/j] Billj saw t
c	[Which picture of himselfi/j] doesn't Johni know that Billj saw t?

Het verschil tussen (14a) en (14b) zou verantwoord kunnen worden door aan te nemen dat bindingsprincipe A naar keuze voorafgaand aan of na afloop van de verplaatsing, dus op D- of S-structuur, kan worden toegepast, met respectievelijk de ingebedde en matrix-lezing van de anafoor. Voorbeeld (14c) laat echter zien dat dit niet het hele verhaal kan zijn, omdat de anafoor zich in dit voorbeeld noch op D-structuur noch op S-structuur in het bindingsdomein van het matrix-subject bevindt. De wh-constituent in (14c) moet voor de bindingstheorie dus kennelijk geïnterpreteerd kunnen worden op de ingebedde SpecCP-positie.

Hoewel er ook andere manieren zijn om dit idee vorm te geven (zie m.n. Barss 1986 voor een uitgewerkt alternatief), wordt hiertoe doorgaans gebruik gemaakt van de notie ‘Reconstructie’. De wh-constituent kan op LF gereconstrueerd worden op de positie van één van zijn sporen. In (14b) kan de wh-constituent dan worden teruggeplaatst naar zijn basispositie, terwijl Reconstructie in (14c) zowel de basispositie als de intermediaire SpecCP-positie kan uitkiezen. Als wordt aangenomen dat het ons in principe vrij staat Reconstructie al dan niet toe te passen, dan zijn alle feiten in (14) verenigbaar met pure LF-toepassing van de bindingstheorie.

Toch is Reconstructie een vreemde notie in de theorie. Terwijl LF nu juist het niveau is waarop bereik aan operatoren (waaronder wh-constituenten) wordt toegewezen, en de wh-constituenten in (14b,c) derhalve op LF alleen op

14 Chomsky (1992: 36) overweegt zelfs dat wh-constituenten in situ helemaal geen LF-verplaatsing ondergaan. In plaats daarvan zouden we dan Higginbotham & May's (1981) absorptie-strategie kunnen aannemen. Merk op dat dit ook zou verantwoorden dat wh-constituenten in situ niet gevoelig zijn voor eiland-effecten (zie bijvoorbeeld het contrast tussen *Who do you think that pictures of t are on sale? en Who thinks that pictures of whom are on sale?). Uit het ontbreken van deze eiland-effecten werd in de principes-en-parameterstheorie geconcludeerd dat de subjacentieconditie, verantwoordelijk voor deze eiland-effecten, niet op LF maar op S-structuur werkt. Deze conclusie is onverenigbaar met het minimalistische programma, als subjacentie een conditie op representaties is. Als conditie op derivaties zou subjacentie refereren aan (een moment in) de derivatie, niet aan een representatieniveau; als conditie op representaties zou ze uiteraard wel naar een bepaald representatieniveau verwijzen. Hoewel vaak wordt aangenomen dat subjacentie een typisch voorbeeld van een derivatie-conditie is (aangezien ze alleen verplaatsingen zou inperken), is de analyse van parasitaire gatconstructies in Chomsky (1986b) daarmee in tegenspraak. Chomsky beredeneert dat parasitaire gatconstructies (zoals Welk boek heb je zonder pg door te lezen t weggegooid?) twee ketens, een ‘echte’ en een ‘parasitaire’, bevatten, die met elkaar worden geassocieerd door middel van keten-samenstelling (‘chain composition’). Ketensamenstelling is onderworpen aan lokaliteitsrestricties die Chomsky herleidt tot subjacentie (zie ook Tellier 1991); keten-samenstelling behelst echter geen verplaatsing. Een en ander suggereert dat subjacentie wel degelijk een conditie op representaties is. Dat gezegd zijnde, moet nu, in het licht van het minimalistische denkraam, geconcludeerd worden dat de subjacentieconditie een LF-conditie moet zijn, aangezien alle representatie-principes uitsluitend van toepassing zijn op de ‘interface’-niveaus en er op PF geen syntactische structuur aanwezig is. De assumptie dat subjacentie uitsluitend van toepassing is op S-structuur, kan nu gemakkelijk ontweken worden door het bestaan van LF-wh-verplaatsing te ontkennen. Immers, als whom in voornoemd voorbeeld op LF niet verplaatst wordt, is het contrast tussen de twee voorbeelden volstrekt verenigbaar met de gedachte dat subjacentie op LF werkzaam is. Merk tenslotte op dat de aanname dat wh-constituenten in situ geen LF-verplaatsing ondergaan, ook direct verantwoordt dat parasitaire gaten uitsluitend kunnen optreden met overte wh-verplaatsing (Huybregts 1993); hiervoor zou dan een verwijzing naar S-structuur evenmin nodig zijn.

[p. 231]

hun bereikstoekennende positie zouden willen staan, moeten ze zich, om bindingstechnische redenen, soms laten afzakken naar een positie die niet met hun bereik overeenkomt. Reconstructie op LF druist aldus in tegen de geest van de LF-component en we zouden derhalve liever zonder deze notie toekunnen. Chomsky (1992: 49) stelt nu voor de sinds de introductie van de sporentheorie ingeburgerde benadering van (operator)verplaatsing te vervangen door een benadering die zegt dat sporen feitelijk kopieën van de verplaatste elementen zijn, die op LF (gedeeltelijk) aanwezig zijn maar op PF gedeleerd worden.¹⁵

Concreet betekent dit voor een voorbeeld als (14b) het volgende. Om te beginnen plaatsen we in de landings- en extractieposities van de wh-constituent een volledige kopie van deze constituent, als in (15). Vervolgens wordt op LF op beide kopieën Quantifier Raising (QR) toegepast. Dit kan op twee manieren geschieden: ofwel de gehele wh-constituent wordt verplaatst naar een adjunctiepositie aan de kopie, ofwel alleen de wh-operator ondergaat QR. Voor (14b) levert dat de QR-structuren in (16a,b) op. Deze structuren krijgen een LF-interpretatie toegewezen als in (17a,b) (waarin de sporen worden vertaald als variabelen gebonden door operatoren). Tenslotte wordt nu op LF selectieve deletie toegepast, om een welgevormde operator-variabele structuur over te houden. In de operatorpositie SpecCP wordt alles behalve de operator (het aan de kopie geadjungeerde element) gedeleerd, en op de spoorpositie wordt het complementaire deel (i.e. de operator) gedeleerd.¹⁶ Dit heeft als resultaat de operator-variabele structuren in (18).

(15)	(John does not know) [which picture of himself] Bill saw [which picture of himself]
(16)a	[[which picture of himself] [t]] Bill saw [which picture of himself [t]]
b	[[which] [t picture of himself]] Bill saw [[which] [t picture of himself]]
(17)a	[[which x, x a picture of himself] [x]] Bill saw [[which x, x a picture of himself] [x]]
b	[[which x] [x picture of himself]] Bill saw [[which x] [x picture of himself]]
(18)a	(John does not know) [which x, x a picture of himself] Bill saw [x]
b	(John does not know) [which x] Bill saw [x picture of himself]

De resulterende LF-representatie in (18a) levert nu de lezing van het voorbeeld in (14b) op waarin de anafoor door het matrixsubject John wordt gebonden, terwijl (18b) de ingebedde lezing van de anafoor representeert. De bindingsambiguïteit van (14b) wordt nu gemakkelijk verantwoord, op basis van de twee LF-structuren in (18).

Deze bespreking van de ‘copy theory’-benadering van wh-verplaatsing was nodig als aanloop naar de genadeklap voor S-structuurtoepassing van de bindingstheorie. Het beslissende argument komt van de feiten in (19). Terwijl (19a) ambigu is, is (19b) dat niet (althans onder de hier bedoelde idiomatische interpretatie van take a picture). De LF-representaties die in principe van (19)

15 Zie ook de bespreking van de voorbeelden in (4)/(5). In het licht van (14c) moet geconcludeerd worden dat ook intermediaire tussenlandingsposities een kopie van de verplaatste wh-constituent bevatten (wat feitelijk in strijd is met de assumpties t.a.v. operator-variabele constructies in Chomsky 1991 en Chomsky en Lasnik 1991: §4.1). Over de vraag of er een principe is dat bepaalt welke van de verschillende kopieën op PF behouden blijft, laat Chomsky zich niet uit. Men kan zich echter voorstellen dat talen op dit punt kunnen verschillen, zodanig dat in taal X alleen de kopie aan het hoofd van de wh-keten overleeft (zoals in het Nederlands of het Engels), en in taal Y juist alleen de kopie aan de voet. Deze tweede groep zou dan corresponderen met talen als het Japans of het Chinees. Watanabe's (1991) analyse van het Japans in termen van lege operatorverplaatsing wordt daarmee dan overbodig. Er zijn ook nog andere types talen denkbaar, en ook geattesteerd. Zo kan het zijn dat alle kopieën behalve die aan de voet van de keten worden gerealiseerd (zie (i)), en eveneens is het mogelijk dat noch het hoofd noch de voet aan de oppervlakte komt, maar in plaats daarvan enig intermediair lid van de keten een fonetische matrix toegewezen krijgt (zie (ii)). In varianten van het Duits en de talen van de Balkan (vgl. McDaniel 1986, 1989) worden beide verschijnselen (resp. ‘wh-copying’ en ‘partiële wh-verplaatsing’) aangetroffen. Al deze verschillende types realisatie van wh-vragen zouden onder deze benadering dezelfde syntactische analyse krijgen; de verschillen berusten bij een PF-parameter die betrekking heeft op de keuze van de te realiseren/deleren kopie(ën).

(i)	Wen glaubt Hans wen Jakob gesehen hat?
(ii)	Was glaubt Hans wen Jakob gesehen hat?

16 Voor (14c) betekent dit dat het intermediaire spoor in de ingebedde SpecCP geldt als intermediaire variabele, niet als operator.

[p. 232]

afgeleid kunnen worden, zijn gegeven in (20), waarbij V voor de respectievelijke werkwoorden staat.

(19)a	Johni wondered [which pictures of himselfi/j] Billj saw t
b	Johni wondered [which pictures of himself*i/j] Billj took t (waar take a picture = ‘fotograferen’)
(20)a	John wondered [which x, x a picture of himself] Bill V [x]
b	John wondered [which x] Bill V [x picture of himself]

Chomsky (1992) verklaart het contrast tussen (19a,b) uit het feit dat de LF-representatie in (20a) - die de matrix-linking van de anafoor teweeg brengt - niet beschikbaar is voor (19b), doordat we daar te maken hebben met een idioom. Hij neemt aan dat idioom-interpretatie op LF plaatsvindt. Meer specifiek geldt als conditie op idioom-interpretatie dat het idioom een eenheid vormt op LF. Dus take a picture moet een LF-eenheid zijn om idiomatisch geïnterpreteerd te kunnen worden. Aan die voorwaarde wordt in (20a) niet voldaan. Vandaar dat (20a) niet beschikbaar is voor (19b) onder de idiomatische lezing van dit voorbeeld, en vandaar ook dat de matrix-interpretatie van de anafoor is uitgesloten onder deze lezing.

Door nu cruciaal aan te nemen dat idioom-interpretatie LF-eenheden vereist, kan Chomsky het contrast tussen (19a,b) verklaren mits wordt aangenomen dat de bindingstheorie (althans Principe A) op LF geldt, en niet op S-structuur. Op S-structuur bevindt de complexe wh-constituent die de anafoor bevat zich immers, ongeacht wat wordt aangenomen met betrekking tot ‘Reconstructie’, op een positie die het de anafoor mogelijk maakt met het matrix-subject gecoïndiceerd te worden. De conclusie is dus dat de bindingstheorie, alsook idioom-interpretatie (iets wat in vroegere stadia van de theorie doorgaans aan D-structuur werd toegeschreven), uitsluitend op LF van toepassing is, een conclusie die prima in overeenstemming is met het minimalistische programma.

Van de verschillende principes van de theorie waarvoor argumenten gepresenteerd zijn ten gunste van S-structuurtoepassing ervan hebben we nu vastgesteld dat verwijzing naar S-structuur in elk geval niet nodig, en zelfs ronduit onmogelijk is voor de naamvalstheorie en de bindingstheorie, terwijl ook voor de subjacentieconditie kan worden beredeneerd dat ze geen S-structuurconditie kan zijn (zie voetnoot 14). Het ziet er dus inderdaad naar uit dat de theorie voldoende heeft aan de twee interpretatieve componenten, PF en LF, plus een opslagplaats van basisbouwstenen (het lexicon) - de grondgedachte van het minimalistische programma.

3 Lokale relaties

Hierboven hebben we gezien hoe structuren gevormd kunnen worden met behulp van de gegeneraliseerde transformatie GT en Move α. Doordat deze operaties verplicht uitbreidend zijn, beantwoorden de hierdoor gevormde

[p. 233]

structuren aan een bepaalde versie van X-bartheorie. Chomsky neemt aan dat de concepten van X-bartheorie fundamenteel zijn en dat de basisrelaties in de elementaire termen van X-bartheorie geformuleerd zullen zijn, d.w.z. dat deze relaties altijd het hoofd als een term bevatten en bovendien typisch lokaal zijn, zoals de relaties specificeerder-hoofd en hoofd-complement. Noties als ‘regeren’ spelen niet langer een rol.¹⁷ Het gevolg hiervan is dat ‘antecedent-regeren’ (altijd al een vreemde eend in de bijt; vgl. Broekhuis 1992), nu een pure keten-conditie wordt, uit te drukken ‘in terms of c-command and barriers’ (Chomsky 1992: 14).

17 Merk echter op dat sommigen de notie ‘(hoofd-)regeren’ definiëren puur in termen van zusterschap, een strikt lokale relatie (Bennis & Hoekstra 1989). Dergelijke definities zijn volstrekt compatibel met het minimalistische programma, wat betekent dat ‘regeren’ per se niet onverenigbaar hoeft te zijn met minimalisme. Hoewel ‘m-commanderen’ geen rol speelt in het minimalistische denkraam (zie Chomsky 1992: n. 9), blijft de notie ‘c-commanderen’ zonder meer beschikbaar, en mogelijk noodzakelijk in het domein van de bindingstheorie (zie ook Chomsky 1992: 11; voor een aanzet tot een minimalistische benadering van de bindingstheorie waarin ‘commanderen’ overbodig zou kunnen worden, zie Koster 1993).

3.1 Het interne en checking-domein van α

We zullen ons hieronder bezighouden met de abstracte structuur in (21a). Een dergelijke structuur kan bijvoorbeeld ontstaan door de derivatie in (21b). Hierbij is X AGR_O, Y V en ZP het naar SpecAGR_OP verplaatste object.

Chomsky maakt een onderscheid tussen het interne domein en het checking-domein van een hoofd α. Het interne domein van α bevat de interne argumenten van α. In (21a) moet het interne domein van het hoofd X dus bestaan uit YP.

Het checking-domein van α is het domein dat betrokken is bij de checking van de inflectionele kenmerken van α. In de vorige paragrafen hebben we gezien dat een AGR-hoofd zowel V- als N-kenmerken heeft. De V-kenmerken moeten worden gecheckt tegen het aan AGR geadjungeerde werkwoord en de N-kenmerken tegen de zich in zijn specificeerder bevindende NP (vgl. (21b)). In (21a) moet het checking-domein van X dus bestaan uit het aan X geadjungeerde hoofd Y en de constituent ZP in SpecXP.

Chomsky definieert deze twee domeinen met behulp van de verzameling noties in (22). We zullen deze noties hieronder aan de hand van de structuur in (21a) uitleggen.

[p. 234]

(22)	a	MAX(α) =def de minimale maximale categorie die α domineert
	b	Het domein van een hoofd α =def de verzameling knopen die bevat zijn in MAX(α), maar niet identiek aan α zijn of α bevatten
	c	Het complement-domein van α =def de deelverzameling van het domein van α die reflexief gedomineerd wordt door het complement van de constructie
	d	Het residu van α =def het domein van α minus het complement-domein van α
	e	Het minimale domein van α: MIN(S(α)) =def de kleinste deelverzameling K van S zodanig dat voor elke γ ε S geldt dat er een β ε K is die γ reflexief domineert
	f	Het interne domein van α is het minimale complement-domein van α
	g	Het checking-domein van α is het minimale residu van α

De noties in (22) zijn irreflexief, tenzij anders aangegeven is. Dat een bepaalde relatie R irreflexief is, betekent dat een element α die relatie R wel met andere elementen kan onderhouden maar niet met zichzelf. Een reflexieve relatie daarentegen kan α ook met zichzelf onderhouden. In structuur (21a) bijvoorbeeld domineert XP alle knopen in de boom met uitzondering van zichzelf, terwijl hij alle knopen inclusief zichzelf reflexief domineert.

De noties ‘domineren’ en ‘bevatten’ zijn gedefinieerd als in (23) (vgl. Chomsky 1986b).¹⁸

(23)	a	α domineert β als elk segment van α β domineert
	b	α bevat β als een segment van α β domineert

In (21a) wordt het aan X geadjungeerde hoofd Y dus wel bevat door X, maar niet door X gedomineerd; Y wordt gedomineerd door het hoogste segment van X (X₁), maar niet door alle segmenten van X (X₂ domineert Y namelijk niet).

Laten we nu bekijken hoe de definities in (22) werken. In (21a) is MAX(X) de minimale maximale projectie die X domineert, d.w.z. XP. Het domein van X is de verzameling knopen die bevat zijn in MAX(X) = XP, maar niet identiek zijn aan X of X bevatten. In (21a) worden alle knopen bevat door XP, met uitzondering van XP zelf. X is natuurlijk identiek aan X en X' bevat X, dus deze twee knopen behoren evenmin tot het domein van X. Blijft over de verzameling {ZP, Y, YP} en alles wat door deze knopen gedomineerd wordt.

Het complement-domein van X is de deelverzameling van het hierboven bepaalde domein van X die reflexief door het complement van X gedomineerd wordt. Het complement van X is YP. Omdat YP zichzelf en alles wat zich onder hem bevindt, reflexief domineert, is het complement-domein van X {YP} en alles wat door deze knoop gedomineerd wordt. Het residu van X is het domein van X minus het complement-domein van X, d.w.z. {ZP, Y} en alles wat door deze knopen gedomineerd wordt.

18 Merk op dat de definitie in (23a) strikt genomen natuurlijk circulair geformuleerd is. Desgewenst kan dit probleem ondervangen worden door in plaats van ‘domineren’ en ‘bevatten’ de noties ‘c(ategorie)-domineren’ en ‘s(egment)-domineren’ te gebruiken.

[p. 235]

Merk op dat Y vrijwel dezelfde domeinen heeft als X, met dit verschil dat Y zelf van geen van die domeinen deel uitmaakt; Y is identiek aan Y en kan dus op grond van (22b) nooit deel uitmaken van zijn eigen domein. X en de projecties van X maken evenmin deel uit van de domeinen van Y, aangezien Y daardoor bevat wordt; het complement-domein van Y is dus (evenals dat van X) {YP} en alles wat door deze knoop gedomineerd wordt; het residu van Y is {ZP} en alles wat door deze knoop gedomineerd wordt.

Deze domeinen van X vormen een zeer heterogene verzameling van knopen. Zoals aan het begin van deze paragraaf al gezegd is, gaat het eigenlijk om de verzamelingen van elementen die ofwel de interne argumenten van X zijn ofwel in een checking relatie met X staan, dus respectievelijk {YP} en {ZP, Y}. Wat er daarom moet gebeuren is dat het complement-domein en het residu van X zodanig ingeperkt worden dat deze verzamelingen overblijven. Hiervoor gebruikt Chomsky de notie MIN(S) in (22e). Wat deze ingewikkelde definitie eigenlijk zegt is dat alle knopen die gedomineerd worden door een of andere knoop van S niet behoren tot MIN(S). We zouden deze ingewikkelde definitie daarom kunnen vervangen door de eenvoudiger definitie in (24).

(24)	Het minimale domein van α: MIN(S(α)) =def de grootste deelverzameling leden van het domein van α waarvoor geldt dat ze niet door enig lid van het domein van α worden gedomineerd.

Het minimale complement-domein (= het interne domein) en het minimale residu (= het checking-domein) van X verschillen daarom van het complement-domein en residu van X doordat de toevoeging en alles wat door deze knopen wordt gedomineerd komt te vervallen. Dit levert precies die domeinen op waarin we geïnteresseerd zijn, nl. {YP} en {ZP, Y}. Merk op dat ook het hoofd Y behoort tot het checking-domein van X doordat er hoegenaamd geen lid van het residu van X is dat Y domineert.

Belangrijk is dat volgens Chomsky het interne en checking-domein van α uniek gespecificeerd moeten zijn voor α. Meer in het bijzonder zou het onwenselijk zijn dat, wanneer α verplaatst wordt, de domeinen van α opnieuw gedefinieerd zouden worden omdat we anders een element zouden hebben met meerdere subdomeinen. Voor (21b) bijvoorbeeld zou het gevolg hiervan zijn dat het werkwoord twee interne domeinen zou hebben: {OB} gezien vanuit de positie van zijn spoor; {VP} gezien vanuit zijn adjunctiepositie aan AGR_O, zodat er een ambigue specificatie van zijn interne argumenten zou ontstaan: OB of VP.

Om dit probleem op te lossen neemt Chomsky aan dat de notie MIN(S(α)) derivationeel en niet representationeel opgevat moet worden, d.w.z. betrekking heeft op ketens; de notie is gedefinieerd als een onderdeel van het proces dat α in de derivatie introduceert. Als α een triviale keten is (d.w.z. een keten die bestaat uit slechts één lid), dan wordt MIN(S(α)) gedefinieerd zodra α lexicaal geïnserteerd wordt. Is α echter een niet-triviale keten (β₁, ..., β_n) dan wordt MIN(S(α)) gedefinieerd zodra α gevormd wordt door raising.

[p. 236]

In (21a), bijvoorbeeld, heeft het hoofd Y geen intern of checking-domein doordat het verplaatst is, waarbij de keten CH = (Y, ..., t) gevormd is, en het zijn domeinen al toegekend heeft gekregen in de positie die nu ingenomen wordt door zijn spoor t_i. De domeinen zijn echter wèl gedefinieerd voor de door raising gevormde keten CH.¹⁹

Laten we dit wat concreter maken. Neem aan dat de structuur van een zin die (onder sommige analyses) twee interne argumenten bevat, zoals het voorbeeld in (25a), is als gegeven in (25b) (vgl. Larson 1988). Het werkwoord V₂ verplaatst naar (substitueert voor) de lege positie V₁, waarbij de keten (put, t) gevormd wordt. Wat we willen bereiken, is dat het minimale domein van deze keten de drie argumenten bevat, dus bestaat uit {NP₁, NP₂, PP}, terwijl het interne domein alleen de interne argumenten bevat, dus {NP₂, PP}.

Laten we bij wijze van exercitie eerst bekijken wat de domeinen van V₂ en V₁ zijn. De lezer kan aan de hand van de definities in (22) de bepaling van de verschillende domeinen zelf nalopen.

MAX(V₂) = VP₂; domein van V₂ = {NP₂, PP} en alles wat door deze knopen gedomineerd wordt; complement-domein van V₂ = {PP} en alles wat door deze knoop gedomineerd wordt; residu van V₂ = {NP₂} en alles wat door deze knoop gedomineerd wordt; minimaal domein van V₂ = {NP₂, PP}; intern domein van V₂ = {PP}; checking-domein van V₂ = {NP₂}.
MAX(V₁) = VP₁; domein van V₁ = {NP₁, VP₂} en alles wat door deze knopen gedomineerd wordt; complement-domein van V₁ = {VP₂} en alles wat door deze knoop gedomineerd wordt; residu van V₁ = {NP₁} en alles wat door deze knoop gedomineerd wordt; minimaal domein van V₁ = {NP₁, VP₂}; intern domein van V₁ = {VP₂}; checking-domein van V₁ = {NP₁}.

Laten we vervolgens onderzoeken wat het interne en checking-domein van de keten CH = (put, t) is. Hiervoor kunnen we natuurlijk geen gebruik maken van de definities in (22) omdat die geformuleerd zijn voor hoofden. Chomsky stelt daarom voor de noties in (22b-c) te herformuleren voor ketens. Voor het gemak geven we hier de hele verzameling definities, dus inclusief de noties die in wezen identiek geformuleerd blijven (26a, d-g).

19 In de laatste alinea op p. 16 definieert Chomsky (1992) ten onrechte wel minimale domeinen voor een hoofd dat de kop is van een niet-triviale keten.

[p. 237]

(26)	a	MAX(α) =def de minimale maximale categorie die α domineert.
	b	Het domein van α (= (β1, ..., βn), n ≥ 1) =def de verzameling knopen die bevat zijn in MAX(β1), maar niet identiek aan βi zijn of βi bevatten.
	c	Het complement-domein van α =def de deelverzameling van het domein van CH die reflexief gedomineerd wordt door het complement van β1.
	d	Het residu van α =def het domein van α minus het complement-domein van α.
	e	Het minimale domein van α: MIN(S(α)) =def de kleinste deelverzameling leden van het domein van α waarvoor geldt dat ze niet door enig lid van het domein van α worden gedomineerd.
	f	Het interne domein van α is het minimale complement-domein van α.
	g	Het checking-domein van α is het minimale residu van α.

Om het interne en checking-domein van de keten CH = (put, t) te bepalen, moeten we eerst MAX(put) bepalen. Omdat put zich na raising in V₁ bevindt, is dat VP₁.

Het domein van de keten CH bestaat uit alle knopen die door MAX(put) = VP₁ bevat worden, minus die knopen die gelijk zijn aan put of zijn spoor t en die knopen die put of het spoor t bevatten. Dit sluit dus uit: put en t zelf; V'₂ en VP₂ want deze bevatten het spoor _t; V₁ en V'₁ want deze bevatten het voor V₁ gesubstitueerde element put (VP₁ bevat dit element natuurlijk ook, maar behoort sowieso al niet tot het domein van CH doordat het niet door MAX(CH) gedomineerd wordt, dus dat is niet relevant). Blijft over de verzameling {NP₁, NP₂, PP} en alles wat door deze knopen gedomineerd wordt.

Het complement-domein is die deelverzameling van het domein die door het complement van put (of liever: het door put gevulde hoofd V₁), VP₂, reflexief gedomineerd wordt: {NP₂, PP} en alles wat door deze knopen gedomineerd wordt. {NP₁} en alles wat door deze knoop gedomineerd wordt, vormt natuurlijk het residu. Het interne en checking-domein van de keten, tenslotte, worden gevormd door respectievelijk de domeinen {NP₂, PP} en {NP₁}. Dit was het resultaat dat we wilden verkrijgen.²⁰

20 Voor Larsoniaanse werkwoord-substitutie voor lege V-knopen heeft het definiëren van minimale domeinen op hoofdketens dus zin. Het is echter van belang op te merken dat het buiten dit (zeer theorie-interne) domein van substituerende hoofdverplaatsing niet onproblematisch is. Beschouw bijvoorbeeld het geval van V-raising naar AGR_O geïllustreerd in (21b). Het interne domein van de keten CH (V, t) wordt hier gevormd door de verzameling knopen {SU, OB}. Dat het object van het intern domein van de V-keten deel moet uitmaken behoeft geen betoog; maar dat het subject, na V-verplaatsing, in het interne domein (het domein waarvan de leden ‘typically internal arguments of α’ zijn; Chomsky 1992: 17) van de werkwoordketen terecht komt, ligt aanmerkelijk minder voor de hand. Het direct in het oog springende verschil tussen Larsoniaanse V-verplaatsing naar een lege V-knoop enerzijds en V-verplaatsing naar inflectionele hoofdposities anderzijds is natuurlijk dat er zich in het eerste geval substitutie voordoet terwijl er in het tweede sprake is van adjunctie. Aan dit onafhankelijke verschil zou eventueel ook een verschil met betrekking tot ‘oprekking’ van interne domeinen gerelateerd kunnen worden. Maar merk op dat, in het licht van de bespreking van ‘equidistantie’ in de volgende paragraaf, de basispositie van het subject, SpecVP, om andere redenen juist wèl deel van het minimale domein van de hoofdketen CH (V, t) moet uitmaken.

3.2 Equidistantie

Zoals we hierboven al besproken hebben, worden binnen het minimalistische model alle lokale relaties gezien in termen van X-bartheorie, zodat begrippen als ‘hoofd-regeren’ en ‘antecedent-regeren’ niet langer gebruikt worden. Omdat deze begrippen voorheen van belang waren om de lokaliteit van verplaatsingen te verantwoorden, moet deze lokaliteit nu op een andere wijze verklaard worden. Hiervoor is, zoals we hieronder zullen laten zien, de notie ‘minimaal domein van een keten’ van groot belang.

Beschouw de structuur in (27) van een gewone transitieve constructie, zoals John ate the meat. Omdat het onderscheid tussen de functionele projec-

[p. 238]

ties TP en AGR_SP niet van belang is, duiden we die hier aan met IP.²¹ De afleiding die we willen hebben, is eveneens aangegeven in (27): het object, OB, verplaatst naar SpecAGR_OP; het subject, SU, verplaatst naar SpecIP; het werkwoord V verplaatst via AGR_O naar I. Of deze verplaatsingen in de overte syntaxis zullen plaatsvinden of op LF hangt natuurlijk af van de vraag of er sterke kenmerken aanwezig zijn, die verplaatsing voor een convergerende derivatie op PF afdwingen.

Een probleem bij deze afleiding is dat de verplaatsingen van de argumenten op het eerste gezicht de economieconditie ‘minimaliseer schakels’ overtreden, welke vereist dat de afstand tussen twee schakels van een keten zo klein mogelijk is. OB verplaatst naar een A-positie, SPEC₂, waarbij hij echter een andere A-positie overslaat, namelijk de positie van SU. Hetzelfde geldt voor de verplaatsing van SU; bij de verplaatsing naar SPEC₁ passeert SU een andere A-positie, namelijk SPEC₂.

Chomsky lost dit probleem op door de introductie van de notie ‘equidistantie’; op een of andere manier zijn de landingspositie en de positie die gepasseerd wordt ‘even ver verwijderd’ van de positie van waaruit de verplaatsing plaatsvindt. Dus: SPEC₁ en SPEC₂ zijn equidistant van de basispositie van SU, en SPEC₂ en SU zijn equidistant van de basispositie van OB. Het begrip ‘equidistantie’ is gedefinieerd in (28). De economieconditie ‘minimaliseer schakels’ (voortaan: minimaliteit) is nu zodanig gedefinieerd dat een constituent γ elke positie β kan passeren in zijn verplaatsing naar een positie α, zolang α en β maar equidistant van γ zijn. Dit is weergegeven in (29).

(28)	Als α, β zich in hetzelfde minimaal domein bevinden, zijn zij equidistant van γ.

21 In talen, zoals het Engels, met een naar AGR_S verplaatste T-knoop met sterke N-kenmerken, wordt T altijd naar AGR_S verplaatst en wordt het subject verplicht in SpecAGR_SP gerealiseerd (vgl. Chomsky 1992: 44; merk echter op dat Chomsky nergens duidelijk maakt waarom T moet verplaatsen naar AGR_S in het Engels). Het gevolg hiervan is dat de hoofd- en specificeerderposities van AGR_SP en TP in de praktijk meestal samenvallen in dergelijke talen. Niettemin lijkt het onderscheid AGR_S/TP niet geheel overbodig, zelfs niet in dit type talen. We verwijzen de lezer naar Bobaljik & Jonas (1993) en, meer in het bijzonder, naar Den Dikken & Næss (1993) voor argumenten die ertoe strekken dat de twee functionele projecties gescheiden moeten worden gehouden, en allebei hun steentje bijdragen in de analyse van expletiefconstructies. In het kader van dit overzichtsartikel doet het onderscheid AGR_SP/TP echter niet terzake.

[p. 239]

(29)	Minimaliteit: γ kan niet verplaatst worden naar een positie α, indien er een potentiële landingspositie β gepasseerd wordt en α en β niet equidistant van γ zijn.

Natuurlijk kan (28) niet zo gelezen worden dat voor elk minimaal domein dat α of β bevat, α en β zich beide in dat minimale domein moeten bevinden. Het minimale domein van de keten CH = (V, t), bijvoorbeeld, bevat wel de positie SPEC₂ maar niet SPEC₁, zodat onder deze lezing SPEC₁ en SPEC₂ niet equidistant van SU zouden zijn. Waar het bij (28) dus om gaat is dat er enig minimaal domein is dat beide posities bevat. Hierbij gaan de minimale domeinen van de ketens die door hoofdverplaatsing ontstaan, een belangrijke rol spelen.

Beschouw nu eerst de verplaatsing van OB naar SPEC₂, waarbij SU gepasseerd wordt. Omdat SPEC₂ en SU beide deel uitmaken van het minimale domein van de keten CH = (V, _t), de verzameling {SPEC₂, SU, OB}, zijn beide volgens (28) equidistant van OB. Volgens (29) mag OB daarom over SU heen naar SPEC₂ verplaatsen zonder minimaliteit te overtreden.²²

Beschouw vervolgens de verplaatsing van SU naar SPEC₁. De verplaatsing van AGR_O naar I vormt de keten CH' = (AGR_O, t). Het minimale domein van CH' is de verzameling {SPEC₁, SPEC₂, VP}. Omdat SPEC₁ en SPEC₂ beide deel uitmaken van dit minimale domein, mag SU volgens (29) over SPEC₂ heen naar SPEC₁ verplaatsen zonder minimaliteit te overtreden.

Doordat beide verplaatsingen voldoen aan de minimaliteitsconditie in (29), is de afleiding in (27) welgevormd. Omdat de derivatie in (27) de enige juiste is, moeten we natuurlijk de mogelijkheid uitsluiten dat SU verplaatst naar SPEC₂ en OB naar SPEC₁. Deze verplaatsing wordt door (29) uitgesloten als er geen enkele keten is met een minimaal domein dat zowel SPEC₁ als SU bevat. Doordat noch MIN(CH), noch MIN(CH') beide posities bevat, is deze verplaatsing inderdaad niet mogelijk.

Merk echter op dat het hierbij van cruciaal belang is dat we aannemen dat de verplaatsing van V naar AGR_O en de verplaatsing van AGR_O naar I twee aparte ketens vormen. Want laten we eens aannemen dat de verplaatsing van het werkwoord de keten K = (V, t', t) zou vormen, waarbij V zich in I bevindt. Het minimale domein van K zou in dat geval dus de verzameling {SPEC₁, SPEC₂, SU, OB} zijn. Het gevolg hiervan is dat OB zonder probleem naar SPEC₁ mag verplaatsen; SPEC₁, SPEC₂ en SU bevinden zich het minimale domein van K, zijn daarom equidistant van OB, zodat de laatste SPEC₂ en SU kan overslaan zonder minimaliteit te overtreden. Verplaatsing van SU naar SPEC₂ is natuurlijk sowieso toegestaan omdat daarbij geen potentiële landingsplaats gepasseerd wordt.²³

De aanname dat er door hoofdverplaatsing twee aparte ketens gevormd worden, heeft geen vervelende gevolgen voor de checking van de kenmerken van de functionele hoofden. Na V-naar-AGR_O en AGR_O-naar-I wordt van (27) de structuur in (30) gevormd.

22 Opdat het object naar SpecAGR_OP verplaatst kan worden, moet het werkwoord naar AGR_O verplaatst worden. Alleen dan maken SpecAGR_OP en SU immers deel uit van hetzelfde minimale domein, en zijn ze equidistant van OB. Chomsky (1992) stelt nu dat in gevallen van overt-syntactische ‘object shift’ naar SpecAGR_OP, V-raising naar AGR_O eveneens in de overte syntaxis moet plaatsvinden. Deze conclusie lijkt op het eerste gezicht tamelijk wonderlijk, aangezien ze lijkt te impliceren dat in de overte syntaxis aan de minimaliteitsconditie in (29) (een onderdeel van het ECP-nieuwe stijl) moet worden voldaan, zodat toch weer aan het overt-syntactische niveau gerefereerd zou worden. Merk echter op dat Chomsky, als gevolg van zijn aanname dat ketens van hoofdverplaatsing maximaal tweeledig zijn (zie hieronder in de hoofdtekst), sowieso moet aannemen dat de fiatteringscondities op lege categorieën (verenigd in het oude ECP) condities op derivaties zijn (zie Chomsky's noot 20; maar zie onze noot 14, hierboven). In een geval van hoofdverplaatsing van V via AGR_O naar I ontstaan twee zelfstandige ketens, (V_i, t_i) en ([_AGRo V_i+AGR_O]_j, t_j). Beide stappen in de derivatie zijn in overeenstemming met de Head Movement Constraint (ECP), maar in het eindresultaat (dus op het representatieniveau LF) is V_i niet in staat zijn spoor t_i te fiatteren. Dit brengt Chomsky ertoe aan een derivationele benadering van ketenvorming de voorkeur te geven. Als dan de restricties op ketenvorming (ECP) vervolgens condities op derivaties worden, moet inderdaad geconcludeerd worden dat overt-syntactische ‘object shift’ moet samengaan met overt-syntactische V-verplaatsing naar AGR_O. Immers, als V pas op LF zou worden verplaatst, zou er een moment in de derivatie zijn dat niet aan de minimaliteitsconditie voldoet, doordat de landingsplaats van ‘object shift’ dan in de overte syntaxis nog niet even ver van OB verwijderd zou zijn als de tussenliggende SU-positie.
Merk op hoe verschillende zaken hier met elkaar samenhangen: (i) als ketens maximaal tweeledig zijn, dan (ii) moeten de fiatteringscondities op sporen condities op derivaties zijn, en dan (iii) moet overt-syntactische object-verplaatsing naar SpecAGR_OP noodzakelijkerwijs hand-in-hand gaan met overt-syntactische werkwoordsverplaatsing naar AGR_O. Een en ander zou nu impliceren dat overte verplaatsing van het subject naar de subjectspositie afhankelijk zou zijn van overte verplaatsing van het V-AGR_O amalgaam naar Infl (T en/of AGR_S). Gezien het feit dat AGR_O in het Engels niet naar T/AGR_S verplaatst wordt (vgl. de bespreking van het contrast tussen (11) en (12) in §2.2, hierboven), maar het subject wel overte verplaatsing naar de subjectspositie ondergaat, is dit een onwelkom resultaat. We laten, in de context van dit overzichtsartikel, de verdere theoretische consequenties hiervan buiten beschouwing.

23 Merk op dat dezelfde situatie zou ontstaan als een hoofd X over een hoofd Y heen naar Z zou verplaatsen, als in (i):



Het minimale domein van de zo gevormde keten (X, t) is {SPEC₁, SPEC₂, Y, SPEC₃, OB} (Merk op dat Y tot het minimale domein behoort doordat hij geen lid van de gevormde keten bevat; de projecties van Y bevatten het spoor van X en maken dus geen deel uit van het minimale domein van X). Het gevolg hiervan is dat SPEC₁ en SPEC₂ equidistant zijn van de argumenten van X, en dat SPEC₁, SPEC₂ en SPEC₃ equidistant zijn van OB; SPEC₂ kan dus altijd overgeslagen worden bij de verplaatsing naar SPEC₁.
Interessant is dat Li's (1990) aanname dat er een onderscheid gemaakt moet worden tussen A en A'-hoofden en dat de eerste over de laatste heengeplaatst kunnen worden, als gevolg zou hebben dat de aanwezigheid van een A'-projectie geen invloed op A-verplaatsingen heeft; mogelijk een wenselijk resultaat. Als voorbeeld kan hier de bespreking van werkwoordsverplaatsing in negatieve zinnen in Chomsky (1991) dienen. Chomsky neemt in navolging van o.a. Pollock (1989) aan dat negatie een eigen projectie heeft tussen I en AGR_O. Het werkwoord wordt van AGR_O naar I verplaatst zonder daarbij onderweg de NEG-positie aan te doen (zie (ii)). Voor het subject (gegenereerd in SpecVP) wordt het nu mogelijk om in één keer naar SpecIP verplaatst te worden, daarbij de SpecAGR_OP en SpecNEGP overslaand - SpecIP, de landingsplaats van het subject, zit samen met SpecAGR_OP en SpecNEGP in het minimale domein van de keten gevormd door werkwoordsverplaatsing van AGR_O naar I, over NEG heen (voor nadere bespreking hiervan, zie Den Dikken & Broekhuis 1993).

(ii)	[IP SUk [I [V+AGRO]i + I] [NEGP SPEC2 NEG [AGRoP OBj ti [VP tk tV tj]]]]

Merk overigens op dat het voor Li's (1990) theorie over de beperkingen op hoofdverplaatsing essentieel is dat successief-cyclische hoofdverplaatsing meerledige hoofdketens vormt, in plaats van maximaal tweeledige ketens. En ook om een andere reden zijn de resultaten van Li's analyse van hoofdincorporatie niet overdraagbaar naar het minimalistische denkraam: Chomsky's herdefinitie van het A/A'-contrast in termen van L-gerelateerdheid (zie Chomsky 1992: 40, en m.n. ook zijn noot 34) biedt namelijk geen ruimte voor een dergelijk contrast in het domein van hoofdposities, waar Li cruciaal gebruik van maakt (zie ook Roberts 1991; Guasti 1992).

[p. 240]

Het werkwoord V bevindt zich in (30) in het checking-domein van I, zodat de kenmerken van I tegen die van V gecheckt kunnen worden. Voor het gemak volgt hieronder de bepaling van het checking-domein van I. De lezer kan aan de hand van (26) de bepaling ervan weer nagaan.

MAX(I) is IP; het domein van I wordt gevormd door alle knopen die door MAX(I) = IP bevat worden, minus die knopen die gelijk zijn aan I of I bevatten, d.w.z. {SPEC₁, AGR_O, V, AGR_OP} en alles wat door deze knopen gedomineerd wordt; het complement-domein van I is {AGR_OP} en alles wat door deze knoop gedomineerd wordt; het residu van I is {SPEC₁, AGR_O, V} en alles wat door deze knopen gedomineerd wordt; het checking-domein, tenslotte, is {SPEC₁, AGR_O, V}.

Laten we deze bespreking van argument-verplaatsing afsluiten met een wat ingewikkelder structuur die een Small Clause bevat, zoals bijvoorbeeld John considers him intelligent. Als we aannemen (vgl. Chomsky 1992: 12) dat de SC in dit voorbeeld bestaat uit een AGRP en een AP waarbij de laatste op zijn beurt zelf weer een extern argument bevat (hieronder aangeduid als OB), dan moet de structuur eruit zien als aangegeven in (31). De derivatie die we in dit geval zouden willen hebben (hetzij in de overte syntaxis hetzij op LF) is aangegeven met behulp van pijlen. Hier is de verplaatsing van OB naar SPEC₃ natuurlijk toegestaan omdat OB daarbij geen potentiële landingsplaats passeert. De daaropvolgende verplaatsing van OB naar SPEC₂ passeert SU, maar dit is mogelijk omdat deze posities zich beide in het minimale domein van de door V-naar-AGR_O gevormde keten (V, t) bevinden; zij zijn daardoor equidistant van SPEC₃. De verplaatsing van SU naar SPEC₁ passeert SPEC₂, maar opnieuw is dit toegestaan omdat SPEC₁ en SPEC₂ zich beide in het minimale domein van de door AGR_O-naar-I gevormde keten (AGR_O, t) bevinden. Alle overige afleidingen zijn uitgesloten doordat zij de minimaliteitsconditie in (29) overtreden.²⁴

24 De introductie van de notie ‘equidistantie’ wordt Chomsky onder andere ingegeven door het probleem voor Relativised Minimality dat ontstaat als wordt aangenomen dat het subject van de zin wordt basisgegenereerd in SpecVP. Deze assumptie is echter niet dwingend. De VP-interne subjectshypothese kan op verschillende manieren vormgegeven worden. Het genereren van het subject in SpecVP is slechts één mogelijkheid; een andere (zie bijvoorbeeld Manzini 1983; Fukui & Speas 1986) behelst het genereren van het subject in een adjunctiepositie aan de V-projectie. Als daarvan wordt uitgegaan, kan het object naar SpecAGR_OP verplaatst worden zonder dat een A-specificeerderpositie wordt gekruist. Als alternatief kan de mogelijkheid worden overwogen het subject buiten VP, in de specificeerderpositie van een projectie buiten AGR_OP, te genereren; zie voor een concreet voorstel (waarin het subject in een lexicale (V-) projectie buiten AGR_OP wordt gegenereerd) Koizumi (1993), en zie Jonas & Bobaljik (1993) voor een argument daartegen en vóór de VP-interne subjectshypothese. Pollock (1989: noot 19) zag reeds in dat binnen een ‘split-INFL’-kader de empirische evidentie die door Sportiche (1988) en anderen is aangedragen voor de VP-interne subjectshypothese ook verenigbaar is met het buiten VP maar lager dan de hoogste inflectionele Spec-positie genereren van het subject.

[p. 241]

3.3 Overige adjunctie-posities

Hierboven hebben we alleen die adjuncties besproken die het gevolg zijn van hoofdverplaatsing. Chomsky bespreekt in zijn artikel daarnaast nog twee andere soorten adjuncties, namelijk die in (32). In (32) is UP geadjungeerd aan de maximale projectie XP. WP is geadjungeerd aan de specificeerder van XP. Zoals de lezer zelf aan de hand van (26) kan nagaan, vallen beide geadjungeerde elementen binnen het checking-domein van X; UP en WP zijn beide bevat binnen MAX(X) = XP en daar ze niet gedomineerd worden door een ander element uit het domein van X, behoren ze ook tot het minimale domein van X. (Natuurlijk wordt WP wel bevat door een ander element uit het domein van X, maar dit is niet voldoende om deze knoop buiten het minimale domein van X te sluiten; vgl. (26e).)

Voor welke gevallen het van belang is dat het aan XP geadjungeerde element binnen het checking-domein van X valt, maakt Chomsky niet duidelijk. Mogelijk is dat hij hierbij object-participium agreement in het Italiaans en

[p. 242]

Frans in gedachten heeft. In navolging van Kayne (1989) wordt in Chomsky (1991: 435) aangenomen dat een wh-object geadjungeerd wordt aan AGR_OP en vanuit deze positie agreement teweeg kan brengen op het participium. Binnen het hier geschetste kader zou dat inhouden dat het wh-object de agreement-kenmerken op het participium vanuit de adjunctie-positie aan AGR_OP zou moeten kunnen checken. Het feit dat deze adjunctie-positie deel uitmaakt van het checking-domein van AGR_O, zou dit in principe mogelijk maken.

Stel nu dat de XP in (32) het complement van een hoofd H is, zoals in de structuur in (33):

(33)	[HP ADJ [HP SPEC [H' H [XP UP [XP ZP [X' X YP]]]]]]

Zoals we hierboven gezien hebben valt de aan XP geadjungeerde constituent UP binnen het checking-domein van X. De vraag die zich nu voordoet (en die niet besproken wordt in Chomsky 1992) is of UP zich ook binnen het minimale domein van H bevindt. Deze vraag kan bevestigend beantwoord worden. Het minimale domein van H is {ADJ, SPEC, XP, UP}. Het aan XP geadjungeerde element UP valt binnen dit minimale domein doordat het niet gedomineerd wordt door het complement van H, XP; het wordt er alleen door bevat. Merk op dat, doordat in (33) de beide adjuncten, ADJ en UP, en SPEC deel uitmaken van het minimale domein van H, zij equidistant van de posities gedomineerd door XP zijn. Verplaatsing vanuit bijvoorbeeld ZP of YP naar ADJ of SPEC mag daarom altijd UP passeren. Mogelijk zou dit resultaat een toepassing kunnen vinden in de theorie over Scrambling, maar dit is een zaak voor toekomstig onderzoek.

Opmerkelijk is dat UP echter niet binnen het interne domein van H valt, want om in het interne domein van H te vallen moet UP deel uitmaken van het complement-domein van H, en zoals we eerder gezien hebben is dat niet het geval doordat UP niet gedomineerd wordt door het complement van H, XP. UP bevindt zich daarom in het checking-domein van H, en dit betekent dat UP in (33) deel uitmaakt van het checking-domein van beide hoofden, X èn H. De vraag of dit een wenselijk resultaat is, zal verder onderzoek moeten beantwoorden.

Laten we nu terugkeren naar (32), en de aan de specificeerder ZP geadjungeerde constituent WP in de beschouwing betrekken. Het eerder vastgestelde feit dat WP binnen het checking-domein van X valt, is van belang voor de analyse die Chomsky (1991, 1992) voor de existentiële constructie in (34) geeft.

(34)	There is a man in the garden

Volgens Chomsky (1992: 46) wordt het indefiniete subject a man in deze constructie in zijn basispositie gegenereerd met alle relevante kenmerken. Omdat deze kenmerken gecheckt moeten worden tegen de N-kenmerken van de inflectionele hoofden, dient het subject op LF raising te ondergaan naar de subjectspositie. Chomsky neemt aan dat dit adjunctie is aan het expletieve

[p. 243]

element there. Het resultaat van deze verplaatsing is de configuratie in (32), waarin ZP dan het expletieve element is, WP de verplaatste NP a man en X het inflectionele hoofd I. Doordat de NP a man zich in het checking-domein van I bevindt, kunnen de N-kenmerken van I gecheckt worden en het resultaat is dat de derivatie convergeert op LF.

Aan de there-constructie hangt Chomsky nog een laatste minimalistisch principe op, het principe van Greed (‘gulzigheid’), en daarmee willen wij ons overzicht van het minimalistisch programma afsluiten. Beschouw de voorbeelden in (35):

(35)a	It seems to a man [that it is raining]
b	*There seems to a man [that it is raining]

In (35a) kan de expletief it op LF vervangen worden door de CP, analoog aan expletief-vervanging in (34). In (35b) slaagt expletief-vervanging echter niet. There, in tegenstelling tot it, kan niet door CP's, maar alleen door NP's vervangen worden, dus adjunctie van CP aan there op LF is geen optie. Omdat Chomsky aanneemt dat een ‘vrijstaand’ there geen semantische interpretatie krijgt, kunnen we alleen een volledige LF-interpretatie voor (35b) verkrijgen door adjunctie van een NP aan de expletief. Er is in (35b), net als in (34), weliswaar een mogelijke kandidaat voor expletief-vervanging, nl. de NP a man, maar verplaatsing van deze NP is in (35b) in principe niet nodig, althans niet omwille van de NP zelf. Alle morfologische kenmerken van a man zijn immers al binnen de PP gecheckt. De onaanvaardbaarheid van (35b) kan nu worden verklaard door aan te nemen dat verplaatsing van een element α alleen mogelijk is als de morfologische kenmerken van α zelf nog niet gecheckt zijn. Deze aanname legt Chomsky vast in het economieprincipe Greed: verplaatsing als ‘laatste toevlucht’ kan alleen ten goede komen aan het verplaatste element zelf; verplaatsing in dienst van een ander element is niet toegestaan. In (35b) kan nu de expletief there niet vervangen worden, met als gevolg dat de derivatie weliswaar convergeert op LF, maar slechts als ‘semi-koeterwaals’ (‘semi-gibberish’) geïnterpreteerd kan worden.

Met een beroep op Greed kan de onwelgevormdheid van een voorbeeld als (35b) dus verantwoord worden. We hechten er echter aan hierbij aan te tekenen dat een beroep op een beginsel als dit niet noodzakelijk is in de context van (35b), aangezien de ongrammaticaliteit van dit voorbeeld naar het zich laat aanzien gemakkelijk verklaarbaar is op grond van analyses van there-constructies als die van Moro (1989) en Hoekstra & Mulder (1990) (q.v. voor details). Greed, dat vooralsnog uitsluitend een rol speelt bij de verklaring van (35b), lijkt derhalve een tamelijk overbodig ingrediënt van de theorie.²⁵ Toekomstig onderzoek zal zich nader over dit economiebeginsel moeten ontfermen.

25 Zie Den Dikken (1993) voor een uitvoeriger bespreking van de problemen die Chomsky's benadering van expletiefconstructies oproept binnen het minimalistische denkraam, en voor een implementatie van Moro's (1989) en Hoekstra & Mulders (1990) analyse van expletieve there-constructies die verenigbaar is met het minimalistische denkraam en die Greed overbodig maakt.

[p. 250]

Literatuur

Barss, A. (1986) Chains and Anaphoric Dependencies. Diss., MIT.

Bennis, H. & T. Hoekstra (1989) Generatieve Grammatica. Dordrecht: Foris.

Bennis, H. & P. Wehrmann (1987) ‘Adverbial Arguments’. In: F. Beukema & A. van Kemenade (red.) Linguistics in the Netherlands 1987. Dordrecht: Foris, 1-11.

Borer, H. (1983) Parametric Syntax. Dordrecht: Foris.

Brody, M. (1993) Lexico-Logical Form - A Radically Minimalist Theory, ms., UCL.

Broekhuis, H. (1992) Chain-government. Issues in Dutch Syntax. Diss., Universiteit van Amsterdam (HIL Dissertations 2).

Chomsky, N. (1955/75/85) The Logical Structure of Linguistic Theory. Chicago: University of Chicago Press.

Chomsky, N. (1981) Lectures on Government and Binding. Dordrecht: Foris.

Chomsky, N. (1986a) Knowledge of Language. Its Nature, Origin and Use. New York: Praeger.

Chomsky, N. (1986b) Barriers. Cambridge (Mass.): MIT Press.

Chomsky, N. (1991) ‘Some Notes on Economy of Derivation and Representation’. In: R. Freidin (red.), Principles and Parameters in Comparative Grammar. Cambridge (Mass.): MIT Press, 417-54.

Chomsky, N. (1992) ‘A Minimalist Program for Linguistic Theory’. MIT Occassional Papers in Linguistics 1.

Chomsky, N. & H. Lasnik (1977) ‘Filters and Control’. In: Linguistic Inquiry 8, 425-504.

Chomsky, N. & H. Lasnik (1991) ‘Principles and Parameters Theory’. Te verschijnen in: J. Jacobs et al. (red.), Syntax: An International Handbook of Contemporary Research. Berlin: De Gruyter.

Dikken, M. den (1993) Binding, Expletives and Levels. Ms., Vrije Universiteit Amsterdam (HIL)/Rijksuniversiteit Groningen.

Dikken, M. den & H. Broekhuis (1993) ‘Locality in Minimalist Syntax’. In: HIL Manuscripts 1:3, 1-15.

Dikken, M. den & A. Næss (1993) Case Dependencies: The Case of Predicate Inversion. Ms., Vrije Universiteit Amsterdam (HIL)/Rijksuniversiteit Groningen & Universitetet i Oslo.

[p. 251]

Frank, R. & A. Kroch (1993) Generalized Transformations in Successive Cyclic and Long Dependencies. Lezing GLOW Lund; ms., University of Delaware & University of Pennsylvania.

Freidin, R. (1986) ‘Fundamental Issues in the Theory of Binding’. In: B. Lust (red.), Studies in the Acquisition of Anaphora. Dordrecht: Reidel.

Fukui, N. & M. Speas (1986) ‘Specifiers and Projections’. In: MITWPL 8, 128-72.

Guasti, M.-T. (1992) Causative and Perception Verbs. Diss. Université de Genève.

Higginbotham, J. & R. May (1981) ‘Questions, Quantifiers and Crossing’. In: The Linguistic Review 1, 41-79.

Hoekstra, T. & R. Mulder (1990) ‘Unergatives as Copular Verbs; Locational and Existential Predication’. In: The Linguistic Review 7, 1-79.

Huybregts, R. (1993) Scattering. A Derivational Approach without S-structure. Lezing gegeven op 26 februari 1993, OTS, RU Utrecht.

Hale, K. & J. Keyser (in voorb.) The Syntactic Character of Thematic Structure. Ms. MIT.

Jonas, D. & J. Bobaljik (1993) ‘Specs for Subjects: The Role of TP in Icelandic’. In: Papers on Case and Agreement I. MITWPL 18, 59-98.

Kayne, R. (1989) ‘Facets of Romance Past Participle Agreement’. In: P. Benincà (red.) Dialect Variation and the Theory of Grammar. Dordrecht: Foris, 85-103.

Kayne, R. (1993) ‘Toward a Modular Theory of Auxiliary Selection’. In: Studia Linguistica 47, 3-31.

Kitahara, H. (1993) Target α: Deducing Strict Cyclicity from Principles of Economy. Lezing GLOW Lund; ms., Harvard University.

Koizumi, M. (1993) ‘Object Agreement Phrases and the Split VP Hypothesis’. In: Papers on Case and Agreement I. MITWPL 18, 99-148.

Koster, J. (1993) Towards a New Theory of Anaphoric Binding. Ms., Rijksuniversiteit Groningen.

Larson, R. (1988) ‘On the Double Object Construction’. In: Linguistic Inquiry 19, 335-89.

Lasnik H. & M. Saito (1984) ‘On the Nature of Proper Government’. In: Linguistic Inquiry 15, 235-89.

Lebeaux, D. (1988) Language Acquisition and the Form of the Grammar. Diss. UMass.

Li, Y. (1990) ‘X^0-binding and Verb Incorporation’. In: Linguistic Inquiry 21, 399-426.

Manzini, R. (1983) Restructuring and Reanalysis. Diss. MIT.

McDaniel, D. (1986) Conditions on Wh-chains. Diss. CUNY.

McDaniel, D. (1989) ‘Partial and Multiple Wh-movement’. In: Natural Language and Linguistic Theory 7, 565-604.

Miller, D.G. (1993) Complex Verb Formation. Amsterdam: John Benjamins.

Moro, A. (1989) ‘There’/‘ci’ as Raised Predicates. Ms. MIT.

Mulder, R. & M. den Dikken (1992) ‘Tough Parasitic Gaps’. In: Proceedings of NELS 22.

[p. 252]

Pollock, J.-Y. (1989) ‘Verb-movement, Universal Grammar, and the Structure of IP’. In: Linguistic Inquiry 20, 365-424.

Riemsdijk, H. van & E. Williams (1981) ‘NP-Structure’. In: The Linguistic Review 1, 171-218.

Rizzi, L. (1990) Relativized Minimality. Cambridge (Mass.): MIT Press.

Roberts, I. (1991) ‘Excorporation and Minimality’. In: Linguistic Inquiry 22, 209-18.

Sportiche, D. (1988) ‘A Theory of Floating Quantifiers and Its Corollaries for Constituent Structure’. In: Linguistic Inquiry 19, 33-60.

Tellier, C. (1991) Licensing Theory and French Parasitic Gaps. Dordrecht: Kluwer.

Watanabe, A. (1991) Wh-in-situ, Subjacency, and Chain-formation. Ms. MIT.

Zwart, J.-W. (1993) ‘Shortest Steps’ vs. ‘Fewest Steps’. Ms., Rijksuniversiteit Groningen.

Universiteit van Amsterdam & Vrije Universiteit Amsterdam (HIL)