91 andere woorden voor loungen
Taaladviesdienst
In het septembernummer omschreven we loungen als een vorm van uitgaan waarbij het vooral gaat om stijlvol ontspannen, in gezelschap van de juiste mensen. Loungen doe je op comfortabele banken of poefs in modern ingerichte, spaarzaam verlichte bars en restaurants, waar sfeervolle muziek klinkt en luxe hapjes en drankjes geserveerd worden. In ieder geval 57 Onze Taal-lezers hebben een levendig beeld van dit verschijnsel; zij droegen 91 Nederlandse alternatieven aan voor loungen.
82 woorden werden maar één keer genoemd. Onder deze inzendingen bevonden zich bestaande woorden als bijpraten, luieren, ontmoeten en opladen. Deze werkwoorden zijn echter te beperkt om het veelomvattende begrip loungen te vervangen. (Overigens heeft ontmoeten, als we het vergelijken met een werkwoord als onthaasten, in deze context een vermakelijke dubbele bodem.) Ook werden er nieuwe werkwoorden verzonnen. Vele daarvan - bijvoorbeeld comfortafelen, intiminiksen, plakmakkeren en sociorusten - getuigen van creativiteit, maar zijn volgens ons als alternatief voor loungen te ludiek.
Van de negen alternatieven die vaker dan één keer aangedragen werden, was luilekkeren (uiteraard een afleiding van luilekkerland) met vijf inzendingen het populairst.
Omdat luilekkerland - en derhalve ook luilekkeren - vooral duidt op overvloedige hoeveelheden eten en drinken, sluit het niet aan bij de essentie van loungen. Bij loungen spelen eten en drinken weliswaar een rol, maar ontspanning en gesprekken zijn belangrijker. Een andere reden waarom luilekkeren loungen niet kan vervangen, is dat het suggereert dat de rust de loungers komt aanwaaien, terwijl zij in werkelijkheid deze rust juist zelf moeten creëren.
Niksen en saloneren werden allebei drie keer genoemd. Voor niksen geldt hetzelfde als voor de hierboven genoemde reeds bestaande werkwoorden als bijpraten en luieren: de betekenis is te beperkt om het begrip loungen te kunnen omsluiten. Ook voor saloneren geldt dat in zekere zin: dit zelfbedachte werkwoord duidt op een mooi ingerichte ruimte. Nu zijn loungebars veelal stijlvol ingericht, maar een fraaie omgeving is niet het meest bepalende aspect van loungen.
De volgende zes alternatieven werden twee keer genoemd: aanliggen, gezellig(g)en, languitgaan, samensferen, sfeerhangen en uithangen. Het werkwoord aanliggen doet denken aan de oude Romeinen: deze loungers avant la lettre genoten hun maaltijden vaak liggend. Loungen gebeurt echter niet liggend, maar eerder hangend (‘hangen’ is ook een van de betekenissen van het Engelse to lounge). Om dezelfde reden zijn gezellig(g)en en languitgaan minder geschikt: ze geven een verkeerde voorstelling van zaken, hoe vindingrijk deze woorden ook zijn. Ook samensferen is een mooie vondst, maar vanwege de gelijkenis met het negatieve samenzweren valt ook dit woord af. Sfeerhangen en uithangen beelden beide de juiste ‘loungehouding’ uit en zijn wat hun betekenis betreft allebei algemeen genoeg. Van deze twee werkwoorden heeft uithangen onze voorkeur, omdat het een mooie samensmelting is van uitgaan en hangen.
Een woord dat enigszins vergelijkbaar is met uithangen is uitspannen, dat eenmaal aangedragen werd. Uitspannen is een samensmelting van uitgaan en ontspannen. Zowel uithangen als uitspannen is een bestaand werkwoord. Een van de betekenissen van uithangen is ‘zich bevinden’, een betekenis die wat te algemeen is om rechtstreeks in verband gebracht te kunnen worden met loungen. (Zich) uitspannen daarentegen heeft een betekenis die wat verouderd is, maar die wel degelijk relevant is als we naar het verschijnsel loungen kijken, namelijk ‘zich vermaken, zich verpozen’ (vergelijk ook een van de betekenissen van het zelfstandig naamwoord uitspanning: ‘vermaak, ontspanning’). Vanwege deze mooie bijkomstigheid verkiezen wij de samensmelting van uitgaan en ontspannen boven die van uitgaan en hangen.
Uitspannen werd ingezonden door Louwe Zeeman uit Winschoten. Hij ontvangt daarom de boekenbon van f 50,- van de Stichting LOUT. We bedanken alle inzenders hartelijk voor hun bijdrage.
Auteursrechtelijk beschermd