Onze Taal. Jaargang 70

[p. 194]

Tamtam
Redactie Onze Taal
Taalberichten

Voortaan ongekuiste taal in Handelingen Kamer

Toen een Kamerlid begin jaren negentig zei: ‘Het kan u niet verdommen wat er gebeurt met die motie’, greep de Kamervoorzitter in. Dat woord verdommen moest van hem uit de officiële Kamernotulen (de Handelingen) geschrapt worden. Binnenkort kan dit niet meer. Eind juni besloot de Kamer - op voorstel van voorzitter Van Nieuwenhoven en het presidium van de Tweede Kamer - dat de Handelingen niet langer mogen worden gezuiverd van beledigingen, scheldwoorden, vloeken en andere onwelvoeglijke taal. Onparlementaire uitingen komen volgens het Kamerbestuur tenslotte ook gewoon in de media, bijvoorbeeld bij rechtstreekse radio- en tv-uitzendingen.

Niet iedereen vindt het een goed idee om ongekuiste taal toe te laten in de Handelingen. De orthodox-gereformeerde SGP bijvoorbeeld vindt dat volksvertegenwoordigers het goede voorbeeld zouden moeten geven en tekende daarom bezwaar aan tegen het voorstel: ‘Dat goede voorbeeld geeft het parlement niet door woorden in de officiële stukken op te nemen die niet door de beugel kunnen.’

De Bond tegen het Vloeken vindt het op zichzelf jammer dat de Handelingen niet langer worden gezuiverd (‘want hoe minder krachttermen en vloeken er op papier komen, hoe beter het is’), maar ziet ook een positieve kant aan de verandering: ‘Straks zullen de volksvertegenwoordigers misschien beter op hun taalgebruik letten dan nu. In het vuur van de discussie wil iemand er nog weleens wat uitflappen, maar als het Kamerlid weet dat alles op papier komt, zal hij toch gewetensvoller formuleren’, aldus Teunis Bunt van de bond.

Overigens valt het in Nederland wel mee met het taalgebruik van de Kamerleden. Volgens een woordvoerder van de Stenografische Dienst van de Tweede Kamer moest er de afgelopen tien jaar maar een enkele keer iets gekuist worden in de Handelingen.

Bronnen: Provinciale Zeeuwse Courant, 8-6-2001; Noordhollands Dagblad, 9-6-2001; de Gelderlander, 29-6-2001

Max en Anne populairste kindernamen

Max is op dit moment in Nederland de populairste voornaam voor jongens. Voor meisjes is dat Anne, een naam die al jarenlang hoog genoteerd staat. Dit blijkt uit een onderzoek van het NIPO.

Meisjesnamen als Michelle, Kimberly en Joyce, die zes jaar terug nog erg populair waren, hebben het veld moeten ruimen voor veelal tweelettergrepige namen als Sanne, Iris, Tessa, Ilse, Lisa en Romy. En voor jongensnamen geldt tegenwoordig al helemaal: hoe korter, hoe beter. Enkele van de populairste jongensnamen: Lars, Bart, Bas, Rick, Tom, Daan, Tim en Niels.

Bron: persbericht NIPO

Scepsis over pauselijke vertaaleisen

De liturgische teksten en liederen van de Rooms-katholieke Kerk van de afgelopen 32 jaar moeten worden herzien. Dat is althans de strekking van de pauselijke instructie Liturgiam Authenticam (‘authentieke liturgie’), waarin paus Johannes Paulus II heeft bepaald dat vertalingen zo dicht mogelijk bij de Latijnse bron moeten blijven. De vorige instructie, uit 1969, liet tekstdichters en vertalers veel meer vrijheid. Binnen vijf jaar moeten de bisschoppen een werkplan aan het Vaticaan presenteren waarin zij duidelijk maken hoe en binnen welke termijn liturgische teksten herzien kunnen worden.

Waarschijnlijk zal de invoering van de pauselijke instructie ingrijpende gevolgen hebben voor de Nederlandse liturgie in rooms-katholieke missen. Onder andere het altaarmissaal zal moeten worden aangepast. Ook bijbelvertalingen moeten worden herzien. Zo wordt volgens kenners het neutrale mensen of broeders en zusters in plaats van broeders niet geaccepteerd, en ook zal het woord gave veranderd moeten worden in offer, de letterlijke maar misschien wat naargeestige vertaling van het Latijnse sacrificium. Ook alle geestelijke liederen moeten worden herzien aan de hand van de criteria van het Liturgiam Authenticam.

De Bossche bisschop mgr. A. Hurkmans verdedigt het beleid van het Vaticaan: ‘Uit contacten met mensen weet ik dat ze terugverlangen naar een mystieke, geheimnisvolle taal, die ruimte geeft om te denken, te bidden. Te gewone taal geeft die ruimte niet.’ Dominicaan, dichter en schrijver Henk Jongerius deelt die mening niet. ‘De liturgie moet in de volkstaal’, vindt hij. ‘Ik vraag me af of de Nederlandse bisschoppen zich sterk gaan maken voor die liederen of dat het van die slapjanussen zijn die zeggen: “Het mag nou eenmaal niet van de paus.”’

Ook E. de Jong, secretaris van de Nationale Raad voor Liturgie, staat sceptisch tegenover de pauselijke instructie. Die is volgens hem voor Nederland ‘rigoureus’. De Jong vreest bijvoorbeeld dat de teksten van de populaire dichter Huub Oosterhuis gevaar lopen. Oosterhuis zelf denkt dat het niet zo'n vaart zal lopen. Volgens hem zal niemand zich ‘een donder’ aantrekken van de decreten: ‘Het is een belachelijk verouderd, bijna sektarisch standpunt dat Rome inneemt.’

Bronnen: De Telegraaf, 28-5-2001; de Volkskrant, 29-5-2001; Brabants Dagblad, 30-5-2001; de Gelderlander, 5-6-2001