De nieuwe spelling: samenwerking noodzakelijk
Redactie Onze Taal
Na 41 jaar hebben Nederland en Nederlandstalig België een nieuwe spelling gekregen. Het goede nieuws is dat we nu verlost zijn van de verwarrende dubbelspelling van bastaardwoorden. Het naast elkaar bestaan van voorkeurspelling en toegestane spelling behoort dus tot het verleden. En ook enkele andere wijzigingen zijn verbeteringen (zoals Noord-Brabantse i.p.v. Noordbrabantse bij Noord-Brabant).
Toch moeten we ook het slechte nieuws onder ogen zien. De nieuwe officiële Woordenlijst Nederlandse taal (‘het Groene Boekje’) bevat niet alleen ingewikkelde en moeilijk toepasbare regels, maar ook inconsequenties en fouten, veel meer dan zou mogen in de officiële spelling.
Tegelijk met het nieuwe Groene Boekje zijn er twee vergelijkbare naslagwerken op de markt gekomen: De nieuwe Spellinggids van de Nederlandse taal (een gezamenlijke uitgave van de uitgeverijen Het Spectrum, Van Dale en Wolters) en de nieuwe editie van de driedelige Van Dale. Van alle drie worden grote aantallen gedrukt - en verkocht. Het vervelende is nu dat er verschillen in spelling bestaan tussen deze drie invloedrijke publikaties. De aard van deze verschillen, en enkele oorzaken ervan, komen ter sprake in de artikelen hieronder.
De gewone taalgebruiker zit nu met een aantal grote problemen. Het Genootschap Onze Taal is de laatste maand bestookt met vragen van eindredacteuren en andere taalgebruikers, vragen als:
- | Welke van de regels moeten we nu toepassen? |
- | Verwacht men nu echt dat we deze moeilijke regels kúnnen toepassen en ze kinderen kunnen aanleren? |
- | Welk boek kan ik het best kopen? Of kunnen we beter wachten tot er verbeterde versies op de markt komen? |
Vaak kunnen we geen duideljk antwoord geven, en dat is betreurenswaardig. Maar we richten onze blik liever op de toekomst dan dat we de schuldvraag stellen. In het belang van de taalgebruiker pleit de redactie van Onze Taal krachtig voor snel overleg. Op de kortst mogelijke termijn zouden de betrokken partijen tot een vorm van samenwerking moeten komen. De verschillen in de lijsten zouden geïnventariseerd moeten worden; de goede keuzes die Van Dale en de Spellinggids hebben gemaakt, moeten door de samenstellers van het Groene Boekje serieus worden overwogen, en vice versa. Als de regels verduidelijkt zijn, waarbij geprofiteerd kan worden van de inmiddels geleverde kritiek, behoren alle volgende spellingpublikaties zich daar ook aan te houden. Alleen dan kunnen de verwarrende verschillen weggewerkt worden.
We hopen dat alle partijen bereid zijn over de eigen belangen heen te stappen, in het belang van de gekwelde taalgebruiker, die zich geconfronteerd ziet met onbegrijpelijkheden. Een nieuwe spelling is voor veel taalgebruikers op zichzelf al vervelend. Het is zaak ervoor te zorgen dat deze kostbare omnummeringsactie in de spelling ook voldoende voordelen zal opleveren voor de taalgebruiker.