Ongezouten.
Ik zal u nu eens ongezouten de waarheid zeggen! Een lezer vraagt: indien men geen zout in het eten doet en het eten dus ongezouten is, smaakt het laf, flauw; in bovengenoemde uitdrukking heeft ongezouten echter juist de tegenovergestelde beteekenis! Hoe is dit te verklaren?
Ongezouten beteekent inderdaad: laf, flauw, kinderachtig; maar tegenwoordig gebruiken we dan liever: zouteloos. Overgedragen op gevoelens of gedachten wil ‘ongezouten’ zeggen, dat zij niet ‘cum grano salis’, niet ‘met een korreltje zout’ worden geuit. Is dit wel het geval, dan voegt de spreker er als het ware wat zout bij om den oorspronkelijken onaangenamen smaak weg te nemen. Zonder ‘het korreltje zout’ blijft de onaangename smaak, de onaangename indruk, die de uiting maakt, wordt niet door een pittige, aardige wending verzacht, de uiting is ‘ongezouten’. De Franschen zeggen dan ook: ‘La vérité demande un peu de sel!’
Gelukkig is zoo'n ‘ongezouten waarheid’ niet altijd zoo erg bedoeld en al voegt de spreker zelf het korreltje zout er dan niet bij, de geadresseerde mag het er wel bij doen: hij moet het maar niet zoo ernstig opvatten, hij mag het gerust ‘met een korreltje zout’ nemen. Ja, ja, dat korreltje zout kan heel wat breuken voorkomen!
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd