Taal en Tongval. Jaargang 12

Ds. J.S. Bakker, de dichter van het Terschellinger volkslied

Het Terschellinger volkslied, dat in Friesland veel gezongen wordt, ondanks dat het dialect uiteraard enigszins afwijkt van het gewone Fries, is al meer dan een eeuw geleden geschreven door Ds. J.S. Bakker. Tot mijn verwondering heb ik noch in de Encyclopedie van Friesland noch in de verschillende geschriften van G. Knop over taal en volk van Terschelling nadere bijzonderheden kunnen vinden over de dichter van het eilander volkslied.

Een verzoek om inlichtingen uit het bevolkingsregister van het eiland had geen succes. Toen de heer J. Smit⁽¹⁾, tot voor kort directeur van de RONO (Regionale Omroep Noord en Oost) te Groningen, maar nu weer op zijn eiland woonachtig, dit hoorde, bood hij aan een onderzoek in te stellen bij het bevolkingsregister. Hij heeft de geboortedatum niet kunnen vaststellen, aangezien Ds. Bakker doopsgezind predikant was en zijn geboortedatum dus niet in de doopboeken voorkomt.

Wel bleek dat Jacob Sijbrands Bakker in 1802 op West-Terschelling is geboren als zoon van Sijbrand Bakker en Antje Cornelis Fopkes. Op 28 januari 1863 is hij op West gestorven, waar hij sinds 1831 doopsgezind voorganger was. Daarvoor heeft hij in Wymbritseradeel en op Ameland gestaan, waar zijn vrouw Grietje Siebes Visser († 1850) vandaan kwam. Van zijn tien kinderen, vijf zoons en vijf dochters werd de oudste zoon Rienk, geboren in 1830, ook doopsgezind predikant.

Tot zover de gegevens die de heer Smit mij stuurde. Over de verhouding van Ds. Bakker tot de Idunadichters is iets te vinden bij G.A. Wumkes in zijn Bodders yn de Fryske striid⁽²⁾. Hij wijst erop dat Ds. Bakker in de winter van 1854 pogingen deed een ‘krite’, een afdeling van het ‘Frysk Selskip’ te stichten en het tijdschrift Iduna verspreidde. Ook komt hij ter sprake in de (nog) niet gepubliceerde briefwisseling van H. Sytstra en T. Dykstra, de stichters van het ‘Selskip’.

H.T.J. Miedema

(1) Vgl. over hem: noot 24 van het artikel Uit en over Friese dialectteksten en de Encyclopedie van Friesland.

(2) Boalsert 1926, blz. 539.