De Vraagbaak. Almanak voor Suriname 1913

[p. 142]

Het bestrijden der krullotenziekte door inkapping der boomen.

De cacaocultuur is jaren lang de grootste bron, van inkomsten der kolonie geweest. Langzamerhand had zij zich uitgebreid, totdat de uitvoer in 1895 haar toppunt bereikt had, bedragende in dat jaar 4.456,300 kg. In 1898 was zij 3.859.900 kg., van af dien tijd is de uitvoer gestadig achteruit gegaan en thans blijft zij op ongeveer 1½ à 2.000,000 kg.

De slechte jaren van 1904 en 1912 buiten beschouwing latende, welke jaren van misoogst waren: is zooals die in elke cultuur wel eens voorkomen achteruitgang van de cacaocultuur alleen te wijten aan de beruchte krullotenziekte.

De krullotenziekte vertoont zich in drieërlei vorm, nl. krulloten, versteende vruchten en sterbloesem.

Krulloten zijn dikke, vleezige, sterk vertakte looftwijgen, welke zich zeer snel ontwikkelen en een korten levensduur hebben; sterbloesem is eenzelfde vorm, maar van een bloemtak; deze zijn ook sterk vertakt en dragen een massa dicht-bijeenstaande bloemen; versteende vruchten zijn vruchten door de ziekte aangetast, zij vertoonen bultige uitwassen, en als zij nog volwassen worden, krijgen zij tegen het rijpworden een zwarte plek; het inwendige der vruchten is bruinzwart en de pitten zijn waardeloos. Het verlies door de ziekte teweeggebracht is enorm, de helft der vruchten en soms meer gaat daardoor verloren. De ziekte wordt veroorzaakt door een schimmel Coltetotrichum luxificum (Van Hall en Drost). Hij infecteert de genoemde organen wanneer deze in het begin van ontwikkeling zijn, nl. als de loof- en bloemknoppen pas beginnen uit te loopen. De schimmel vestigt zich op uitloopende knoppen, dringt in het zachte weefsel binnen en door den prikkel welke zij uitoefent groeit de loofknop uit tot een krulloot, is het een bloemknoop gezeten op bloemtakjes, dan vestigt zij zich in de vruchten, welke daarna onherroepelijk verloren gaan aan versteening. Na het versteenen van de vrucht kan de schimmel in de vruchten nog blijven voortleven; de bloem die daarna weer uit deze vruchttak komt, wordt dan het zg. bloem- of vruchtkussen; de bloemen die daaruit ontstaan groeien veelal uit tot sterbloesem.

De schimmel vormt hare sporen (voortplantingsorganen)

[p. 143]

op de dikke vleezige krulloottak, meestal aan het onderste gedeelte en op de versteende vruchten op de zwarte plekken, eenige dagen nadat deze zich vertoonen. Doordat de schimmel in de krulloten en versteende vruchten leeft, is het onmogelijk aangetaste vruchten of looftwijgen door het een of ander middel te genezen, eenmaal geïnfecteerde organen zijn verloren. Vóór de oprichting van het Landbouw-Departement werd door verschillende planters het bestrijden der ziekte beproefd, doch met weinig gunstig gevolg.

Het bestrijden bestond in het wegnemen der krulloten en besproeien der boomen met Bouillie Bordelaise. De reden hiervan was gelegen in de onvolledige kennis van de verschillende vormen waaronder de ziekte zich voordeed. Bij het wegnemen der zieke organen werd de strijd alleen gevoerd tegen de krulloten; versteende vruchten en sterbloesem liet men in de velden, terwijl van het besproeien der boomen met Bouillie Bordelaise nooit veel succes is te verwachten daar de schimmel niet onder het bereik komt van de Bouillie, als voorbehoedmiddel het niet werkt, daar de knoppen pas geïnfecteerd worden als ze in hunne eerste ontwikkelingsperiode verkeeren, de nieuwe loten niet te beschermen zijn en ook als het besproeien voldoende kon werken om de sporen van den schimmel te vernietigen, dan zou men elken dag wel zijn boomen mogen besproeien.

Het bestrijden der ziekte moet in hoofdzaak bereikt worden door vernietiging en het voorkomen van de vorming van sporen. De meest afdoende wijze om dit te bereiken is het inkappen der boomen. Dit middel bestaat in het sterk terugsnijden der takken, tot op de hoofdgestel-takken, waarbij alle twijgen en bladeren van de boomen worden weggenomen. Na het verwijderen der genoemde takken worden de snêevlakten geteerd, tot weering van wondparasieten en daarna de boomen besproeid met een 3% kopervitriool-oplossing. Bij een dergelijke behandeling bereikt men:

1e. dat alle krulloten en versteende vruchten worden weggenomen en verbrand een zoo volkomen mogelijke vernietiging van het krulloten-verwekkend organisme.

2e. door de besproeiing met kopervitriool-oplossing wordt wat overgebleven is op den boom aan sporen, mos en epifieten gedood, men krijgt een degelijke schoonmaak.

3. de boomen staan een jaar stil, d.w.z. ze bloeien

[p. 144]

althans den eersten tijd niet, de parasiet in de bloemkussens sterft uit bij gebrek aan welig groeiend weefsel en de jonge takken worden gevormd in een gereserveerde omgeving.

De resultaten met het inkappen der boomen verkregen zijn alleszins gunstig, de ziekte krijgt men ermee onder den duim en dat is de hoofdzaak. Zonder ziekte is de cacaocultuur zeker de best betalende. Het nadeel dat het met zich meebrengt is dat het geld kost, maar zonder eenige opoffering is geen beterschap te verkrijgen. Ook verliest men een jaar product. De beste tijd voor het inkappen is de groote droge tijd. Het gevaar van doodgaan van de boomen is gering; gedurende het abnormaal droge jaar 1912 was de sterfte gemiddeld geen 10%, op velden waar de boomen niet ingekapt werden was de sterfte soms hooger. Bij een normaal seizoen hebben de proeven over een 8tal jaren bewezen dat de sterftekans uiterst gering is.

De kosten van het inkappen al naar gelang van de boomen f 12, - 18 per akker, gemiddeld dus f 15, -. Het onderhoud na het inkappen bestaat in het geregelde onderhoud der velden wat betreft wleden en bedelving, en het geregeld eens per maand nazien van de boomen of er soms krulloten zijn en die dan af te snijden, uit het veld te verwijderen en té verbranden. Volgt men deze bestrijdingswijze, dan kan men de ziekte tot een minimum terugbrengen en in de cacaocultuur weer tot een betalende cultuur opvoeren. Volgens de gegevens van het Landbouwproefstation neemt de productie als volgt toe:

(Deze gegevens geven het gemiddelde van de productie van een aantal proefvelden over verschillende jaren.)

Het eerste jaar na het inkappen: niets,

tweede jaar 0,370 kg., per boom.

derde jaar 0,925 kg., per boom.

vierde jaar 1,330 kg., per boom.

De opbrengst is dikwijls belangrijk meer, bij een eenigszins goeden cultuur-toestand der boomen wordt in het tweede jaar meer product verkregen. Het bestrijden der krulloten en versteeningsziekte moet alleen gezocht worden in het vernietigen der infectie. Van het besproeien der cacaoboomen tegen de krulloten-ziekte met B.B. is niet het minste resultaat te verwachten; dit hebben de proeven door de planters zelve en door het Departement van den Landbouw genomen bij herhaling aangetoond.