Streven. Jaargang 26

[p. 521]

[1973, nummer 6]

[Inhoud]

Van de ‘Club van Rome’ tot Bram van der Lek, p. 523

Een kritisch overzicht van de literatuur over milieu-hygiëne blijkt bijzonder illustratief. Men ervaart zowel een gevoel van onmacht als van macht. Soms lijkt de milieu-hygiëne sterk ideologisch te worden aangepakt. Hoe kunnen we verder?

Het Polen van Gierek, p. 531

Gierek is er na de val van Gomoelka in geslaagd, zijn positie te versterken en zo heeft hij de politiek van de ‘harde hand’ kunnen ontwijken. Integendeel, hij streeft naar contact met de bevolking. In de buitenlandse politiek echter maakt Polen een moeilijke tijd door tengevolge van de Russische diplomatie, die de Brezjnev-doctrine strak doorvoert en daarmee Polen buiten spel zet.

Polen is anders, p. 539

Naast de politieke ontwikkeling in Polen verdient ook de verhouding tussen Kerk en Staat onze aandacht. Misschien oordelen wij daarover te veel vanuit onze eigen westerse begrippen. Een bezoek ter plaatse en een reflectie daarop laten beter te complexiteit ervan zien.

Samenlevingsopbouw in het Waasland, p. 549

Ook in Vlaanderen komen hier en daar experimenten van zgn. samenlevingsopbouw op gang. Maar er bestaat rond deze werkvorm nog veel onduidelijkheid, zowel theoretisch als praktisch. Een schets vu het opbouwwerk zoals dat in het Waasland is opgezet en van de problemen die daarbij komen kijken, kan een en ander verhelderen.

Levenswerk van Luther herdrukt, p. 556

Een voortreffelijke uitgave van Luthers bijbelvertaling doet ons opnieuw beseffen dat dit een belangrijke bijdrage is geweest zowel tot de theologie als - en niet minder - tot de Duitse taal.

[p. 522]

Baruch de Spinoza, p. 562

De auteur zet uiteen dat het boek van Theun de Vries over Spinoza, voor de meeste mensen een lichtelijk schrikaanjagende figuur, de wijsgeer begrijpelijk maakt. Spinoza is, naar haar mening, het best te begrijpen vanuit de vervreemding, die zo'n stempel op zijn leven heeft gedrukt.

Het zwijgen van God, p. 566

De Japanse roman Stilte heeft ook bij ons veel ophef gemaakt. Het thema van de zwijgende God is een van de centrale thema's in de moderne literatuur én theologie. Men kan punten van overeenkomst zoeken in Bonhoeffers religieloze godsdienst en zijn identificatie met Christus als mens-voor-de-anderen. Dat alleen al bevestigt de actualiteit van de hier gestelde problemen.

Het fenomeen Geeraerts, p. 577

Naar aanleiding van Gangreen 2. De goede moordenaar wordt hier vanuit een mogelijke vergelijking met Multatuli gevraagd naar Geeraerts' antikolonialisme. Geeraerts is ook in dit afschuwelijke boek een groot auteur, maar hij is een typisch ik-betrokken schrijver, die het verleden mythologiseert. Multatuli daarentegen was, wat de strijd om meer menselijkheid betreft, zijn tijd ver vooruit.

Terzijde. Na het najaar. I, p. 584

Overdenkend wat er in het najaar bekroond is, geeft de schrijver enige reflexies over de invloed van het ‘Nederlandse realisme’ en de ‘moeilijkheidsgraad’ op zowel de critici als de lezers. Het is beslist een kritisch geluid.