Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

[fol. 56r]

Het Tweede Boeck der MACHABEEN.

Het Eerste Capittel.

1 Eenen brief van de Ioden te Ierusalem, geschreven aen de Ioden in Egypten. 11 waer in sy haer te kennen geven dat Antiochus, hare vervolger, omgekomen was in den tempel van Nanea. 18 ende dat sy daer over een feest souden houden op den vijf en twintighsten des maents Chasleu, haer vermanende het selve oock te doen. 19 Ende verhalen dat Nehemias soude gevonden hebben het vyer des altaers, dat Ieremias in de holtte van eenen put soude verborgen hebben. 24 Wort oock beschreven het gebedt dat Nehemias soude gedaen hebben, als dit vyer te voorschijn gebracht wiert. 33 Dat de Koningh van Persien dit verstaende de plaetse omtuynt heeft, 36 ende Nephtar genaemt.

1

DE broeders, de Ioden, die te Ierusalem, ende die in het lant van Iudeen zijn, wenschen den broederen den Ioden die in Egypten zijn, voorspoet, ende goeden vrede.

2

Godt doe u-lieden goet, ende gedencke aen sijn verbont dat [hy gemaeckt heeft] met Abraham, ende Isaac, ende Iacob, sijne getrouwe dienst knechten.

3

Ende geve u alle een herte om hem te dienen, ende om sijnen wille te doen met een groot herte, ende gewillige ziele.

4

Ende opene uw’ herte in sijne wet, ende in sijne geboden, ende geve u vrede.

5

Ende verhoore uwe gebeden, ende zy met u versoent, ende en verlate u niet in den quaden tijt.

6

Ende nu zijn wy oock hier voor u biddende.

7

Als Demetrius Koningh was, in het hondert ende negen en sestighste jaer, hebben wy Ioden u geschreven in de verdruckinge ende uytersten noot, die ons over gekomen is in dese jaren, van den tijt af dat Iason ende die met hem waren, van het heylige lant ende het Koninckrijck zijn afgeweecken.

8

Ende dat sy de voorpoorte verbrant, ende onschuldigh bloet vergoten hebben: ende wy den Heere baden, ende verhoort zijn geweest, ende offerden slacht-offeren, ende zemelmeel, ende ontstaken de lampen, ende setteden de toonbrooden voor.

9

Houdt dan ghy nu de dagen der Looverhutten in de maent Chasleu.

10

In het jaer hondert ende acht en tachtentigh, die in Ierusalem, ende die in Iudeen zijn, ende den raet der Oude, ende Iudas, wenschen Aristobulo den Leermeester des Koninghs Ptolomei, zijnde uyt het geslachte der gesalfde Priesteren, ende den anderen Ioden die in Egypten zijn, voorspoet ende gesontheyt.

11

Uyt groote perijckelen van Godt verlost zijnde, dancken wy hem grootelicks, als of wy tegen den Koningh hadden geslagen.

12

Want hy heeft de gene, die in de heylige stadt ons bestreden, van ons uytgedreven.

13

Want de Overste komende in Persien ende sijne krijghs-macht, die onwederstandelick scheen te wesen, zijn geslagen in den tempel van Nanea, door de bedrieghlicke woorden die de Priesters van Nanea gebruyckten.

14

Want als Antiochus, ende sijne vrienden met hem, in die plaetse gekomen waren, op dat hy met haer soude trouwen, op dat hy het gelt tot een houwelicks goet ontfangen mochte,

15

Het welck als hem de Priesters van Nanea voorstelden, ende als hy met eenige weynige gekomen was in den omgangh des tempels, soo sloten sy den tempel toe.

16

Ende Antiochus gingh in, ende sy openden een heymelicke deure des gewelfsels, ende werpende met steenen, doodden sy als door eenen blicksem den Oversten [met de sijne,] ende ontleedden haer, ende hare hoofden afgehouwen hebbende, wierpen die tot de gene die buyten waren.

17

In alles zy onse Godt gepresen, die de godtloose [tot straffe] heeft gegeven.[kolom]

18

Wy dan sullende houden op den vijf en twintighsten des maents Chasleu de reyninge des tempels, hebben behoorlick geacht u het selve bekent te maken, op dat ghy het oock houdet als het feest der Looverhutten, ende des vyers, wanneer Nehemias den tempel ende den altaer gebouwt hebbende, slacht-offer geoffert heeft.

19

Want doe onse vaderen in Persien wierden gevoert, soo namen de Godtvruchtige Priesters, die doe waren, heymelick van het vyer des altaers, ende verberghden het in de holtte van eenen put, die eenen droogen gront hadde, ende hebben het in deselve versekert: soo dat die plaetse allen onbekent was.

20

Ende als daer vele jaren verloopen waren, doe het Godt goet vondt, soo heeft Nehemias, gesonden van den Koningh van Persien, de nakomelingen des Priesters, die ’t verborgen hadden, gesonden na dat vyer: ende als sy ons hadden te kennen gegeven dat sy geen vyer en hadden gevonden, maer dick water:

21

Soo geboodt hy haer datse het souden putten, ende brengen: ende als het gene tot de offeranden [behoorde] geoffert was, geboodt Nehemias den Priesters het hout, ende dat daer op lagh, te besprengen met dat water.

22

Het welck gedaen zijnde, als de tijt quam dat de sonne, te voren met wolcken bedeckt zijnde, wederom scheen, soo wiert daer een groot vyer ontsteken, dat sy haer alle verwonderden.

23

Ende als de offerande verteert wiert, deden de Priesters een gebedt, ende alle [het volck,] Ionathan [het selve] beginnende, ende de andere, met Nehemias, mede eenstemmelick dat volgende.

24

Ende het gebedt geschiedde op dese wijse: Heere, Heere, Godt die een schepper zijt aller dingen, ghy die vreeselick zijt, ende sterck, ende rechtveerdigh, ende een ontfermer, ghy die alleen Koningh zijt, ende goedertieren.

25

Ghy die alleen miltdadigh zijt, alleen rechtveerdigh, ende almachtigh, ende eeuwigh, ghy die Israël behoudt van alle quaet, ghy die onse vaders hebt gemaeckt tot uytverkorene, ende haer hebt geheylight:

26

Ontfanght dese offerande voor alle uw’ volck Israël, ende bewaert uw’ deel, ende heylightse.

27

Vergadert weder onse verstroyinge: maeckt vry die onder de Heydenen dienen: siet aen de gene die als niet geacht zijn, ende als een grouwel gehouden worden: ende laet de Heydenen bekennen dat ghy onse Godt zijt.

28

Pijnightse die ons over heerschen, ende die ons in hoovaerdigheyt smaetheyt aendoen.

29

Plantet uw’ volck in dese uwe heylige plaetse, gelijck Moses gesproken heeft.

30

Ende de Priesters songen [daer onder] lofsangen.

31

Ende als de offerande verteert was, soo geboodt Nehemias het water, dat noch over gebleven was, te gieten op groote steenen.

32

Het welcke gedaen zijnde, is daer een vlamme ontsteken, ende als het licht van den altaer daer tegen aen scheen, wiert het water verteert.

33

Ende als dit openbaer wiert, ende den Koningh van Persien geboodtschapt, dat in de plaetse daer de wechgevoerde Priesters het vyer verborgen hadden, water was te voorschijn gekomen, met het welcke oock Nehemias de offerande hadde geheylight,

34

Ende de Koningh voor goet kennende dese sake, heeft die [plaetse] omtuynt ende heyligh gemaeckt.

35

Ende voor de gene die hy gunstigh was heeft hy vele ende verscheydene [gaven] genomen, ende haer mede gedeelt.

36

Ende Nehemias noemde het Nephthar, het welck overgeset wort reyniginge: ende wort van velen noch genaemt Nephthar.

[fol. 56v]