Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het v. Capittel.

1 Na de beschrijvinge des genen die op den throon sat, verhaelt den Apostel de eygenschappen des verzegelden boecks, dat in sijne hant was. 3 het welck alsoo het geen schepsel in hemel ofte op aerde en konde openen, 5 soo wort de Leeuw uyt den geslachte Iuda alleen verklaert des selven weerdigh te zijn. 7 Die het boeck uyt sijne hant ontfanght. 8 Waer op de vier dieren met de vier ende twintigh Ouderlingen sijne weerdigheyt loven. 11 ende de menighte der Engelen met haren lofsangh oock erkennen. 13 ende alle schepselen in hemel ende aerde nevens haer toestemmen.

1

ENde ick sagh ¹ in de rechter [hant] des genen die op den throon sat, ^a een boeck geschreven ² van binnen ende van buyten, ³ verzegelt met seven zegelen.

1 ’t Griecks woordeken epi wort oock overgeset aen de rechter hant: doch uyt het sevende vers blijckt dat dese oversettinge beter is.

a Ezech. 2.10.

2 Ofte, van binnen ende van achteren. Hier uyt blijckt dat dit boeck een rolle is geweest aen weder zijde beschreven, gelijck de oude veel plaghten te gebruycken. Siet een exempel Psalm 40. vers 8. Zach. 5.1.

3 Sommige verstaen dit van het boeck des Ouden ende des Nieuwen Testaments: doch alsoo hier gesproken wort van een openbaringe der toekomende dingen, die Godt Iesu Christo gegeven heeft, om daer na Ioanni kondt te doen, welcke in dit Capittel wort vertoont, soo wort het beter verstaen van het boeck der regeeringe Godts over sijne gemeynte, ende sijner oordeelen tegen de vyanden der selve, gelijck oock het open doen deser seven zegelen het een na het ander, waer op dese openbaringe volght, het selve genoegh te kennen geeft.

2

Ende ick sagh ⁴ eenen stercken Engel uytroepende met een groote stemme, ⁵ Wie is weerdigh het boeck te openen, ende sijne zegelen op te breken?

4 Namelick, om door sterck roepen van een yeder door de geheele werelt gehoort te worden. Ende wort dese tijtel alle Engelen Godts gegeven, Psalm 103.20.

5 Dat is, met aensien ende macht daer toe gerechtight ende bequaem.

3

Ende niemant ^b in den hemel, noch op de aerde, noch onder de aerde en konde het boeck openen, noch het selve ⁶ [in] sien.

b Philip. 2.10. Apoc. 5.13.

6 Namelick, om het gene daer in begrepen is Ioanni, ende door hem de geheele gemeynte tot haren troost ende waerschouwinge kondt te doen, volgens de belofte te voren gedaen, Cap. 1. vers 1.

4

Ende ⁷ ick weende seer, dat niemant weerdigh gevonden en was om dat boeck te openen, ende te lesen, noch het selve [in] te sien.

7 Namelick, uyt oorsake dat hy vreesde dat hier door de belofte aen hem te voren geschiet, soo haest geenen voortgangh en mochte hebben: daer hy nochtans seer na verlanghde.

5

Ende ⁸ een van de Ouderlingen seyde tot my, En weent niet: siet, ^{c 9} de Leeuw die uyt de stamme Iuda is, ^{d 10} de wortel Davids, heeft overwonnen, om het boeck te openen, ende sijne seven zegelen op te breken.

8 Namelick, die hem de naeste was.

c Genes. cap. 49. versen 9, 10.

9 Alsoo wort Christus genaemt uyt de zegeninge Iude in het testament Iacobs, Genes. cap. 49. vers 9. ende dat van wegen sijne Konincklicke ende overwinnende kracht over den duyvel, werelt, sonde, ende doot.

d Iesa. 11.10. Rom. 15.12. Apocal. 22. vers 16.

10 Gelijck oock hier na Cap. 22. vers 16. ende wort Christus alsoo genaemt om dat hy uyt den zade Davids als een wortel die uytspruyt, voort gekomen is, ende onder desen naem oock belooft wort, Iesa. cap. 53. vers 2.

6

Ende ick sagh, ende siet, in het midden van den throon, ende van de vier dieren, ende in het midden van de Ouderlingen, een ¹¹ Lam staende ¹² als geslachtet, hebbende ¹³ seven hoornen, ende ^e seven oogen: dewelcke zijn de ^{f 14} seven Geesten Godts ¹⁵ die uytgesonden zijn in alle landen.

11 Alsoo wort Christus hier afgebeelt om dat het Paeschlam, ende andere lammeren, die voor de sonde dagelicks geoffert wierden, Exod. cap. 29. vers 38. schaduwen Christi waren, gelijck hy oock alsoo genaemt wort Iesa. cap. 53. vers 7. Siet oock Ioan. cap. 1. vers 29.

12 Ofte, geslachtet geweest zijnde. Het woordeken als nemen sommige voor de waerheyt der sake, gelijck het Ioan. cap. 1. vers 14. ende elders meer genomen wort. Andere nemen het alleen voor een gelijckenisse, namelick, om dat Christus nu verheerlickt op den throon sijns Vaders, de lidtteeckenen van sijne wonden ende andere smerten die hy te voren voor ons gedragen hadde, in dit gesichte noch droegh, gelijck hy Luce cap. 24. vers 40. ende Ioan. cap. 20. vers 27. oock dede.

13 Hier door wort de Heylige Geest afgebeelt, dien Christus sonder mate heeft ontfangen, Ioan. cap. 3. vers 34. door welcken hy oock sijne macht ende sijne voorsienigheyt in het regeeren sijner gemeynte uytvoert.

e Zachar. 3.9. ende 4.10.

f Apocal. cap. 4. vers 5.

14 Dat is, de volheyt des Heyligen Geests. De reden van dese wijse van spreken siet Cap. 1. vers 4.

15 Gr. uytgesonden in alle het lant, ofte, de aerde. Dese woorden zijn genomen uyt Zachar. cap. 3. vers 9. alwaer seven oogen worden gegraveert op den steen, daer Godt sijnen tempel onder Iosua op bouwt, die Cap. 4. vers 10. verklaert worden te zijn de oogen Godts die het aerdtrijck doorgaen, Dat is, sijne voorsienigheyt ende Geest, waer door hy de werelt, ende insonderheyt sijne gemeynte regeert.

7

Ende ¹⁶ het quam, ende heeft het boeck genomen uyt de rechter [hant] des genen die op den throon sat.

16 Namel. als een Middelaer tusschen Godt ende de menschen.

8

Ende als het dat boeck ¹⁷ genomen

17 Namelick, om de zegelen daer van te openen, ende het gene daer in begrepen was te openbaren, gelijck Cap. 6. vers 1. ende volgens tot den eynde van dese Openbaringe.

[fol. 153r]

hadde, ¹⁸ vielen de vier dieren, ende de vier ende twintigh Ouderlingen voor ’t Lam [neder,] hebbende elck ^{g 19} citheren ende gouden phiolen zijnde vol reuckwercks, ²⁰ welck zijn ^h de gebeden der heylige.

18 Gelijck sy hier voren Cap. 4. vers 10. voor den genen die op den throon sat hadden gedaen: waer mede sy bewijsen, dat sy hem oock erkennen voor den eenigen ende waerachtigen Godt, van een wesen ende heerlickheyt met den Vader, gelijck de Engelen, ende alle andere schepselen, in ’t volgende hem oock deselve eere geven, die sy Gode den Vader geven.

g Apocal. 14.2.

19 Namel. gelijck de Priesters ende Leviten in den tempel plaghten te gebruycken. Van de citheren als instrumenten van musijcke, waer mede sy hare herten verhieven, ende Godt loofden, is al om te lesen in de Psalmen Davids. Van de phiolen, schalen, ofte kruycken van reuckwerck, siet 2.Chron. 4.22. Zach. 14.20. door welck reuckwerck de gebeden, die tot Godt opklommen, ende hem in Christo aengenaem waren, wierden beteeckent, als te sien is Psalm 141. vers 2.

20 D. welcke beteeckenen de gebeden der heylige: ende wort hier gesien op de wijse van doen in het Oude Testament. Want gelijck de Priesters dagelicks ende de Hoogepriester eens des jaers het reuckwerck gevoeght met het bloet der offeranden, Levit. cap. 16. vers 13. Hebr. 9. vers 4, etc. voor Godt opofferden, om te kennen te geven, dat sy als voorgangers der gemeynte, ende te samen met de gemeynte des Ouden Testaments, hare gebeden ende danckseggingen tot Godt brochten, alsoo wort oock hier afgebeelt, dat de voorgangers der gemeynte soo des Ouden als des Nieuwen Testaments in de triumpheerende Kercke in den hemel oock gesamentlick hare gebeden ende danckseggingen in Christo voor Godts throon brengen: gelijck met dese vier dieren ende vier en twintigh Ouderlingen oock alle andere heylige in den hemel hier verstaen worden, na den inhoudt van den lofsangh, die in het volgende vers wort uytgedruckt ende naerder verklaert Cap. 6. vers 10. ende cap. 7. versen 9, 10, 15. ende 8. vers 3.

h Psalm 141.2.

9

Ende sy songen ⁱ een ²¹ nieuw liedt, seggende, ^k Ghy zijt weerdigh dat boeck te nemen, ende sijne zegelen te openen: want ghy zijt geslachtet, ende hebt ons Gode ^l gekocht ²² met uwen bloede, uyt allen geslachte, ende tale, ende volcke, ende natie:

i Apocal. 14.3.

21 Dat is, van een nieuw maecksel, ende van eenen nieuwen inhoudt gelijck Psalm 33.3. Iesa. 42.10.

k Apocal. 4.11.

l Actor. 20.28. Ephes. 1.7. Coloss. 1.14. Hebr. 9.12. ende 10.10. 1.Petr. cap. 1. vers 19. 1.Ioan. 1.7.

22 Gr. in uwen bloede, Dat is, door, ofte met.

10

^m Ende ghy hebt ons onsen Gode gemaeckt ²³ tot Koningen ende Priesteren: ende wy sullen als Koningen ²⁴ heerschen op de aerde.

m Exod. 19.6. 1.Petr. 2.5, 9. Apocal. 1.6.

23 Siet hier voren Cap. 1. vers 6.

24 Sommige verstaen dit van de heerschappije der heylige op de aerde ten tijde van de duysent jaren, waer van gesproken sal worden Capit. 20. Siet daer de wederlegginge van dit gevoelen. Andere verstaen dit van een heerschappije, die de heylige in den hemel nu alreede over de menschen die op de aerde zijn, voeren. Doch strijt dit tegen andere plaetsen der Schrifture, 2.Reg. 22.20. Siet Iob cap. 14. vers 21. Iesa. cap. 63. vers 16. Ende hier wort uytdruckelick gesproken, niet van een tegenwoordige, maer van een toekomende heerschappije, die namelick als dan wesen sal wanneer sy met Christo in sijne laetste toekomste sullen sitten op throonen, ende de werelt, oock de Engelen selve oordeelen, Matth. cap. 19. vers 28. Luce cap. 22. vers 30. 1.Corinth. cap. 6. vers 3. ende wanneer de nieuwe hemel, ende de nieuwe aerde sal zijn, in welcke de rechtveerdigheyt sal woonen, 2.Petr. 3. vers 13. Siet oock Matth. cap. 5. vers 5.

11

Ende ick sagh, ende ick hoorde een stemme veler Engelen rontom den throon, ende de dieren, ende de Ouderlingen: ende ⁿ haer getal was ²⁵ tien duysent mael tien duysenden, ende duysent mael duysenden:

n Dan. 7.10. Hebr. 12.22.

25 Dit is genomen uyt Dan. cap. 7. vers 10. waer door de heerlickheyt ende macht Godts ende Christi wort afgebeelt, die ontallicke dienaren rontom hem heeft.

12

Seggende met een groote stemme, ^o Het Lam dat geslachtet is, is weerdigh ²⁶ te ontfangen de kracht, ende ²⁷ rijckdom, ende wijsheyt, ende sterckte, ende eere, ende heerlickheyt, ende ²⁸ dancksegginge.

o Apocal. 4.11.

26 Niet dat hyse noch niet en hadde: want hy was verheven boven allen naem die genoemt wort in hemel ende op aerde, Philip. cap. 2. vers 9. maer dit moet verstaen worden van de erkentenisse van alle dese eygenschappen onder alle creaturen, gelijck hier na wort uytgedruckt.

27 Want in hem zijn alle de schatten der wijsheyt ende kennisse verborgen, Coloss. 2.3.

28 Gr. zegeninge, gelijck oock in het volgende vers.

13

Ende alle schepsel dat in den hemel is, ende op de aerde, ende ²⁹ onder de aerde, ende die in de zee zijn, ende alles wat in de selve is, hoorde ick seggen, Hem die op den throon sit, ende den Lamme zy de dancksegginge, ende de eere, ende de heerlickheyt, ende de kracht ³⁰ in alle eeuwigheyt.

29 Dit wort geseght, gelijck hier na in de zee, van alle schepselen levendige ende levenloose, om dat sy alle stoffe ende oorsake geven, dat men Christo lof ende eere geve, gelijck Psalm 148. vers 1, etc. Andere verstaen door de gene die onder de aerde zijn de gene, die te sijner tijt uyt de graven sullen opstaen.

30 Gr. in de eeuwigheden der eeuwigheden.

14

Ende de vier dieren seyden, ³¹ Amen. Ende de vier ende twintigh Ouderlingen vielen [neder,] ende aenbaden den genen die leeft in alle eeuwigheyt.

31 Siet hier van Cap. 1. vers 7.