Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het xlviij. Capittel.

Prophetie tegen de Moabiten, van wegen hare veelvoudige sonden, insonderheyt den ondraeghlicken trotz ende verachtinge van Godt ende sijn volck, met een bygevoeghde belofte.

1

¹ TEgen ^a Moab seyt de HEERE der heyrscharen, de Godt Israëls, alsoo; Wee over ² Nebo, want sy ³ is verstoort; Kirjathaim is beschaemt, sy is ingenomen: [de ⁴ stadt] des hoogen vertrecks is beschaemt ende verschrickt.

1 Ofte, van Moab. Vergel. Ies. capp. 15. 16. Ezech. c. 25. vers 9. Amos 2.1. en bov. c. 25. vers 21. ende cap. 27. vers 3.

a Ierem. 25.21. ende 27.3.

2 Dese stadt ende de volgende, waren alle over de Iordane in der Moabiten lant gelegen. Siet Num. 32.34, etc.

3 D. sal sekerlick verstoort worden, alsoo in het volgende.

4 Dit duyden sommige op Hesbon, gelegen op eenen grooten hoogen bergh, waer van de Moabiten haer meest beroemden, als volght, ofte eene van de principaelste fortressen. Andere verstaen Bamoth, uyt Ies. 15.2. ende hier onder vers 35. Andere den rotzsteen Sela, uyt vers 28. Sommige houden het Hebreeusch woort Misgab in den text.

2

Moabs roem van ⁵ Hesbon en is’er niet meer; ⁶ sy hebben quaet tegen haer ⁷ ge-

5 Eene Konincklicke stadt, Deut. 2.24, etc. van de kinderen Rubens herbouwt, Num. 32.37. And. daer en is geen roem Moabs [meer;] te Hesbon hebben sy, etc.

6 De vyanden hebben besloten Hesbon te vernielen.

7 Dit wort in’t Hebreeusch aerdighlick gepast op het woort Hesbon. Hebr. Chesbon, D. gedachte, ende Chaschab is dencken, practiseeren. Alsoo wort in’t volgende op de stadt Madmen, gepast tiddommi. Madmena, wort Ies. 25.10. (alwaer oock van Moab gesproken wort) genomen voor mist, dreck, ende het Hebreeusch woort, waer van dit tiddommi komt, heet, afgehouwen, neder gehouwen, uytgeroeyt worden.

[fol. 56r]

dacht, [seggende,] Komet, ende laet ons haer uytroeijen, datse geen ⁸ volck [meer] en zy: oock ghy, O ⁹ Madmen, sult neder gehouwen worden; het sweert sal achter u her gaen.

8 Vergel. bov. 33. vers 24. ende onder vers 42.

9 Siet van een ander Madmena, Iesa. cap. 10. vers 31.

3

Daer is eene stemme des gekrijts van Horonaim: verstooringe ende eene groote ¹⁰ breucke!

10 D. verwoestinge, moort, etc. Siet bov. 4. op versen 6, 20.

4

Moab is ¹¹ verbroken: ¹² hare kleyne [kinderen] hebben een gekrijt laten hooren.

11 Vergel. bov. 17. vers 18. ende cap. 22. vers 20, etc.

12 In’t vrouwlick geslachte. In dese Prophetie wort van Moab somtijts in het vrouwlick, somtijts in het manlick geslachte gesproken: alsoo in het volgende Cap. van Ammon, Edom, etc. ende voorts van Babel, Meden, etc. somtijts kander gesien worden op ’t lant, somtijts op ’t volck: oock wort het Hebr. woort, dat lant ofte aerde beteeckent, in beyderley geslachten gebruyckt, doch meest in’t vrouwlick. Vergel. ond. 51. op vers 28.

5

Want [in] den opgangh van Luhith sal ^b geween by geween op gaen: want in den afgangh van ¹³ Horonaim, hebben [Moabs] wederpartijders een ¹⁴ jammer-geschrey gehoort.

b Iesa. 15.5.

13 Daer men van Luhith af gaet na Horonaim, gelegen in de leeghte, dichte by Luhith.

14 Hebr. geschrey eener breucke, ofte, der verbrekinge, D. een moort, ofte, jammer- geschrey der Moabiten, roepende tot malkanderen als volght. alsoo Iesai. 15.5. And. de vyanden die inbreucke riepen, heeft men gehoort.

6

Vluchtet, reddet u-lieder ¹⁵ ziele: ende wordet als de ^{c 16} heyde in de woestijne.

15 D. salveert u selven, als men seyt, ofte, uwe persoonen.

c Ierem. 17.6.

16 Soo dorre, woest, bloot, ende eensaem als de heyde, of een Tamarisch-struyck in de wildernisse. Siet boven c. 17. op vers 6. Hebr. Aroër, dat oock wel past op de stadt Aroër, waer van onder vers 19.

7

Want om u vertrouwen op uwe ¹⁷ wercken ende op uwe schatten, sult ghy oock ingenomen worden: ende ¹⁸ Camos sal henen uyt gaen ¹⁹ in gevangenisse, ²⁰ sijne ^d Priesteren ende sijne Vorsten te samen.

17 Alsoo gebruycken wy oock ’t woort, wercken, voor alderleije gebouwen, dienende tot vestingen: daer op Moab, als bewoonende meestendeel een plat ende effen lant, seer schijnt toegeleyt te hebben, ende daer op tegen allen aenval vertrouwt, als hier staet.

18 Hebr. Chemosch, der Moabiten afgodt. siet Num. 21. vers 29. als oock der Ammoniten, Iudic. cap. 11. vers 24.

19 Ofte, onder de gevangene, ofte, die gevangelick worden wech gevoert. alsoo ond. vers 11. Vergelijckt Iesa. 46.2. met de aenteeckeninge.

20 Sijne, T.w. des afgodts, Camos, D. die desen afgodt eerden ende aenhingen als haren Heer ende Koningh, dien sijne Vorsten oock worden bygevoeght. Alsoo ond. 49.3. Vergel. Hose. 10.5. ende Ezech. 43.7.

d Ier. 49.3.

8

Want de ²¹ verstoorder sal komen over elcke stadt, dat niet eene stadt ontkomen en sal, ende ’t dal sal verderven, ende het ²² effen velt verdelght worden: want de HEERE heeft het geseyt.

21 De Koningh van Babel.

22 Ofte, platte lant.

9

²³ Gevet Moab vederen; want al vliegende sal sy uyt gaen: ende hare steden sullen ter verwoestinge worden, dat niemant in deselve en woone.

23 Spottender wijse gesproken. In plaetse van tegenweer te doen (wil de Propheet seggen) sullense in aller snelheyt soecken t’ontvlieden, als een vogel.

10

Vervloeckt zy, die des ²⁴ HEEREN werck ²⁵ bedrieghlick doet: Ia vervloeckt zy, die sijn sweert van den ²⁶ bloede onthoudt.

24 T.w. de uytroeyinge der Moabiten, de Babyloniers van Godt opgeleyt ende bevolen.

25 Hebr. [met] bedrogh, Dat is, traeghlick, alsoo dat hy sijns meesters last niet en voldoe. Vergelijckt Prov. cap. 10. op vers 4. ende cap. 12. versen 24, 27.

26 Der Moabiten, dat hy dat selve door het sweert niet en soude vergieten. Vergelijckt boven 47.6, 7.

11

Moab is van sijner jeught aen ²⁷ gerust geweest, ende hy heeft op sijn ^{e 28} heffe stille gelegen, ende en is van vat in vat niet ²⁹ geledight, ende en heeft niet gewandelt in gevangenisse: daerom is sijn smaeck in hem ³⁰ gebleven, ende sijn reuck niet verandert.

27 Dat is, seker ende sorgeloos, levende op sijn gemack, ende in weelde, (vergelijckt Amos 6.1.) niet vreesende voor eenigen overlast. Vergelijckt Prov. 1.32, 33. ende bov. 46.27. alwaer den volcke Godes eene andere gerustheyt belooft wort.

e Zephan. 1.12.

28 Ofte, droessem, moer.

29 D. niet afgelaten, afgesteken van het een vat in het andere. Eene gelijckenisse van den wijn genomen: De sin is, Dat Moab van den beginne af in sijn lant gebleven zijnde, rijck ende weeldigh, machtigh ende trotz geworden is, als de volgende woorden verklaren.

30 Hebr. gestaen.

12

Daerom, siet de dagen komen, spreeckt de HEERE, dat ick hem ³¹ vreemde gasten sal toeschicken, die hem in vreemde plaetsen sullen voeren; ende sijne vaten ledigen, ende haerlieder ³² flesschen in stucken ³³ slaen.

31 Ofte, omloopers, wandelaers, die hem sullen doen omloopen ende swerven in vreemde landen. Vergel. bov. 2.20. met de aenteeck.

32 Verstaet, wijnflesschen. siet bov. 13.12.

33 Ofte, stroijen. Siet Iudic. 7. op vers 19.

13

Ende Moab sal beschaemt worden van wegen ³⁴ Camos: gelijck als het huys Israëls beschaemt is geworden van wegen ³⁵ Beth-El, ³⁶ haerlieder vertrouwen.

34 Siet bov. vers 7.

35 D. over het afgodisch gulden kalf van Bethel, ende de afgoderije, die sy daer mede bedreven. Siet 1.Reg. 12. versen 28, 29, etc.

36 Dat is, daer op sy haer vertrouwen stelden.

14

Hoe sullet ghy seggen; Wy zijn ^f helden, ende ³⁷ dappere mannen ten strijde?

f 1.Reg. 12.29.

37 Hebr. mannen der dapperheyt, ofte, kloeckheyt.

15

Moab ³⁸ is verstoort, ende [uyt] ³⁹ sijne steden ⁴⁰ op gegaen, ende de keure sijner jongelingen is ter ⁴¹ slachtinge af gegaen: spreeckt de Koningh, wiens naem is HEERE der heyrscharen.

38 D. daer doch Moab haest moet verstoort worden: ende soo in het volgende.

39 Hebr. hare. siet op vers 4.

40 D. opgebroken, wech getogen. And. hare steden zijn in roock op gegaen, D. brant. Ofte, [de verstoorder] heeft hare steden beklommen.

41 Om geslacht te worden. Vergelijckt ond. 50.27.

16

Moabs ⁴² verderf is na by om te komen: ende sijn ⁴³ quaet haestet seer.

42 Als bov. 46.21.

43 Der straffe, D. ondergangh.

17

Beklaget hem, alle ghy die rontom hem zijt, ende alle die sijnen ⁴⁴ name kennet: [kolom] segget; Hoe is ⁴⁵ de stercke staf, de cierlicke stock verbroken?

44 Die wetet, hoe beroemt ende vermaert hy geweest is. siet Genes. 6. op vers 4.

45 Hebr. de staf der sterckte, stock der çierlickheyt, ofte, des çieraets, Dat is, dat machtigh ende magnifijck volck, ofte, Koninckrijck.

18

Daelt neder uyt [uwe] heerlickheyt, ende woont in ⁴⁶ dorst, ghy ⁴⁷ inwoonersse, ghy dochter van ⁴⁸ Dibon: want Moabs verstoorder is tegen u opgetogen; hy heeft uwe vestingen verdorven.

46 Dat is, in dorre plaetsen, in gebreck van alles.

47 Vergel. bov. 46. vers 19. met de aent.

48 Oock een stadt der Moabiten, gelegen op eenen bergh. siet Ies. 15. op vers 2.

19

Staet aen den wegh, ende siet toe, ghy inwoonersse van ⁴⁹ Aroër: Vraeght den vluchtenden [man] ende de ontkomene [vrouwe,] seght, ⁵⁰ Wat is’er geschiet?

49 Gelegen aen de beke Arnon, Deut. cap. 2. vers 36.

50 Om dat ghy dus verbaest vluchtet? eene levendige beschrijvinge van het gene in sulcken tijt om gaet, ende aldaer geschieden soude.

20

Moab is beschaemt, want ⁵¹ hy is ⁵² verslagen, ^g huylet ende krijtet; verkondiget te ⁵³ Arnon, dat Moab verstoort is.

51 Hebr. sy.

52 Ofte, verschrickt, ontsett.

g Iesa. 16.7.

53 Een stadt gelegen aen ’t geberghte, daer den oorspronck der beyde beken Arnons was, hebbende den selven naem.

21

Ende het ⁵⁴ oordeel is gekomen over het ⁵⁵ vlacke lant: over Holon, ende over Iaza, ende over Mephaath,

54 D. de straffe. siet Deut. c. 19. op vers 6. Prov. 19. op vers 29. alsoo ond. vers 47.

55 D. platte lant: sulck een contreije was in Moab, alsoo genoemt: de volgende namen, zijn alle namen van steden der Moabiten: men houdt, dat de Moabiten deselve alle, ofte met gewelt, ofte met consent des Koninghs van Assyrien weder hebben ingenomen, na dat de tien stammen in Assyrien waren wech gevoert: wantse by Davids tijt t’onder gebracht zijnde (2.Sam. 8.2.) ende daer na rebelleerende, weder waren overheert van Ioram, etc. 2.Reg. cap. 3. vers 4. etc.

22

Ende over Dibon, ende over Nebo, ende over Beth-Diblathaim,

23

Ende over Kiriathaim, ende over Beth-gamul, ende over Beth-Meon,

24

Ende over Kerioth, ende over ⁵⁶ Bozra: Ia over alle steden van Moabs lant, die verre ende die naby zijn.

56 Niet der Edomiten (als ond. 49. vers 13. ende elders dickwils) maer der Moabiten. Sommige houden het voor Bezer, Ios. 21.36.

25

Moabs ⁵⁷ hoorn is afgesneden, ende sijn ⁵⁸ arm verbroken: spreeckt de HEERE.

57 Siet Deut. 33. op vers 17. ende in het bysonder Psalm 75. vers 11.

58 Siet Iob 22. op vers 8. ende in het bysonder Ps. 37.17.

26

Maket hem ⁵⁹ droncken, om dat hy sich ⁶⁰ groot gemaeckt heeft tegen den HEERE: soo sal Moab [met de handen] ⁶¹ klappen in sijn uytspouwsel, ende hy selfs sal oock ter ⁶² belacchinge zijn.

59 Ghy Babyloniers T.w. uyt den beker van Godts toorn. siet bov. 25. versen 15, 16. ende Ies. cap. 63. vers 6.

60 Tegen Godt ende sijn volck met woorden ende wercken gebraveert heeft. Vergel. Ps. 35.26, 27. met de aenteeck. ende ond. vers 42.

61 Als onsinnige dronckaerts, die ter aerden nederstortende met de handen klappen ende plassen in haer eygen uytspouwsel. And. sich omwentelen.

62 Gelijck hy te voren Godts volck plach te belacchen, als volght.

27

Want en is u niet Israël [ter] ⁶³ belacchinge geweest? was hy onder de ⁶⁴ dieven gevonden, dat ghy u [soo] ⁶⁵ beweeghdet, van der tijt af dat uwe woorden van hem waren?

63 Ia vrijelick, wil de Heere seggen: Verst. als Israël wiert gestraft ende gevangelick wech gevoert.

64 Op de daet van een diefstal ontdeckt ende betrapt, dien men plach te bespotten? Siet bov. cap. 2. vers 26. ende Iob 30.5.

65 Ofte, schuddedet van vreughde, als ghy van hem propoosten hielt, spottende met sijne elenden, gelijck Edom met Iuda.

28

Verlatet de steden, ende woonet in de ⁶⁶ steenrotze, ghy inwoonders van Moab: ende wordet gelijck eene duyve, die in de ⁶⁷ doorgangen van de mont eenes hols nestelt.

66 Dit houden sommige voor eene fortresse gelegen in het zuyd-eynde aen de woestijne van Moab, die oock vermelt zy Ies. 16. vers 1. ende gemeent bov. vers 1. Andere nemen het in ’t gemeyn van steenrotzen, of, klippen.

67 D. aen de zijden, in de kloven, spleten, gaten.

29

⁶⁸ Wy hebben Moabs ^h hoovaerdije gehoort, (hy is seer hoovaerdigh;) sijne trotsheyt, ende sijne hoovaerdije, ende sijnen hooghmoet, ende sijns herten hoogheyt.

68 Vergel. Iesa. 16.6, 7.

h Iesa. 16.6.

30

Ick kenne sijne ⁶⁹ verbolgentheyt, spreeckt de HEERE, ⁷⁰ maer niet alsoo: sijne ⁷¹ grendelen en doen het soo niet.

69 Of, oploopenden, overloopenden toorn.

70 Vergel. Ies. 16.6. Sulcke maniere van spreken gebruyckt men oock in onse tale, van yemant, die met al sijn voornemen vermetelick meynt door te dringen: soo niet, hy en salder soo niet mede door, het laet sich soo niet doen, leugens en willen het hem niet doen, etc. And. (om dat de Hebr. woordekens ken, ende baddim, oock andere beteeckeninge toelaten) aldus: Maer daer en is geene vastigheyt, sijne grendels (daer op hy sich verliet) en maken geene vastigheid. Beyds in eenen goeden sin, T.w. dat Moab met al sijn pracht ende ydelen troost bedrogen sal uytkomen.

71 D. sijne ydele vergeefsche raetslagen, al sijn ingebeeldden toeversicht. Vergelijckt Psalm 7. vers 15.

31

Daerom sal ick over Moab huylen, ja om gantsch Moab sal ick krijten: over de lieden van ⁷² Kir-Heres ⁷³ sal men suchten.

72 Sommige houden dit voor een ander stadts naem in Moab, alsoo genoemt, om datse eenen tichelsteenen muer hadde. Vergelijckt Iesa. cap. 16. versen 7, 11.

73 Ofte, mompelen, binnens monts spreken, piepen: gelijck men wel doet in een onverwacht ongeval, droeffenisse, verwonderinge, etc. And. sal [mijn herte] suchten.

32

⁷⁴ Boven het geween van Iaëzer sal ick u beweenen, ghy wijnstock van Sibma: uwe ⁷⁵ wijnrancken zijn over zee gegaen, sy hebben gereyckt tot aen Iaëzers zee: [maer] de ⁷⁶ verstoorder is gevallen op uwe somervruchten, ende op uwen wijn-oogst.

74 Dat is, noch meer als Iesaias geweent heeft over Iaëzer. Siet Iesai. 16.9. Anders, uyt, ofte, met het geween van Iaëzer, Dat is, gelijck Iesaias gedaen heeft, ick sal mijn geween uyt het sijne nemen, my neffens hem daer in voegen, etc.

75 Of, jonge scheuten, looten, planten, gelijck men met edele wijnstocken pleeght te doen: Aldus spreeckt de Propheet, om dat in de contreije der stadt Sibma vele schoone wijngaerden waren, ende niet verre van daer lagh Iaëzer aen de beke Arnon, die van daer voorts liep door de zee, D. het meyr, van Iaëzer, tusschen Iaëzer ende Aroër. Ende over dit meyr in het Noord-oosten stellen sommige oock vele wijnbergen, welcker planten van Sibma derwaerts mogen over gebracht zijn: ofte, andersins ten lande uytgevoert.

76 De Babylonier.

33

Soo dat de ⁱ blijdtschap ende verheuginge uyt het ⁷⁷ vruchtbaer velt, naemlick uyt

i Ies. 16.10.

77 Hebr. Carmel. siet bov. 2. op vers 7.

[fol. 56v]

Moabs lant, ⁷⁸ wech genomen is: want ick ⁷⁹ hebbe den wijn doen op houden uyt de ⁸⁰ kuypen; men sal geen [druyven] treden met ⁸¹ vreughden-geschrey: ’t vreughden-geschrey en sal geen ⁸² vreughden-geschrey zijn.

78 Hebr. versamelt. siet Ps. 26. op vers 9.

79 D. ick sal maken datter geen wijn en zy, dit zijn Godts woorden.

80 Of, wijnbacken. siet Ioël 3. op vers 13.

81 Hebr. Hedad. siet bov. 25. op vers 30.

82 Maer veel eer een moort-geschrey gelijck.

34

Van wegen Hesbons gekrijt tot Eleale toe, tot Iahaz toe, hebben sy hare stemme ⁸³ verheven, van ^k Zoar tot aen Horonaim, die ⁸⁴ driejarige veerse: want oock de wateren van ⁸⁵ Nimrim sullen tot verwoestingen worden.

83 Hebr. gegeven.

k Iesa 15.5, 6.

84 Welcker stadts inwoonders soo lijvigh, vet, dertel ende weeldigh zijn, als een jonge gladde driejarige veerse. Vergel. Iesa. 15. vers 5. ende bov. 46.20.

85 Siet Ies. 15.6. eenige stellen de stadt Nimrim met dese wateren, by de doode-zee, tusschen de beke Arnon, ende de beke Zered, in het zuyd-eynde van Moab. Vergel. oock Num. 32. versen 3, 36. Ios. 13.27.

35

Ende ick sal in Moab ⁸⁶ doen ophouden, spreeckt de HEERE, dien die [op] de ⁸⁷ hooghte offert, ende die sijnen goden roockt.

86 D. maken datser niet meer en zijn.

87 Den afgodischen tempel van Baal Peor was op eenen hoogen bergh, aen welckes voet de stadt Bamoth Baal lagh, Dat is, Baals hooghten.

36

Daerom sal mijn herte over Moab getier maken als ⁸⁸ de fluyten; oock sal mijn herte over de lieden van Kirheres getier maken als de fluyten: ⁸⁹ om dat het ⁹⁰ overschot, [dat] ⁹¹ hy gemaeckt hadde, verloren ⁹² is.

88 Of, pijpen, daer men klaeghliederen op speelde.

89 Alsoo worden de Hebreeusche woordekens elders oock bequamelick genomen voor om dat, of, dewijle. siet Gen. 38. vers 26. Num. 10.31. ende cap. 14. vers 43. Psalm 42.7. Siet oock Psalm 45. op versen 3, 8.

90 Ofte, overvloet, T.w. van allerley rijckdom dien hy verkregen hadde.

91 Nam. Moab.

92 Hebr. verloren zijn, T.w. de overvloedelick verkregene, of, overvloeijende goederen, dat in den sin deser woorden is ingesloten.

37

Want ⁹³ alle ^l koppen zijn kael, ende alle baerden afgekortt: op alle handen zijn ^m insnijdingen, ende op de lendenen is een sack.

93 Hebr. alle kop, is kaelheyt. Item, baert, etc. Dit waren alle teeckenen van rouwe ende hertenleet. siet bov. 16. op vers 6. ende Gen. c. 37. op vers 34.

l Iesa. 15.2, 3.

m Ierem. 47.5.

38

Op alle ⁹⁴ daken Moabs, ende op alle hare straten is ⁹⁵ over al misbaer: want ick heb Moab verbroken als een ⁹⁶ vat daer men geenen lust aen en heeft, spreeckt de HEERE.

94 Die in die landen plat waren. siet Deut. 22. op vers 8.

95 Hebr. hy geheel.

96 Als bov. 22.28.

39

Hoe is ⁹⁷ hy ⁹⁸ verslagen? ⁹⁹ sy huylen: hoe heeft Moab den ¹⁰⁰ necke [met] ¹ schaemte gewendt? Alsoo sal Moab allen, die rontom hem zijn, tot belacchinge ende tot eene ontsettinge worden.

97 Moab. Hebr. sy.

98 D. in stucken geslagen, verplettert, of, verschrickt, ontsett.

99 Anders aldus: huylet, of, sy huylen, [seggende] hoe is sy verslagen? ofte, hoe is sy verslagen? [hoe] huylense.

100 Vluchtende voor den vyant.

1 And. hoe heeft Moab den necke gewendt? hy is beschaemt, of, hoe is hy beschaemt?

40

Want soo seyt de HEERE; Siet, ² hy sal ³ snel vliegen als een ⁿ arent: ende hy sal sijne vleugelen over Moab uytbreyden.

2 De vyant, de Babylonier, sal u haestelick over komen.

3 Siet Psalm 18. op vers 11. ende vergel. bov. 4.13. ende ond. 49.22. Ezech. 17.3. Hos. 8.1.

n Ierem. 4.13.

41

⁴ Elck een der steden is gewonnen, ende elck eene der ⁵ vastigheden is ingenomen: ende ⁶ het herte van Moabs helden sal te dien dage wesen, als het herte eener vrouwe, die in ⁷ noot is.

4 Hebr. de steden is gewonnen, ofte, ingenomen, D. elck eene der steden sal, etc. als volght. And. Kerijoth, als boven vers 24.

5 Ofte, burchten, sloten.

6 Alsoo onder 49.22.

7 Van baren, kints nooden, als bov. cap. 22. vers 23. ende onder cap. 49. vers 22. etc.

42

Want Moab sal verdelght worden, ⁸ dat hy geen volck en zy: om dat hy sich ⁹ groot gemaeckt heeft tegen den HEERE.

8 Als boven 33.24. ende in dit Cap. vers 2.

9 Siet boven vers 26.

43

De ¹⁰ vreese, ende de kuyl, ende het strick: over u, ghy inwoonder van Moab, spreeckt de HEERE.

10 Hier zijn drie woorden in ’t Hebreeusch die malkanderen seer gelijcken, pachad, pachath ende pach, welcke aerdigheyt wy in onse tale niet en konnen na volgen. alsoo Iesa. 24.17.

44

Die ¹¹ van de vreese ontvliedt, sal in den kuyl vallen, ende die uyt den kuyl op komt, sal in ’t strick gevangen worden: want ick sal over haer, over Moab, ’t jaer van haerlieder besoeckinge brengen, spreeckt de HEERE.

11 Hebr. van het aengesichte der vreese.

45

Die voor [’s vyants] macht vluchteden, ¹² bleven staen in de schaduwe van Hesbon: maer een ^{o 13} vyer is uyt gegaen van Hesbon, ende een vlamme ¹⁴ van tusschen Sihon, ende heeft de hoecken Moabs, ende den schedel der ¹⁵ kinderen des gedruys verteert.

12 D. namen haren toevlucht in de Konincklicke stadt Hesbon, meynende aldaer geberght ende beschermt te zijn.

o Numer. 21.28.

13 Siet Num. 21.28. De sin is, Gelijck te dier tijt de overheeringe des lants van Hesbon begon, soo sal het nu oock geschieden, sulcks dat sich daer niemant sal konnen bergen.

14 D. uyt het midden der stadt, die Sihon den Moabiten eertijts benomen, ende aldaer als Koningh geregeert hadde, Num. c. 21. vers 26.

15 Der Moabiten, die soo groot gewoel maeckten, ende soo hooge pochten ende snorckten. Vergel. bov. 46.17. met d’aenteeck.

46

¹⁶ Wee u, Moab: het volck van ¹⁷ Camos is verloren: want uwe sonen zijn wech genomen in gevangenisse; oock zijn uwe dochters in gevangenisse.

16 Siet Num. 21.29. ende boven op vers 7.

17 Siet boven versen 7, 13.

47

Maer in het laetste der dagen, sal ick Moabs ¹⁸ gevangenisse ¹⁹ wenden, spreeckt de HEERE. ²⁰ Tot hier toe is Moabs oordeel.

[kolom]

18 Ofte, gevangene weder brengen.

19 Dit mach wel eenighsins mede passen op eenige tijtlicke ofte lichamelicke herstellinge, maer siet principalick op de geestelicke verlossinge, welcker sy door de predicatie des Euangeliums neffens andere volcken souden deelachtigh worden. Vergel. ond. 49.6, 39.

20 D. (als wy spreken) dus veel zy gesproken van Moabs straffe. Siet boven op vers 21.