Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het xx. Capittel.

Het bevel des HEEREN aengaende de ses vrysteden voor die gene, die onverhoets eenen dootslagh begaen souden, vers 1, etc. ende het rechte gebruyck der selver, 5. De Israëliten bestemmen hier toe ses steden, drie op dese, ende drie op gene zijde der Iordane, 7.

1

VOorder sprack de HEERE tot Iosua, seggende:

2

Spreeckt tot de kinderen Israëls, seggende: Geeft voor u-lieden ¹ de vrysteden ^a daer van ick met u-lieden gesproken hebbe ² door den dienst Mose.

1 Hebr. steden des vertrecks, of, der inkortinge. Het Hebr. woort beteeckent t’samen-trecken, ofte inkorten. Dese steden worden alsoo genoemt, om dat die gene, die van wegen den dootslagh vluchtigh waren, haer in deselve moesten vertrecken, ende haer daer binnen houden.

a Exod. 21.13. Numer. 35.9. Deut 19.1, 2.

2 Hebr. door de hant Mose.

3

Dat daer henen vliede de dootslager die een ³ ziele door dwalinge, ⁴ niet met wetenschap, verslaet: op dat sy u-lieden zijn tot eene toevlucht ⁵ voor den bloetwreker.

3 D. eenen mensche; Ia het lichaem eenes menschen, want de ziele des menschen en kan niet gedoot worden: voor ziele staet vers 5. sijnen naesten.

4 Die met moetwille, ofte opsettelick yemant gedoot hadden, en waren nergens vry, oock niet in den Tempel, noch by den Altaer, Exod. 21.14.

5 D. voor dien die van den bloede des dootgeslagenen zijnde, recht ende reden heeft om wrake daer over te doen, ofte te eysschen.

4

^b Als hy vlucht tot eene van die steden, soo sal hy staen ⁶ aen de deure der stadtpoorte, ende hy sal ⁷ sijne woorden spreken voor de ooren der ⁸ Oudtsten der selver stadt: ⁹ dan sullen sy hem tot haer in de stadt ¹⁰ nemen, ende hem plaetse geven, dat hy by haer woone.

b Num. 35.22, 23. Deut. 19.4, 5.

6 D: aen het Raethuys of Richthuys, ’t welck eertijts in de stadtpoorten pleeght te zijn.

7 D. hy sal sich aengeven, waerom hy daer gekomen is, hoe ende wat hy gedaen heeft.

8 Dat is, des Magistraets.

9 T.w. na dat men sal bevonden hebben, dat hy geen opsettige dootslager en is.

10 Hebr. versamelen.

5

Ende als de bloetwreker hem najaeght, soo en sullen sy den dootslager in sijne hant niet over geven, dewijle hy sijnen naesten niet met wetenschap verslagen en heeft, ende en heeft hem ¹¹ gisteren [ende] eergisteren niet gehaet.

11 D. te voren.

6

Ende hy sal in deselve stadt woonen: ¹² tot dat hy stae voor het aengesichte der vergaderinge voor het gerichte, ¹³ tot dat de Hoogepriester sterve, die in die dagen zijn sal: ¹⁴ dan sal de dootslager weder keeren, ende komen tot sijne stadt, ende tot sijn huys, tot de stadt van daer hy gevloden is.

12 Anders, van dat hy gestaen sal hebben, etc. meynende, dat hy niet en heeft in de stadt genomen mogen worden, sonder eerst te staen voor het gerichte.

13 De sin deser woorden is, dat de gevluchtte, na dat hy was verhoort, ende vry gesproken, evenwel in de vrystadt moeste blijven, tot de doot des Hoogenpriesters, die te dier tijt leefde, als hy den dootslach begaen heeft.

14 T.w. na dat hy voor ’t gerichte gestaen heeft, ende vry gekent is.

7

Doe ¹⁵ heylighden sy ¹⁶ Kedes in Galilea op ’t geberghte Naphtali, ende ¹⁶ Sichem op ’t geberchte Ephraim: ende ¹⁶ Kiriath-Arba, dese is Hebron ¹⁷ op het geberghte Iuda.

15 D. sy ordineerden tot vrysteden.

16 Dese drie steden lagen aen dese zijde der Iordane, als af te nemen is uyt vers 8.

16 Dese drie steden lagen aen dese zijde der Iordane, als af te nemen is uyt vers 8.

16 Dese drie steden lagen aen dese zijde der Iordane, als af te nemen is uyt vers 8.

17 D. in het berghlant van Iuda, als Luce. 1.39, 65.

8

Ende aen gene zijde der Iordane van Iericho oostwaert, gaven sy ^{18 c} Bezer in de woestijne, in het platte lant van de stamme Rubens: Ende Ramoth in Gilead van de stamme Gad, ende Golan in Basan van de stamme Manasse.

18 Dat dese stadt in de woestijne lagh, blijckt uyt 1.Mach. cap. 5. Datse in de leeghte lagh (T.w. in de leege velden der Moabiten) blijckt uyt Ierem. 48.24.

c Deut. 4.43.

9

Dit nu zijn de ¹⁹ steden die bestemt waren voor alle de kinderen Israëls, ende voor den vreemdelingh die in ’t midden van haerlieden verkeert, op dat derwaerts vluchte, al die een ziele slaet door dwalinge, op dat hy niet en sterve door de hant des bloetwrekers, ²⁰ tot dat hy voor het aengesichte der vergaderinge gestaen sal hebben. [kolom]

19 Hebr. de steden der bestemminge, of, bescheydinge, D. die verordineert zijn tot vlucht-steden. Anders, der byeenkomste.

20 D. tot dat sijn sake in het gerichte sal verhoort zijn: Ende verstaet hier by, ende hy van het gerichte vry gekent sal wesen.