Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

[fol. 64v]

Het tweede Boeck der MACHABEEN.

Het Eerste Capittel.

1 Eenen brief van de Ioden te Ierusalem, geschreven aen de Ioden in Egypten. 11 waer in sy haer te kennen geven dat Antiochus, hare vervolger, omgekomen was in den Tempel van Nanea. 18 ende dat sy daer over een feest souden houden op den 25 des maendts Chasleu, haer vermanende ’t selve oock te doen. 19 Ende verhalen dat Nehemias soude gevonden hebben het vyer des altaers, dat Ieremias in de holtte van eenen put soude verborgen hebben. 24 Wort oock beschreven ’tgebedt dat Nehemias soude gedaen hebben, als dit vyer te voorschijn gebracht wiert. 33 Dat de Coninck van Persien dit verstaende de plaetse omtuynt heeft. 36 ende Nephtar genaemt.

1

DE broeders, de Ioden, die te Ierusalem, ende die in het landt van Iudeen zijn, wenschen den broederen den Ioden die in Egypten zijn, voorspoedt, ende goeden vrede.

2

Godt doe u lieden goet, ende gedencke aen sijn verbondt dat [hy gemaeckt heeft] met Abraham, ende Isaac, ende Iacob, sijne getrouwe dienstknechten.

3

Ende geve u alle een herte om hem te dienen, ende om sijnen wille te doen met een groot herte, ende gewillige ziele.

4

Ende opene uw’ herte in sijne Wet, ende in sijne geboden, ende geve u vrede.

5

Ende verhoore uwe gebeden, ende zy met u versoent, ende en verlate u niet in den quaden tijdt.

6

Ende nu zijn wy oock hier voor u biddende.

7

Als Demetrius Coninck was, in het hondert ende negen-en-sestichste jaer, hebben wy Ioden u geschreven in de verdruckinge ende uytersten noodt, die ons over gekomen is in dese jaren, van den tijdt af dat Iason ende die met hem waren, van het heylige landt ende het Coninckrijck zijn af geweeken.

8

Ende dat sy de voor-poorte verbrandt, ende onschuldigh bloet vergoten hebben: ende wy den Heere baden, ende verhoort zijn geweest, ende offerden slacht-offeren, ende semel-meel, ende ontstaken de lampen, ende setteden de toon-brooden voor.

9

Houdt dan ghy nu de dagen der Loover-hutten in de maendt Chasleu.

10

In het jaer hondert ende acht-en-tachtentigh, die in Ierusalem, ende die in Iudeen zijn, ende den Raedt der oude, ende Iudas, wenschen Aristobulo den leer-meester des Conincks Ptolomei, zijnde uyt het geslachte der gesalfde Priesteren, ende den anderen Ioden die in Egypten zijn, voorspoedt ende gesontheyt.

11

Uyt groote perijkelen van Godt verlost zijnde, dancken wy hem grootelicks, als of wy tegen den Coninck hadden geslagen.

12

Want hy heeft de gene, die in de heylige stadt ons bestreden, van ons uyt-gedreven.

13

Want de Overste komende in Persien ende sijne krijghs-macht, die onwederstandelick scheen te wesen, zijn geslagen in den Tempel van Nanea, door de bedriegelicke woorden die de Priesters van Nanea gebruyckten.

14

Want als Antiochus, ende sijne vrienden met hem, in die plaetse gekomen waren, op dat hy met haer soude trouwen, op dat hy het gelt tot een houwelicks-goet ontfangen mochte,

15

’T welck als hem de Priesters van Nanea voorstelden, ende als hy met eenige weynige gekomen was inden omganck des Tempels, so sloten sy den Tempel toe.

16

Ende Antiochus ginck in, ende sy openden een heymelicke deure des gewelfsels, ende werpende met steenen, doodden sy als door een blixem den Oversten [met de sijne], ende ontleedden haer, ende hare hoofden afgehouwen hebbende, wierpen die tot de gene die buyten waren.

17

In alles sy onse Godt gepresen, die de godtloose [tot straffe] heeft gegeven.

18

Wy dan sullende houden op den vijf-en-twintichsten des maendts Chasleu de reyninge des Tempels, hebben behoorlick geacht u ’t selve bekendt te maken, op dat ghy het oock houdet als het feest der Loover-hutten, ende des Vyers, wanneer Nehemias den Tempel ende den altaer gebouwt hebbende, slacht-offer geoffert heeft.

19

Want doe onse vaderen in Persien wierden gevoert, so namen de Godtvruchtige Priesters, die doe waren, heymelick van het vyer des altaers, ende verberghden het in de holte van eenen put, die eenen droogen grondt hadde, ende hebben het in de selve versekert: so dat die plaetse allen onbekent was.

20

Ende als daer vele jaren verloopen waren, doe het Godt goet vondt, so heeft Nehemias, gesonden van den Coninck van Persien, de nacomelingen des Priesters, die het verborgen hadden, gesonden na dat vyer: ende als sy ons hadden te kennen gegeven dat sy geen vyer en hadden gevonden, maer dick water:

21

So geboodt hy haer datse het souden putten, ende brengen: ende als ’t gene tot de offeranden [behoorde] geoffert was, geboodt Nehemias den Priesters het hout, ende dat daer op lagh, te besprengen met dat water.

22

’T welck gedaen zijnde, als de tijdt quam dat de Sonne, te voren met wolcken bedeckt zijnde, wederom scheen, so wiert daer een groot vyer ontsteken, dat sy haer alle verwonderden.

23

Ende als de offerande verteert wierdt, deden de Priesters een gebedt, ende alle [het volck], Ionathan [het selve] beginnende, ende de andere, met Nehemias, mede eenstemmelick dat volgende.

24

Ende het gebedt geschiedde op dese wijse: Heere, Heere, Godt die een schepper zijt aller dingen, ghy die vreeselick zijt, ende sterck, ende rechtveerdigh, ende een ontfermer, ghy die alleen Coninck zijt, ende goedertieren.

25

Ghy die alleen miltdadigh zijt, alleen rechtveerdigh, ende almachtigh, ende eeuwich, ghy die Israël behoudt van alle quaet, ghy die onse vaders hebt gemaeckt tot uytvercorene, ende haer hebt gheheylight:

26

Ontfanght dese offerande voor alle uw’ volck Israël, ende bewaert uw’ deel, ende heylight’se.

27

Vergadert weder onse verstroyinge: maeckt vry die onder de Heydenen dienen: siet aen de gene die als niet geacht zijn, ende als een grouwel gehouden worden: ende laet de Heydenen bekennen dat ghy onse Godt zijt.

28

Pynichtse die ons over-heerschen, ende die ons in hooveerdicheyt smaetheyt aen doen.

29

Plantet uw’ volck in dese uwe heylige plaet-

[fol. 65r]

se, gelijck Moses gesproken heeft.

30

Ende de Priesters songen [daer onder] lof-sangen.

31

Ende als de offerande verteert was, so geboodt Nehemias het water, dat noch overgebleven was, te gieten op groote steenen.

32

Het welcke gedaen zijnde, is daer een vlamme ontsteken, ende als het licht van den altaer daer tegen aenscheen, wierdt het water verteert.

33

Ende als dit openbaer wierdt, ende den Coninck van Persien geboodtschapt, dat in de plaetse daer de wech-gevoerde Priesters het vyer verborgen hadden, water was te voorschijn gekomen, met het welcke oock Nehemias de offerande hadde geheylight,

34

Ende de Coninck voor goet kennende dese sake, heeft die [plaetse] omtuynt ende heyligh gemaeckt.

35

Ende voor de gene die hy gunstigh was heeft hy vele ende verscheydene [gaven] genomen, ende haer mede-gedeelt.

36

Ende Nehemias noemde het Nephthar, ’t welck overgeset wort Reyniginge: ende wort van velen noch genaemt Nephthar.