28
Gelijck de gedaente vanden Boge, die inde wolcke is ten dage des plasregens; Ga naar margenoot113 alsoo was de gedaente vanden glants rontom: dit was de gedaente van de gelijckenisse der Ga naar margenoot114 heerlickheyt des HEEREN: ende Ga naar margenooth als ick ’t sach, Ga naar margenoot115 viel ick op mijn aengesicht, ende ick hoorde een stemme eenes, die sprack.
|
-
margenoot1
- Sommige reeckenen dit jaer van de regeringe Nabochonosors des eersten, anders genaemt Nebopolassar, de vader van Nabochodonosor, ofte Nebucadnezar de Groote, die Syrien, ende Iudeen onder hem gebracht heeft, onder wiens gebiedt de Propheet Ezechiel te deser tijt leefde, in welcken tijt eenige meynen dat oock het Wet-boeck in het achtiende jaer des Conincks Iosie inden Tempel gevonden is. 2.Reg. 22.8. ende 23.21. Andere hebben andere rekeningen.
-
margenoot2
- Die meest met onsen Iunio over een komt, ende by den Ioden Tamuz genaemt wort: wel verstaende in ’t kerckelick jaer, want de vierde in’t borgerlick jaer Tebeth genoemt wort.
-
margenoot3
- Dit woort is hier ingevoegt uyt het volgende lidt.
-
margenoot4
- Want als Iojachin in Babilonien gevanckelick wech gevoert wert, met veel volcx, was de Prophete Ezechiel oock daer onder. siet ond. 33.21. ende 40.1.
-
margenoot5
- T.w. als gevangene nae Babilonien. Hebr. wechvoeringe. Alsoo 2.Reg. 24.15. Ezr. 11,11. item alsoo gevanckenisse voor gevangene. siet Num. 31. op vers 19.
-
margenoot6
- Sommige verstaen eenen arm van de riviere Euphrates, oock genoemt Chaborra, van sekeren Oversten Chabor, die den Euphratem soude verdeylt hebben: andere, eene riviere in Mesopotamia, van den berch Masius in de riviere Euphrates in vloeyende nae eene stadt van den selven naem.
-
margenoot7
- T.w. op eene over naturelicke wijse, waer door de Prophete uyt hem selven opgetrocken zijnde, met een nieuw gesichte begaeft is geweest, om sonder eenich beletsel, het gene hem vertoont wiert, te aenschouwen. Vergel. Apoc. 4.1. ende 19.11.
-
margenoot8
- D. die my Godt vertoonde, ofte, daer in Godt door sekere gedaenten hem van my in den geest liet aenschouwen. alsoo ond. 8.3. ende 40.2. siet vande gesichten Godts, Gen. 15. op vers 1. Aengaende dit gesichte, daer over vallen in Godts kercke verscheydene uytleggingen, onder de welcke hier gevolgt is ’t gene schijnt bequaemst te zijn.
-
margenoot9
- Alsmen tot dese vijf jaren noch doet de elf jaren van Iojakims regeeringe, 2.Reg. 23.36. de 3 maenden van Ioahas, 2.Reg. 23.31. ende de 14 laetste jaren van Iosias, so vintmen de 30 met 3 maenden vande welcke in ’t voorgaende vers gesproken is.
-
margenoot11
- Hebr. Iechezkel. dese naem beteeckent, de sterckte Godts, ofte, de gesterckte van Godt.
-
margenoot12
- D. de kracht om te propheteren wiert hem van Godt gegeven. Siet 2.Reg. 3. op vers 15. alsoo onder 3.22. ende 37.1. ende 40.1. Voor hant, staet Geest, ond. 11.5. De sin is eenderley. want Godts Geest geeft de kracht, ende de gave om te propheteren, 1.Cor. 12.4, etc.
-
margenoot13
- Vergel. dit gesichte met het gene, dat ond. cap. 10. beschreven is.
-
margenoot14
- T.w. niet alleen om den Propheet tot aendacht op te wercken, maer oock om de schrickelicke cracht des alder-oppersten Richters, die hy tegen Ierusalem, door hare vyanden in ’t wreck stellen soude, af te beelden. siet van sulcke gelijckenisse, Iob 9. op vers 17.
-
margenoot15
- T.w. van waer der Ioden vyanden, dat is, de Chaldeen voortcomen souden. Vergel. Ier. 1.13, 14, 15.
-
margenoot16
- Verstaet hier door, het heyrleger der Chaldeen. siet Ier. 4.13. Vergel. Ezec. 30.18. ende 38.9.
-
margenoot17
- ’T welck beteeckende de verbrandinge vande stadt Ierusalem, ende den Tempel.
-
margenoot18
- Ofte, sich inwickelende. T.w. in die wolcke: ofte, die omvangende: vergel. Exod. 9.24.
-
margenoot19
- Verstaet hier mede, de eere der gerechticheyt die Godt verkrijgt door sijne straffen ende oordeelen, Psal. 51.6. Ies. 5.16.
-
margenoot20
- D. van het vyer, gelijck te sien is uyt het eynde van dit vers.
-
margenoot21
- Hebr. ooge, dat is, coleur, ofte verwe, daer op de ooge hare werckinge heeft, alsoo Levit. 13.55. Num. 11.7. ond. vers 7.
-
margenoot22
- Vele verstaen hier door, eene soorte van hars, amber, ofte, ember, ofte brantsteen, by den Latinen Succinum genaemt: andere nemen’t voor eene soorte van metael genaemt Electrum, bestaende uyt gout, waer van het vijfde deel silver is, ende van coleur als bleeck gout. Andere verstaen het woort van het reynste brandende koper ofte stael: eenige nemen ’t voor de verwe van seer vyerige kolen: hebbende den naem (als sommige meynen) van haestichlick doorsnijden, verteeren, etc. sulcx wel past op gloeyende stael, ende koolen.
-
margenoot23
- D. alsoo de gedaente daer van haer uytgeeft, ende vertoont, alst midden in ’t vyer ligt gloeyende.
-
margenoot24
- T.w. van’t vyer, in ’t welcke was de verwe van Hasmal. Dat nu de vier dieren daer uyt voort quamen, beteeckent de helderheyt harer nature, ende de vyericheyt harer werckinge. Hier mede comt over een de naem Seraphim, komende van Saraph, D. branden. Ies. 6.2, 6.
-
margenoot25
- Door dese dieren zijn te verstaen de heylige Engelen, overmits sy Cherubim genaemt worden: ond. 10. vers 15, 20.
-
margenoot26
- T.w. nae het meeste deel hares lichaems. want sy hadden eens menschen aengesicht, handen, ende beenen, vers 7, 8. By den menschen worden de Engelen vergeleken, om datse verstant, ende wille hebben, doch veel volmaeckter dan de menschen, 2.Sam. 14.20. Psal. 103.20. 1.Pet. 1.12.
-
margenoot28
- T.w. twee om te vliegen, diese nochtans in dit gesichte nae ’t uytspansel hebben verheven, ende eenichsins hare aengesichten bedeckt, beteeckenende eensdeels hare snelheyt int uytvoeren van Godts bevelen, anderdeels hare gewillige gediensticheyt, ende genegentheyt tot Godt haren Heere: ende twee andere vleugelen om haer lichaem te bedecken, aenwijsende hare eerbiedinge tot Godt, ende de onsichtbaerheyt harer nature, ende wesen, voor den mensche. Ies. 6.2. ende Apoc. 4.8. worden den Engelen 6 vleugelen toegeschreven, te weten, noch 2 boven dese 4, daermede sy hare aengesichten bedeckten, overmits sy voor den throon Godts waren, wiens glants, ende Majesteyt sy niet verdragen en konden.
-
margenoot29
- D. beenen, ofte schenckelen. Hebr. Ende hare voeten, de voet was recht.
-
margenoot30
- Beteeckenende de rechtmaticheyt harer wercken.
-
margenoot31
- Verstaet het deel des beens dat eygentlick de voet genaemt wort.
-
margenoot32
- Die ront, ende vast zijn, tot een teecken van der Engelen wackerheyt, ende veerdicheyt in ’t uytvoeren van haren dienst.
-
margenoot33
- Om te toonen, dat de wercken, die Godt door de Engelen doet, klaer, ende heerlick zijn.
-
margenoot34
- Ofte, gepolijst, geschuerden, ende gesuyverden kopers, beteeckenende de reynicheyt der Engelen. Vergel. Apoc. 1.15.
-
margenoot35
- Verstaet door dese, de wercken der H. Engelen, die sy nae den bevele Godts doen, ende de bequaemheyt, die sy daer toe hebben.
-
margenoot36
- T.w. om te beteeckenen dat hare wercken den menschen onsienlick, ende onbekent zijn.
-
margenoot37
- Hebr. vier vierhoecken, ofte vier vierzijden. waermede afgebeelt wort, datse in, ende over alle de vier hoecken der werelt, Godts bevelen uytvoeren. Vergel. ond. 43.16, 17.
-
margenoot38
- Verstaet dit van de vleugelen, daermede sy vlogen; ende vergel. onder vers 11.
-
margenoot39
- Hebr. de vrouwe aen hare suster. D. aen malkanderen, alsoo Exod. 26.3,5, 6. ond. vers 23. ende 3.13. Dese t’ samen-voeginge schijnt te beteeckenen de onderlinge vrientschap, ende vrede, die onder de H. Engelen is in ’t uytvoeren van hare diensten.
-
margenoot40
- D. sy en weecken niet af van den wech, dien Godt hen bevolen hadde, maer gingen gelijckelick daer in voort. alsoo onder vers 12. ende 17.
-
margenoot41
- D. sy gingen recht henen door, eene eenparige streke houdende, nae de plaetse, die voor haer aengesichte was, ende tot de welcke sy komen moesten. De beteeckeninge is, dat de H. Engelen in het werck, hen van Godt bevolen, sonder eenich omsien voortgaen, ende door geen beletsel afgekeert en worden.
-
margenoot42
- T.w. van vooren. Siet de beteeckeninge boven op ’t vers 5. merckt dat elck dier hadde vier aengesichten, van vooren het aengesicht eens menschen: van achter het aengesicht eens arents: ter rechter zijde het aengesicht eenes leeuws: ter slincker zijde het aengesicht eenes Ossen.
-
margenoot43
- Te weten, om daer mede te beteeckenen, dat de Engelen seer sterck zijn. Vander leeuwen sterckte siet, Iud. 14.18. Prov. 30.30. Vander heyliger Engelen, 2.Reg. 19.35. Col. 1.16. die oock stercker zijn dan de duyvelen, overmits sy die overwinnen tegen hen strijdende, Dan. 10.13. Apoc. 12.7, 8, 9.
-
margenoot45
- Dit beteeckent de dienstbare volherdinge der H. Engelen in ’t uytvoeren der lasten hen van Godt opgelegt.
-
margenoot46
- T.w. van achter, gestelt tegen des menschen aengesicht, dat vooren was. Verstaet hier door der Engelen snelheyt ende wackerheyt in ’t wercken.
-
margenoot47
- And. Dit, ofte, Soo waren hare aengesichten: maer hare vleugelen waren oppewaerts, etc.
-
margenoot48
- Verstaet de twee vleugelen, daer mede sy vloogen, die sy ophieven als ofse vliegen wilden.
-
margenoot49
- D. onderscheydelick opgeheven, ende uytgestreckt tot Godt, die boven de vier dieren op eenen hoogen throon in eens menschen gedaente sat. waer mede beteeckent is, dat de H. Engelen met alle hare sinnen, ende genegentheden wacker zijn, om de bevelen Godts te ontfangen, ende uyt te voeren.
-
margenoot55
- Verstaet den Geest, ende de kracht Godts, die van den Vader door den Sone werckt, Zach. 4.6. ende waer door dese dieren bewogen ende geregeert wierden. Vergel. ond. 2. op vers 2. ende cap. 3. vers 14. ende 8.3. ende 11.1, 5. ende 43.5.
-
margenoot57
- De welcke niet alleen den Prophete toonden, dat hier wat Goddelicks geschiedde, ende dat dese dieren geen slechte dieren, maer Engelen Godts waren, dan oock beteeckenden den brant der Goddelicker wrake, daer van dese Engelen snelle, ende schrickelicke uytvoerders souden wesen. Vergel. Psal. 18.9. ende 140. vers 10. alwaer brandende kolen Godts straffen beteeckenen.
-
margenoot59
- Ofte, dede sich selven gaen. D. ginck voort ende voort, met steets nieuwe vlammen vyers uyt te schieten. waer mede kan verstaen worden de geduerige beweginge der Engelen, om Godts toorn uyt te richten, mitsgaders het gestadich voornemen Godts, genegen om de boosheyt der Ioden te straffen.
-
margenoot60
- Beteeckenende de suyverheyt van Godts gerechticheyt, die in sijne oordeelen klaerlick blijckt.
-
margenoot61
- Verstaet hier door, eensdeels de vreeselicke verschrickingen die uyt de rechtveerdige straffen Godts over de menschen vallen: anderdeels de onbegrijpelicke snelheyt, die de Engelen gebruycken in ’t uytvoeren der selver straffen. Vergel. Matt. 24.27.
-
margenoot62
- T.w. niet met sich van eenich begonnen werck af te wenden door vermoeytheyt, maer met sich weder te vertoonen voor Godt, als haer werck gedaen is, bereyt zijnde weder nieuwe bevelen te ontfangen. Van het eerste wordense vry gesproken, boven vers 9. ende 12. ende dit laetste wort hen hier toegeschreven.
-
margenoot63
- Het welcke nae sommiger gevoelen, beteeckende de werelt, die hier op der aerde vele veranderingen onderworpen is, gelijck een loopende radt, daer in dickwils het bovenste onder, ende het onderste boven komt. siet ond. 10. 13.
-
margenoot64
- Verst. dat elck dier een radt hadde, so datter vier raderen waren. siet ond. vers 16. ende 10.9, 12.
-
margenoot65
- D. zijden, ofte hoecken, met de welcke sy tegen de 4 winden der werelt sagen. want elck radt was tweevoudich, zijnde een radt in een ander over dwers t’ samengevoegt, so dat die 2 t’ samen gehechte raderen de forme van eenen kloot, ofte kogel hadden, ende vier zijden, op de welcke sy van de Engelen nae de 4 hoecken der aerde konden gerolt, ende bewogen worden, nu nae den eenen, ende dan nae den anderen hoeck.
-
margenoot67
- Ofte, werck. D. forme, ende fatsoen. alsoo is dit woort genomen. 1.Reg. 7.17, 19, 26, 33. soo oock hier in’t navolgende.
-
margenoot69
- Waer door beduyt wiert, dat de werelt over al haer selven gelijck is, te weten, ongestadich, ende verganckelick. sommige duyden dese gelijckheyt op de dieren.
-
margenoot70
- Siet het voorgaende vers op de woorden, vier aengesichten. De beteeckeninge hiervan is, hoe wel de werelt door Godts beleyt seer wijselick geregeert wort, dat nochtans daer in over al vele dingen, wanneer ’t Godt nae sijn rechtveerdich oordeel belieft, int gemeyne ende in ’t bysondere, seer haest verwerret, ende omgekeert worden, die hy wel weet tot sijner eere, ende der sijner salicheyt te rechte te brengen.
-
margenoot71
- T.w. ofte nae het voorste deel, daer het menschen aengesicht was, ofte nae het achterste deel, daer des arents aengesicht stont, ofte nae het rechter deel, dat des leeuws aengesicht hadde, ofte nae het slincker deel, daer des ossen aengesicht stont, so datter in ’t gaen geene omkeeringe en was, volgende het aengesichte des Diers, ofte Cherubs. ’T selve wort oock boven van de dieren geseyt vers 9. ende 12.
-
margenoot73
- Hebr. ruggen. Verstaet de randen, ofte het yseren bebeslach van elck radt, die het uyterste, ende hoochste deel daer van zijn: beteeckenende de grootste, hoochste, ende vreeselickste dingen der werelt: ende dat dese alle onder Godts macht staen, ende van hem door den dienst sijner Engelen geregeert worden.
-
margenoot74
- Hebr. ende hoochte hadden sy, ende vreeselickheyt hadden sy. D. sy waren soo hooge, datse vreeselick waren, ofte vreese veroorsaeckten.
-
margenoot75
- Dese wijsen ons op de voorsichticheyt Godts, die alle dingen op der aerde siet, ende regeert. Vergel. 2.Chro. 16.9. Iob 34.21. Psal. 33.18. Ier. 16.17. Zach. 3.9. ende 4.10.
-
margenoot76
- Dit beteeckent ons, dat de veranderingen, die in dese werelt geschieden, van Godt door den dienst sijner H. Engelen geregeert worden: waer van het beleyt, hoewel het voor ons ten meestendeel onbegrijpelick zy, nochtans rechtveerdich is.
-
margenoot79
- Hy verhaelt het selve, om de sake te meer te verklaren ende te versekeren.
-
margenoot80
- T.w. de dieren, met welcker opheffinge de raderen onder hen oock opgeheven wierden.
-
margenoot81
- De sin is, dat de raderen beweegt, ende gedreven wierden door eenen Geest, waer door de dieren beweecht ende gedreven waren, namelick door den Geest Godts.
-
margenoot82
- Hebr. des diers. Een enckel getal voor een veelvoudich. alsoo ond. vers 21. ende 22. Anders een geest des levens was in de raderen.
-
margenoot85
- D. niet meer beweegt en wierden, nochte voort en gingen. Verstaet hier by, dat de Engelen haer werck uytgerichtet hebbende, in stilheyt verwachten andere lasten, die Godt hen soude mogen opleggen.
-
margenoot90
- Wat het uytspansel van Godt in den beginne geschapen, eygentlick zy, kanmen sien, Gen. 1. op vers 6. Hier wort nu gesproken van eene gelijckenisse des selven uytspansels, die den Prophete in dit gesichte vertoont is geweest, ende volgens niet en was eene sake, die in hare nature ende wesen geduerich bleef, maer eene gedaente daer van.
-
margenoot92
- Ofte, van vreeselick ys. want het woort kerach wort meest voor ys genomen. maer het is hier vande uytleggers krystal overgeset: gelijck oock het selve is als ys in een steen verhardt, seer helder, klaer, ende doorluchtich: so dat de gedaente deses uytspansels is geweest, als een doorschijnende ys, van sulcke nette helderheyt, dattet schrickelick was om sien, waerom oock het selve hier vreeselick genaemt wort. Dit uytspansel was over de hoofden der dieren, ofte Engelen: te verstaen gevende, dat de Heere, al wat daer onder was, daer door bequamelick konde sien, ende dat de Engelen sijne Maiesteyt, die daer boven was, eenichsins konden aenschouwen.
-
margenoot93
- D. opwaerts verheven. Siet bov. op vers 6. ende vergel. bov. vers 11.
-
margenoot94
- Hebr. de vrouwe aen haere suster. Siet bov. op vers 9.
-
margenoot95
- Verstaet dit vande andere 2 vleugelen, die elck een deser dieren hadde nederwaerts hangende tot bedeckinge van hare lichamen. Siet bov. op vers 6.
-
margenoot96
- D. waer van de eene bedeckte hare eene zijde, te weten, de voorste, ende de ander de andere zijde, te weten, de achterste. want dese dieren hadden maer vier vleugelen; waer van de twee opperste verheven stonden, daer mede sy vlogen, ende de ander twee nederhingen, om daermede hare lichamen te bedecken.
-
margenoot97
- Het verhael van een ofte meer woorden geschiedt nae de wijse van spreken der Hebreen, wanneerse eenige bedeelinge maken. Siet Gen. 7. op ’t vers 2.
-
margenoot98
- D. waer van de ander vleugel de achterste zijde harer lichamen bedeckte.
-
margenoot99
- Dit veelderley geluyt beteeckent eensdeels een heylige toestemminge ende lof-segginge der Engelen, anderdeels, dat de oordeelen Godts die hy tegen de godtloose door sijne Engelen uytvoert, seer schrickelick zijn, sulcks dat een yeder sich daer voor moet ontsetten.
-
margenoot100
- Verstaet hier by, wanneer hy spreeckt, uyt ond. 10. vers 5. sommige verstaen ’t van het geklater, ofte gerommel van den donder: Siet Psal. 29.3.
-
margenoot102
- T.w. waer door de Prophete opgeweckt wiert, om toe te luysteren, ende de bevelen Godts met eerbiedinge, ende gehoorsaemheyt te ontfangen. Vergel. Exod. 19.16. Apoc. 1.10.
-
margenoot104
- Dese beteeckende eene Conincklicke Majesteyt, ende de macht eens oppersten richters, Gen. 41.40. 1.Reg. 1.13. ende 7.7. Prov. 20.8.
-
margenoot105
- Welckers coleur is hemelsch-blaeuw, blinckende met gouden stipkens. Siet Iob 28. op vers 16. Hy beteeckende eenen hemelschen throon vol Majesteyt, ende heerlickheyt. Vergel. Exod. 24.10.
-
margenoot106
- Dewelcke was eene af-beeldinge van de Majesteyt Godts. Vergel. Ies. 6. op vers 1. sommige duydent bysonderlick op de Majesteyt onses Heeren Iesu Christi, warachtich Godt ende mensche, in eenicheyt des persoons, de eenige Middelaer aller geloovigen, ende Richter aller menschen; die ond. c. 8.6. den Tempel sijn Heylichdom noemt, ende hier vers 28. de Heere geheeten wort.
-
margenoot107
- T.w. als een eeuwich Coninck, ende overste Richter. 2.Sam. 7.13. Psal. 45.7. Matt. 25.31. Luc. 1.32, 33. Ioh. 5.22, 27. Act. 10. 42. ende 17.31.
-
margenoot108
- Namelick, rontom dien, die boven het uytspansel in den throon sat.
-
margenoot110
- Waermede beteeckent wiert de eeuwige Godtheyt, die een verteerende vyer genaemt wort, Deut. 4.24. siet de aenteeck. aldaer.
-
margenoot111
- D. rontom binnen het coleur van Hasmal: so dattet scheen, dat die inden throon sat, van sijne lendenen af tot het hooft toe opwaerts, ende tot de voeten nederwaerts, omgeven was met brandende Hasmal.
-
margenoot112
- ’T welck beteeckende, dat Godt woont in een licht, tot het welcke niemant toegaen en can, 1.Tim. 6.16. ende evenwel een licht der vertroostinge ende salicheyt blijft allen den sijnen, dat is, den waren geloovigen, Psal. 27.1. Ies. 60.20. Mich. 7.8.
-
margenoot113
- De gelijckenisse van den Regenboge diende, om de Majesteyt des genen, die op den throon sat, ende de eerbiedinge des Propheten tegen de selve te vermeerderen. Men kan daer door oock verstaen een teecken der genade, die Godt in ’t straffen den boetveerdigen bewijsen soude.
-
margenoot114
- T.w. daermede Godt sich in dit gesichte vertoonde, vande welcke siet oock ond. 3.23. ende 8.4. ende 9.3, etc. Exo. 16.7. Levit. 9. op vers 6. Num. 14. op vers 10. So is dan hier mede Godts heerlicke tegenwoordicheyt te verstaen, ende volgens hy selve.
-
margenoot115
- T.w. ontset zijnde door die schrickelicke vertooninge der goddelicker Majesteyt, ende genegen zijnde om de selve met aenroepinge te vereeren. Vergel. Gen. 17. op vers 3.
|