Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

[fol. 17r]

Het Boeck ECCLESIASTES, Ofte PREDIKER, In ’t Hebreeusch genaemt KOHELETH.

Inhoudt deses Boecks.

VEle onder de Geleerde houden het daer voor, dat Salomo dit Boeck geschreven heeft in sijnen grooten ouderdom, na dat hy vele jaren van het rechte padt der ware godtsalicheyt was afgetreden, maer nu wederom tot Godt bekeert. (Siet de aenteeck. 2. Chron. 11. op vers. 17.) In het welcke hy door het ingeven des heyligen Geestes, voor de gantsche Gemeynte des Heeren, is betuygende sijn eernstich berouw ende leetwesen over sijn voorgaende leven, verfoeyende het selve, als zijnde ydelheyt der ydelheden, door de welcke de mensche niet en can vercrijgen de tijdelicke ruste, ende ’t genoegen des gemoets, veel weyniger het hoochste goet, ’t welck is de eeuwige salicheyt. Tegelijcke is sijn voornemen, Alle menschen met sijn exempel ofte voorganck aen te leyden tot vromicheyt ende godtsalicheyt. Tot desen eynde beschrijft hy voor eerst in het corte den loop sijnes levens, ende waer in dat hy principalick sijn genoechte ende vermaeck genomen hebbe. Daerna verhaelt hy oock, dat hy gelett heeft op den handel ende wandel daer mede haer vele menschen in dit leven meest becommeren, zijnde meestendeels ydelheden, ja oock wel godtloose overdenckingen, hy betuygende, dat de Alwijse ende Almachtige Godt, alles stiert ende regeert nae sijnen wille ende wel behagen, ende dat de saken in de werelt geensins by gevalle toe en gaen, gelijck vele menschen haer selven inbeelden. Eyndelick vermaent Salomo alle menschen, dat sy Godt sullen vreesen ende oprechtelick dienen, ende alle goede wercken oeffenen, met eere ende vroomicheyt haer verheugende in ’t gene dat sy van de milde hant Godes ontfangen hebben, Insonderheyt dewijle sy noch jonck, sterck, ende by verstande zijn, het gestrenge oordeel Godes altijt voor oogen hebbende.

VVat den Titel deses Boecks aengaet, die is in ’t Hebreeus Koheleth, in ’t Griecks Ecclesiastes. Koheleth, komt van Kahal, dat is, vergaderen, ende ’t beteeckent so veel als vergaderende, T.w. Een vergaderende ziele: D. persoone. Alle menschen zijn van natuere als verstroyde schapen; doch Godt sendt sijne dienaers uyt, als herders, om de selve te vergaderen. Eenige meynen, dat Koheleth is een van de eygene namen des Conincx Salomo, ’t welck sy daer uyt besluyten, om datter in dit Boeck doorgaens in het mannelick geslachte staet, amar Koheleth. Dit is mede d’opinie veler onder de Ioodsche Rabbinen.

VVat nu aengaet den Grieckschen Titel deses Boecks, Ecclesiastes, dat is, Prediker, dien en moetmen hier alsoo niet verstaen, als of Salomo sich daer toe begeven hadde, om voor de Gemeynte te prediken, (dit was eygentlick het ampt der Propheten, Priesteren ende Leviten) maer ten dien aensien, dat hy hier als een predicatie doet in dit Boeck, vol van goede stichtelicke leeringen ende onderwijsingen: Ende het can wel wesen, dat hy de selve heeft gelesen, of lesen laten in een volle vergaderinge der Gemeynte. Andre verstaen door het woort Ecclesiastes, eenen die in de Gemeynte een Reden doet, gelijck die plachten te doen, die voor de vergaderinge der Geloovigen hare begangene sonden opentlijck belijden.