Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

^* Het xxxiiij. Capittel.

* Dit Cap. is (nae ’t meeste gevoelen) na Mosis doot van eenich ander man Godts (’t sy Iosua, Eleazar, ofte eenen anderen) door eene bysondere openbaringe ende ingeven des H. Geests beschreven. Sonder dat en hadde de autheur deses Cap. (als oock de Apostel Iudas, ’t gene hy in sijnen Sentbrief verhaelt) dese saken, die tusschen Godt ende Mosen alleen gepasseert waren, niet konnen weten.

Mose klimt op den berch Nebo, van waer hem Godt het beloofde lant laet sien, vers 1, etc. Mose, noch frisch zijnde, sterft aldaer, wort van Godt begraven, ende van Israel beweent, 5. Iosua wort geroemt, maer Mose veel meer, 9.

1

DOe ¹ ginck Mose op, uyt de vlacke velden Moabs nae den berch ² Nebo, ³ op de hoochte van Pisga, welcke recht tegen Iericho over is: ende de

1 Door Godts openbaringe te vooren wetende, dat hy aldaer soude sterven, ginck hy gewillichlick nae sijne sterf-plaetse.

2 Gelegen (soo eenige Caerten hebben) aen de Suyd-zijde van Pisga, dicht by de stadt Nebo, van de Rubeniten opgebouwt. Num. 32.38. Vergel. bov. 32.49.

3 Hebr. hooft. dit was een seer hooge berch, gelegen aen Nebo, die veel leeger was, dienende als tot eenen opganck nae de spitse van Pisga.

[fol. 98v]

HEERE ^a wees hem dat gantsche lant, ⁴ Gilead tot ⁵ Dan toe;

a Bov. 3.27.

4 Siet Gen. 31. op vers 21. ende Num. 32.1, 19, etc.

5 Gelegen in het Noord-eynde van Canaan, te vooren genoemt Leschem, ofte, Lais, ingenomen ende vernoemt van de stamme Dan. Ios. 19.47. Iudic. 18.29.

2

Ende het gantsche ⁶ Naphtali, ende het lant van Ephraim, ende Manasse: ende het gantsche lant van Iuda, tot aen de ⁷ achterste Zee.

6 Dat is, lant van Naphtali.

7 Siet bov. cap. 11. op vers 24.

3

Ende het Suyden, ende het effene velt der valleye van Iericho, de ⁸ palm-stadt, tot ⁹ Zoar toe.

8 Om dat in de valleye van Iericho veel palmboomen wiessen, als oock balsem, waer van dese stadt vermaert was, ende den naem Iericho, van wegen den goeden reuck, hadde. Siet oock Iud. 1.16. 2.Chron. 28.15.

9 Siet Genes. 19. vers 20.

4

Ende de HEERE seyde tot hem; Dit is het lant, dat ick ^b Abraham, Isaac, ende Iacob gesworen hebbe, seggende; Uwen zade sal ick het geven: ick heb ’t u met uwe oogen doen sien, maer ghy en sult daer henen niet ¹⁰ overgaen.

b Gen. 12.7. ende 13.5. ende 15.18. ende 26.4. ende 28.13.

10 Over de Iordane.

5

Also sterf Mose, de knecht des HEEREN, aldaer, inden lande Moabs, nae des HEEREN ¹¹ mont.

11 D. woort, seggen, ofte, ordinantie.

6

Ende ¹² hy begroef hem in een dal, inden lande Moabs, tegen over ¹³ Beth Peor, ende ^c niemant heeft sijn ¹⁴ graf geweten, ¹⁵ tot op desen dach.

12 De HEERE.

13 Siet bov. cap. 3. op vers 29.

c Iudae vers 9.

14 De plaetse, daer hem de HEERE begraven hadde. Siet den Sent-brief Iude vers 9. Dit heeft Godt sonder twijfel gewilt, om alle occasie van superstitie ofte afgoderie (waer toe dit volck seer genegen was) voor te komen: gelijck de Duyvel het ter contrarie geerne ontdeckt hadde.

15 Uyt dese woorden blijckt klaerlick, dat dit Capit. nae Mosis doot beschreven is.

7

Mose nu was ¹⁶ hondert ende twintich jaer out, als hy sterf: ¹⁷ sijn ooge was niet doncker geworden, ende sijne ¹⁸ kracht en was niet ¹⁹ vergaen.

16 Hebr. een sone van hondert ende twintich jaer.

17 Vergel. Ios. 14.10, 11.

18 D. frisheyt, jeuchdicheyt. Hebr. eyg. groente, groenicheyt, eene gelijckenisse van groene kruyden, die vol saps ende bloeyende zijn. Desen niet tegenstaende, heeft Godt hem noch frisch ende sterck zijnde, doen sterven.

19 Hebr. wechgevloden.

8

Ende de kinderen Israëls beweenden Mose in de vlacke velden Moabs, ²⁰ dertich dagen: ende de dagen des weenens, der rouwe over Mose, werden voleyndt.

20 Vergel. Gen. 50.3, 10. ende Num. 20.29.

9

Iosua nu, de sone van Nun, was vol van den ²¹ Geest der wijsheyt, ^d want Mose hadde sijne ²² handen op hem geleyt: so hoorden de kinderen Israëls nae hem, ende deden gelijck als de HEERE Mose geboden hadde.

21 D. van de gave der wijsheyt, die de H. Geest in hem tot verrichtinge van sulcken ampt gewerckt hadde.

d Num. 27.28.

22 Hebr. eyg. hadde met sijne handen op hem gesteunt. Siet hier van Num. 27. op vers 18. Item Gen. 48. op vers 14. ende Num. 8. op vers 10.

10

Ende daer en stont geen Propheet meer op in Israël, gelijck Mose: ²³ dien de HEERE gekent hadde, ²⁴ van aengesichte tot aengesichte:

23 And. die den HEERE etc.

24 Siet bov. cap. 5. op vers 4. ende Exod. 33.11. Num. 12.8.

11

In alle de teeckenen, en de wonderen, daer toe hem de HEERE gesonden heeft, om die in Egyptenlant te doen aen Pharao, ende aen alle sijne knechten, ende aen al sijn lant:

12

Ende in alle die ²⁵ stercke hant, ende in alle die groote ²⁶ verschrickinge: die ²⁷ Mose gedaen heeft voor de oogen des gantschen Israëls.

25 D. de wercken der Godtlicker kracht. Vergel. bov. cap. 4. op vers 34.

26 Dat is, schrickelicke miraculeuse daden.

27 Godt, door de hant, ofte den dienst van Mose.

FINIS